Language Lover’s Guide to EuropeDoor Sterre LeufkensVoor taalliefhebbers is er altijd wel iets te genieten: taal is tenslotte overal om je heen. Maar behalve spontane taal zijn er ook allerlei musea, tentoonstellingen en monumenten gewijd aan taal, literatuur, poëzie, schrijvers, boeken, en wat dies meer zij. Gaston Dorren, een grote naam in taalblogland, vond het frustrerend … [Lees meer...] overBeter dan het Einstein-huis
Gastcolumns
Te Belgisch
Door Marijke De BelderOmdat ik onderzoek naar woordvorming doe, plaats ik soms vragenlijsten online. Die vragenlijsten worden enthousiast ingevuld, waarvoor ik zeer dankbaar ben. Na elke vragenlijst ontvang ik steevast mails van bezorgde Nederlanders om me te melden dat mijn taalgebruik te Belgisch is. Het is niet gewoon Belgisch, zoals ikzelf. Het is té Belgisch. Net omdat ik … [Lees meer...] overTe Belgisch
Zomerschool in komkommertijd
Door Morries LeeraertHet was me weer een zomerschool, daar in Zeist. Georganiseerd door het TaalUnieCentrum in Brussel, gefaciliteerd door de Nederlandse Taalunie , volgden 130 buitenlandse studenten drie weken lang lessen, volgden lezingen en gingen vier maal op excursie naar stad en museum. Duitsers die uitspraaklessen volgen, getalenteerde Polen die het woordenboek uit … [Lees meer...] overZomerschool in komkommertijd
’n Nuwe inleiding tot die taalkunde in Afrikaans op pad
Door Wannie Carstens‘n Opwindende nuwe boek oor die Afrikaanse taalkunde sal teen Februarie 2014 in Suid-Afrika gepubliseer word. Hiermee behoort ‘n groot gaping in die onderrig van die Afrikaanse taalkunde gevul te word.Dié boek sal die resultaat wees van ‘n aantal Afrikaanse taalkundiges wat saamgewerk het om 'n boek tot stand te laat kom wat gebruik kan word om die … [Lees meer...] over’n Nuwe inleiding tot die taalkunde in Afrikaans op pad
Wie is de baas over de taal?
Door Wannie CarstensWannie Carstens is hoogleraar Afrikaanse taalkunde en lid van de Afrikaanse Taalraad. Hij zal vanaf nu regelmatig in zijn moedertaal bijdragen aan Neder-L.Op 15 Junie vanjaar was daar in Leiden ‘n publieke simposium wat georganiseer is deur die Leiden University Centre for Linguistics (LUCL) van die Universiteit Leiden. Hierdie simposium is aangebied in die … [Lees meer...] overWie is de baas over de taal?
Somberende Sue
Door Marijke De BelderUw favoriete woordsoort is het zelfstandig naamwoord. Dat is u zo overkomen omdat u ook maar een mens bent. U mag misschien denken dat u toch net wat tukker bent op de werkwoorden of zo, maar werkelijk, u verstrekt allerlei privileges aan zelfstandige naamwoorden. U vormt bijvoorbeeld veel spontaner een nieuw woord als dat nieuwe woord een zelfstandig … [Lees meer...] overSomberende Sue
Schrijverslogboek of kleine filosofie?
Essayistisch schrijven over literatuur is booming businessOver Jannah Loontjens. Mijn leven is mooier dan literatuur. Een kleine filosofie van het schrijverschap (2013) Ambo: Amsterdam. pp.184. (Bestel)informatie bij de uitgever.Door Marieke WinklerLeven met literatuurJannah Loontjens debuteerde als dichter in 2001 met de bundel Spectroscoop. Een jaar later volgde de … [Lees meer...] overSchrijverslogboek of kleine filosofie?
Van der Heijdens uitdijende universum
Door Morries LeeraertAfgelopen vrijdag nam Neerlands op één na beste levende schrijver, A.F.Th. van der Heijden, de P.C. Hooftprijs in ontvangst. De ‘Hooftprijs’ is een oeuvreprijs, en dat past zeer wel bij Van der Heijden. Zo noemde hij zichzelf in de jaren tachtig al Neerlands ‘laatst overgebleven oeuvreschrijver’. Dat klonk toen pretentieus; hij zou zich hiermee al bij … [Lees meer...] overVan der Heijdens uitdijende universum
Compliment aan de examenmakers
Door Jaap Linde, leraar Nederlands, Grotiuscollege HeerlenDit jaar is er, traditiegetrouw, weer een hoop gedoe rond de examens in ons prachtvak Nederlands: de fora rijzen de pan uit, hoogleraren doen van zich spreken en iedereen die zich ertegenaan wil bemoeien, doet naar believen een duit in het zakje. Dat gebeurt volop in de tijd dat wij, correctoren, het werk volgens … [Lees meer...] overCompliment aan de examenmakers
Open dialectendata
Door Nicoline van der SijsRond 1900 groef de Engelse archeoloog Sir Arthur Evans bij Knossos op Kreta kleitabletten op met teksten in twee onbekende schriften, die hij Lineair A en B noemde. Toen het hem niet lukte Lineair B te ontcijferen, hield hij de kleitabletten moedwillig weg van andere onderzoekers. Pas tien jaar na zijn dood ontcijferde Michael Ventris het schrift, … [Lees meer...] overOpen dialectendata
De school-Paardekooper
Door Hans BroekhuisIn zijn herdenkingstukje bij het overlijden van P.C. Paardekooper zegt Marc van Oostendorp het volgende:Paardekooper heeft niet echt school gemaakt – daarvoor was hij misschien te veel een eenling. Wel heeft hij vele generaties van Nederlandse taalkundigen én taalliefhebbers geïnspireerd tot beter nadenken en beter kijken.Nu weet ik niet wat het criterium … [Lees meer...] overDe school-Paardekooper
Een nieuwe spelling voor ‘droog’, ‘eeuw’ en ‘televisie’?
Door André LooijengaSprekers van het Fries vinden het vaak lastig om hun taal goed te spellen. Geen nieuws op zich, maar dankzij facebook en twitter komen op een soms aandoenlijke, soms onthutsende wijze ook heel alledaagse schrijfsels in de spreektaal van gewone Friezen aan het oppervlak. Nogal wat Friestaligen blijken elementaire Friese spellingconventies amper onder de knie … [Lees meer...] overEen nieuwe spelling voor ‘droog’, ‘eeuw’ en ‘televisie’?
De grammaticale hype die ik niet verwachtte dat zou komen
Door Barend Beekhuizen Minstens even interessant als het koningslied zelf is de nasleep ervan. Ook, nee, zeker voor een taalkundige. In de dagen rond de rel kon je Facebook en Twitter niet openslaan zonder stukjes van de tekst in allerhande vertimmerde vormen aan te treffen. Soms met als voornaamste doel om met het liedje te spotten, soms omdat je er mooi mee kon laten … [Lees meer...] overDe grammaticale hype die ik niet verwachtte dat zou komen
‘Weet ú waar de Woordenboekstraat is?’
Door Morries LeeraertDe straten in Arnhems nieuwste nieuwbouw krijgen de volgende namen: Daphnestraat, Ledastraat, Orpheusstraat en Dianaplantsoen. Het zijn (straat)namen van goden, nimfen en mensen-van-durfal, verbonden aan de Metamorfosenvan de klassieke Romeinse dichter Ovidius.Welke ambtenaar heeft dat bedacht? Hoe worden straatnamen gekozen?Hoe komen straten aan hun … [Lees meer...] over‘Weet ú waar de Woordenboekstraat is?’
DBNL naar KB: meesterbakker moet naar broodfabriek
Door Jos DamenDe DBNL is een van de best doordachte digitale bibliotheken van Nederland. DBNL doet aan integrale opname van een grote hoeveelheid literatuur (romans, gedichtenbundels, taalkunde, almanakken, tijdschriften, handschrifrten), alle mogelijke encyclopedieën en naslagwerken op het vakgebied (van 17e tot 21e eeuws) en van mooie afbeeldingen. … [Lees meer...] overDBNL naar KB: meesterbakker moet naar broodfabriek
Het meestershuisje in de wezeltuin
Door Marijke De BelderHet wonderlijke aan moedertaalsprekers is dat ze spontaan weten of zinnen en woorden welgevormd zijn, zelfs als ze die nooit eerder hoorden. Dat Deolifant neuriede hetwezellied een goede Nederlandse zin is en dat wezelliedeen prima woord is, daar twijfelt u niet aan, al heeft u beide vast nooit eerder gehoord. En toch, soms ga je twijfelen, ook als … [Lees meer...] overHet meestershuisje in de wezeltuin
Boeken uit de muur
Door Morries LeeraertDe boekenweek is koud voorbij. Maar in de bibliotheek is het altijd ‘boekenweek’. Echter valt er voor de openbare bibliotheken – toch het voorfront als het om de ‘propaganda van het boek’ gaat – weinig te vieren. Door bezuinigingen zullen tot eind 2014 nog eens bijna ėėn op de vijf openbare bibliotheken in Nederland verdwijnen. Is dat erg?De promotie deze … [Lees meer...] overBoeken uit de muur
Indien ‘als’ te gewoontjes is … (worsteling met wanneer)
Door Hans Aniba “Als ik thuiskom na mijn werk, drink ik meestal een glas bier. Als we honger krijgen, gaan mijn vrouw en ik naar de keuken en maken we het eten klaar. Als alles klaar is, dekken we de tafel; we scheppen onze borden vol en beginnen te eten. Als we klaar zijn met eten, ruim ik meestal de tafel af en doe ik alles in de afwasmachine. Als we een paar uur later naar … [Lees meer...] overIndien ‘als’ te gewoontjes is … (worsteling met wanneer)
Dieren- en plantennamen in het Huizer dialect
Door Viorica Van der Roest Huizen zoe as ’t nooit meer wurdt. Deze melancholieke titel van een boekje uit 1981 over het Noordhollandse Huizen geeft aardig weer hoe veel oudere Huizers zich tegenwoordig over hun dorp voelen. Huizen had altijd een geïsoleerde positie in het Gooi, maar sinds halverwege de twintigste eeuw is het dorp volgestroomd met ‘buitenlui’ en is de Huizer … [Lees meer...] overDieren- en plantennamen in het Huizer dialect
Het toneelstukje van ‘hebben zoiets van’
Door Jojanneke Weijermars ‘Iederéén heeft zoiets van…’, volgens wetenschapsjournalist Liesbeth Koenen. Onder die kop verscheen in november 2012 een artikel van haar hand in NRC Handelsblad, over de alom gehekelde uitdrukking hebben zoiets van. “De afkeer is vaak groot”, schrijft Koenen. En ook: “De uitdrukking scoort steevast hoog in taalergernistoptienen”. Vreemd, … [Lees meer...] overHet toneelstukje van ‘hebben zoiets van’
Tawagonshi-verdrag is vervalst
Op 3 januari schreef Serv Wiemers een stuk in de Volkskrant: ‘De indianen rekenen terecht op Nederland’ (helaas alleen op de betaalsite van de krant). Wij hebben daarop een ingezonden brief geschreven, waarvan op 5 januari een verkorte versie is verschenen. Voor lezers van Neder-L plaatsen wij hier de volledige tekst. Jan Noordegraaf grijpt de publicatie van de … [Lees meer...] overTawagonshi-verdrag is vervalst
Mieux comprendre les flamands
Door Jan PolletToen Bart De Wever gisteren aankondigde dat alle inwoners van Antwerpen Nederlands moeten spreken, moest ik onwillekeurig denken aan een taalopleiding die we onlangs hebben ontwikkeld op vraag van docenten Nederlands in Wallonië: "Mieux comprendre les accents flamands". … [Lees meer...] overMieux comprendre les flamands
Anders maar éénders
door Jana LutherVanaand is die Nederlandse sanger Stef Bos, wat met ’n Afrikaanse vrou getroud is en ses maande van die jaar in Kaapstad woon (aan die voet van Tafelberg, toevallig in dieselfde straat as ek), te sien in die voorlaaste aflewering van die Nederlandse TV-reeks Dat is andere taal!Op die Afrikaanse poësiewerf Versindaba vertel Bos van sy verhouding met Suid-Afrika … [Lees meer...] overAnders maar éénders
Niet meer slapen door Willem Frederik Hermans?
door Jerry Mager “Wij krijgen niet in onze prille jeugd van Hogerhand een teken welke kant wij op moeten, zodat we, mits van goeden wille, dan ook zonder omwegen het aangewezen doel bereiken. Pas later, als we, noodzakelijkerwijze door het verstrijken van de jaren, ergens gekomen zijn, waar dan ook, kunnen we achteraf vertellen waar we vandaan en waar we langs zijn gekomen, … [Lees meer...] overNiet meer slapen door Willem Frederik Hermans?
Schrikproducten
door Jenny AudringWat schrikt u zich gewoonlijk? Een hoedje? Of het apezuur? Een #durftevragen op Twitter levert een prachtige verzameling 'schrikproducten' op:een ongelukeen hoedjede teringde tyfusde pleurisde klerede pokkenhet lazarus/de lazerushet apelazarus/apelazerushet leplazarus/leplazeruseen aaphet apezuurde tandjeseen rolberoertede/het rambamhet … [Lees meer...] overSchrikproducten