Hoe zit het universitaire bestuur in elkaar? Ik loop toch al bijna veertig jaar op de academie rond, in allerlei hoedanigheden, maar ik moet toegeven dat ik nauwelijks een idee heb. Ja, er is iemand die 'de rector' is, en er is een 'college van bestuur', en die beslissen van alles, maar behalve dat de rector een toespraak houdt bij de opening van het academisch jaar, merk ik er … [Lees meer...] overVolstrekt loyaal (aan de bezetter)
geschiedenis
De oudste poëzie
De woordenschat van de Indo-Europese talen gaat terug op een oertaal die in het huidige Oekraïne gesproken is geweest toen de Steentijd overging in de Bronstijd. Die taal kunnen taalkundigen redelijk goed reconstrueren dankzij goed gefundeerde klankwetten en zo kunnen ze uitspraken doen over de tussenliggende eeuwen. Zeg maar de Bronstijd, de periode waaraan … [Lees meer...] overDe oudste poëzie
De Bronstijd: sociale stratificatie
Dit najaar is in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden een expositie te zien over de Bronstijd. Om die tijd te begrijpen, benutten oudheidkundigen vanouds drie soorten bewijsmateriaal. Om te beginnen waren er de antiquariërs van de zeventiende en achttiende eeuw, die materiële overblijfselen combineerden met etnografische informatie. Voortaan was die vreemd gevormde steen geen … [Lees meer...] overDe Bronstijd: sociale stratificatie
5 – 26 novimber 2024: Kolleezjereeks In tiidreis troch Fryslân
Wenje en libje yn it hjoeddeistige Fryslân is sûn, bewenners binne lokkich en in soad minsken fine it moai. Ek bûten de grinzen fan ús provinsje hawwe minsken dúdlik in byld fan it Fryske lân. Rom, frij, hechte, mar ek fier fuort, eigensinnich en sels mei in eigen taal. Yn dizze kolleezjereeks giet Arjen Dijkstra yn op de skiednis fan dit Fryske lân. Wannear is it ûntstien? … [Lees meer...] over5 – 26 novimber 2024: Kolleezjereeks In tiidreis troch Fryslân
De Proto-Indo-Europese samenleving: namen
Met het oog op de naderende Bronstijdtentoonstelling in het Rijksmuseum van Oudheden, beloofde ik wat te zullen schrijven over de Chalcolithicum/Bronstijd-samenleving die we kunnen reconstrueren aan de hand van wat we kunnen reconstrueren van het Proto-Indo-Europees. Dat ik tweemaal “we kunnen reconstrueren” schrijf, is lelijk maar geen toeval. Als we … [Lees meer...] overDe Proto-Indo-Europese samenleving: namen
17 november 2024: Dwarsdenkersfestival
Duik in controversiële meningen, historische uitspraken en explosieve ideeën van Dwarsdenkers die tegen de tijdsgeest ingingen. Ga op tijdreis door de geschiedenis en ervaar hoe dwarsdenkers van alle tijden zijn. Zondag 17 november vindt het Dwarsdenkersfestival in de KB plaats. Programma van het Dwarsdenkersfestival Ben jij geïnteresseerd in mensen die nooit de … [Lees meer...] over17 november 2024: Dwarsdenkersfestival
Jood: een beladen begrip
Van de hand van Ewoud Sanders verscheen vorige week een interessant boek met de niet mis te verstane titel Jood. De vergeten geschiedenis van een beladen woord. Het onderliggende probleem – anders gezegd, waarom is het woord “jood” zo beladen? – is misschien wel het beste geïllustreerd door de spellingswet, die vindt dat het woord met een kleine letter … [Lees meer...] overJood: een beladen begrip
Call for papers: Toekomst in de lage landen, 1780-1940
Jaarcongres De Moderne Tijd, 21 maart 2025 Locatie: Amsterdam (precieze locatie wordt later bekendgemaakt) De huidige tijd lijkt doordrenkt te zijn met beelden van de toekomst. Wie de krant openslaat leest sombere analyses over de toekomst van het klimaat, de democratie en de rechtsstaat. In de boekhandels, bioscopen en op televisie bloeien sciencefiction en dystopische … [Lees meer...] overCall for papers: Toekomst in de lage landen, 1780-1940
Podcast: Opa Pim en de O19
Er duikt een oorlogsheld in de familie op, een schatkist wordt door een notaris opgestuurd, en ik krijg een kans me onder te dompelen in een wereld waar ik geen enkele kennis van heb. Als daar maar geen podcast van komt… Vorige maand begon ik het verhaal over Luitenant ter zee Pierre Casimir Kiepe met zijn jeugd op Sumatra en een eerste duik onderwater. Deze maand gaan we … [Lees meer...] overPodcast: Opa Pim en de O19
Oproep Tresoar Fellow 2025
[English below] Tresoar en de Vrienden van Tresoar stimuleren een nieuwe generatie onderzoekers van de Friese geschiedenis, literatuur en/of cultuur. Gezamenlijk hebben zij het Tresoar Fellowship ingesteld. Ieder jaar wordt een stipendium beschikbaar gesteld aan een jonge academicus uit binnen- of buitenland. Hiermee kan een innovatief onderzoeksproject van maximaal … [Lees meer...] overOproep Tresoar Fellow 2025
Een dichter in detentie op Cyprus
In 1988 overleed een schrijver aan wie de DBNL nog geen pagina is gewijd, maar voor wie de Amsterdamse letterkundigen Frans Blom en Vivian Beekman nu wel een monumentje hebben opgericht: hun boek Het land achter de zee. Migranten na de Holocaust in detentiekampen op Cyprus. De reis van Emile Pimentel. De lange titel suggereert al dat Blom en Beekman zich richten op één … [Lees meer...] overEen dichter in detentie op Cyprus
Call for papers: themadossier De Achttiende Eeuw
Dromen, beelden en sporen van kinderen Voor Elisabeth Wolff vormde de grote aandacht voor kinderen hét verschil tussen haar eeuw en de eeuwen daarvoor. Maar voor historici die zich bezighouden met de achttiende eeuw zijn die kinderen soms moeilijk te vangen, omdat ze zelf weinig sporen hebben nagelaten in het openbare leven. Dankzij onderzoek naar onder meer egodocumenten, … [Lees meer...] overCall for papers: themadossier De Achttiende Eeuw
Scriptieprijs Werkgroep De Zeventiende Eeuw
In het jaar 2000 heeft Werkgroep De Zeventiende Eeuw de DZE-scriptieprijs ingesteld. Sindsdien wordt deze prijs jaarlijks – en vanaf 2007 tweejaarlijks – uitgeloofd voor een uitstekende masterscriptie op het gebied van de zeventiende-eeuwse cultuur in de Nederlanden, in de ruime betekenis van het woord. Ook in 2024 wordt de tweejaarlijkse prijs (€500,-) weer uitgeloofd. De … [Lees meer...] overScriptieprijs Werkgroep De Zeventiende Eeuw
Arme joodse straatventers geportretteerd
Deze week verscheen van Ewoud Sanders het boek Van appeljood tot zuurjood. Veertig portretten van Joodse straatventers. Dit is, bij wijze van voorpublicatie, een deel van de inleiding. Op vrijdagmiddag 21 mei 1880 sloeg in de Amsterdamse Jodenbuurt de vlam in de pan. Een paar maanden daarvoorhad de gemeenteraad besloten dat er op de Sint Antoniesbreestraat en de … [Lees meer...] overArme joodse straatventers geportretteerd
3 juni 2024: Daendelslezing door Joris Oddens in De Balie
Het Bataafse loket. De eerste Nederlandse democratie en het ideaal van de toegankelijke overheid Op maandagmiddag 3 juni aanstaande organiseert de Stichting Daendels in De Balie te Amsterdam de Daendelslezing 2024. Politiek historicus Joris Oddens plaatst in zijn lezing Het Bataafse loket het ideaal van de toegankelijke overheid in historisch perspectief. Sinds de … [Lees meer...] over3 juni 2024: Daendelslezing door Joris Oddens in De Balie
9 april 2024: Boekpresentatie ‘Rampen. Een nieuwe geschiedenis van Nederland’
Op dinsdagmiddag 9 april aanstaande vindt in Spui 25 de boekpresentatie plaats van Lotte Jensen, Rampen. Een nieuwe geschiedenis van Nederland. Sprekers zijn Winfried Baijens, Beatrice de Graaf, Rick Honings en James Kennedy. Rampen zijn bepalend geweest voor de geschiedenis van Nederland. Denk bijvoorbeeld aan de Sint-Elisabethsvloed in 1421 of de Watersnoodramp van 1953, … [Lees meer...] over9 april 2024: Boekpresentatie ‘Rampen. Een nieuwe geschiedenis van Nederland’
22 maart 2024: Water – beleving, beheer, beeldvorming in de lange negentiende eeuw
Jaarcongres Werkgroep De Moderne TijdVrijdag 22 maart 2024, AmsterdamLocatie: Doelenzaal Universiteitsbibliotheek (Singel 425) De omgang met water is tegenwoordig een van de centrale maatschappelijke opgaven, of het nu gaat om zeespiegelstijging, grondwaterdaling of drinkwatertekorten. Een overschot of tekort zorgt voor problemen. Denk bijvoorbeeld aan de recente watersnood … [Lees meer...] over22 maart 2024: Water – beleving, beheer, beeldvorming in de lange negentiende eeuw
Call for proposals: The art of asking
Strategies of patronage solicitation through the ages in music, literature, visual arts, and intellectual culture DL 15 April 2024 One-day conference, Utrecht University, The Netherlands Friday November 15, 2024 In many European countries, the cultural sector is working towards establishing a (renewed) tradition of … [Lees meer...] overCall for proposals: The art of asking
Weinig weten, veel vinden
Instrumenten en standaardwerken van de frisistiek voor onderzoek en onderwijs van neerlandici en anderen* * Ik wil Siebren Dyk en Willem Visser bedanken voor hun nuttig commentaar op dit artikel. Resterende fouten zijn uiteraard voor mijn rekening. Een belangrijk verschil tussen frisisten en neerlandici is dat frisisten beter op de hoogte zijn van de neerlandistiek … [Lees meer...] overWeinig weten, veel vinden
Verschenen: nieuwe nummers De Moderne Tijd
Liefst drie nummers van De Moderne Tijd zijn eind vorig jaar tegelijk verschenen: een dubbeldik themanummer over de historische beleving van Parijs en een nummer over oorlog op afstand, het thema van het vorige jaarcongres van Werkgroep De Moderne Tijd. Het dubbelnummer Zoveel Parijzen. De beleving van het ‘andere’ Parijs rond 1900 stond onder redactie van Babs … [Lees meer...] overVerschenen: nieuwe nummers De Moderne Tijd
Verschenen: Time and Temporality in the Early Modern Low Countries
Het nieuwe nummer van het Engelstalige multidisciplinaire Open Access tijdschrift Early Modern Low Countries (EMLC) gaat over tijd en tijdelijkheid in de vroegmoderne Lage Landen. Deze aflevering staat onder redactie van Gerrit Verhoeven, Marije Osnabrugge en Brecht Deseure. U vindt in dit nummer vijf essays over het thema, geschreven door Femke Gordijn, Anne-Rieke van Schaik, … [Lees meer...] overVerschenen: Time and Temporality in the Early Modern Low Countries
Het leven van een vrije Friese vrouw in de middeleeuwen
Hoe seach it libben fan in frije Fryske frou der út yn de midsiuwen? As ûnderdiel fan syn promoasjetrajekt hat dr. Marvin Wiegand in podcast yn trije dielen makke oer dit ûnderwerp, mei gastoptredens fan dr. Oebele Vries en dr. Han Nijdam. Marvin Wiegand promovearre yn oktober oan de Vrije Universiteit op syn proefskrift The Reception of Learned Law in Fourteenth- and … [Lees meer...] overHet leven van een vrije Friese vrouw in de middeleeuwen
Die Karoo as universum
Oor velddenke, |xam-Afrikaans, en die Boesman-universiteit Luan Staphorst het op 23 September 2023 hierdie lesing gelewer by die Etienne van Heerden Veldsoirée te Cradock. … [Lees meer...] overDie Karoo as universum
15 december 2023: Patriotten in Noord en Zuid. Brabantse Omwenteling en Patriottentijd in vergelijkend perspectief
Jaarcongres Werkgroep De Achttiende EeuwKoninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en KunstenPaleis der Academiën, Rubenszaal, Hertogsstraat 1, BrusselVrijdag 15 december 2023 Aanmelden De woelige laatste decennia van de achttiende eeuw werden overal in de Atlantische wereld gemarkeerd door revolutionaire bewegingen, ook in de Nederlanden. De … [Lees meer...] over15 december 2023: Patriotten in Noord en Zuid. Brabantse Omwenteling en Patriottentijd in vergelijkend perspectief
16 november 2023: Symposium Sporen van slavernij
Excuses voor het slavernijverleden. Op 19 december 2022 bood premier Mark Rutte die namens de Nederlandse staat aan en op 1 juli 2023 volgde koning Willem-Alexander. Die tweede datum, waarop het precies 150 jaar geleden was dat de slavernij feitelijk werd afgeschaft in Suriname, markeerde ook het begin van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden. Tijdens het Symposium 'Sporen van … [Lees meer...] over16 november 2023: Symposium Sporen van slavernij
