Excuses voor het slavernijverleden. Op 19 december 2022 bood premier Mark Rutte die namens de Nederlandse staat aan en op 1 juli 2023 volgde koning Willem-Alexander. Die tweede datum, waarop het precies 150 jaar geleden was dat de slavernij feitelijk werd afgeschaft in Suriname, markeerde ook het begin van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden. Tijdens het Symposium 'Sporen van … [Lees meer...] over16 november 2023: Symposium Sporen van slavernij
geschiedenis
17 oktober: lêzingen oer de Richthofenkolleksje
Op 17 oktober is der wer in jûn foar de Freonen fan Tresoar. Ek gasten binne fan herte wolkom.It ûndersyk fan Richthofen-Fellow Laura Bruno by Tresoar rjochtet him op 6 fan de 10 hânskriften út de Richthofenkolleksje. Wrâldwiid de grutste samling fan Aldfryske rjochtshânskriften. De Richthofenkolleksje is yn 2022 tafoege oan it Nederlânske ‘Memory of the World’ … [Lees meer...] over17 oktober: lêzingen oer de Richthofenkolleksje
Oproep: scriptieprijs Madelein
Eens in de twee jaar reikt de Werkgroep 18e Eeuw de scriptieprijs Madelein uit aan de auteur van een masterproef over een aspect van de geschiedenis, literatuur, filosofie of beeldende kunst van de ‘lange’ achttiende eeuw (1670-1830). Scripties kunnen zowel in het Nederlands, Engels, Frans en Duits zijn opgesteld. Voor deze editie dient de scriptie tussen 1 september 2022 en 1 … [Lees meer...] overOproep: scriptieprijs Madelein
6 oktober 2023: symposium ‘Multiperspectiviteit in de geschiedschrijving. Epistemologie en politiek’
De vakgroep Nederlands van het Departement Moderne Talen van de Universiteit van Luik nodigt u van harte uit op het symposium ‘Multiperspectiviteit in de geschiedschrijving. Epistemologie en politiek’, dat plaatsvindt op 6 oktober 2023 van 14.00 uur tot 17.30 uur aan de Universiteit van Luik, Rue de Pitteurs 20, 4020 Liège. Na een korte inleiding door Frank van … [Lees meer...] over6 oktober 2023: symposium ‘Multiperspectiviteit in de geschiedschrijving. Epistemologie en politiek’
Verschenen: Bonny Wassing, Als Lage Landen te klein zijn. 15 Bizarre Levens in het Buitenland
Alle Nederlanders en Vlamingen die in dit boek beschreven worden, hebben een onconventioneel, excentriek of mysterieus leven geleid in het buitenland. Hun avontuurlijke bestaan leidden zij uit vrije wil, soms tegen wil en dank. Zij waren arts of kunstenaar, werkten in de handel of werden simpelweg gegijzeld. Velen zijn redelijk onbekend in de Lage Landen, doch zij leven voort … [Lees meer...] overVerschenen: Bonny Wassing, Als Lage Landen te klein zijn. 15 Bizarre Levens in het Buitenland
Liberalen spreken Frans
Bijna zeventig jaar geleden, in 1955, publiceerde de Leuvense hoogleraar Lode Wils (1929) voor het eerst over de geschiedenis van de Vlaamse Beweging. Het onderwerp heeft hem sindsdien niet losgelaten, en nu geresulteerd in een nieuw boek, Vlaamse beweging, sociale beweging? dat je enerzijds met recht een overzichtswerk kunt noemen, en tegerlijkertijd een poging te komen tot … [Lees meer...] overLiberalen spreken Frans
Een grenzenloze taal
Er zijn weinig talen met zo'n interessante geschiedenis als het Jiddisch, een taal die regelmatig alle definities van wat een taal is doorbrak, die dat eigenlijk nog steeds doet, en die toch al honderden jaren wordt doorgegeven. Een taal die in contact heeft gestaan met allerlei talen, die uit al dat contact steeds weer dingen oppikt, en zelf ook zijn sporen nalaat. Een taal … [Lees meer...] overEen grenzenloze taal
Verschenen: Nieuw nummer Mededelingen Jacob Campo Weyerman
Een gedrongen figuur. Rare bakkes. Een dwerg. Dat is wat onmiddellijk opvalt bij de omslagillustratie van de nieuwe Mededelingen. Minder opvallend is het kijkkastje op zijn rug. Het mismaakte figuurtje kennen we als ‘Actieuse Nacht-Wind-Zanger met zyn Tover Slons’ uit Het groote tafereel der dwaasheid (1720), maar het manneke blijkt zich ook goed te lenen voor de … [Lees meer...] overVerschenen: Nieuw nummer Mededelingen Jacob Campo Weyerman
Tussen heksen en ontelbare blote dames
Een kleine geschiedenis van Uitgeverij Voltaire De Heksenhamer, de Nederlandse vertaling van een werk uit 1487 van de hand van de dominicaan Henricus Institoris – ‘een met satanisch cynisme geschreven handleiding voor inquisiteurs en wereldlijke rechters om heksen genadeloos te vervolgen en ter dood te brengen’ – is wellicht het boegbeeld van het fonds dat Uitgeverij … [Lees meer...] overTussen heksen en ontelbare blote dames
Te verschijnen: ‘Staat en slavernij’
Op 15 juni 2023 verschijnt Staat en slavernij: het Nederlandse koloniale slavernijverleden en zijn doorwerkingen bij Uitgeverij Athenaeum. Het boek roept de vertegenwoordigers van de Nederlandse staat in het herdenkingsjaar 2023 op om ruimte te maken voor voortgaande dialoog en de mogelijkheid van herstel. Dit rijk geïllustreerde boek laat zien op welke wijze de … [Lees meer...] overTe verschijnen: ‘Staat en slavernij’
Verschenen: Siegfried Huigen, Shaping a Dutch East Indies. François Valentyn’s VOC Empire
In 1724-1726 publiceerde dominee François Valentyn een 5000 pagina’s tellende beschrijving van het rijk van de Verenigde Oost-Indische Compagnie in folioformaat. Van alle kleine en grote vestigingen en kolonies werd de geografie, bevolking, geschiedenis en de natuur beschreven. Dit alles werd ook rijkelijk voorzien van illustraties en kaarten. Valentyns boek was het eerste en … [Lees meer...] overVerschenen: Siegfried Huigen, Shaping a Dutch East Indies. François Valentyn’s VOC Empire
18 maart 2023: Lentevergadering KZM
Op zaterdag 18 maart 2023 vindt de jaarlijkse Lentevergadering van de KZM online plaats. Dit is een colloquium met presentaties over taalkunde, letterkunde, geschiedenis en klassieke studies. De plenaire lezing wordt verzorgd door Beatrijs Vanacker (KU Leuven) en is getiteld “Littérateur et Belgique impliquent contradiction”. Over gefnuikte literaire ambities en culturele … [Lees meer...] over18 maart 2023: Lentevergadering KZM
Geschiedenis als wapen
Lezing door historicus Ivo van de Wijdeven en neerlandicus Lotte Jensen Oekraïne, zo betoogde Poetin, is eigenlijk Russisch. En dat is het altijd al geweest. Dat Poetin zijn oorlog goedpraat door naar het verleden te wijzen, is niet uniek. De Turkse president Erdogan en China’s secretaris-generaal Xi Jinping verwijzen ook naar een glorieus verleden om hun regime en hun … [Lees meer...] overGeschiedenis als wapen
23 februari 2023: Geschiedenisconcert Revolutie! Lied en politiek uit het muzikale geheugen van Nederland
Liederen zijn verweven met kantelmomenten in de geschiedenis. Ze spelen een grote rol bij sociale protesten en revoluties. Denk aan de liederen die het actuele verzet tegen het Iraanse regime begeleiden, het gospellied We shall overcome als lijflied van de Amerikaanse burgerrechtenbeweging, of de Internationale als strijdlied van arbeidersbewegingen. Veel … [Lees meer...] over23 februari 2023: Geschiedenisconcert Revolutie! Lied en politiek uit het muzikale geheugen van Nederland
René van Stipriaan wint Libris Geschiedenis Prijs 2022
Persbericht Libris René van Stipriaan ontvangt de Libris Geschiedenis Prijs 2022 voor zijn boek De zwijger: Het leven van Willem van Oranje. ‘Een boek dat’, aldus de jury, ‘de komende dertig jaar een standaardwerk zal zijn. Een compleet boek over een onderwerp waar maar weinig historici zich aan zouden wagen.’ Juryvoorzitter Thom de Graaf maakte de prijswinnaar van het … [Lees meer...] overRené van Stipriaan wint Libris Geschiedenis Prijs 2022
Anton de Kom in de canon
De beste manier om iemand in de literaire canon te krijgen is waarschijnlijk niet door hem of haar in de canon te zetten: een lijst met namen te publiceren die je 'de canon' noemt en daar dan jouw held in te plaatsen. Er ontstaat dan wel enige tijd rumoer over jouw lijst – het maakt niet uit wie je op de lijst zet, rumoer ontstaat er toch – maar daarna is iedereen alles weer … [Lees meer...] overAnton de Kom in de canon
Frank van Vree bekleedt Koning Willem-Alexander Leerstoel voor Lage Landen-studies
In het academisch jaar 2022-2023 verwelkomt de vakgroep Nederlands van het Departement Moderne Talen van de Universiteit van Luik prof. Frank van Vree (UvA) als gasthoogleraar in het kader van de Koning Willem-Alexander Leerstoel voor Lage Landen-studies. De Koning Willem-Alexander Leerstoel voor Lage Landen-studies: alweer vijf jaar uitwisseling en samenwerking In 2017 … [Lees meer...] overFrank van Vree bekleedt Koning Willem-Alexander Leerstoel voor Lage Landen-studies
15 oktober 2022: Koninklijke Zuid-Nederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis
KANTL, Koningstraat 18, Gent Alle lezingen zijn openbaar; men hoeft geen lid te zijn om ze bij te wonen. Programma 9:45 Ontvangst met koffie 10:00 – 10:15 Welkomstwoord (en AV) 10:15 – 11:00 Plenaire lezing (Afdeling Taalkunde) Dana Louagie (ULiège) Een blik op de grammatica van Australische Aboriginaltalen 11:00 – 12:30 Sectielezingen Taalkunde ⁎ … [Lees meer...] over15 oktober 2022: Koninklijke Zuid-Nederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en Geschiedenis
Johan de Witt en het Rampjaar als luisterboek
Bij Uitgeverij Catullus verscheen eerder dit jaar een nieuwe bloemlezing uit de correspondentie van Johan de Witt. Samenstellers Ineke Huysman en Roosje Peeters kozen dit keer voor het Rampjaar 1672. De gekozen brieven worden besproken door de leden van het projectteam Briefwisseling van Johan de Witt van het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis. Op de … [Lees meer...] overJohan de Witt en het Rampjaar als luisterboek
13 juni 2022: Lezing ‘De boreale Bataaf. Noordelijk identiteitsdenken in historisch perspectief’
Lezing Stichting Daendels: ma 13 juni 2022 om 20.00 u in De Balie In de Daendelslezing van 2022 tackelt Dorothee Sturkenboom de moderne boreale ideologie door de voorgeschiedenis daarvan te onderzoeken. Inzoomend op de late 18e eeuw, legt ze haar vinger op de zwakke plekken van het noordelijke superioriteitsdenken. De late 18e eeuw was een periode waarin Nederlandse … [Lees meer...] over13 juni 2022: Lezing ‘De boreale Bataaf. Noordelijk identiteitsdenken in historisch perspectief’
6 juli 2022: Feit en fictie – Hoe gaan schrijvers om met de geschiedenis?
Op 6 juli vindt in het domein van Kasteel Beauvoorde het jaarlijkse zomerfestival van de KANTL plaats. Dit jaar zoomen we in op de literaire relatie tussen fictie en historische feiten. Jeroen Olyslaegers, Rachida Lamrabet, Stefan Hertmans en Annette Portegies vertellen ons hoe ze in hun schrijven omgaan met historische feiten en gaan erover in gesprek … [Lees meer...] over6 juli 2022: Feit en fictie – Hoe gaan schrijvers om met de geschiedenis?
Hoe Jiddisch is het Nederlands?
Volgens veel geleerden was het Nederlandse Jiddisch zo'n honderd jaar geleden verdwenen. In deze lezing laat ik zien dat het eerder is opgegaan in het Nederlands, zoals een suikerklontje in een kop thee. (De 'echte' lezing hield ik op zondag 10 april 2022 voor Crescas. Dit is mijn oefenversie. Er is ook een podcastversie, onder andere op Spotify: … [Lees meer...] overHoe Jiddisch is het Nederlands?
Te verschijnen: Nicoline van der Sijs (e.a.) Franse tirannie. Het rampjaar 1672 op school
Door Nicoline van der Sijs, Arthur der WeduwenMet medewerking van Bernt Feis, Merle Lammers en Elly Landzaat De Franse inval in het Rampjaar 1672 maakte een onuitwisbare indruk op de Nederlandse bevolking. Al in 1674 verscheen het anonieme leerboek De Franse tirannie. Spiegel voor de jeugd, ‘zodat de jongelui de gebeurtenissen nooit vergeten en kunnen leren van wat ons … [Lees meer...] overTe verschijnen: Nicoline van der Sijs (e.a.) Franse tirannie. Het rampjaar 1672 op school
De zwijger. De biografie van Willem van Oranje
https://youtu.be/dxtjteyprb4 Omstreeks 1560 was Willem van Oranje de rijkste en meest veelbelovende edelman van de Nederlanden. Nog geen tien jaar later was hij zo goed als alles kwijt: zijn bezit, zijn macht en ook zijn goede reputatie. Wat was er gebeurd? … [Lees meer...] overDe zwijger. De biografie van Willem van Oranje
Crusader kings III en de geschiedenis van Holland en Friesland
Uitgelegd door een taalhistoricus mbv Crusader kings III Crusader Kings III is een computerspel waarin je je eigen heersersdynastie door de middeleeuwen leidt. Het is geen hyperrealistisch spel dat de wetenschappelijke kennis over de midddeleeuwen perfect weergeeft maar in deze video wil ik toch kort verkennen hoe dit spel een inkijkje biedt in de middeleeuwse … [Lees meer...] overCrusader kings III en de geschiedenis van Holland en Friesland