Jeugdverhalen over joden (125) Door Ewoud Sanders Auteur: Cornelis Johannes Kieviet (1858-1931) Herkomst en drukgeschiedenis C. Joh. Kieviet – zoals zijn schrijversnaam luidt – schreef tussen 1890 en 1931 zo’n vijftig jeugdboeken. Hij had daar een bijzondere methode voor. ‘Elke avond schreef hij acht tot tien schoolschriftblaadjes vol met een klein en regelmatig … [Lees meer...] overDe club ‘Van zessen klaar’ (1898)
Jeugdverhalen over joden
De gewelven van Arendsberg (1897)
Jeugdverhalen over joden (124) Door Ewoud Sanders Auteur: Willem Hendrik Kieviet (1867-1941) Herkomst en drukgeschiedenis Willem Hendrik Kieviet is de jongere neef van de bekende jeugdboekenschrijver Cornelis Johannes Kieviet (1858-1931). Hij was evangelist bij de actieve Nederlands Evangelisch-Protestantse Vereniging en hoofdredacteur van het antirevolutionaire … [Lees meer...] overDe gewelven van Arendsberg (1897)
De balling, of Beloonde ouderliefde (1843)
Jeugdverhalen over joden (123) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendOorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis In het voorwoord benadrukt de anonieme auteur hoe belangrijk hij het vindt dat kinderen hun ouders onbaatzuchtig liefhebben. In het verhaal wordt die liefde beloond: een vader mag dankzij de onbaatzuchtige liefde van zijn zoon terugkeren uit … [Lees meer...] overDe balling, of Beloonde ouderliefde (1843)
‘Een barmhartige Samaritaan’ (1824)
Jeugdverhalen over joden (122) Door Ewoud Sanders Auteur: Johann Peter Ludwig Snell (1764-1817)Vertaald uit het Duits Herkomst en drukgeschiedenis Johann Peter Ludwig Snell was predikant in Dachsenhausen in Duitsland. Daarnaast schreef hij opvoedkundige werken. Snell publiceerde het verhaaltje ‘Ein barmherziger Samariter’ in 1795 in Sittenlehr in Beyspielen (‘Moraal … [Lees meer...] over‘Een barmhartige Samaritaan’ (1824)
‘De menschlievende joden’ (1817)
Jeugdverhalen over joden (121) Door Ewoud Sanders Auteur: Petronella Moens (1762-1843) Herkomst en drukgeschiedenis Op vierjarige leeftijd werd Petronella Moens getroffen door kinderpokken. Zij overleefde de ziekte, maar werd er wel blind door. Die handicap weerhield haar er niet van om zich verder te ontwikkelen. Schrijven leerde ze van haar vader, familieleden en … [Lees meer...] over‘De menschlievende joden’ (1817)
‘Moet men Joden ook helpen?’ (1846)
Jeugdverhalen over joden (120) Door Ewoud Sanders Auteur: Jelle Mars Jzn. (1806-1887) Jakob was om geld verlegen,Want de handel liep hem tegen;Maar een brave landman schootHonderd guldens aan den Jood. Met die honderd zilvren schijven [munten]Kon hij nu weêr handel drijven;En hij won hiermeê voor ’t minst,Meer dan vijftig gulden winst. Jakob had nu eigen … [Lees meer...] over‘Moet men Joden ook helpen?’ (1846)
De schoorsteenveger (1862)
Jeugdverhalen over joden (119) Door Ewoud Sanders Auteur: Eduard Gerdes (1821-1898)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Eduard Gerdes behoort tot de meest gelezen jeugdboekenschrijvers uit de tweede helft van de 19de eeuw. Hij publiceerde ruim 250 jeugdboeken. Daarnaast schreef hij verschillende liederen. Zijn beroemdste lied, ‘Daar ruischt langs … [Lees meer...] overDe schoorsteenveger (1862)
‘Veracht niemand om zijnen godsdienst’ (1840)
Jeugdverhalen over joden (118) Door Ewoud Sanders Auteur: Georgius ‘(George’) Jacobus d’Ancona (1803-1850) ’k Zag een’ Jood met oude klêerenSchreeuwend loopen langs de straat,En twee nette jonge heeren,Riepen: Smous! – wat werd hij kwaad. En was het wel zonder reden?Foei, dat men een’ armen manTegen Godsdienst, tegen zedenToch zoo vuig bespotten kan. Laat men … [Lees meer...] over‘Veracht niemand om zijnen godsdienst’ (1840)
De Joodsche knaap (1792)
Jeugdverhalen over joden (117) Door Ewoud Sanders Auteur: Johann Jakob Kämmerer (1754-1798)Vertaald uit het Duits Herkomst en drukgeschiedenis Kämmerer studeerde theologie aan de universiteit van Heidelberg. Na te hebben gewerkt als kapelaan en huisleraar, presenteerde hij zich in publicaties als verlicht katholiek theoloog en pedagoog. Omstreeks 1790 werd hij … [Lees meer...] overDe Joodsche knaap (1792)
‘De oude klomp’ en ‘Een valsch kwartje’ (1888)
Jeugdverhalen over joden (116) Door Ewoud Sanders Auteur: Pieter Louwerse (1840-1908)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Louwerse debuteerde in 1868 als medewerker van de Kinder-Courant. Hij schreef voor tijdschriften als De Kleine Huisvriend, De Kindervriend en Voor ’t Jonge Volkje. Daarnaast publiceerde hij tientallen jeugdboeken en … [Lees meer...] over‘De oude klomp’ en ‘Een valsch kwartje’ (1888)
‘Een Russische geschiedenis’ (1869)
Jeugdverhalen over joden (115) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendVertaald uit het Duits Herkomst en drukgeschiedenis ‘Een Russische geschiedenis’ verscheen in 1869 in de Kinder-Courant. Weekblad voor de Nederlandsche Jeugd. In 1873 werd het, in een andere vertaling, onder de titel ‘Een Israëlietisch Marskramer’ door Pieter Beets Pz. (1827-1900) gepubliceerd in … [Lees meer...] over‘Een Russische geschiedenis’ (1869)
‘Al te kort’ (1869)
Jeugdverhalen over joden (114) Door Ewoud Sanders Auteur: Pieter Jacob Andriessen (1815-1877)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis ‘Al te kort’ is een verhaal in de bundel Nieskruid van P.J. Andriessen. Andriessen was hoofdonderwijzer in Amsterdam en schreef veel oorspronkelijke historische verhalen, vooral voor jongeren van twaalf tot zestien … [Lees meer...] over‘Al te kort’ (1869)
Sam’s tooverlantaarn (1868)
Jeugdverhalen over joden (113) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekend In oude jeugdboeken of -tijdschriften staan geregeld Bijbelse geschiedenissen of aardrijkskundige berichten over joden. Zo vermeldt het Hollandsch penning-magazijn voor de jeugd in 1851 over de Franse stad Avignon:‘De stad telt 30.000 inwoners, waaronder eenige joden. De laatsten bewoonden voor de … [Lees meer...] overSam’s tooverlantaarn (1868)
‘Zijt verdraagzaam’ (1860)
Jeugdverhalen over joden (112) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendMoraal: wees verdraagzaam; heb uw naaste(n) lief als uzelf Herkomst en drukgeschiedenis ‘Zijt verdraagzaam’ werd in 1860 gepubliceerd in de Kinder-Courant. Lektuur voor de Nederlandsche jeugd. Het is ondertekend door C.H.R. Het is mij niet bekend wie dit … [Lees meer...] over‘Zijt verdraagzaam’ (1860)
‘De KleerenJood’, ‘De Augurkjeskraam’ (1857)
Jeugdverhalen over joden (111) Door Ewoud Sanders Auteur: Adriaan van der Hoop Juniorszoon (1827-1863)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Over Adriaan van der Hoop Juniorszoon (jrzn.) werd gezegd dat hij al kon dichten toen hij nauwelijks kon schrijven. Zijn poëtische talent had hij van zijn vader, de Rotterdamse dichter met dezelfde naam: … [Lees meer...] over‘De KleerenJood’, ‘De Augurkjeskraam’ (1857)
‘De Joden’ (1853)
Jeugdverhalen over joden (110) Door Ewoud Sanders Auteur: Cornelia Carolina Margaretha Luyken (1805-1872) Gesprek tusschen Vader, Jan en Koos. Jan:‘Wat ouds!’ Zoo roept het arme joodjeDoor heel de stad,‘Wie heeft er nog een voddenzoodje?Wie ruilt er wat?’ Koos:Ja, zoo, zoo roept hij alle dagen,In vreemde spraak;Maar dat de jongens hem zoo plagen,Wat dwaas … [Lees meer...] over‘De Joden’ (1853)
‘Hoe het goede zich altijd loont’ (1851)
Jeugdverhalen over joden (109) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendMoraal: wie goed doet, goed ontmoet Herkomst en drukgeschiedenis Het verhaal ‘Hoe het goede zich altijd loont’ werd in 1851 gepubliceerd in het Hollandsch penning-magazijn voor de jeugd. Aangezien het verhaal is gesitueerd in het Duitse Rijnland, is het waarschijnlijk uit het Duits vertaald. Het is … [Lees meer...] over‘Hoe het goede zich altijd loont’ (1851)
‘De zon brengt het aan den dag’ (1850)
Jeugdverhalen over joden (108) Door Ewoud Sanders Auteur: Jan Goeverneur (1809-1889) Herkomst en drukgeschiedenis Jan Goeverneur behoort tot de bekendste en productiefste kinderboekenschrijvers uit de 19de eeuw. Hij publiceerde ruim vijfhonderd titels in proza en rijm. Ook maakte hij veel kinderliedjes. Sommige daarvan zijn nog steeds bekend, waaronder ‘Toen onze … [Lees meer...] over‘De zon brengt het aan den dag’ (1850)
‘Ondeugende Gijs’ (1849)
Jeugdverhalen over joden (107) Door Ewoud Sanders Auteur: Josua Hendrik Duisdeiker Lz. (1814-1881)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Het gedicht ‘Ondeugende Gijs’ is opgenomen in de dichtbundel Nieuwe keur van mengelingen voor de lieve jeugd. Josua Hendrik Duisdeiker publiceerde deze bundel, die is opgedragen aan de dichter J.P. Heije, onder het … [Lees meer...] over‘Ondeugende Gijs’ (1849)
‘Leips natuurbeschouwing’ (1848)
Jeugdverhalen over joden (106) Door Ewoud Sanders Auteur: Jan Goeverneur (1809-1889) Tussen grofweg 1830 en 1930 verschenen in Nederland enkele tientallen humoristisch bedoelde voordrachten, liedjes en gedichten over joodse personages. De mannen hebben er namen als Abraham Sjofel, Izak Poets, Leip de marskramer of Levie Brilleman. De vrouwen heten meestal Rachel(tje) … [Lees meer...] over‘Leips natuurbeschouwing’ (1848)
‘Jaap, de jood, met kokernoten’ (1834)
Jeugdverhalen over joden (105) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekend Jaap verkoopt geen fijne waren,Gansch geen malsch en geurig fruitMaar als ’t puik der handelaren,Vent hij kokernoten uit.Deze vrucht, dit moet gij weten,Hard als ijzer, maar toch frisch,Dient niet om te zijn gegetenDoor dengeen, die tandloos is.Dit kan Jaapie niet verschelen,Als hij maar zijn noten … [Lees meer...] over‘Jaap, de jood, met kokernoten’ (1834)
Nathan! De Messias is gekomen! (1866)
Jeugdverhalen over joden (104) Door Ewoud Sanders Auteur: Evert Jacob Veenendaal Jz. (1833-1906)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Nathan! De Messias is gekomen! is geschreven door Evert Jacob Veenendaal Jz. (1833-1906). Veenendaal was hoofdonderwijzer en schrijver. Hoogstwaarschijnlijk behoorde hij tot de kringen van het Reveil. Vanaf 1860 was … [Lees meer...] overNathan! De Messias is gekomen! (1866)
‘De Joden’ (1828)
Jeugdverhalen over joden (103) Door Ewoud Sanders Auteur: J. Verweij de Winter (†1850)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis J. Verweij de Winter was onderwijzer in Poeldijk, een kerkdorp in de huidige gemeente Westland in Zuid-Holland. Hij was actief in het ‘Onderwijzers-genootschap’ en publiceerde onder meer in het Tijdschrift voor onderwijzers … [Lees meer...] over‘De Joden’ (1828)
‘Het omgestorte zoutvat’ (1838)
Jeugdverhalen over joden (102) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendVertaald uit het Duits Herkomst en drukgeschiedenis Het verhaal ‘Het omgestorte zoutvat’ werd in 1838 gepubliceerd in Philarete, tijdschrift voor de jeugd. Dit bestond van 1837 tot 1843 en bevatte veel vertalingen uit Duitse en Franse jeugdtijdschriften. ‘Het omgestorte zoutvat’ is vertaald uit het … [Lees meer...] over‘Het omgestorte zoutvat’ (1838)
‘Jochai. Een Oostersch verhaal’ (1836)
Jeugdverhalen over joden (101) Door Ewoud Sanders Herkomst en drukgeschiedenis ‘Jochai. Een Oostersch verhaal’ werd in 1836 gepubliceerd in het Hollandsch penning-magazijn voor de jeugd. Het is gebaseerd op het boek Job uit het Oude Testament, waarin de rijke, vrome Job al zijn bezittingen verliest en ziek wordt. Job is onschuldig en bekritiseert God, maar als die zich … [Lees meer...] over‘Jochai. Een Oostersch verhaal’ (1836)