De lezers van Gevleugelde woorden zullen wel weten dat het meervoud van ‘politicus’ politici is. En het meervoud van ‘musicus’ musici. En van ‘cyclus’ cycli. En van ‘stimulus’ stimuli. Maar er zijn ook Latijnse woorden die een meervoud krijgen dat er verdacht Nederlands uitziet. Eén ‘casus’, twee casussen. Eén ‘campus’, twee campussen. Eén ‘cursus’, … [Lees meer...] overWaarom casus in het meervoud ‘casussen’ is
latijn
Erasmus, De copia verborum ac rerum
Geschiedenis van het Nederlands in 100 literaire werken (23) De bekendste Nederlandse schrijvers waren niet in Nederland geboren – Vondel, Anne Frank – of ze schreven niet in het Nederlands – Spinoza, Belle van Zuylen. Door de neiging om de Nederlandse literatuur streng af te bakenen, gaat als je niet uitkijkt het beste verloren. De grootste Nederlandse stilist aller … [Lees meer...] overErasmus, De copia verborum ac rerum
Hans Faverey in het Latijn
Vanwege het enthousiaste en enthousiasmerende artikel van Helge Bonset over Hans Faverey, dacht ik: laat ik eens wat gedichten van Faverey in het Latijn vertalen. Ik heb er drie gekozen. Aangezien ik niet gewend ben om wat dan ook in het Latijn te vertalen, hoop ik flink wat commentaar te krijgen van latinisten. Waar ik vooral over twijfel, zijn de naamvallen bij werkwoorden en … [Lees meer...] overHans Faverey in het Latijn
15 november 2024: Colloquium over Janus Secundus
Onlangs verscheen een nieuwe wetenschappelijke editie van het werk van Janus Secundus (1511- 1539), “de beroemdste Nederlandse dichter … die uitblonk in iets ‘typisch Nederlands: Latijnse poëzie’ … geschreven door kenners voor kenners” (J.P. Guépin). Deze belangrijke uitgave verdient ook een presentatie in het Belgium van de dichter – en dat zal dan gebeuren tijdens een … [Lees meer...] over15 november 2024: Colloquium over Janus Secundus
Reynaert de Vos in het Latijn
Op twaalf mei, tijdens het afscheidscollege van Frits van Oostrom, vroeg ik me af of de beide zeventiende-eeuwse volksboeken met Reynaerts historie en de Middeleeuws-latijnse vertaling van Van den vos Reynaerde al op het internet te vinden waren. Nee dus. Inmiddels staan ze alle drie op de site van de opleiding Nederlands in Leiden. Zij bevinden zich in de periferie van de … [Lees meer...] overReynaert de Vos in het Latijn
Lezingenreeks en cursussen Centrum voor Historische Talen
Programma cursussen en lezingenreeks najaar 2022 In 2019 werd het Centrum voor Historische Talen (CHT) opgericht, een onafhankelijke vzw die als bedoeling heeft de kennis over en de studie van historische talen en taalvormen te bevorderen. Zie de website www.historischetalen.be. Naast de cursus Latijn voor Beginners en een Lezingenreeks, zijn er vanaf 2022 ook cursussen … [Lees meer...] overLezingenreeks en cursussen Centrum voor Historische Talen
Verschijnt binnenkort: In de ban van Mohammed
De ‘alleskunner’ Nicolaes Cleynaerts (Clenardus, 1493-1542) was theoloog, classicus en succesvol didacticus. Op eigen houtje leerde hij Arabisch en trok hij naar Marokko om er de teksten en de cultuur van de islam te doorgronden. Hij ging op zoek naar oude Arabische manuscripten, bestudeerde de koran en discussieerde er met moslimgeleerden als Kharuf … [Lees meer...] overVerschijnt binnenkort: In de ban van Mohammed
Romeinen, Germanen, gemene woorden
Lang voordat geleerden inzagen hoe allerhande talen van Europa tot in India afstammen van een enkele taal, het Indo-Europees, was er verwondering over de overeenkomsten en verschillen tussen talen. Zo moet het ook gegaan zijn met Romeinen en Germanen, toen ze eenmaal elkaars spraak hoorden. Weinig gesprekken Bij de eerste grote ontmoeting tussen deze twee werelden in de … [Lees meer...] overRomeinen, Germanen, gemene woorden
Ysengrimus
Geschiedenis van het Nederlands in 100 literaire werken (5) Een eeuw vóór Vanden Vos Reynaerde werd geschreven, verscheen rond 1148 in Gent de Ysengrimus, met verhalen in het Latijn over hoe de vos Reinaert de wolf Isengrim te slim af is. Deze vroege versie van het verhaal, geschreven door iemand die zich Magister Nivardus noemde, is vooral een satire op de corruptie van … [Lees meer...] overYsengrimus
De taalevolutie van het woord arts in 1 minuut
Van Latijn tot Modernnederlands Door Peter Alexander Kerkhof (Bekijk deze video op YouTube) … [Lees meer...] overDe taalevolutie van het woord arts in 1 minuut
26 februari 2020, Leeuwarden: J.H. Halbertsma’s Fries-Latijnse Lexicon Frisicum (1872) vertaald
Door Anne Dykstra Joost Hiddes Halbertsma (1789-1869) schreef het Lexicon Frisicum uitdrukkelijk niet voor de Friese bevolking. Toch wordt hij gezien als de founding father van de lexicografie van het moderne Fries. Daar valt wat voor te zeggen, want zijn postuum uitgegeven Lexicon Frisicum (1872) heeft uiteindelijk geleid tot het wetenschappelijke Wurdboek fan de Fryske … [Lees meer...] over26 februari 2020, Leeuwarden: J.H. Halbertsma’s Fries-Latijnse Lexicon Frisicum (1872) vertaald
Talen als magneten
Nogmaals Bellus Imago en knowing how De Brabantse fotoclub Bellus Imago verovert het internet! Na een melding op meldpunt taal (in het Latijn zou het bella imago zijn) schreef ik er maandag over en Jona Lendering van de Mainzer Beobachter dinsdag. Maar we zijn nog niet klaar, want onder Jona;'s stukje schreef iemand ('Jeroen'): Eens met de strekking, maar toch zie ik … [Lees meer...] overTalen als magneten
Bellus imago
Ik denk soms dat ik de enige ben die nog af en toe op Meldpunt Taal kijkt, maar dat is natuurlijk onzin, want als ik de enige was, was er voor mij ook niets te zien. En er verschijnen nog steeds regelmatig meldingen op. Misschien wel van steeds dezelfden, misschien van telkens anderen, omdat de meldingen anoniem zijn kun je dat niet zien. Maar er zijn pareltjes bij, inkijkjes … [Lees meer...] overBellus imago
The Owl King, Or: A Seventeenth-Century Pun
Door Paul Hulsenboom Do you like a good pun? I know I do, and people have been loving wordplay for centuries. Some time ago, I came across the following seventeenth-century example, which is not only amusing, but also relates to my research – albeit in a small way. In 1640, the Dutch Protestant preacher Conradus Goddaeus published a Latin book entitled Laus Ululae, which … [Lees meer...] overThe Owl King, Or: A Seventeenth-Century Pun
J.H. Halbertsma’s Lexicon Frisicum (1872) wordt vertaald
Door Anne Dykstra Joost Hiddes Halbertsma (1789-1869) wordt gezien als de founding father van de lexicografie van het moderne Fries. Daar valt wat voor te zeggen, want zijn postuum uitgegeven Lexicon Frisicum (1872) heeft uiteindelijk geleid tot het wetenschappelijke Woordenboek der Friese taal (1984-2011) van de Fryske Akademy, en daarmee tot allerlei andere woordenboeken die … [Lees meer...] overJ.H. Halbertsma’s Lexicon Frisicum (1872) wordt vertaald
Variatie en verandering van het Latijn
Door Marc van Oostendorp We spreken in de Lage Landen misschien sinds 2500 jaar een taal die je Nederlands kunt noemen, of een voorloper van het Nederlands. Maar het Latijn wordt in onze streken ook al zo'n 2000 jaar gesproken. En natuurlijk, het is altijd een minderheidstaal geweest, maar lange tijd was het wel de taal van een minderheid die cultureel, economisch en politiek … [Lees meer...] overVariatie en verandering van het Latijn
Vroeger spraken wij Latijn voor in de mond
Door Marc van Oostendorp In de vroege middeleeuwen moet een grote groep mensen in het westen van ons taalgebied een (verbasterde) vorm van Latijn hebben gesproken. Dat beweert in ieder geval de Utrechtse hoogleraar Peter Schrijver in een nieuw boek. Pas toen daar in de loop van de tijd de stam van de Franken steeds machtiger werd, schakelden die mensen over op de taal van … [Lees meer...] overVroeger spraken wij Latijn voor in de mond
Promotie Maarten Prot (3 sept. 2013)
Wie morgenochtend nog geen plannen heeft, wil ik wijzen op de promotie van Maarten Prot in Utrecht. Zijn onderwerp betreft de Middeleeuwse schriftcultuur die zich kenmerkt door het overschrijven van teksten door kopiisten. In zijn proefschrift toont de heer Prot aan dat kopiisten niet nauwgezet kopieerden, maar aanpassingen maakten. Daarnaast maakt Prot inzichtelijk hoe ook … [Lees meer...] overPromotie Maarten Prot (3 sept. 2013)
