Bij de discussie over hoe het Centraal Examen van het schoolvak Nederlands vormgegeven moet worden, neemt Helge Bonset in een van de commentaren een ferm standpunt in: ‘Nederlands is primair een vaardighedenvak […].’ (Bonset 2024) Het probleem met vaardigheden is dat ze niet op zichzelf staan. Vaardigheden hebben inhoud nodig om te kunnen bestaan. Als je een spreekbeurt … [Lees meer...] overKennis voor vaardigheden
leesvaardigheid
Feestelijke start leescampagne De Weddenschap
Soumaya Ahouaoui, Donny Ronny en Froukje trappen leescampagne De Weddenschap feestelijk af in Leiden, Oldenzaal en Heerhugowaard. Veel scholen in het praktijkonderwijs, het vmbo en mbo volgen. De Weddenschap is een laagdrempelige campagne die docenten en leesconsulenten de mogelijkheid biedt om lezen te promoten in de klas. De bibliotheek is hierbij een onmisbare … [Lees meer...] overFeestelijke start leescampagne De Weddenschap
Begrijpend leren lezen en de bedoeling van de schrijver
Mijn naam is Giel Gresnigt. Onder de leiding van de helaas overleden onderwijsleerpsycholoog dr. Eduard Bol, heb ik in de tachtiger jaren samen met anderen gewerkt aan een experimentele leergang begrijpend lezen. Het is mij opgevallen, dat een zeer belangrijk en naar mijn mening niet verouderd aspekt van deze leergang - zeg maar de kern - in de onderwijspraktijk veelal … [Lees meer...] overBegrijpend leren lezen en de bedoeling van de schrijver
Nieuw onderzoek: Moeder is thuis nog altijd de primaire leesopvoeder
Persbericht Stichting Lezen Gevraagd naar wie de belangrijkste rol speelt in de leesopvoeding thuis, noemt 71% van de moeders zichzelf, tegenover 27% van de vaders. Moeders zijn dus nog altijd de belangrijkste leesopvoeders in het gezin, zo blijkt uit onderzoek van Stichting Marktonderzoek Boekenvak en GfK onder 1000 Nederlandse ouders. Zowel moeders als vaders lezen … [Lees meer...] overNieuw onderzoek: Moeder is thuis nog altijd de primaire leesopvoeder
Onderzoek: vwo-leerlingen betere lezers door gespreksmethode Begeleid Diep Lezen
Persbericht Stichting Lezen Bij Begeleid Diep Lezen, een gespreksmethode voor 4 en 5 vwo, stellen docenten hun leerlingen vragen over opvallend taalgebruik in literaire verhalen. De methode vergroot zowel de literaire als de zakelijke leesvaardigheid van leerlingen, blijkt uit het promotieonderzoek van Mira Beukering (Vrije Universiteit). Deze week publiceert Stichting … [Lees meer...] overOnderzoek: vwo-leerlingen betere lezers door gespreksmethode Begeleid Diep Lezen
Oproep om bydraes – Leeskultuur en transtaligheid
Agtergrond en fokus In ’n wêreld waar globale en multikulturele uitruil toenemend voorkom, speel leeskultuur ’n sleutelrol in die bevordering van meertaligheid en kulturele interaksie. In Suid-Afrika se diverse literêre landskap is daar ’n rykdom aan voorbeelde van translinguale en meertalige poëtika. Gedurende die tweede semester van Samespraak gaan ons poog om hierdie … [Lees meer...] overOproep om bydraes – Leeskultuur en transtaligheid
Werkgroep Leesoffensief Vlaanderen 2.0
Beste lezer, De werkgroep Leesoffensief DOV 2023-2030, ook wel werkgroep Leesoffensief 2.0 genoemd, is opgericht binnen het Departement Onderwijs en Vorming op vraag van de minister van Onderwijs en Vorming, in het kader van de uitrol van het Leesoffensief. Deze werkgroep heeft de ambitie dat élke leerling een goede, strategische en gemotiveerde lezer is. Om dit te … [Lees meer...] overWerkgroep Leesoffensief Vlaanderen 2.0
Onderwijsinspectie: Dalende leesvaardigheid en groeiende verschillen tussen scholen reden tot grote zorg
Persbericht Stichting Lezen De Onderwijsinspectie constateert in De Staat van het Onderwijs 2024 dat steeds meer leerlingen in het funderend onderwijs de basisvaardigheden taal, rekenen en burgerschap niet goed beheersen. 20% van de basis- en vo-scholen heeft van de inspectie het oordeel ‘onvoldoende’ gekregen. Volgens Stichting Lezen is het zaak om samen met het … [Lees meer...] overOnderwijsinspectie: Dalende leesvaardigheid en groeiende verschillen tussen scholen reden tot grote zorg
Leeservaring via e-reader even hoogwaardig als van papier
Persbericht Stichting Lezen De e-reader blijkt een positieve uitzondering te zijn op de leeservaring in vergelijking met andere digitale apparaten. Op de e-reader lezen mensen niet oppervlakkig en snel, maar juist lineair. De leeservaring is nagenoeg even hoogwaardig als van papier. Als mensen het lezen afwisselen met activiteiten die inhoudelijk gerelateerd zijn aan de … [Lees meer...] over Leeservaring via e-reader even hoogwaardig als van papier
Niveau leesvaardigheid te laag!
Nederlandse jongeren worden steeds slechter in lezen. Maar hoe kan dat? Wat zijn de oorzaken? En wat zijn oplossingen? In dit filmpje, gemaakt in samenwerking met Jeroen Dera, vertel ik hoe het zit. … [Lees meer...] overNiveau leesvaardigheid te laag!
Lancering onderzoek LeesEvolutie
Persbericht Stichting Lezen Deze week is op het Wetenschappelijk congres van Stichting Lezen in filmtheater Eye het onderzoeksproject LeesEvolutie van start gegaan. Inge Vossenaar, directeur-generaal Funderend Onderwijs bij OCW nam de startverklaring van het onderzoek in ontvangst. Het leesonderwijs moet beter De leesvaardigheid van Nederlandse jongeren is opnieuw … [Lees meer...] overLancering onderzoek LeesEvolutie
Overhandiging ‘Handreiking Heel mbo leest!’ aan demissionair minister Dijkgraaf
Persbericht Stichting Lezen Heel mbo leest! is het landelijke initiatief om vrij lezen, leesmotivatie en leesbevordering op te nemen in het mbo-onderwijs. Doel van het leesoffensief: de taalontwikkeling van studenten extra stimuleren en daarmee schoolprestaties verbeteren en kansengelijkheid vergroten. Op 7 december 2023 overhandigden Kennispunt MBO Taal en Rekenen (MBO … [Lees meer...] overOverhandiging ‘Handreiking Heel mbo leest!’ aan demissionair minister Dijkgraaf
Resultaten PISA-2022: leesvaardigheid Nederlandse jongeren opnieuw drastisch gedaald
Persbericht Stichting Lezen De leesvaardigheid van Nederlandse jongeren is opnieuw sterk gedaald. Dit blijkt uit het gerenommeerde, internationale PISA-onderzoek. PISA meet de kennis en vaardigheden van 15-jarigen in leesvaardigheid, wiskunde en natuurwetenschappen. Volgens Stichting Lezen en de Leescoalitie onderstrepen de uitkomsten de urgentie van structurele aandacht … [Lees meer...] overResultaten PISA-2022: leesvaardigheid Nederlandse jongeren opnieuw drastisch gedaald
29 september 2023: Expertisemiddag ‘Leesvaardiger’
De leesvaardigheid en het leesplezier van leerlingen en studenten gaan achteruit. Niet alleen docenten in de talen of taal- en cultuuropleidingen maken zich daarover zorgen: dat de vaardigheid om handboeken of toetsen, academische literatuur of nieuwsberichten goed te lezen daalt, raakt immers de hele samenleving. Is daar wat aan te doen? En wat? Op grond van welke … [Lees meer...] over29 september 2023: Expertisemiddag ‘Leesvaardiger’
10-28 juli 2023: online summer course Dutch For Reading Knowledge
Dutch for Reading Knowledge is an online course designed for those who are interested in reading Dutch texts. In this course we will focus on Dutch grammar, (personalized) vocabulary and a portfolio. The book that is used in class focuses - amongst other themes - on (art) history, social policies and (post-)colonial Netherlands. Participants will work on their individual … [Lees meer...] over10-28 juli 2023: online summer course Dutch For Reading Knowledge
Tekstkwaliteit is een blinde vlek in het onderwijs
Waar komen strips in groep 7 en 8 vandaan? Het leesniveau van Nederlandse leerlingen daalt nog steeds. Wie naar de nieuwste testresultaten (De Staat van het Onderwijs 2023 en PIRLS 2021) kijkt, kan maar één conclusie trekken: leerlingen lezen op school te weinig goede, rijke teksten.(1) Aangezien al jaren duidelijk is dat Nederlandse kinderen niet goed zijn in het … [Lees meer...] overTekstkwaliteit is een blinde vlek in het onderwijs
Daling leesvaardigheid nu ook zichtbaar in het basisonderwijs
Persbericht Stichting Lezen Zowel de leesvaardigheid als het leesplezier van Nederlandse tienjarigen is tussen 2016 en 2021gedaald. Dit blijkt uit het internationale leesvaardigheidsonderzoek PIRLS-2021, waarvan het Expertisecentrum Nederlands vandaag de resultaten heeft gepubliceerd. Niet langer scoren Nederlandse leerlingen boven het gemiddelde van Westerse landen. Ze … [Lees meer...] overDaling leesvaardigheid nu ook zichtbaar in het basisonderwijs
Hoe goed kunnen jonge Nederlandse lezers evalueren wat ze lezen?
Op het hoogtepunt van de leescrisis probeert het Centraal Plan Bureau (CPB) deze te relativeren door de betrouwbaarheid van internationale onderzoeken in twijfel te trekken. De Volkskrant berichtte op 23 december jl. dat het CPB zich had gebogen over de betrouwbaarheid van internationaal onderzoek naar de leesvaardigheid van Nederlandse leerlingen. Die betrouwbaarheid is … [Lees meer...] overHoe goed kunnen jonge Nederlandse lezers evalueren wat ze lezen?
Onderzoeksrapport naar effectief leesonderwijs
Deze week lanceerden onderzoekers van de Universiteit Antwerpen een umbrella review op lesinlezen.be Dit onderzoeksrapport geeft een antwoord op de volgende onderzoeksvraag: Wat zijn de kenmerken van effectief leesonderwijs in het basis- en secundair onderwijs? Welke factoren hebben er een invloed op? Voor zowel voorbereidende leesvaardigheden, technisch lezen (vlot en … [Lees meer...] overOnderzoeksrapport naar effectief leesonderwijs
24 november 2022: Antwoorden formuleren op het eindexamen
‘Nederlandse tieners scoren steeds slechter op leesvaardigheid.’ ‘Leesvaardigheid onder 15-jarigen hard achteruit.’ Door die berichtgeving zijn de resultaten van het laatste PISA-onderzoek niemand ontgaan. De matige leesvaardigheid heeft zijn weerslag op de resultaten op het Centraal Examen Nederlands. Het probleem hierbij is tweeledig: leerlingen komen ondanks het vele oefenen … [Lees meer...] over24 november 2022: Antwoorden formuleren op het eindexamen
Kort, korter, kortst
De AVI-ziekte van de nieuwe leesvaardigheidstoetsen van Cito Een van de trends in het basisonderwijs is dat de teksten die kinderen lezen steeds korter worden. Dat kun je terugzien in de taalboeken en in de lesboeken voor de zaakvakken, maar ook in de toetsen van het leerlingvolgsysteem die kinderen zo’n twee keer per jaar maken. Neem nu Cito, een grote speler op het … [Lees meer...] overKort, korter, kortst
Voorkennis en leesvaardigheid: één op één?
De nadruk op persoonlijke leertrajecten en vaardigheden druist in tegen alles wat we weten over leesvaardigheid: die is één op één verbonden met voorkennis, zoals Reid Smith en andere onderzoekers aantoonden in een grootschalig wetenschappelijk onderzoek uit 2021. Dit schrijven Yra van Dijk en Marie-José Klaver in hun artikel De Leescrisis in de Groene Amsterdammer van 19 … [Lees meer...] overVoorkennis en leesvaardigheid: één op één?
Project leesvaardigheid Nederlands havo en vwo afgerond
Welke vraagtypen passen het best bij de leesdoelen die we belangrijk vinden? Dit vormt een terugkerende vraag bij de ontwikkeling van de centrale examens Nederlands. In 2016 leidde dit tot een Rondetafelgesprek in de Tweede Kamer (zie de informatie van het Rondetafelgesprek). Het College voor Toetsen en Examens (CvTE) en Cito namen de feedback ter harte: achter de schermen … [Lees meer...] overProject leesvaardigheid Nederlands havo en vwo afgerond
Fien Veldman lezen in 2 havo
De winnaar van de Joost Zwagerman Essayprijs close readen en leren tussen de regels door te lezen Met ‘Not really making it’ won Fien Veldman vorig jaar de Joost Zwagerman Essayprijs. Veldman (1990), journalist bij De Correspondent en auteur van korte verhalen, onderzoekt in haar essay het leven van leerlingen in groep 8 in 2002 in een achterstandswijk in Leeuwarden. Ze … [Lees meer...] overFien Veldman lezen in 2 havo
Kans op laaggeletterdheid
In een vorig stukje voor Neerlandistiek heb ik laten zien dat er geen sprake van is dat 24% van onze 15-jarige leerlingen op grond van het PISA-onderzoek uit 2018 ‘laaggeletterd’ kan worden genoemd. De 15-jarigen in dat onderzoek hebben, anders dan in de media en in de politiek werd beweerd, geen moeite met bijvoorbeeld het begrijpen van eenvoudige mededelingen of het lezen van … [Lees meer...] overKans op laaggeletterdheid
