En garde! Van het Nederlandse boekenwezen ontving ik een enorme rechthoekige doos van karton waarin, als een schijf in een sjoelbak, een miniem boekje zat. Dit was de maximenverzameling Waarover je niet zwijgen kan, samengesteld door Martin de Haan en Rokus Hofstede. Waarom gooide ze de ruit van mijn verwachtingen in? Ik had voordien mijn trots amper weten te … [Lees meer...] overNiemand zonder fouten
letterkunde
Jan Klaassen, de Nederlandse Petroesjka (9)
XIX. Met Jan Klaassen kon je zelfs je verkeersdiploma halen. In 1956 werd onze pop in Jan Klaassen, kijk uit! de mascotte voor Veilig Verkeer Nederland[1] en in hetzelfde jaar schreef B.J. Haenen Verkeersavonturen van Jan Klaassen. XX. Van een heel ander kaliber is het anti-oorlogsstuk van Paul Rodenko uit 1955, Jan Klaassen en de vredesmachine, Een spel voor … [Lees meer...] overJan Klaassen, de Nederlandse Petroesjka (9)
Voor de belgistiek
Er is de laatste tijd enige discussie over de stelling van de Utrechtse hoogleraar Geert Buelens dat de neerlandistiek het woord Nederlands zou moeten verlaten. De reden daarvoor, zegt Buelens, is dat dat adjectief óók verwijst naar het Nederland, en zo ten onrechte de indruk wekt dat Nederland op de een of andere manier op zijn minst het centrum is van het Nederlands – en zo … [Lees meer...] overVoor de belgistiek
P.C. Hooft-prijs 2024 voor poëzie toegekend aan Astrid Lampe
Dichter Astrid Lampe (1955) ontvangt de P.C. Hooft-prijs 2024 voor poëzie. Lampe was enorm verrast toen ze het nieuws hoorde. “Hoewel ik vind dat ik voldoende erkenning krijg, ben ik toch gewend om een beetje te knokken voor mijn werk. Het winnen van zo’n prestigieuze oeuvreprijs voelt als een doorbraak. Door een verband te leggen met andere schrijfsters wordt het bovendien nog … [Lees meer...] overP.C. Hooft-prijs 2024 voor poëzie toegekend aan Astrid Lampe
Eén vliegenderobertiade en conclusie
Eén bewerking vond ik maar van dit tiende en laatste Hoffmann-verhaal. Kennelijk is het moeilijk iets te verzinnen met opstijgen en in het uitspansel verdwijnen met behulp van iets anders dan de hoffmanniaanse paraplu. Maar in Wolkenpeter, het openingsverhaal van In het land der wijsneuzen uit 1906, stijgt de jongen (Peter, Piet en Pieter geheten – de de dichter/vertaler liep … [Lees meer...] overEén vliegenderobertiade en conclusie
Lale Gül en haar redacteur
Op Neerlandistiek publiceerde Marc van Oostendorp een interessante en prikkelende beschouwing over het taalgebruik in Ik ga leven van Lale Gül. Hij neemt een nieuwe positie in in de discussie tussen enerzijds puristen die Gül stilistisch en taalkundig onvermogen verwijten en de andere pool, namelijk zij die vinden dat Gül nieuw-Nederlands schrijft. Gül schrijft, zo stelt Van … [Lees meer...] overLale Gül en haar redacteur
Dichtersbloed
Ik was zeventien en zocht de poëziewaar ze niet was, in mijn klein leven toen,de krampjes van elk woord, echolalie.Wel wortels, maar geen takken, laat staan groen. Ik werkte in een ziekenhuis als klerk,de poli van de zenuwarts De Jong.Daarnaast bezong ook ik de reine berk(geneurie eigenlijk, met die stijve tong). Plots stond de dichter Aafjes voor mijn neus.Ik las hem al, … [Lees meer...] overDichtersbloed
Toevalswonderen
Ik wilde het in één adem uitlezen. Dat ging niet. Dit boek wil langzaam gelezen worden. Judith Herzberg schreef met Jo - een boek met dagboekaantekeningen, een vroeger gedicht en een toneelscene - een ode aan Jo Bakx, een gewone vrouw (het woord 'kindermeisje' valt nergens), die ongewoon moedig was toen het er in de oorlogsjaren werkelijk op aankwam. In 1991 kreeg Herzberg … [Lees meer...] overToevalswonderen
Geen migrantentaal, Lale Gül-taal
Een nog onopgelost probleem in de neerlandistiek is de stijl van Lale Gül. Ik heb niet de indruk dat de studie daarvan zelfs nog maar begonnen is – er wordt her en der een wat vreemde opmerking over gemaakt, maar tot een serieuze analyse is het nog niet gekomen. Het is duidelijk dat de stijl van Ik ga leven ongebruikelijk is, en nieuw. Al in april 2021 meldde Tzum dat er een … [Lees meer...] overGeen migrantentaal, Lale Gül-taal
Verschenen: Jaarboek Bilderdijk 2023
Het Jaarboek Bilderdijk is een wetenschappelijke uitgave van de Werkgroep Bilderdijk. Het tijdschrift richt zich op onderwerpen en thema’s die verband houden met het leven, de periode en de omgeving van Willem Bilderdijk en zijn tijdgenoten. Het is de opvolger van het tijdschrift Het Bilderdijk-Museum (1984-2020), dat compleet op de DBNL te lezen is. … [Lees meer...] overVerschenen: Jaarboek Bilderdijk 2023
Alle 13 goed!
Suno AI is een nieuwe chatbot, die van een willekeurige tekst een lied kan maken in een door de gebruiker opgegeven stijl. Ik probeerde het met 13 klassieke Nederlandse gedichten. … [Lees meer...] overAlle 13 goed!
10 februari 2024: literatuurfestival Het grote gebeuren
10 februari 2024 draait het in Forum Groningen weer om schrijvers en boeken tijdens Het Grote Gebeuren; het leukste literatuurfestival van het Noorden vol verhalen, boeiende gesprekken, ontmoetingen, theater, muziek en dans. Er zijn mooie programma’s rond het thema Feit, fabel, fictie, zoals: Check snel de eerste programma’s en bevestigde … [Lees meer...] over10 februari 2024: literatuurfestival Het grote gebeuren
Dichtsje foar de frou nextdoor
Oer it dichtwurk fan Tine Bethlehem Tine Bethlehem debutearre, as tweintichjierrige!, yn 1958 yn literêr tydskrift De Tsjerne, ûnder de namme Tineke Bethlehem, mei fiif gedichten.1 Se folge doedestiids, nei de ULO yn Akkrum, de Foarmingsklasse yn Ljouwert. ‘Minsken fan ’e Foarmingsklasse en minsken fan ’e kweek troffen inoar tusken de middei wol yn ’e … [Lees meer...] overDichtsje foar de frou nextdoor
Verschenen: een nieuwe Parelduiker met Remco Campert
Er is weer een nieuwe aflevering van De Parelduiker verschenen, de laatste van deze achtentwintigste jaargang. Op het omslag een jonge Remco Campert. Graa Boomsma bekeek een oerversie van Remco Camperts beroemde verhaal ‘Alle dagen feest’ en merkte dat die korte vertelling uit 1949 allerminst feestelijk is. Zonder enige ironie schreef Campert over … [Lees meer...] overVerschenen: een nieuwe Parelduiker met Remco Campert
Tip Marugg werd honderd jaar geleden geboren
Op 16 december 2023, honderd jaar geleden, werd de bekende Curaçaose auteur Silvio Alberto (Tip) Marugg geboren. In een interview vertelde Tip Marugg (16 december 1923 – 22 april 2006) aan Hans Vaders: “Van het Reve (14-12-23) en ik schelen nauwelijks veertig uur van elkaar in geboorte-uur. De Heer moet wel erg toornig zijn geweest in de maand december van dat verschrikkelijke … [Lees meer...] overTip Marugg werd honderd jaar geleden geboren
Twee philipdeschommelariaden
1. Het verhaal dat bij Razoux De geschiedenis van Philip den Schommelaar heet kent twee bewerkingen/vervolgen/imitaties. De eerste is Het meisje dat niet stil zit, (ziet staat er abusievelijk in de titel – je vindt in kinderboeken veel slordigheden) in De kameraadjes van Pietje Smeerpoets uit 1900. Het begint als een heel aardig gedichtje, een … [Lees meer...] overTwee philipdeschommelariaden
Broeder Ezel
Erwin Mortier behoort wat mij betreft tot de beste vertellers en dichters onder de hedendaagse Nederlandstalige schrijvers. Sinds zijn terecht meermaals bekroonde debuut Marcel uit 1999 heeft hij nog zes romans, een aantal bundels gedichten en mooie essaybundels gepubliceerd. Met veel genoegen las ik nu zijn eerste verhalenbundel Glorie en Heerlijkheid, die eerder dit jaar … [Lees meer...] overBroeder Ezel
Wessel te Gussinklo
Tekening: Robert Kruzdlo … [Lees meer...] overWessel te Gussinklo
Twee hanskijkindeluchtiaden
1. Het is geen dromer, Ongehoorzame Piet, in Piet met de speen, Lize met de speen uit 1905, maar hij valt net als Hans Kijk-in-de-lucht wel in het water (van een beekje), waar hij uit wordt gevist en vervolgens uitgelachen wordt: Daar gaat nu Pietje druipend heen,Tot groot vermaak van iedereen. En dan krijgt hij thuis ook nog een pak … [Lees meer...] overTwee hanskijkindeluchtiaden
Is Holland, in ’t jaar MM,CCCC,XL [2440] misschien geschreven door Gerrit van der Jagt?
In haar blog van 25 april 2023 schrijft Marita Mathijsen dat het anonieme boekje Holland, in ’t jaar MM,CCCC,XL niet aan Betje Wolff toegeschreven kan worden. In het verleden zijn er heruitgaves van gemaakt waarin gewoon ervan uitgegaan wordt dat zij dit geschreven heeft. Bijvoorbeeld in 1975 door G.W.Huygens. In handboeken literatuurgeschiedenis wordt het schrijverschap ook … [Lees meer...] overIs Holland, in ’t jaar MM,CCCC,XL [2440] misschien geschreven door Gerrit van der Jagt?
Reve in Weert
In 2016 verscheen de Geschiedenis van de literatuur in Limburg, onder redactie van Lou Spronck, Ben van Melick en Wiel Kusters. Dit naslagwerk biedt een overzicht van talloze schrijvers die in Limburg actief waren of zijn. Pas op bladzijde 724 van dat kolossale boek, als de gemiddelde lezer al royaal gevloerd ligt door de stortvloed van namen en titels, komt eindelijk, in een … [Lees meer...] overReve in Weert
Verschenen: 40 Jaar De tandeloze tijd, deel 1
Deel 1 van de bundel met essays over en herinneringen aan 40 jaar De tandeloze tijd. Bijdragen van Jan Brands, A.F.Th. van der Heijden, Robert Hempelman, Arjan Peters, Han Roijakkers, Tijs Tummers, Jan Weemers en Rop Zweedijk Uitvoering: 15,8 x 22,5 cm, 224 pagina’s, genaaid gebonden in harde band. Inhoudsopgave:• Voorwoord. A.F.Th. van der Heijden • Van Scharen tot … [Lees meer...] overVerschenen: 40 Jaar De tandeloze tijd, deel 1
22-25 december 2023: Kerst met Reynaert in Alkmaar
Rondom kerst 2023 vindt in Fabrique Unique te Alkmaar een live-hoorspel plaats van hét meesterwerk uit de Middelnederlandse letterkunde: Reynaert de Vos. Sinds Frits van Oostrom zijn magnum opus over dit satirische 13e eeuwse dierdicht voltooide staat het weer volop in de belangstelling, en met reden. In een compleet nieuwe rijmende bewerking van Herman Link slepen hij en zijn … [Lees meer...] over22-25 december 2023: Kerst met Reynaert in Alkmaar
Jan Klaassen, de Nederlandse Petroesjka (8)
XV. Niet altijd had Jan Klaassen iets met Jan Klaassen te maken. Uit 1946 dateert de roman De geboorte van Jan Klaassen van J.J. Klant. Hierin is Jan Klaassen ontsnapt uit de poppenkast op de Dam en zwerft als mens – of liever gezegd dichter – door de stad. Zijn karakter heeft weinig of niets van de pop, en het boek weinig of niets van het spel, behalve wat figuren die aan … [Lees meer...] overJan Klaassen, de Nederlandse Petroesjka (8)
Je kunt een boek niet in je eentje lezen
40 jaar tandeloos (75) Boeken lezen over boeken is ongeveer even leuk als boeken lezen. Ja, als je een roman leest, treed je binnen in het hoofd van iemand anders. Maar als je een boek leest over een roman, treed je het hoofd binnen van iemand die het hoofd binnentreedt van iemand anders. Het aardige van romans is dat ze een ervaring bieden die je vrij letterlijk kunt … [Lees meer...] overJe kunt een boek niet in je eentje lezen