Theo Thijssen (1879–1943) is vooral bekend als schrijver van Kees de jongen (1923). Dat nu honderdjarige boek is ‘eeuwig mooi’ – net als het haar van Kees’ vriendinnetje Rosa Overbeek. Maar Thijssen was zo veel méér. Hij schreef ook klassiekers als Schoolland, De gelukkige klas, Het taaie ongerief en (zijn eigen favoriet) Het grijze kind. … [Lees meer...] overVerschijnt binnenkort: Theo Thijssen-biografie door Peter-Paul de Baar
letterkunde
12 oktober 2023: De ‘honderdjarige’ Christine D’haen met twee publicaties herdacht
Boekvoorstelling Christine D’haen (1923-2009) was de allereerste vrouw die de Prijs der Nederlandse Letteren ontving. Haar eeuwfeest is een welkome gelegenheid om haar werk te herlezen. Bewonderaars Paul Claes en Piet Couttenier stelden de bloemlezing Het is niets samen. De titel is een citaat uit het bekende gedicht ‘Daimoon megas’. De bloemlezing verschijnt op … [Lees meer...] over12 oktober 2023: De ‘honderdjarige’ Christine D’haen met twee publicaties herdacht
Handboek en handwerk
De omslag is er al, het boek volgt spoedig. In de kleine uurtjes verrichten wij het laatste filologische en redactionele handwerk voor het H.C. ten Berge Handboek, dat in december verschijnt bij Poëziecentrum in Gent onder redactie van Carl De Strycker, Piet Gerbrandy en ondergetekende. Ik ben blij dat ik destijds met het idee naar Gent reisde en trots op het resultaat, op … [Lees meer...] overHandboek en handwerk
Een regelrechte zonde tegen het heilige bestaan
40 jaar tandeloos (48) Alle delen van De tandeloze tijd hebben natuurlijk alles te maken met alle andere delen. De verleiding is groot om de eerste vier delen centraal te stellen, als de delen waar alles uit is voortgekomen: deel 5, De helleveeg, biedt een nieuwe kijk op de familie van Albert Egberts en deel 6, Kwaadschiks, laat zien hoe de wereld van Ernst Quispel er ruim … [Lees meer...] overEen regelrechte zonde tegen het heilige bestaan
Overal heerst erosie
Met een tot vreugde stemmende regelmaat bezorgt de postbode boeiende brieven, opbeurende kaarten en soms een bijzonder drukwerk. Zo ontving ik vanochtend het boekje Wat ik geloof, een in de nalatenschap van de auteur aangetroffen beschouwing van F.C. Terborgh, pseudoniem van de Nederlandse diplomaat in buitenlandse dienst Reijnier Flaes (1902-1981). Het is een uitgave in de … [Lees meer...] overOveral heerst erosie
Snappen jullie dan nooit iets, stelletje stomkoppen?
40 jaar tandeloos (47) Misschien nog wel meer dan andere delen van De tandeloze tijd is De helleveeg een familieroman. Natuurlijk, ook in de eerste delen, met name Vallende ouders en De gevarendriehoek speelt de familie van Albert Egberts een belangrijke rol, zoals er ook later van allerlei personages allerlei trauma's worden opgerakeld. Maar nooit staat de familie zo … [Lees meer...] overSnappen jullie dan nooit iets, stelletje stomkoppen?
7 en 8 oktober 2023: Eline Vere-middagen
Het Louis Couperus Genootschap organiseert, in samenwerking met Hendrick de Keyser Monumenten, 2 middagen rond de debuutroman van Louis Couperus. De debuutroman van Louis Couperus, Eline Vere, spreekt nog altijd tot de verbeelding.Las u het boek (n)ooit en wilt u zich onderdompelen in de wereld van dit fascinerende personage? Het Louis Couperus Genootschap organiseert twee … [Lees meer...] over7 en 8 oktober 2023: Eline Vere-middagen
De wendbaarheid van taal
Wie niet sterk is moet slim zijn. Zo zou je het optreden van de vos kunnen typeren. Niet door grof geweld, maar door mooie en vooral slimme praatjes pakt Reynaert zijn tegenstanders aan. Hij verleidt ze, zet ze op het verkeerde been, weet ze mee te voeren in de listen die hij opzet. Maar een enkele keer vergrijpt hij zich fysiek aan andere dieren, die dan opvallend genoeg vaak … [Lees meer...] overDe wendbaarheid van taal
Oproep: Bijdragen erebundel A.F.Th. van der Heijden
In december bestaat De tandeloze tijd-cyclus van A.F.Th. van der Heijden 40 jaar en de stichting De tandeloze tijd wil daar uiteraard aandacht aan besteden in de vorm van een bundel essays, bijdragen, herinneringen, enz. Daarnaast is het streven een presentatie van deze bundel door allen die er aan hebben meegewerkt te houden op zondag 10 december. Het kan ook zijn dat de … [Lees meer...] overOproep: Bijdragen erebundel A.F.Th. van der Heijden
Het boekenweekgeschenk van de chatbotjes
Nog even over het boekenweekgeschenk. Ik heb vernomen dat de familie Chabot het niet eens zelf gaat schrijven, maar gewoon een chatbot de prompt geven: schrijf een boekenweekgeschenk over onze hond in de stijl van Bart Chabot en Splinter Chabot. Nu, dat kan ik zelf ook wel. Zie hier het boekenweekgeschenk van... de familie Chatbot. Titel: "De Vrolijke Avonturen van Woefie … [Lees meer...] overHet boekenweekgeschenk van de chatbotjes
4 oktober 2023: Boekbekendstelling en gesprek over Taal, Burgerschap en Breytenbach
Alweer werd ik niet de kamer uit gestuurd
40 jaar tandeloos (46) In het allereerste artikel ooit op deze site, 'Over stijl' van Ton Anbeek en Arie Verhagen uit 2001, komt De tandeloze tijd al aan de orde. Het artikel van Anbeek en Verhagen is een pleidooi voor de stilistiek, het onderzoek naar stijl, als een overlap tussen taal- en letterkundig onderzoek. Als casus nemen de auteurs de eerste bladzijde van Het hof … [Lees meer...] overAlweer werd ik niet de kamer uit gestuurd
Themanummer TNTL: meertaligheid in de achttiende eeuw
Het Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde (TNTL) publiceert Nederlands- en Engelstalige artikelen op het gebied van de neerlandistiek. De taal- en letterkundige bijdragen beslaan een breed spectrum aan diachrone en synchrone onderwerpen uit de Middeleeuwen tot het heden. Onlangs zag een nieuwe aflevering het licht, een dubbeldik themanummer … [Lees meer...] overThemanummer TNTL: meertaligheid in de achttiende eeuw
De wel heel treurige geschiedenis van de Struwwelpeter in Nederlandse vertalingen
Experiment. Ik heb hier een paar vertalingen van Der Struwwelpeter voor me, het tiental onvergetelijk wrede kindergedichten van de Frankfurter verloskundige-patholoog anatoom en latere krankzinnigenarts Heinrich Hoffmann uit 1845 waarvan de door hem gemaakte illustraties van zeker de duimzuiger en van de brandende Paulientje en van de rare borstelkop op de cover naar … [Lees meer...] overDe wel heel treurige geschiedenis van de Struwwelpeter in Nederlandse vertalingen
Representatie van boeren
Boerekermis (1708) van Lukas Rotgans (5) In Rotgans’ Boerekermis is bepaald geen sprake van een idyllische portrettering van de boerenstand. De boer is hier geen goede wilde – zou ook onbegrijpelijk vroeg zijn: Jean-Jacques Rousseau was nog niet geboren – maar ook geen pastorale halve zachte met onophoudelijk een fluit in de mond. Zijn de boeren van Rotgans … [Lees meer...] overRepresentatie van boeren
Kreek Daey Ouwens wint Prijs van de KANTL voor Poëzie
Kreek Daey Ouwens is de laureaat van de Prijs van de KANTL voor Poëzie 2023. Uit de poëzie die verscheen in de periode tussen 2019 en 2022 verkoos de jury haar bundel Guillaume. Marlou De Bont wint met haar proefschrift (over sentimentalisme in romans van Hendrik Conscience) de KANTL-prijs voor Literatuurstudie. De prijzen van de KANTL hebben een waarde van 5.000 … [Lees meer...] overKreek Daey Ouwens wint Prijs van de KANTL voor Poëzie
Nieuw leermiddel over de Lucifer van Vondel
Hoe kun je leerlingen van het middelbaar onderwijs vandaag de dag nog motiveren voor de lectuur van de Lucifer van Vondel? De Bijbelse thematiek zal hen zeker niet aanspreken. Het zeventiende-eeuwse Nederlands is vaak moeilijk verstaanbaar en Vondels poëtisch taalgebruik maakt het nog extra moeilijk om zijn tekst goed te kunnen volgen. Bovendien is het een merkwaardig … [Lees meer...] overNieuw leermiddel over de Lucifer van Vondel
Verschenen: Schrijven, drukken, schrappen
Op donderdag 7 september jongstleden sprak Jacqueline Bel de 32ste Bert van Selm-lezing uit, ter opening van het academische jaar van de Opleiding Nederlandse Taal en Cultuur van de Universiteit Leiden. Haar lezing had als titel Schrijven, drukken, schrappen? Max Havelaar in tijden van sensitivity reading, laaggeletterdheid en ontlezing. Bij de Primavera Pers is de tekst … [Lees meer...] overVerschenen: Schrijven, drukken, schrappen
Teetlummer tetralogie
H.G. Cannegieter (1880-1966) is volgens mij een van de meest vergeten schrijvers uit de Nederlandse literatuur. Niet dat dit een wedstrijd is, of dat deze mededeling getoetst kan worden – maar daar gaat het nu niet om. Waar het mij nu wel om gaat, is om vier van Cannegieters romans uit de vergetelheid te halen: De volontair (1949), Vier schoten voor een vrouw (1959), Mijn … [Lees meer...] overTeetlummer tetralogie
Karin Amatmoekrim promoveert op Anil Ramdas
Op dinsdag 26 september 2023 verdedigt Karin Amatmoekrim haar proefschrift In wat voor land leef ik eigenlijk? Anil Ramdas, onmogelijk kosmopoliet aan de Universiteit Leiden. Het leven en werk van Anil Ramdas (Paramaribo, 1958) laat zich lezen als een rusteloze reis van een schrijver op zoek naar een allesomvattend antwoord op vragen over beschaving, identiteit en … [Lees meer...] overKarin Amatmoekrim promoveert op Anil Ramdas
Briefwisseling Frieda Koch-Lucebert verschijnt in druk
Op 24 februari 1923 was het honderd jaar geleden dat Frieda Koch, keramiste en muze van de Vijftigers, werd geboren. Op 15 september 1924 valt de honderdste geboortedag van dichter en beeldend kunstenaar Lucebert. Aan het eind van het Koch-jaar en aan de start van het Lucebert-jaar zal hun correspondentie voor het eerst in druk verschijnen. Frieda Koch & … [Lees meer...] overBriefwisseling Frieda Koch-Lucebert verschijnt in druk
De toverstaf van Roland Buti
Chrétien fileert de ophef rond ‘Mimosa’, de in de Bijlmer spelende debuutroman van Mette Maria van Dijk. Ook de rol van media-outlets als PowNed, FunX en NRC neemt hij daarin mee. Verder praat hij met Hans over Ilja Pfeijffer, Wilma de Rek en Guus Meeuwis. Alsmede over twee nieuwe, vertaalde romans, te weten Het volle leven van John Fante en Grand National van Roland Buti. Ook … [Lees meer...] overDe toverstaf van Roland Buti
Emile Verhaeren: Koortsen
In zijn gedicht 'Les fièvres' (Koortsen’) beschrijft Emile Verhaeren hoe dodelijke ziektes op het naargeestige winterse platteland langzaam maar genadeloos de boerenstulpen binnendringen en de bewoners weerloos aantreffen. Ik lees het gedicht in de vertaling van Stefaan van den Bremt. Het schilderij 'Begrafenis' is van de hand van de sociaal-realistische schilder Charles de … [Lees meer...] overEmile Verhaeren: Koortsen
11 oktober 2023: Bazarow.LIVE met o.a. Louise Fresco en Cor Hermans
Op 11 oktober staat Bazarow.LIVE in Bieb Neude in het teken van de Maand van de Geschiedenis. Louise Fresco, schrijfster van het essay van de Maand van de Geschiedenis is te gast. Cor Hermans komt praten over zijn nieuwe boek De uitgewiste horizon : Europa’s obsessie met cultureel verval 1835-1914. Marijke van Dorst van Salon Saffier tipt een titel. En verder natuurlijk De … [Lees meer...] over11 oktober 2023: Bazarow.LIVE met o.a. Louise Fresco en Cor Hermans
Ze stonden een tijdje zwijgend naast elkaar in de diepte te kijken
40 jaar tandeloos (44) Zoals in alle andere delen van De tandeloze tijd speelt de ruimte een belangrijke rol in Advocaat van de hanen. In de oorspronkelijke trilogie is een van de delen De gevarendriehoek genoemd naar het geografische platte vlak (er wordt een stukje Geldrop mee aangeduid dat ongeveer een driehoek is op de kaart) en de andere dimensie, hoog-laag, wordt … [Lees meer...] overZe stonden een tijdje zwijgend naast elkaar in de diepte te kijken
