Yn de Fryske literatuer falt in soad te laitsjen. Fan mylde iroany oant tragikomyske foarfallen en fan selsspot oant absurdisme. Douwe Kootstra, Doeke Sijens, Bouke Oldenhof en Babs Gezelle Meerburg ferdjippen har yn de humor yn it wurk fan Hylkje Goïnga, Trinus Riemersma, Rink van der Velde en Sipke de Schiffart, en hâlden dêr it ôfrûne foarjier in lêzing oer yn Kafee De … [Lees meer...] overHumor yn de Fryske literatuer: Rink van der Velde
letterkunde
10 oktober 2025: Begin 24ste seizoen van De Literaire Hemel
Prijswinnaar, journalist en biograaf openen seizoen Vrijdag 10 oktober begint Stichting literaire activiteiten in Drenthe aan het 24ste seizoen van De Literaire Hemel. Joep van Ruiten en Annette Timmer praten als vanouds in café De Amer in Amen over goed geschreven boeken. Er is een interessante gastenlijst voor dit najaar. Op 10 oktober wordt Manik Sarkar geïnterviewd … [Lees meer...] over10 oktober 2025: Begin 24ste seizoen van De Literaire Hemel
Groslijst: Jan van Mersbergen, Eiland zonder schaduw
De schrijver Marius Groenenberg is van jongs af aan gefascineerd door New York. Zijn overgrootvader ging er naartoe als stratenmaker, op Marius’ jongenskamer hing een panoramafoto van de skyline van New York. Drie keer reist hij er naartoe. De eerste keer met vrienden, hij is dan een twintiger met schrijfambitie en vindt in de Big Apple zijn onderwerp: … [Lees meer...] overGroslijst: Jan van Mersbergen, Eiland zonder schaduw
Wanneer is iets literatuur?
Sommige mensen houden van thrillers, andere van bouquetromans. Maar sommige mensen lezen alleen maar literatuur. Maar wat maakt een tekst nou eigenlijk literair? En wie bepaalt dat eigenlijk? Dat hoor je van neerlandica Kila van der Starre. … [Lees meer...] overWanneer is iets literatuur?
Elk boek een Netflix- of televisieserie op papier
Over schrijver Detlev van Heest (een grootmeester van de dialoog, 2) In het boek Parkeren in Hilversum (2024) staat ‘roman’. Evenals in De verzopen katten en de Hollander (2010) en De resten van een mens (2025), terwijl deze boeken de indruk wekken autobiografisch te zijn, non-fictie. ‘Er zit voldoende onwerkelijks in,’ zegt Detlev van Heest ‘Het is antropologisch gezien … [Lees meer...] overElk boek een Netflix- of televisieserie op papier
‘Tel daarbij op dat de Engelsen een beschaafd volk zijn – van de Amerikanen zal ik nu maar niets zeggen’
Over Een tijd als deze van Sarah van der Maas De tijd van de romans over de Tweede Wereldoorlog lijkt een beetje voorbij. Er verschijnt er af en toe nog wel een – vorig jaar The Safekeep van Yaël van der Wouden – maar je kunt niet meer zeggen of klagen dat een Nederlandse roman geen roman is zonder nazi. Wat dat betreft gaat Sarah van der Maas, een jonge … [Lees meer...] over‘Tel daarbij op dat de Engelsen een beschaafd volk zijn – van de Amerikanen zal ik nu maar niets zeggen’
Groslijst: Peter Drehmanns, Sidderingen
De glorie van het verval en het verval van de glorie Precies tien jaar geleden – in 2015 – ontving schrijver-dichter-literatuurrecensent Peter Drehmanns de Halewijnprijs. Deze auteursprijs werd uitgereikt aan literair talent dat bredere belangstelling verdient op grond van onweerstaanbaarheid van gepubliceerd werk. Drehmanns is na het winnen van deze prijs niet op zijn … [Lees meer...] overGroslijst: Peter Drehmanns, Sidderingen
Andreas Burnier, Het jongensuur (1969)
Vijftig canonteksten in de klas (27) Andreas Burnier was het pseudoniem van Catharina Irma (‘Ronnie’) Dessaur (1931-2002). Onder dit pseudoniem publiceerde ze gedichten, verhalen, romans en essays. Onder haar eigen naam was ze van 1973 tot 1988 hoogleraar criminologie aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. Als joods meisje werd ze tijdens de Tweede Wereldoorlog om … [Lees meer...] overAndreas Burnier, Het jongensuur (1969)
Wie vermoordde Jacob Israël de Haan?
Wat een prachtige documentaire, The Visitor, over de vraag wie Jacob Israël de Haan in 1924 in Jeruzalem heeft doodgeschoten, en waarom. Je kunt hem hier bekijken. Het is een bijzonder complex verhaal. De Haan, die in Nederland onder andere naam had gemaakt als de schrijver van de eerste roman waarin het openlijk ging over een homoseksuele relatie, was in 1919 als zionist … [Lees meer...] overWie vermoordde Jacob Israël de Haan?
Sarah Arnolds – Het gore lef
Het gore lef, het debuut van Sarah Arnolds, trok afgelopen maanden veel bekijks en staat inmiddels op de longlist van de Boekenbon Literatuurprijs. Wat betekent het om in Nederland te debuteren met een verhalenbundel en wat is de essentie van een goed kort verhaal? Ook is er een ontwikkeling geweest in schrijversland: het Letterenfonds heeft haar regels voor … [Lees meer...] overSarah Arnolds – Het gore lef
Groslijst: Nelleke Noordervliet, Het bewind van de gelukkigen
Met een vreemd gevoel sloeg ik Het bewind van de gelukkigen van Nelleke Noordervliet dicht. Ik keek er naar uit dit boek te lezen en begon er enthousiast aan. Eenmaal uitgelezen dacht ik: En nu? Wat moet ik hier nu van vinden? Welk ‘punt’ wil Noordervliet maken? Ik moest het even laten bezinken. Ik besloot er een nachtje over te slapen en dan met een ‘oordeel’ te … [Lees meer...] overGroslijst: Nelleke Noordervliet, Het bewind van de gelukkigen
8/9 oktober 2025: Inspiratiedag – Literaire helden in de klas
Tijdens deze inspiratiedagen over literatuuronderwijs voor (toekomstige) leraren van de tweede en derde graad secundair onderwijs stellen we vier auteurs van literaire klassiekers centraal: Paul van Ostaijen, Andreas Burnier, Hugo Claus en Betje Wolff. Aan de hand van hun levensverhalen openen we een culturele en literaire wereld voor leerlingen. Vier gerenommeerde … [Lees meer...] over8/9 oktober 2025: Inspiratiedag – Literaire helden in de klas
Hallo Bronzen Uil (uw onderbroek is vuil)
Toen in 1986 de AKO-prijs in het leven werd geroepen was dat de eerste commerciële literatuurprijs. Tot dan waren prijzen in handen van overheden of donaties van particulieren, met als uitgangspunt, linksom of rechtsom, dat de artistieke of literaire kwaliteit doorslaggevende factor was. Uiteraard werd er ook door de nieuwe commerciële prijzen, zeker in de beginjaren, hard … [Lees meer...] overHallo Bronzen Uil (uw onderbroek is vuil)
Hugo Brandt Corstius – Gek, gedreven en gevreesd
Leven en werk van een geniale schrijver en een niet zo productieve taalkundige Waarom lezen mensen eigenlijk biografieën? Dat heb ik me altijd afgevraagd. Hele kasten in boekwinkels staan er vol mee. Nu heb ik zelf eindelijk ook een biografie gelezen, en ik vond het fascinerend. Hoeveel biografieën in boekvorm zijn er eigenlijk verschenen van taalkundigen? Vanuit de … [Lees meer...] overHugo Brandt Corstius – Gek, gedreven en gevreesd
De ‘Historie van Malegijs’ als feuilleton
Het boek dat wij u de komende tijd in wekelijkse afleveringen aanbieden, werd gedrukt te Antwerpen door Jan (II) van Ghelen in het jaar 1556. [1] Het is een herdruk. De eerste druk, die in 1554 zal zijn verschenen, is helaas van de aardbodem verdwenen. Vermoedelijk zal die eerste druk er niet veel anders hebben uitgezien dan deze herdruk, die rijk gevuld is met toepasselijke … [Lees meer...] overDe ‘Historie van Malegijs’ als feuilleton
24 oktober 2025: Congres Werkgroep Achttiende Eeuw
Kinderen in de achttiende eeuw: dromen, beelden en sporen Voor de beroemde achttiende-eeuwse schrijfster Elisabeth Wolff vormde de grote aandacht voor kinderen hét verschil tussen haar eeuw en de eeuwen daarvoor. Maar voor historici die zich bezighouden met deze periode, zijn die kinderen soms maar moeilijk te vangen, omdat ze zelf weinig sporen hebben nagelaten, en niet … [Lees meer...] over24 oktober 2025: Congres Werkgroep Achttiende Eeuw
Door zijn zeef gegoten of met zijn saus bespoten?
Omtrent de middelste zin van Tom Lanoyes ReinAard Voor Peter-Arno Coppen Van snikken hoeft // Men haar nooit te verdenken, zij / Is liever strijdbaar dan bedroefd. In de middelste zin van ReinAard voert Tom Lanoye Hermelijn in Malpertuis ten tonele als ferme echtgenote van de titelheld.[1] Het is een zin die je vergeefs zult zoeken in het origineel. Geen wonder: de eerste … [Lees meer...] overDoor zijn zeef gegoten of met zijn saus bespoten?
De middelste zin van… Sarung, sari en samfu
Een reis door Maleisië en Noord-Borneo van Aya Zikken Aya Zikken (1919 – 2013) is niet een heel bekende auteur, al ontving ze gelukkig in 1997 de Anna Bijnsprijs voor haar hele oeuvre. Haar eerste werk verscheen in 1953, haar laatste in 2007, toen ze 88 was. De middelste zin van Sarung, sari en samfu – Een reis door Maleisië en Noord-Borneo (1988) luidt: "De geul is … [Lees meer...] overDe middelste zin van… Sarung, sari en samfu
De middelste zin van… Ons gaan allemaal
‘Met iedere zin is wel iets bijzonders aan de hand’, stelt Peter-Arno Coppen. Nu denk ik dat wanneer je zo’n beetje je hele leven aan de taal hebt geschonken, je vanzelf in iedere taaluiting iets bijzonders gaat zien. Maar of een literatuurdidacticus dat ook kan, is nog maar de vraag. Het eerste probleem waar ik me bij het vinden van de ‘middelste zin’ voor geplaatst … [Lees meer...] overDe middelste zin van… Ons gaan allemaal
De middelste zin van… Op weg naar De Hartz
Door de middelste zin heen Omdat ik al een tijdje geïntrigeerd word door de nogal idiosyncratische grammatica die Wessel te Gussinklo hanteert in zijn romancyclus over Ewout Meyster, ging ik voor deze gelegenheid op zoek naar de middelste zin van mijn favoriete deel uit de serie, Op weg naar De Hartz, uit 2020. De analyse van zo’n ongetwijfeld lange en complexe … [Lees meer...] overDe middelste zin van… Op weg naar De Hartz
De middelste zin van… Twee minuten stilte
Burgerlijk ongehoorzaam als ik nu eenmaal ben heb ik niet de middelste zin uit een boek gekozen maar de middelste zin uit de mooiste passage die ik ken. Het gaat om het begin van het hoofdstuk ‘Promoveren necesse est’ uit het boek Twee minuten stilte van Karel van het Reve uit 1959 en daarna diverse malen herdrukt (de rest van het hoofdstuk is overigens ook niet te versmaden!). … [Lees meer...] overDe middelste zin van… Twee minuten stilte
De middelste zin van… De laatste liefde van mijn moeder
Het scharniermoment De tafels beneden in het restaurant waren gedekt, en zij die een kamer hadden geboekt, die zich, per geluk of per ongeluk, zoals men het wenst te bezien, boven de dampkap van de keuken bevond, voelden reeds aan het stijgende waterpeil in hun mond dat een scharniermoment op aanbreken stond. Deze middelste zin is een typische Verhulst: barok, … [Lees meer...] overDe middelste zin van… De laatste liefde van mijn moeder
De middelste zin van… Het Bureau
Bij de opdracht om een ‘bijdrage (inclusief sprekende afbeelding, bijvoorbeeld van het boek zelf, van de auteur van de bijdrage) waarin je een korte reflectie wijdt aan de middelste zin van een boek waarbij je – al is het maar een beetje – aan Peter-Arno moet denken. Lukt dat niet, dan mag het natuurlijk ook een volstrekt willekeurig boek zijn.’ heb ik mijzelf eerst verloren in … [Lees meer...] overDe middelste zin van… Het Bureau
De middelste zin van… Ga je erover schrijven?
Vlak voor mijn vakantie kreeg ik de vraag of ook ik iets wilde schrijven over een middelste zin van een of ander werk ter ere van het afscheid van Peter-Arno. Ik dacht toen ‘dat pak ik wel op als ik thuiskom’. Maar toen ik eenmaal met het boek van Herman Koch ‘Ga je erover schrijven’ in de zon lag, was ik toch nieuwsgierig wat de middelste zin van dit boek zou zijn. Zou het … [Lees meer...] overDe middelste zin van… Ga je erover schrijven?
“Bevrijd ben ik, maar voor hoelang?”
De middelste zin uit de speciale Nederland Leest-uitgave van De donkere kamer van Damokles (2012), luidt: ‘Bevrijd ben ik, maar voor hoelang?’. Een zin die meteen allerlei vragen bij me opriep, zoals ‘Zou Peter-Arno zich na 26 september ook bevrijd voelen, en zo ja, hoelang? Maar voor ik mijn eigen gedachten over de zin toeliet, legde ik hem voor aan mijn … [Lees meer...] over“Bevrijd ben ik, maar voor hoelang?”
