Parelduiker 2024/4 Fritz Vanderpyl: een Hollandse poète gastronome in ParijsOndanks jaren van schrijnende armoede veroverde de Nederlandse dichter Fritz Vanderpyl (1876-1965) een plaats in de artistieke en literaire bohème van Parijs, waar hij zich in 1900 had gevestigd. Vandaag de dag is hij totaal vergeten, maar hij genoot voor de Tweede Wereldoorlog de nodige faam als … [Lees meer...] overDe nieuwe Parelduiker is verschenen
Lucebert
Oude hoer is troef
(Vier Platen Test voor Vijftien Schrijvers) Begin jaren dertig ontwikkelde professor dr. David van Lennep een psychologische test op basis van vier afbeeldingen: de Vier Platen Test (VPT). Deze zou inzicht geven in de motieven en interesses van jongeren die op zoek waren naar een passend beroep. Van Lennep kreeg met de jaren steeds meer bedenkingen bij de objectiviteit en … [Lees meer...] overOude hoer is troef
Aafjes minder braafjes? Over het literair klimaat van 1953
Zo verzeilde ik een paar weken geleden in de buurt van Swolgen, het plaatsje waar dichter Bertus Aafjes begraven bleek te liggen. Zoiets vind ik de moeite van een bezoekje waard – en dat leverde, you may say, een tamelijk ontluisterende ervaring op. Aafjes’ graf was een van de vele monotone exemplaren op het jaren-tachtig confectiekerkhof van een erg grijs Noord-Limburgs dorp. … [Lees meer...] overAafjes minder braafjes? Over het literair klimaat van 1953
Lucebert kijkt in de spiegel
In het werk van Lucebert zijn nog altijd genoeg zaken te ontdekken, zoals Ton den Boon laat zien in zijn fraaie essay Lucebert, de nar en zijn dubbelganger. Het is niet moeilijk om in het oeuvre gedichten te vinden waar op de keper beschouwd niemand een snars van begrijpt, donkere spelonken in de omvangrijke mergelgrotten die het werk zijn. En soms weet … [Lees meer...] overLucebert kijkt in de spiegel
Verschenen: Lucebert, the collected poems, volume 4
In dit Lucebert herdenkingsjaar is nu ook het laatste deel van de vertaling van zijn poëzie in het Engels verschenen bij Green Integer in Los Angeles: Lucebert, the collected poems, Volume 4 Informatie van de uitgever (Engelstalig): Lucebert (pseudonym of Lubertus Jacobus Swaanswijk, 1924–1994) lived in Amsterdam and later in Bergen, a coastal town in the Netherlands then … [Lees meer...] overVerschenen: Lucebert, the collected poems, volume 4
Lucebert • Sonnet
•• Vandaag is het de honderdste geboortedag van Lucebert. sonnet ikmijikmij mijikmijik ikikmijn mijnmijnik Lucebert (1924–1994) Abonnees van Laurens Jz. Coster ontvangen iedere werkdag een gedicht in hun mailbox … [Lees meer...] overLucebert • Sonnet
Lucebert • het oog
•• Komende zondag is het de honderdste geboortedag van Lucebert. Daarom drie gedichten van hem, uitgezocht en toegelicht door Lucebert-kenner (en Van Dale-hoofdredacteur) Ton den Boon. het oog het oog is eenvoudig ingerichthet is een nestje van lichtook wel een donkere kamermaar dan erg leeg wat splijtzwammenhier en daar rode blauwe geledie zoals josé ortega y gasset … [Lees meer...] overLucebert • het oog
Lucebert • nazomer
•• Komende zondag is het de honderdste geboortedag van Lucebert. Daarom de komende drie dagen drie gedichten van hem, uitgezocht en toegelicht door Lucebert-kenner (en Van Dale-hoofdredacteur) Ton den Boon. nazomer ik heb in het gras mijn wapens gelegden mijn wapens gaan geuren als grasik heb in het gras mijn lichaam gelegdmijn lichaam is geurig als hout bitter en … [Lees meer...] overLucebert • nazomer
Lucebert • er is alles in de wereld het is alles
•• Komende zondag is het de honderdste geboortedag van Lucebert. Daarom de komende drie dagen drie gedichten van hem, uitgezocht en toegelicht door Lucebert-kenner (en Van Dale-hoofdredacteur) Ton den Boon. er is alles in de wereld het is allesde dolle hondenglimlach van de hongerde heksenangsten van de pijn ende grote gier en zucht de groteoude zware nachtegalenhet is alles … [Lees meer...] overLucebert • er is alles in de wereld het is alles
Verschenen: nieuwe Parelduiker
Hella S. Haasse in de ban van Tolkien The Lord of the Rings van J.R.R. Tolkien werd bij verschijnen snel door Nederlandse critici opgemerkt. Dat Hella S. Haasse tot de vroege pleitbezorgers van het fantastische oeuvre van Tolkien hoort is weinig bekend. Nick ter Wal vond de tekst van een lovende toespraak die zij in Tolkiens aanwezigheid gaf. Ging Lucebert … [Lees meer...] overVerschenen: nieuwe Parelduiker
De ruimte van het volledig leven
Brief aan Lucebert Waarde Lucebert, Ineens ben je al dertig jaar dood. Ben je literatuurgeschiedenis. Maar voor mij ben je er nog. Ik draag je stem in me mee. Veel van je verzen zitten voorgoed in mijn lijf. Gelukkig ben ik oud genoeg om er bij geweest te zijn toen je ze zelf voordroeg. In het Muziekcentrum Vredenburg, tijdens de Nacht van de Poëzie in 1991. Maar ook … [Lees meer...] overDe ruimte van het volledig leven
De Gids 2024/2: Lucebert
Dit jaar is het een eeuw geleden dat dichter, tekenaar en schilder Lucebert in Amsterdam werd geboren. Zijn werk staat bekend als grensverleggend, ongrijpbaar, opwindend en politiek geëngageerd, en ruim zeventig jaar na zijn debuut in 1951 geldt hij nog altijd als een ijkpunt in de literatuurgeschiedenis van ons taalgebied. Hij zocht, nadat de schoonheid haar gezicht had … [Lees meer...] overDe Gids 2024/2: Lucebert
De vrije vlucht van het proefondervindelijke
Lucebert, 1924-1994 Als jongen viel Bertus Swaanswijk in Amsterdam al op door zijn uiterlijk. Zijn kleding en lange haren gaven hem iets exotisch, iemand van een andere wereld. Op straat werd hij nageroepen: ‘Hé jongens, daar komt Mozes!’ Iemand zag hem aan het werk als letter- en decoratieschilder en adviseerde hem een opleiding te volgen aan het Instituut voor … [Lees meer...] overDe vrije vlucht van het proefondervindelijke
Lucebert • School der poëzie
• Op Facebook is Rutger H. Cornets de Groot (na eerdere soortgelijke projecten rond de dichters Leopold, Oosterhoff en Duinker) begonnen aan een nieuw poëzieproject, ditmaal rond Lucebert: vrolijk babylon - poëzie van lucebert waarin elke dag op chronologische volgorde een gedicht van deze dichter wordt geplaatst, van apocrief/de analphabetische naam uit 1952 tot de nagelaten … [Lees meer...] overLucebert • School der poëzie
Verschenen: Wenkende webben van donkere mommen. Over ‘de elbe’ van Lucebert
Lepel, mes en vork
Vrouw Lepel en heer Meslazen elkaar de les.Sprak Lepel, vol van stress:‘Ach Mes, word toch eens wijzer,je bent een prul van ijzer!’ Maar leep sprak Mes tot Lepel:‘Jij mutsje zonder klepel,als ik niet altijd naast je lagzei niemands mond je nog gedag.Want ík heet Steeltje Repel. Heer Vork hoorde dit aanen dacht: ’k moet hier vandaan.’k Zal trouwen met mijzelfof dapper tot … [Lees meer...] overLepel, mes en vork
God zou een paard kunnen zijn
Het is Lucebert-jaar! Althans, op 15 september 2024 vieren we de honderdste geboortedag van de grote kunstenaar – die een paar jaar geleden met zo'n enorme smak van allerlei voetstukken donderde, toen bleek dat hij tijdens de Tweede Wereldoorlog ronduit antisemitische brieven had geschreven aan een geliefde. Het jaar lijkt nu begonnen te zijn met nog meer brieven aan een … [Lees meer...] overGod zou een paard kunnen zijn
Lucebert • een liefde
• In 1949 kreeg Lucebert een problematische verhouding met keramiste Frieda Koch, de echtgenote van Bert Schierbeek. Hun liefdesbrieven zijn nu gebundeld in de bibliofiele uitgave Wij zijn het paradijs. • Het onderstaande gedicht komt uit de aan Frieda Koch opgedragen bundel apocrief/de analphabetische naam. een liefde op de drempel stond armenkruis je stemen ik proef … [Lees meer...] overLucebert • een liefde
Briefwisseling Frieda Koch-Lucebert verschijnt in druk
Op 24 februari 1923 was het honderd jaar geleden dat Frieda Koch, keramiste en muze van de Vijftigers, werd geboren. Op 15 september 1924 valt de honderdste geboortedag van dichter en beeldend kunstenaar Lucebert. Aan het eind van het Koch-jaar en aan de start van het Lucebert-jaar zal hun correspondentie voor het eerst in druk verschijnen. Frieda Koch & … [Lees meer...] overBriefwisseling Frieda Koch-Lucebert verschijnt in druk
Bode en antipode
Mijn meest dierbare boeken zijn de romans en dichtbundels die mijn vader heeft ingebonden en soms voorzag van cassettes. Toen ik in 1991 mijn propedeuse haalde, kreeg ik De kleine Johannes van Frederik van Eeden in een leren band met handmatig aangebrachte belettering. Voor mijn doctoraal in 1996 stak hij de laatste dichtbundel van Lucebert in een nieuwe, handgemaakte cassette … [Lees meer...] overBode en antipode
Lucebert • Oogst
•• Marita Mathijsen en Nick ter Wal bundelden onder de titel Huiskamerlyriek en atoompoëten de poëzierecensies die Harry mulisch begin jaren vijftig schreef. Daarin ook een recensie van Van de afgrond en de luchtmens van Lucebert. Daaruit: “Dit is een fenomenaal verzenboek; zonder twijfel is het de belangrijkste manifestatie van de na-oorlogse dichtergeneratie. In een taal, die … [Lees meer...] overLucebert • Oogst
Is het onbegrijpelijk? Het is te verstaan
Harry Mulisch over de poëzie van de jaren vijftig Aan een veelzijdig oeuvre als dat van Harry Mulisch blijken af en toe toch nog weer nieuwe kanten te ontdekken. En zo publiceerde het Artistiek Bureau in Groningen onlangs de poëzierecensies die de schrijver in de jaren vijftig maakte, voorafgegaan door een heel inzichtelijk voorwoord van Mulisch-kenner Marita Mathijsen. … [Lees meer...] overIs het onbegrijpelijk? Het is te verstaan
Naast de eend is er alleen, voor zover we weten, die vertrouwde haas
Ondanks de CPNB worden er nog steeds essays geschreven en hele goede. Sommige kun je zelfs gratis van het internet downloaden. De revolutie van de Vijftigers van Gert de Jager is er zo een, een essay zoals goede essays zijn: zoekend zonder onhelder te worden, persoonlijk zonder uit het oog te verliezen dat het om een onderwerp gaat. In De revolutie aan de Vijftigers keert De … [Lees meer...] overNaast de eend is er alleen, voor zover we weten, die vertrouwde haas
Lucebert • een hondeleven
een hondeleven een hond in zijn hokhij steekt zijn druipende snuit naar buitenen likt voorzichtig aan de kinderstoelaan de zonnige pop in het schitterende zand eens was hij een bange jammerende honddie erbarmelijk om zich heen snauwde en beetnaar de blinde fanaat die hem chicaneerdemet zijn hatelijk kom schavuit kom er eens uit nu stapt hij voorzichtig over de zonnige … [Lees meer...] overLucebert • een hondeleven
Lucebert • De grote muur
De grote muur Beval Ts’in Schi Huang Ti (Divus Augustus)Die de geleerden had verbannen hun boekenHad verbrand en die beefde voor de sterrebeelden‘Vernietig het land der barbaren en bouw‘Om het rijk een 10000 mijlen lange muur Ti Ling had zijn jonge vrouw een dag alleen gelatenOm het grote hout te halen voor de nieuwe winterZuchtend onder duizend takken thuisgekomenVond … [Lees meer...] overLucebert • De grote muur
