De Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Leiden organiseerde een mooi en drukbezocht symposium naar aanleiding van het naderende emeritaat van Frits van Oostrom (12 mei 2023) als universiteitshoogleraar aan de Universiteit Utrecht. Van 1984 tot 2002 was Van Oostrom hoogleraar aan de Universiteit Leiden. Hij leidde er het succesvolle onderzoekprogramma "Nederlandse … [Lees meer...] overGeslaagd symposium ter ere van Frits van Oostrom
middeleeuwen
In desen grondelosen wiele der Simpelheit
Geschiedenis van het Nederlands in 100 literaire werken (16) – Die geestelike brulocht van Jan van Ruusbroec Jan van Ruusbroec (1293-1381) schreef misschien voor godsdienstige tijdgenoten die niet voldoende Latijn kenden om de theologische literatuur te kunnen volgen, en er zijn mensen die beweren dat hij zelf misschien maar matig Latijn kende. Toch zijn zijn werken zijn … [Lees meer...] overIn desen grondelosen wiele der Simpelheit
19 mei 2022: Online boekensalon Ridderroman De Limborch
Van ontvoerde jonkvrouw tot avontuurlijke zoektocht en van verhitte strijd tot hoofse liefde: de veertiende-eeuwse ridderroman De Limborch heeft het allemaal. Op zoek naar Margriete beleeft haar broer Heinric talloze avonturen en maakt hij als onbesuisde jongeling een hoofse ontwikkeling door, die hem laat zegevieren op alle fronten. De Limborch is daarmee een echte … [Lees meer...] over19 mei 2022: Online boekensalon Ridderroman De Limborch
Het liefdeslied in de middeleeuwen. Een gesprek met Frank Willaert
Jelle van Baardewijk in gesprek met Neerlandicus Frank Willaert over het middeleeuwse minnelied. … [Lees meer...] overHet liefdeslied in de middeleeuwen. Een gesprek met Frank Willaert
Topstuk in de KB collectie: het Evangeliarium van Egmond
Voor een tentoonstelling in het Rijksmuseum van Oudheden in 2023 werd vorige week een materiaal-technisch onderzoek gedaan aan het oudste boek in de collectie van de KB: het Evangeliarium van Egmond. Er werd röntgenonderzoek gedaan om te bepalen van welk materiaal het werk gemaakt is. De resulataten van dit onderzoek door Luc Megens (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed) en … [Lees meer...] overTopstuk in de KB collectie: het Evangeliarium van Egmond
“Soudi ghelouen an een hoen / Oft dat een hont bast”
Geschiedenis van het Nederlands in 100 literaire werken (14) – Karel ende Elegast Karel ende Elegast, geschreven in het midden van de dertiende eeuw, is een avonturenverhaal waarin Karel de Grote ’s nachts op aansporing van een engel uit stelen gaat, en daarbij geholpen wordt door de meesterdief Elegast, die in eerste instantie niet weet dat hij met de keizer van doen … [Lees meer...] over“Soudi ghelouen an een hoen / Oft dat een hont bast”
Middeleeuwse huisnamen van een West-Brabants dorp
Zoals u misschien weet, hadden vroeger veel huizen karakteristieke huisnamen waarmee ze binnen de gemeenschap bekend stonden. Dankzij deze namen kon grondbezit gemakkelijk geïdentificeerd worden zonder dat daar huisnummers, een kadaster of een landmeterskaart voor nodig was. Zo waren er in middeleeuws Antwerpen huizen die dLuijaert, de Conte (= … [Lees meer...] overMiddeleeuwse huisnamen van een West-Brabants dorp
“Wildi muse?”“Of icse wille!”
Vanden Vos Reynaerde - Geschiedenis van het Nederlands in 100 literaire werken (13) De held van Vanden vos Reynaerde (geschreven tussen ongeveer 1260 en 1270) bereikt alles wat hij wil dankzij zijn grote taalvaardigheid, zijn talent om zijn gesprekspartner te doorzien en precies te zeggen wat nodig is om deze te manipuleren. Het dierenepos, geschreven door een schrijver … [Lees meer...] over“Wildi muse?”“Of icse wille!”
Verschenen: Middeleeuwse mensen en hun verhalen
Toen in de jaren zeventig de mentaliteitsgeschiedenis opkwam in het Nederlands taalgebied was Rudi Künzel een van de pioniers. In deze essays zet hij dat onderzoek voort, waarbij historisch-filologisch onderzoek van middeleeuwse teksten en methodologische beschouwingen elkaar afwisselen. Hij belicht middeleeuwse groepsculturen en laat zien hoe in middeleeuwse teksten emoties … [Lees meer...] overVerschenen: Middeleeuwse mensen en hun verhalen
De ecologie van middeleeuwse geschriften
Ik heb niet kunnen achterhalen of er eerder neerlandici in het prestigieuze Science hebben gepubliceerd, maar Mike Kestemont en Folgert Karsdorp is het in ieder geval gelukt. Gisterenavond werd hun artikel 'Forgotten books: The application of unseen species models to the survival of culture' gepresenteerd. Bekijk vooral de verbluffende website bij dit artikel. Kestemont … [Lees meer...] overDe ecologie van middeleeuwse geschriften
Neerlandici in Het verhaal van Nederland
Het verhaal van Nederland is een tiendelige podcast met geschiedenisliefhebber en cabaretier Diederik van Vleuten. Wie zijn wij en aan wie hebben we dat te danken? In deze podcastserie spreekt Van Vleuten ook met twee neerlandici, Frits van Oostrom (over Jan van Brederode) en Lotte Jensen (over Sara Burgerhart), al wordt de laatste aangekondigd als 'historicus'. … [Lees meer...] overNeerlandici in Het verhaal van Nederland
Talige representatie van Heinric en Margriete in de Roman van Limborch
In de laatste jaren is er ontzettend veel onderzoek bijgekomen naar genderverhoudingen. De rol van mannelijke en vrouwelijke personages wordt regelmatig onder de loep genomen, ook in teksten. Tal van ridderromans en andere prachtige verhalen afkomstig uit de middeleeuwen zijn hier perfect voor. Ze zijn eindeloos te analyseren op de rol van de personages, standsverschillen en de … [Lees meer...] overTalige representatie van Heinric en Margriete in de Roman van Limborch
Binnenkort verschijnt: De Noordzee over en weer
Dit bijzondere boek vertelt het verhaal van culturele uitwisselingen tussen sprekers van het Nederlands en het Engels in de Middeleeuwen en de Vroegmoderne tijd. Het laat zien hoe de wederzijdse betrekkingen het culturele landschap aan beide zijden van de Noordzee hebben veranderd. Het verhaal begint met de Normandische verovering van Engeland in 1066 en eindigt in 1688 met de … [Lees meer...] overBinnenkort verschijnt: De Noordzee over en weer
Leest spreekt – over het Nederlandse liefdeslied in de middeleeuwen
Verder terug dan de late 18de eeuw in de podcast met Kevin Absillis en Janneke Weijermars over de vroege literaire Vlaamse Beweging ging Leest spreekt vooralsnog niet, maar vandaag gaan we met plezier terug tot het allerbeginnendste begin van onze literatuur: ‘Hebban olla vogala’ en alle bewaard gebleven liefdesliederen in het Middelnederlands tot de komst van de … [Lees meer...] overLeest spreekt – over het Nederlandse liefdeslied in de middeleeuwen
Galien Rethore
Helden in harnas – Karel ende Elegast
Literatuurgeschiedenis nu! – Middeleeuwen
Literatuurgeschiedenis nu! Vijftien jaar gelden verschenen de eerste delen van de grote, door de Taalunie geïnstigeerde Geschiedenis van de Nederlandse literatuur. Hoe kijken neerlandici heden ten dage naar dit project? Veerle Fraeters ging in gesprek met Bram Caers over de Middeleeuwen. Meer weten over dit project? Bekijk de website van de Maatschappij der Nederlandse … [Lees meer...] overLiteratuurgeschiedenis nu! – Middeleeuwen
Nieuw nummer Queeste
Het nieuwe nummer van Queeste is nu online beschikbaar (en toegankelijk voor abonnees). Inhoud Artikelen/Articles Een paard en een stad De Dendermondse toe-eigening van De historie van de vier Heemskinderen- Veerle UyttersprotMargriet Boelen as a ReaderManuscript, Print, and Painting in Amsterdam around 1500- Anna DlabačováEen boosaardige buurman Over de koning van … [Lees meer...] overNieuw nummer Queeste
Gedurfd en zorgvuldig
Het Nederlandse liefdeslied in de Middeleeuwen is het magnum opus van Frank Willaert, waaraan hij in 1997 begon tijdens een verblijf aan het toen nog in Wassenaar gevestigde NIAS. Ik verbleef daar ook en werkte veel samen met Willaert, las eerste aanzetten, besprak mijn en zijn onderzoek en was op deze manier intensief betrokken bij de eerste wordingsfase van het boek dat nu, … [Lees meer...] overGedurfd en zorgvuldig
Personages in een minnetuin
In 2019 heb ik in Neerlandistiek geprobeerd wat licht te werpen op een niet goed begrepen passage in het negende Gruuthusegedicht. Maar er is over dit gedicht nog wel wat meer te melden. Laten we eens kijken. Ik onderscheid in gedicht 9 - in sommige details afwijkend van de monumentale Gruuthuse editie van Herman Brinkman - 17 scènetjes waarin 35 verschillende personages in … [Lees meer...] overPersonages in een minnetuin
Verschenen: De fragmenten van de 14e-eeuwse ridderroman Florigout
Over een Engelse Goudsbloem, een Vlaamse Roos en nog veel meer... In zijn uitgave (1962) noemde Klaas Heeroma de in de Hofbibliotheek te Leeuwarden gevonden restanten van een 14e-eeuwse ridderroman, na enige aarzeling, de Florigout-fragmenten. Een Franse bron is nooit gevonden, het gaat dus vermoedelijk om 'epiek van eigen bodem' (Van Oostrom). Hoofdpersoon in … [Lees meer...] overVerschenen: De fragmenten van de 14e-eeuwse ridderroman Florigout
Queeste nu ook online beschikbaar
Queeste, Tijdschrift over middeleeuwse letterkunde in de Nederlanden, is nu ook online te raadplegen via aup-online.com. De artikelen zijn toegankelijk voor lezers met een particulier of institutioneel abonnement en worden gepubliceerd in delayed open access. Het recente artikel "De Gouden Eeuw van de Bourgondisch-Habsburgse Nederlanden" door Ann Kelders is nu vrij online te … [Lees meer...] overQueeste nu ook online beschikbaar
Wat een boek
Ik heb de afgelopen dagen onder mijn Zuid-Italiaanse olijfboom Frank Willaerts chef d'oeuvre, zijn boek Het Nederlandse liefdeslied in de Middeleeuwen, gelezen. Iemand die veel deskundiger is dan ik, zal er de komende weken de officiële recensie over schrijven voor Neerlandistiek, maar ik kan er tot die tijd mijn mond niet over houden, en moet iets schrijven over hoe goed het … [Lees meer...] overWat een boek
Radboud Universiteit koopt middeleeuws gebedenboek
Persbericht Radboud Erfgoed De Radboud Universiteit is een vijfhonderd jaar oud gebedenboek rijker. Het team van Radboud Erfgoed kwam het handschrift op het spoor en ontdekte dat het om een nog onbekend exemplaar uit het Maastrichtse klooster Maagdendries (1352-1795) gaat. Met de aankoop versterkt de Radboud Universiteit haar unieke collectie boeken uit Zuid-Nederlandse … [Lees meer...] overRadboud Universiteit koopt middeleeuws gebedenboek
Van Olla vogala tot Aloeette. Middelnederlandse liefdeslyriek in Europees perspectief
Gisteren verscheen Het Nederlandse liefdeslied in de middeleeuwen (Amsterdam: Prometheus). In zijn lezing gaat Frank Willaert in op een aantal onderwerpen die in dit boek aan bod komen: de periodisering van de Middelnederlandse minnelyriek, de problematische hanteerbaarheid van het concept ‘(Middel-)Nederlands’, de beperkte overlevering van Nederlandstalige liefdeslyriek, de … [Lees meer...] overVan Olla vogala tot Aloeette. Middelnederlandse liefdeslyriek in Europees perspectief
