Verliefde ridders, prekende vossen en vechtende slakken: de middeleeuwse cultuur kan in moderne ogen vertrouwd of vreemd overkomen, maar is altijd verrassend. In de digitale tentoonstelling ‘De verrassende Middeleeuwen’ laten ruim vijftig onderzoekers uit binnen- en buitenland zien welke verrassingen de periode van ca. 500-1500 ook vandaag nog biedt. De tentoonstelling is … [Lees meer...] overDigitale tentoonstelling ‘De verrassende Middeleeuwen’ gelanceerd
middeleeuwen
‘Het moet rijmen, dus ik doe maar wat.’
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering - deel 19 Dan is nu eindelijk het moment aangebroken om weer terug te keren naar de kern van de serie: een vergelijking tussen de editietekst van Bormans en die van mij. In aflevering 14 citeerde ik Lieftinck, De Vreese en Van Berkum, die wezen op de onbruikbaarheid van Bormans’ Parthonopeus-uitgave voor wetenschappelijk onderzoek. Ik … [Lees meer...] over‘Het moet rijmen, dus ik doe maar wat.’
Karel ende Elegast XL
De Alphaman presenteert: Karel ende Elegast XL. Kijk nu de uitgebreide versie van dit bekende Middeleeuwse verhaal waarin koning Karel de Grote gaat stelen! Hoe loopt dit af? … [Lees meer...] overKarel ende Elegast XL
‘Wij’ en ‘zij’ in Middelnederlandse ridderepiek
De verteller van de middeleeuwse Roman van Limborch laat er aanvankelijk geen twijfel over bestaan wie hij tot de ‘onzen’ rekent en wie de ‘ander’ is. Dit overzichtelijke wereldbeeld van ‘wij’ en ‘zij’ raakt behoorlijk ontregeld wanneer de nobele Saraceen Demophon ten tonele verschijnt …. Vijandige anderen De veertiende-eeuwse Roman van Heinric en Margriete van … [Lees meer...] over‘Wij’ en ‘zij’ in Middelnederlandse ridderepiek
25 januari 2023: Afscheidscollege Bart Besamusca
Op woensdag 25 januari 2023 zal Bart Besamusca, hoogleraar Middelnederlandse tekstcultuur in internationaal perspectief, afscheid nemen van de Universiteit Utrecht met een college getiteld 'Middeleeuwse literatuur in meertalig Vlaanderen'. Belangstellenden worden hartelijk uitgenodigd tot het bijwonen van dit college in de Aula van het Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht. … [Lees meer...] over25 januari 2023: Afscheidscollege Bart Besamusca
20 januari 2023: Proefcollege Nederlandse Taal en Cultuur
20 januari 2023, 16:00-17:00u (online) Lezen en geletterdheid in de Lage Landen (1400-1600) Ben je geïnteresseerd in taal, tekst, cultuur, literatuur of geschiedenis? Heb je dan al eens overwogen om Nederlands te gaan studeren? Dat kan bijvoorbeeld in Utrecht. In dit proefcollege neemt docent-onderzoeker dr. Renske Hoff je mee naar de vijftiende en zestiende eeuw. … [Lees meer...] over20 januari 2023: Proefcollege Nederlandse Taal en Cultuur
13 en 14 januari 2023: Naar een nieuwe geschiedenis van het Nederlandse toneel uit Middeleeuwen en rederijkerstijd
Colloquium te houden in de Bibliotheek van Zeeland, Kousteensedijk 7, 4331 JE Middelburg, in samenwerking met University College Roosevelt van de Universiteit Utrecht en de Bibliotheek van Zeeland Programma 13 januari – middagsessie 13.00-14.00 Inschrijving; koffie, thee, water 14.00-14.15 Welkom en opzet van de nieuwe … [Lees meer...] over13 en 14 januari 2023: Naar een nieuwe geschiedenis van het Nederlandse toneel uit Middeleeuwen en rederijkerstijd
Verschenen: Kees Veenman, Het geheim van de koningsbrieven
Hoewel het in mijn kinderjaren in de Zaanstreek, waar ik opgroeide, volstrekt ongepast, zo geen heiligschennis was om het over Sinterklaas te hebben als het feest van sint Maarten nog gevierd moest worden, waag ik het er dit keer op. De reden is deze: Onlangs kreeg ik via een bevriende kennis dit boek in handen gedrukt: Het verhaal speelt zich af in de late Middeleeuwen, … [Lees meer...] overVerschenen: Kees Veenman, Het geheim van de koningsbrieven
Nog meer handschriften
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering - deel 18 Een eind terug in deze serie, om precies te zijn in deel 10, heb ik verteld over de drie Parthonopeus-handschriften waarvan als eerste fragmenten opdoken gedurende de negentiende eeuw. Nog even een korte samenvatting: Hoffmann von Fallersleben vond in 1821 twee halve bladen van het handschrift dat bij Kienhorst (1988)* H81 … [Lees meer...] overNog meer handschriften
Spellingcontrole in de dertiende eeuw
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering - deel 17 Aan het einde van aflevering 16 kondigde ik een ‘wat langere pauze’ in de serie aan, maar dat is achteraf bezien het understatement van het jaar geworden. Meer dan verwacht raakte mijn tijd gevuld met (freelance) werk, en het was al lastig genoeg om ruimte te blijven maken voor de laatste onderdelen van het proefschrift die … [Lees meer...] overSpellingcontrole in de dertiende eeuw
Geslaagd symposium ter ere van Frits van Oostrom
De Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Leiden organiseerde een mooi en drukbezocht symposium naar aanleiding van het naderende emeritaat van Frits van Oostrom (12 mei 2023) als universiteitshoogleraar aan de Universiteit Utrecht. Van 1984 tot 2002 was Van Oostrom hoogleraar aan de Universiteit Leiden. Hij leidde er het succesvolle onderzoekprogramma "Nederlandse … [Lees meer...] overGeslaagd symposium ter ere van Frits van Oostrom
In desen grondelosen wiele der Simpelheit
Geschiedenis van het Nederlands in 100 literaire werken (16) – Die geestelike brulocht van Jan van Ruusbroec Jan van Ruusbroec (1293-1381) schreef misschien voor godsdienstige tijdgenoten die niet voldoende Latijn kenden om de theologische literatuur te kunnen volgen, en er zijn mensen die beweren dat hij zelf misschien maar matig Latijn kende. Toch zijn zijn werken zijn … [Lees meer...] overIn desen grondelosen wiele der Simpelheit
19 mei 2022: Online boekensalon Ridderroman De Limborch
Van ontvoerde jonkvrouw tot avontuurlijke zoektocht en van verhitte strijd tot hoofse liefde: de veertiende-eeuwse ridderroman De Limborch heeft het allemaal. Op zoek naar Margriete beleeft haar broer Heinric talloze avonturen en maakt hij als onbesuisde jongeling een hoofse ontwikkeling door, die hem laat zegevieren op alle fronten. De Limborch is daarmee een echte … [Lees meer...] over19 mei 2022: Online boekensalon Ridderroman De Limborch
Het liefdeslied in de middeleeuwen. Een gesprek met Frank Willaert
Jelle van Baardewijk in gesprek met Neerlandicus Frank Willaert over het middeleeuwse minnelied. … [Lees meer...] overHet liefdeslied in de middeleeuwen. Een gesprek met Frank Willaert
Topstuk in de KB collectie: het Evangeliarium van Egmond
Voor een tentoonstelling in het Rijksmuseum van Oudheden in 2023 werd vorige week een materiaal-technisch onderzoek gedaan aan het oudste boek in de collectie van de KB: het Evangeliarium van Egmond. Er werd röntgenonderzoek gedaan om te bepalen van welk materiaal het werk gemaakt is. De resulataten van dit onderzoek door Luc Megens (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed) en … [Lees meer...] overTopstuk in de KB collectie: het Evangeliarium van Egmond
“Soudi ghelouen an een hoen / Oft dat een hont bast”
Geschiedenis van het Nederlands in 100 literaire werken (14) – Karel ende Elegast Karel ende Elegast, geschreven in het midden van de dertiende eeuw, is een avonturenverhaal waarin Karel de Grote ’s nachts op aansporing van een engel uit stelen gaat, en daarbij geholpen wordt door de meesterdief Elegast, die in eerste instantie niet weet dat hij met de keizer van doen … [Lees meer...] over“Soudi ghelouen an een hoen / Oft dat een hont bast”
Middeleeuwse huisnamen van een West-Brabants dorp
Zoals u misschien weet, hadden vroeger veel huizen karakteristieke huisnamen waarmee ze binnen de gemeenschap bekend stonden. Dankzij deze namen kon grondbezit gemakkelijk geïdentificeerd worden zonder dat daar huisnummers, een kadaster of een landmeterskaart voor nodig was. Zo waren er in middeleeuws Antwerpen huizen die dLuijaert, de Conte (= … [Lees meer...] overMiddeleeuwse huisnamen van een West-Brabants dorp
“Wildi muse?”“Of icse wille!”
Vanden Vos Reynaerde - Geschiedenis van het Nederlands in 100 literaire werken (13) De held van Vanden vos Reynaerde (geschreven tussen ongeveer 1260 en 1270) bereikt alles wat hij wil dankzij zijn grote taalvaardigheid, zijn talent om zijn gesprekspartner te doorzien en precies te zeggen wat nodig is om deze te manipuleren. Het dierenepos, geschreven door een schrijver … [Lees meer...] over“Wildi muse?”“Of icse wille!”
Verschenen: Middeleeuwse mensen en hun verhalen
Toen in de jaren zeventig de mentaliteitsgeschiedenis opkwam in het Nederlands taalgebied was Rudi Künzel een van de pioniers. In deze essays zet hij dat onderzoek voort, waarbij historisch-filologisch onderzoek van middeleeuwse teksten en methodologische beschouwingen elkaar afwisselen. Hij belicht middeleeuwse groepsculturen en laat zien hoe in middeleeuwse teksten emoties … [Lees meer...] overVerschenen: Middeleeuwse mensen en hun verhalen
De ecologie van middeleeuwse geschriften
Ik heb niet kunnen achterhalen of er eerder neerlandici in het prestigieuze Science hebben gepubliceerd, maar Mike Kestemont en Folgert Karsdorp is het in ieder geval gelukt. Gisterenavond werd hun artikel 'Forgotten books: The application of unseen species models to the survival of culture' gepresenteerd. Bekijk vooral de verbluffende website bij dit artikel. Kestemont … [Lees meer...] overDe ecologie van middeleeuwse geschriften
Neerlandici in Het verhaal van Nederland
Het verhaal van Nederland is een tiendelige podcast met geschiedenisliefhebber en cabaretier Diederik van Vleuten. Wie zijn wij en aan wie hebben we dat te danken? In deze podcastserie spreekt Van Vleuten ook met twee neerlandici, Frits van Oostrom (over Jan van Brederode) en Lotte Jensen (over Sara Burgerhart), al wordt de laatste aangekondigd als 'historicus'. … [Lees meer...] overNeerlandici in Het verhaal van Nederland
Talige representatie van Heinric en Margriete in de Roman van Limborch
In de laatste jaren is er ontzettend veel onderzoek bijgekomen naar genderverhoudingen. De rol van mannelijke en vrouwelijke personages wordt regelmatig onder de loep genomen, ook in teksten. Tal van ridderromans en andere prachtige verhalen afkomstig uit de middeleeuwen zijn hier perfect voor. Ze zijn eindeloos te analyseren op de rol van de personages, standsverschillen en de … [Lees meer...] overTalige representatie van Heinric en Margriete in de Roman van Limborch
Binnenkort verschijnt: De Noordzee over en weer
Dit bijzondere boek vertelt het verhaal van culturele uitwisselingen tussen sprekers van het Nederlands en het Engels in de Middeleeuwen en de Vroegmoderne tijd. Het laat zien hoe de wederzijdse betrekkingen het culturele landschap aan beide zijden van de Noordzee hebben veranderd. Het verhaal begint met de Normandische verovering van Engeland in 1066 en eindigt in 1688 met de … [Lees meer...] overBinnenkort verschijnt: De Noordzee over en weer
Leest spreekt – over het Nederlandse liefdeslied in de middeleeuwen
Verder terug dan de late 18de eeuw in de podcast met Kevin Absillis en Janneke Weijermars over de vroege literaire Vlaamse Beweging ging Leest spreekt vooralsnog niet, maar vandaag gaan we met plezier terug tot het allerbeginnendste begin van onze literatuur: ‘Hebban olla vogala’ en alle bewaard gebleven liefdesliederen in het Middelnederlands tot de komst van de … [Lees meer...] overLeest spreekt – over het Nederlandse liefdeslied in de middeleeuwen
