De Multatulileescursus (67) - We zijn met dit deel 20 van de Volledige Werken toch wel echt in de periode Hans van den Bergh en Berry Dongelmans beland, die de redactie hadden overgenomen na de dood van Stuiveling. - Huh? … [Lees meer...] over’n Boek is oprecht en ’n mensch niet
Multatuli
By elke aanraking met vreemden moet ik me geweld aandoen
De Multatulileescursus (66) - Het gekke is: we hebben nu de afgelopen weken twee perioden mee mogen lezen waarin Multatuli door Nederland toerde met ';voordrachten', namelijk in 1878 en 1879. Aantekeningen die hij maakte voor die lezingen zijn de revue gepasseerd, recensies, reacties op recensies, brieven die hij zelf schreef over die 'voordrachten', maar ik kan niet … [Lees meer...] overBy elke aanraking met vreemden moet ik me geweld aandoen
Een zoentje voor Wouter, ik zal zeker aardigheid in hem hebben
De Multatulileescursus (65) - Ik moet toegeven dat ik er in het begin een beetje tegenop zag dat we in deze cursus ook al die delen 'brieven en documenten' gingen lezen, maar dat het me tot nu toe alles meevalt. - Ja, neem nu die brieven uit 1878 die we nu hebben gelezen. Dat is toch weer een hele roman op zich! Ineens krijgen we een inkijkje in de verhouding tussen … [Lees meer...] overEen zoentje voor Wouter, ik zal zeker aardigheid in hem hebben
Een koningin moet rijk zijn
De Multatulileesclub (64) - Als er een prijs was voor de neerlandicus van het jaar 2019, zou die Elsbeth Etty waarschijnlijk niet ontgaan. Twee boeken heeft ze dit jaar gepubliceerd, over Willem Wilmink en over Maarten 't Hart, daarnaast heeft ze het initiatief genomen voor de Multatuli-leerstoel aan de VU. En dan komt ze op de valreep ook nog met dit boekje, … [Lees meer...] overEen koningin moet rijk zijn
‘Het probleem blijft ondertussen dat ik niets over Multatuli te vertellen heb’
De Multatulileesclub (63) Door Marc van Oostendorp - Ja! De jaren tachtig! - Van de twintigste eeuw. - De jaren tachtig van de twintigste eeuw. Die spatten je wel tegemoet uit dit boekje Er is niets poëtischer dan de waarheid. … [Lees meer...] over‘Het probleem blijft ondertussen dat ik niets over Multatuli te vertellen heb’
Niet ’n quasi-geleerde beschaving, niet ’n politisch-kranterige koffiehuis-beschaving, niet ’n salonfrazen-beschaving
De Multatulileescursus (62) - Multatuli had iets met stilstand. Al in Max Havelaar speelt hij ermee dat hij zijn held best een tijdje kan laten hangen om te gaan uitweiden over allerlei andere zaken. In de tweede helft van dit zevende deel van de Ideën, doet hij dat nog wat uitgebreider. Hij blijft de lezer maar plagen met de vraag of Wouter wel ooit in Haarlem zal … [Lees meer...] overNiet ’n quasi-geleerde beschaving, niet ’n politisch-kranterige koffiehuis-beschaving, niet ’n salonfrazen-beschaving
Een zeer groot gedeelte des levens bestaat nu eenmaal uit ’n aaneenschakeling van ’t geringe
De Multatulileescursus (61) - Ik geloof dat ik vandaag voor het eerst moet zeggen: het viel me niet mee. Misschien doordat we nu toch al veertien maanden met Multatuli bezig zijn, maar ik vond het weinig geïnspireerd, de eerste helft van de zevende bundel Ideën. - Ik denk echt dat het aan jou lag. … [Lees meer...] overEen zeer groot gedeelte des levens bestaat nu eenmaal uit ’n aaneenschakeling van ’t geringe
Voel je hoe vreeselyk ’t is dit te moeten zeggen van z’n kind?
De Multatulileescursus (60) - 1877! Het jaar waarin Multatuli eindelijk deel 7 van de de Ideeën voltooide. - Ja, dat zou je eigenlijk uit de brieven en documenten die we deze keer lazen niet zeggen, dat het getob nu voorbij was. Want dit was een uitermate tobberig jaar. - Ja, 'verdrietig', zoals hij voortdurend noemt. Hij was neerslachtig, misschien door alle … [Lees meer...] overVoel je hoe vreeselyk ’t is dit te moeten zeggen van z’n kind?
Ik vind men moest niet langer leven dan 50 jaar.
De Multatulileescursus (59) - Een van de zaken die je goed kunt bestuderen aan de hand van de brieven en stukken uit het najaar van 1875 en het jaar 1876, is het verschijnsel polarisering. - Ik vind juist dat Multatuli in deze periode soms wat mat overkomt. - Nee, ik bedoel ook niet zijn eigen werk, maar wat anderen over hem schrijven. Je hebt inmiddels zeer … [Lees meer...] overIk vind men moest niet langer leven dan 50 jaar.
Haar doormekkeren over het trouwen, haar beledigende ‘pedante teutjes’-brief, haar dominantie in alles, haar luidruchtige optreden
De Multatulileescursus (58) - Ik ben blij dat je ons dit boek over Mina Krüseman hebt laten lezen. Ik had het niet willen missen! - Nou! - Ja! (enthousiaste bijval) … [Lees meer...] overHaar doormekkeren over het trouwen, haar beledigende ‘pedante teutjes’-brief, haar dominantie in alles, haar luidruchtige optreden
20 november 2019, Amsterdam: Dutch Masterpieces: on translating Multatuli and Slauerhoff
Wednesday November 20th, 7.30 PM award-winning translators Ina Rilke and David McKay discuss Multatuli's Max Havelaar en J.J. Slauerhoffs Adrift in the Middle Kingdom (Het leven op aarde) at Athenaeum Bookstore, Spui 14-16. Kristen Gehrman is your moderator. Admission is free, but RSVP. Aanmelden / sign up … [Lees meer...] over20 november 2019, Amsterdam: Dutch Masterpieces: on translating Multatuli and Slauerhoff
Zulk een nieuwtje op den 1en April!
De Multatulileescursus (57) - We zouden deze week nog eens terugkomen op stukken uit 1875, en met name de recensies van Vorstenschool die hier zijn afgedrukt. - Ja, zoals er indertijd kennelijk in de krant ook allerlei artikels verschenen over dat Multatuli mogelijk de repetities zou bijwonen, en dat hij indertijd de repetities had bijgewoond, en dat de eerste … [Lees meer...] overZulk een nieuwtje op den 1en April!
Ik ben in oorlog met Douwes Dekker, die verlangt te deelen in mijn bewondering voor Multatuli
De Multatulileescursus (56) - Het gedocumenteerde leven van Multatuli was ook echt nooit saai, hè. Ook in de stukken uit 1875 valt weer veel te smullen. - Nou, voor mij waren het toch vooral wel héél veel recensies van Vorstenschool, dat in deze periode eindelijk in première ging, met Multatuli's goede vriendin Mina Krüseman in de hoofdrol van Koningin Louise. - … [Lees meer...] overIk ben in oorlog met Douwes Dekker, die verlangt te deelen in mijn bewondering voor Multatuli
Iedere poging om eenvoudiger en natuurlijker te worden, wordt eerst bejegend met geschreeuw over gezochtheid
De Multatulileescursus (55) - Als je Een zaaier van Carel Vosmaer leest, begrijp je wel ongeveer wat Multatuli bedoelde als hij klaagde dat hij niet goed gelezen werd. - Maar over Vosmaer had hij toch geen klachten? Hij... - Nee, dat maakt het eigenlijk des te erger. Vosmaer was hem natuurlijk gunstig gezind... - ... hij was denk ik de eerste die een … [Lees meer...] overIedere poging om eenvoudiger en natuurlijker te worden, wordt eerst bejegend met geschreeuw over gezochtheid
Multatuli en de historische taalkunde: ‘alles gaat over in alles’
Door Freek Van de Velde Op de laatste dag van het jaar 1872 begint Eduard Douwes Dekker (Multatuli), die op dat ogenblik in Wiesbaden is, aan een brief aan Sicco E.W. Roorda van Eysinga, een koloniaal bestuurder in Nederlands-Indië, die (net als Multatuli) in vlammende geschriften tekeer ging tegen de Europese uitbuiting van de lokale bevolking. De brief gaat over heel … [Lees meer...] overMultatuli en de historische taalkunde: ‘alles gaat over in alles’
De natuur heeft zich met Eduard vergist, hy had ’n meisje moeten zyn
De Multatulileescursus (54) - We hebben vandaag de brieven en documenten uit het najaar van 1874 gelezen. Het is fijn dat de DBNL de editie van Stuiveling online heeft gezet, maar hij doet toch vooral ook voelen hoe fijn het zou zijn als er een nieuwe digitale editie kwam. - Want? - Die Stuiveling liet zich wel voelen, zeg. Altijd maar, in iedere twist, partij … [Lees meer...] overDe natuur heeft zich met Eduard vergist, hy had ’n meisje moeten zyn
Door m’n al te vurig dichterlyk genie heb ik me daar laten verlokken tot ’n overdryving die zeer te betreuren is
De Multatulileescursus (53) - Jij zei indertijd dat de derde bundel Ideeën je favoriete boek van Multatuli was. Ik geloof dat voor mij de zesde bundel die status heeft. - Vanwege Woutertje. - Vanwege Wouter Pieterse inderdaad. Deze bundel bevat het grootste brok van die roman, en anders dan in eerdere delen zijn er niet van die hele lange onderbrekingen waarin … [Lees meer...] overDoor m’n al te vurig dichterlyk genie heb ik me daar laten verlokken tot ’n overdryving die zeer te betreuren is
Ik ben in myn kring de hoofdpersoon, en niet myn vrouw en kinderen noch Mimi!
De Multatulileescursus (52) - De brieven uit 1874 vormen een roman. Een roman met een duidelijk thema: Multatuli tussen vijf vrouwen. - Vijf? - Er is natuurlijk zijn vriendin Mimi, waarvan hier een paar heel mooie brieven en dagboekaantekeningen zijn opgenomen. Er is een meisje dat een tijdje bij Mimi en Multatuli is komen wonen samen met haar op sterven liggende … [Lees meer...] overIk ben in myn kring de hoofdpersoon, en niet myn vrouw en kinderen noch Mimi!
ἐκ πάντων ἓν καὶ ἐξ ἑνὸς πάντα
De Multatulileescursus (51) - ... en Hugo heeft op het laatste moment afgezegd! - Zodat we deze week dus maar met zijn tweeën zijn. Misschien is het dan niet zo aardig om door te gaan met het bespreken van de Volledige Werken. Te veel mensen missen dat dan. - Misschien kunnen we het dan een keer hebben over iets waar de meeste van onze vrienden niet echt voor … [Lees meer...] overἐκ πάντων ἓν καὶ ἐξ ἑνὸς πάντα
‘Mooi’ vinden beteekent niets
De Multatulileescursus (50) - Als ik een overkoepelend thema zou moeten geven voor de de brieven en documenten van 1873 in deel 16 van de Volledige Werken, zou ik zeggen: Multatuli en de kritiek. - Hè, wat heerlijk, we krijgen college! - Om te beginnen is er de wonderlijke correspondentie met eerst J.W.T. Cohen Stuart, en even later ook diens vader, A.B. Die … [Lees meer...] over‘Mooi’ vinden beteekent niets
Weg met de ouders! Roep mee, papa!
De Multatulileescursus (49) - Vorige week zijn we niet erg ver gekomen met onze discussie van bundel V van de Ideën. Eigenlijk hebben we alleen Multatuli's kritiek op Floris V van Bilderdijk echt behandeld. - Dat is dan ook een onderschat deel van het Volledig Werk. - Juist, daar hebben we het vorige week dus over gehad. Ik geloof echter dat er nog wel meer te … [Lees meer...] overWeg met de ouders! Roep mee, papa!
Wie niet meer weet dan uit ’n kroniekschryver te leren valt, deed beter te zwygen.
De Multatulileescursus (48) - Wat heerlijk dat Multatuli hier weer aan zijn Woutertje Pieterse begint! Dat is werkelijk mijn favoriete boek van hem. - Je blijkt niet de enige te zijn. Aan het eind van deze vijfde bundel Ideën zegt hij dat heel veel lezers hem verzochten om met Wouter door te gaan. - Ja, en om de soms tientallen pagina's lange uitwijdingen af en toe … [Lees meer...] overWie niet meer weet dan uit ’n kroniekschryver te leren valt, deed beter te zwygen.
Maar gij verwacht toch niet, dat de domste kerel alle vraagstukken onderzoeken zal?
De Multatulileescursus (47) - We zouden het, nu we bij deel 15 zijn aanbeland, toch ook eens over die Volledige Werken kunnen hebben. Wat een clubblad was dat toch! - Een clubblad? - Ja, dat wonderlijke in memoriam van Henri A. Ett (1908-1982) waarmee het besluit, heb je dat gelezen? - Ik wist niet dat het ook tot de stof behoorde. - Garmt Stuiveling … [Lees meer...] overMaar gij verwacht toch niet, dat de domste kerel alle vraagstukken onderzoeken zal?
Stonde, kutwater of zoiets
De Multatulileescursus (46) - Uit de Vierde Bundel Ideën spreekt vooral: grote vermoeidheid. - Huh? Er zijn weinig geschriften in de Volledige Werken die zo polemisch zijn. Vol vuur gaat hij erop in! Heel Nederland krijgt ervan langs! - Misschien, maar de tekenen van vermoeidheid zijn er voortdurend. Je ziet die combinatie van polemiek en uitputting in zinnen … [Lees meer...] overStonde, kutwater of zoiets
‘Ik wil met jou naar bed toe gaan’ is fyn.
De Multatulileescursus (45) - In de brieven die we twee weken geleden lazen kon je zien dat Multatuli zich veel had voorgesteld van Vorstenschool. Hij vond dat hij sinds Max Havelaar werd doodgezwegen en hij hoopte dat hij dit met dit toneelstuk kon doorbreken. - Is dat eigenlijk gelukt? - Het is in ieder geval duidelijk dat het stuk na een aantal jaar na eindeloos … [Lees meer...] over‘Ik wil met jou naar bed toe gaan’ is fyn.