Om de reiziger aan te sporen om een kaartje te kopen en zo de boete van 40 euro te vermijden, hangt er een bordje in de bus van Wupperal: “40 euro sind viel geld!”Mijn oog valt op sind, ik zou niet snel zeggen 40 euro “zijn veel geld”, maar liever ”is veel geld”. Mijn aandacht gaat naar wat anders is dan in het Nederlands. Dat op de uitspraak na alles hetzelfde als in het … [Lees meer...] overTaal als tijdsmachine
onderwijs
Een regel der Duytsche Schoolmeesters
Ik vertel geen nieuws als ik zeg dat www.dbnl.org een literaire goudmijn is, je kunt er uren op doorbrengen om van de ene verbazing in de andere te vallen. Mijn oog viel op Dirck Adriaensz. Valcooch, een zestiende-eeuwse dichter, van wie niet veel meer bekend is, dan dat hij geboren en later ook weer gestorven is. In 1591 werd er een boekje van hem gepubliceerd: Een Nut … [Lees meer...] overEen regel der Duytsche Schoolmeesters
Congres ‘Nederlands – balans en beleid’
Zaterdag 22 september 2012, 13.15-17.30 u.Faculty Club, Achter de Dom 7, UtrechtHet jubileumcongres van de LVVN (dit jaar bestaan we 25 jaar) gaat over actuele kwesties binnen het vak Nederlands (in Nederland en in België) aangaande onderwijs en taalbeleid. … [Lees meer...] overCongres ‘Nederlands – balans en beleid’
Meertaligheid: risico of rijkdom?
door Suzanne AalberseDeze week kwam meertaligheid vaak langs. D66 bepleit tweetalig onderwijs voor de basisschool en ook op het VMBO en het MBO in plaats van alleen voor havo/vwo scholen, Emile Roemer wordt tijdens het eerste debat aangevallen om zijn gebrekkige talenkennis, talen zouden juist weer geen probleem zijn geweest voor de piloten uit het Airbus-passagiersvliegtuig … [Lees meer...] overMeertaligheid: risico of rijkdom?
Advieslijst taalbeschouwelijke termen Nederlands
Het Agentschap voor Kwaliteitszorg in Onderwijs en Vorming heeft onlangs de Advieslijst taalbeschouwelijke termen Nederlands herwerkt onder de wetenschappelijke begeleiding van Frans Daems en op basis van de inbreng van heel wat gebruikers en experten.Het gaat niet om grote aanpassingen. Er werd een aantal termen toegevoegd omwille van de consistentie. Daarnaast werden de … [Lees meer...] overAdvieslijst taalbeschouwelijke termen Nederlands
Taal en rekenen
Hier is een feit waarvan de implicaties volgens mij vaak onderschat worden: dat taal en rekenen in het dagelijks taalgebruik vaak op één lijn gesteld worden. Zie bijvoorbeeld het volgende, volstrekt willekeurige, voorbeeld, van de website van NRC Handelsblad van eerder deze week: Het is slecht gesteld met de taal- en rekenvaardigheid van scholieren in het voorgezet onderwijs … [Lees meer...] overTaal en rekenen
Suzanne Aalberse: Positieve washback bij het CE Nederlands
Washback is het effect dat een toets sorteert. Als je weet dat het bij een toets belangrijk is dat je goed kunt voorlezen, dan train je voorlezen, ook als dat niet is waar je werkelijk het meeste aan hebt. Toetsen via voorlezen levert in dat geval negatieve washback op, want de tijd die je aan voorlezen oefenen besteedt, kun je niet meer besteden aan zinvollere dingen. Een … [Lees meer...] overSuzanne Aalberse: Positieve washback bij het CE Nederlands
Column 88: Gratis onderwijs
Toen het Japanse leger onder opperbevel van Hideki Tojo in juli 1937 het hart van China binnenviel, realiseerde men zich in militaire kringen te Washington DC dat Amerika vroeg of laat door de Japanse agressie in een oorlog in de Pacific betrokken zou raken. De ontwikkelingen in Europa namen dat gevoel van onrust geenszins weg. De aanvankelijk ‘vreedzame’ expansie van … [Lees meer...] overColumn 88: Gratis onderwijs
Onterecht Engels
De Nederlandse taal is hot, in de politiek. Gisteren was bijvoorbeeld her en der te lezen dat Halbe Zijlstra voortaan tegen onnodig Engels is op de universiteiten (terwijl hij zelf zijn hand niet omdraait voor een toespraak in het Engels). Als de accreditatiecommissie, die iedere opleiding bezoekt om de kwaliteit te toetsen, vindt dat het niet nodig is om een bepaalde master … [Lees meer...] overOnterecht Engels
Ze kunnen niet meer schrijven tegenwoordig
Slechts één keer in mijn leven heb ik een nota geschreven: toen ik mijn propedeuse Nederlands deed in Leiden. We moesten toen oefenen om een wetenschappelijke tekst te schrijven en dat gebeurde dus in de vorm van die nota — geen idee waarom dit zo genoemd werd. Van Dale Hedendaags Nederlands kent die betekenis niet. Ik was enorm braaf in die tijd, en de nota was een … [Lees meer...] overZe kunnen niet meer schrijven tegenwoordig
Eindexamen Nederlands (4)
Al eerder (namelijk hier, hier en hier) schreef ik eindexamens Nederlands, nu weer - vandaag is het laatste examen, dat van het vmbo-BB. Waarop worden de BB'ers getoetst? Ze moeten teksten lezen waarover vragen worden gesteld en ze krijgen een schrijfopdracht. De teksten van het examen van vorig jaar staan hier, die van dit jaar worden hier gepubliceerd (althans, dat zou de … [Lees meer...] overEindexamen Nederlands (4)
Eindexamen Nederlands (3)
Het havo-examen Nederlands was gisteren, het vwo-examen eergisteren en vandaag waren de leerlingen van vmbo-TL, GL en KB aan de beurt. TL en GL hebben hetzelfde examen, dat van KB wijkt voor een deel af. Het vmbo-TL/GL-examen bestaat uit een tekstboekje, een opdrachtenboekje en een uitwerkboekje. Voor de docent komt daar nog het correctievoorschrift bij. Ook het KB-examen … [Lees meer...] overEindexamen Nederlands (3)
Eindexamen Nederlands (2)
Gisteren ondergingen de vwo-leerlingen het eindexamen Nederlands, vandaag waren de havisten aan de beurt. Ook op dit schooltype is de samenvatting een onderdeel van het examen en ook op dit schooltype is de samenvattingsopdracht verworden tot een kunstje. Kunstjes zijn heel leuk, maar je hebt er zo weinig aan. Ik kan een muntstuk laten verdwijnen achter mijn rechteroog, om het … [Lees meer...] overEindexamen Nederlands (2)
Eindexamen Nederlands
Deze week zijn de eindexamens van het voortgezet onderwijs. Dus ook voor het schoolvak Nederlands moeten de scholieren aan de bak. Een belangrijk onderdeel van het examen Nederlands is de samenvatting - sinds mensenheugenis. Toen ik in 1988 vwo-examen deed moest ik een lange tekst samenvatten tot 500 woorden. Dat was de enige opdracht: 'Vat deze tekst samen, gebruik niet meer … [Lees meer...] overEindexamen Nederlands
Lepels en vorken
Je kunt de dingen beter begrijpen dan ze uit je hoofd te leren. Een lezing op het congres over Germaanse talen waar ik dezer dagen ben, ging over hoe je het beste aan Amerikaanse studenten kunt uitleggen hoe ze een Nederlands woord in het meervoud moeten zetten. Het probleem voor buitenlanders is dat het Nederlands twee veelvoorkomende manieren heeft om een meervoud te maken: … [Lees meer...] overLepels en vorken
‘Zo sluw als een vos’
Taal is niet alleen maar gewoon taal, want met taal kun je bijzondere en creatieve dingen doen. In deze les staat de creativiteit van de taal centraal: we gaan kijken hoe de vos door de taal in onze cultuur terecht is gekomen. Strikt genomen is dit dus geen taalles, maar een cultuurles – misschien een leuke en ludieke (maar toch leerzame) afsluiting na een periode hard werken. … [Lees meer...] over‘Zo sluw als een vos’
Esopet in de onderbouw
Maar al te vaak denken docenten Nederlands dat oudere literatuur typisch iets voor de bovenbouw van het vwo is. Niets is minder waar. Veel oude teksten zijn zeer bruikbaar in de onderbouw, je moet er echter wel iets voor doen om zo'n verhaal toegankelijk te maken. Met een goede tekstkeuze en genoeg enthousiasme krijg je je leerlingen heus wel warm voor, laten we zeggen, een … [Lees meer...] overEsopet in de onderbouw
