• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

retorica

9 mei 2025: Lezing over de taal van Geert Wilders

30 april 2025 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Van harte welkom op de lezing die Robbert Wigt, oud-student van de opleiding Nederlands in Utrecht, geeft over zijn nieuwe boek, Kopvoddentaal. In dat boek ontrafelt Wigt de strategieën en retoriek waarmee PVV-leider Wilders de Haagse politiek bedrijft. Wanneer: 9 mei, 13.00-14.00 Waar: Janskerkhof 15A - 004, Utrecht Aanmelden kan door een mailtje te sturen naar … [Lees meer...] over9 mei 2025: Lezing over de taal van Geert Wilders

St. Bonifatiuscollege en Vossius Gymnasium winnen het Max Havelaar Toesprakentoernooi

26 november 2024 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Het was misschien wel de spannendste editie ooit in het 14-jarig bestaan van het Max Havelaar Toesprakentoernooi zaterdag 23 november in Leiden. Opnieuw stond College Hageveld uit Heemstede in de finale. Zouden ze de wisselbeker weer mee naar huis nemen? De jury besluit anders: Caroline en Tijl van het Utrechtse St. Bonifatiuscollege komen het meest in de buurt van de vurige … [Lees meer...] overSt. Bonifatiuscollege en Vossius Gymnasium winnen het Max Havelaar Toesprakentoernooi

College Hageveld wint Max Havelaar Toesprakentoernooi

29 november 2023 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Albert en Marijke van der Peet, scholieren in 5vwo van het College Hageveld in Heemstede hebben het Max Havelaar Toesprakentoernooi gewonnen. Het toernooi is een jaarlijkse wedstrijd voor scholieren, dat georganiseerd wordt door (en aan) de Universiteit Leiden. Er namen dit jaar 110 scholieren deel aan de wedstrijd. Het toernooi duurde afgelopen zaterdag 26 november de hele … [Lees meer...] overCollege Hageveld wint Max Havelaar Toesprakentoernooi

Waterige compromissen – en andere taal van politici

16 november 2023 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Hoe zetten politici taal in om hun publiek te overtuigen? In de aanloop naar de komende verkiezingen praten we erover met deskundige Robbert Wigt, auteur van een boek over de debatvaardigheden van Mark Rutte. Een gesprek over hoe je als politicus het debat naar je hand kunt zetten, over het belang van een goeie grap op zijn tijd, over wat Rutte zo'n goede debater maakt, en over … [Lees meer...] overWaterige compromissen – en andere taal van politici

Wanneer uitsluiten (niet) uitgesloten wordt

13 november 2023 door Robbert Wigt 1 Reactie

In augustus was het groot nieuws: VVD-lijsttrekker Dilan Yesilgöz stond open voor samenwerking met de PVV. Dit ging tegen de lijn van de VVD van de afgelopen jaren in, dus als ze hier vragen over kreeg gaf ze aan dat ze ‘vooruitkeek’ en ‘geen enkele kiezer uitsloot’. Anderhalve maand later nam ze met ferme bewoordingen meer afstand van de PVV. In het NOS-radiodebat verweet … [Lees meer...] overWanneer uitsluiten (niet) uitgesloten wordt

19 oktober 2023: De kunst van het spreken

13 oktober 2023 door Redactie Neerlandistiek 2 Reacties

Donderdag 19 oktober 2023: 19.00 – 21.00, AmsterdamDonderdag 16 november 2023: 19.00 – 21.00, Amsterdam Het vaksteunpunt Nederlands van Alfagammapartners organiseert twee mooie bijeenkomsten voor docenten Nederlands om de lessen argumentatie en spreekvaardigheid mee te verrijken. Hoe overtuig je je publiek en blijf je tegelijkertijd redelijk? Tijdens twee bijeenkomsten … [Lees meer...] over19 oktober 2023: De kunst van het spreken

Grammatica en gevoel

4 oktober 2023 door Redactie Neerlandistiek 1 Reactie

Een gesprek met Ronny Boogaart Hoe druk je een gevoel uit in taal? Dat kan met je intonatie ('Zie ik daar nou een béér?) of met je woordkeus ('Shit!'), maar het kan ook door een bepaalde zinsconstructie te gebruiken, zoals 'Wat zit je nou te lachen ...?' of 'Al dat gezeur!' Het opvallende is dat dat soort zinnen soms ongrammaticaal lijken, maar toch begrijpt iedereen wat … [Lees meer...] overGrammatica en gevoel

Ook heel persoonlijk naar mijzelf kijkend

17 februari 2023 door Marc van Oostendorp 1 Reactie

Enthousiasme is misschien niet het eerste wat je verwacht van een boek over de retorische analyse van politiek taalgebruik. Maar de titel van Robbert Wigts boek over 'de overtuigende taal van Mark Rutte' heet Supergaaf, en het toont de premier in zijn kenmerkende schaterlach. Het is dan ook echt een boek dat het plezier laat zien in overtuigen. Dat komt door Rutte en het komt … [Lees meer...] overOok heel persoonlijk naar mijzelf kijkend

Verschijnt binnenkort: Supergaaf. De overtuigende taal van Mark Rutte

13 januari 2023 door Redactie Neerlandistiek 2 Reacties

Hoe wist Mark Rutte zo veel moeilijke debatten te doorstaan? Hoe kan het dat hij met de VVD keer op keer verkiezingen won? En wat maakt hem zo moeilijk te interviewen? Robbert Wigt zocht het antwoord in de taalkunde en retorica, en sprak met journalisten, oud-politici, wetenschappers en communicatiedeskundigen. Zo ontstond Supergaaf, een blauwdruk van Ruttes … [Lees meer...] overVerschijnt binnenkort: Supergaaf. De overtuigende taal van Mark Rutte

De jeugd van tegenwoordig

8 januari 2023 door Piet Gerbrandy 2 Reacties

Jonge vrienden, Jullie zijn dom, gemakzuchtig en ongeletterd. Jullie geheugen is bedroevend, jullie taalbeheersing abominabel. Ik bedenk dat niet zelf, maar laat me leiden door grote geesten. Laat me citeren, om te beginnen uit het werk van de Romeinse aristocraat Seneca, de vader van de bekende filosoof, die dit omstreeks het jaar 40 van onze jaartelling schreef, toen hij … [Lees meer...] overDe jeugd van tegenwoordig

Bestaat er een vrouwelijke retorica?

4 december 2022 door Jaap de Jong Reageer

Wat doen vrouwelijke politieke leiders anders in hun toespraken dan hun mannelijke collega’s? Bestaat er een vrouwelijke retorica?, zo vraagt hoogleraar Bestuurskunde Hans de Bruijn zich af. Eerder schreef Hans de Bruijn een serie lezenswaardige boeken over framing in de taal van politici. En de bondige columns die hij al tien jaar in Trouw publiceert over framing in politieke … [Lees meer...] overBestaat er een vrouwelijke retorica?

Ik wil niet zeggen dat hij te ver ging, maar …

21 augustus 2022 door Eline Zenner Reageer

Op een wetenschappelijke conferentie ging een taalwetenschapper die Oostenrijks Duits bestudeert onlangs nogal hard te keer tegen zijn collega’s. Veel wil ik niet kwijt over de kern van het dispuut zelf. Dat had blijkbaar te maken met de vraag of de theoretische visies van bepaalde variatietaalkundigen uit het bredere Duitse taalgebied te sterk geïnspireerd zijn door pan-Duitse … [Lees meer...] overIk wil niet zeggen dat hij te ver ging, maar …

Stylen met stijlfiguren

9 februari 2022 door Wouter van der Land 1 Reactie

Net zo verbluffend als bij een make-upmetamorfose, kun je de kracht van stijlfiguren laten zien met een VOOR/NA-vergelijking. Een voetbalcommentator had bijvoorbeeld iets redelijk neutraals kunnen zeggen als: Die overtreding zou de scheidsrechter met een kaart kunnen bestraffen. maar in plaats daarvan roept zij: Nou zeg scheids, dat is is toch minstens geel?! Het … [Lees meer...] overStylen met stijlfiguren

Verschenen: De retorische stijlfiguren

16 januari 2022 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Dit handboek behandelt de stijlfiguren, een deeltje van de retorica. Zij worden geordend en verklaard met voorbeelden uit de spreektaal en geïllustreerd met verzen uit de zeventiende eeuw. In deze eeuw beheerste de retorica alle kunsten, maar eigenlijk was en is ze van alle tijden. Ook nu zijn de stijlfiguren een sleutel tot taal in het algemeen, literatuur, politieke speechen, … [Lees meer...] overVerschenen: De retorische stijlfiguren

Muziek in de politiek

4 oktober 2021 door Frits van Oostrom Reageer

Wie beter te bevragen over de muzikaliteit van een succesvol redenaar dan een hoogleraar Journalistiek en Nieuwe Media, tevens koorzanger en trouwe bezoeker van ons festival? Jaap de Jong vertelt over de impact van stem en muzikaliteit bij het publieke spreken en legt daarbij de goede (en slechtere) sprekers in de hedendaagse politieke arena onder het vergrootglas. U kijkt en … [Lees meer...] overMuziek in de politiek

Let’s talkshow: Retorike ende musike

30 september 2021 door Frits van Oostrom 1 Reactie

Het Brugse Gruuthuse-handschrift bevat naast het Egidiuslied nog 140 pareltjes van laatmiddeleeuwse Nederlandstalige liedkunst. Frank Willaert kent alle ins en outs van dit bijzondere verzamelhandschrift met liederen, gedichten en gebeden, en vertelt vandaag over zijn fonkelnieuwe boek: Het Nederlandse liefdeslied in de Middeleeuwen. … [Lees meer...] overLet’s talkshow: Retorike ende musike

Ontdekking: we weten niet wat overtuigt

2 september 2021 door Marc van Oostendorp 7 Reacties

Er worden op dit moment waarschijnlijk over de hele wereld dezelfde grapjes gemaakt over het onderzoek dat de Utrechtse hoogleraar Hans Hoeken publiceerde met zijn Amerikaanse collega Daniel O'Keefe in het tijdschrift Frontiers in Psychology. "Nu kunnen we wel ophouden met college geven", zal iedereen hebben gezegd die een cursus aanbood over hoe je met taal kunt overtuigen. … [Lees meer...] overOntdekking: we weten niet wat overtuigt

Memorabele mededelingen meten

14 juli 2021 door Marc van Oostendorp 2 Reacties

Een jaar of twintig geleden gaf ik op vrijdagmiddag een college voor een groep van ongeveer honderd eerstejaarsstudenten die deden wat honderd eerstejaarsstudenten doen op vrijdagmiddag: rumoerig zijn. Ik had gelukkig een truc met een krijtje, dat ik kon opgooien en laten vallen op een manier die iedereen weer even stil maakte. Een paar jaar later kwam ik in een winkel en … [Lees meer...] overMemorabele mededelingen meten

Nimma: Eindexamens moeten doorgaan

19 juni 2021 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Studenten Nederlandse Taal en Cultuur in Nijmegen hadden de opdracht om een betoog te maken volgens de regels van de retorica. Hier is het resultaat van Irene Driessen, Lisa Weller en Minou Michink. Nimma! is een serie filmpjes van de afdeling Nederlands van de Radboud Universiteit in Nijmegen. … [Lees meer...] overNimma: Eindexamens moeten doorgaan

Taalboekenprijs 2020: De handen van Cicero

29 september 2020 door Marc van Oostendorp Reageer

Bekijk deze video op YouTubeMeer over dit boek, bij Onze Taal … [Lees meer...] overTaalboekenprijs 2020: De handen van Cicero

“Dat bedoelde ik niet!”

15 juli 2020 door Redactie Neerlandistiek 5 Reacties

Verdedigingstechnieken na een ‘foute’ uitspraak Door Ronny Boogaart, Henrike Jansen, Maarten van Leeuwen Het was nog vóór de toespraak van Akwasi op de Dam en de reactie daarop van Johan Derksen. Eind mei publiceerden wij in het tijdschrift Argumentation een artikel (open access) over de verdedigingstechnieken die mensen gebruiken op het moment dat ze ervan worden … [Lees meer...] over“Dat bedoelde ik niet!”

De taal van Abraham Kuyper en van Multatuli

15 juni 2020 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Het juninummer van Onze Taal is gewijd aan taal in de negentiende eeuw. Tijdens de jaarvergadering van het genootschap, eerder deze maand, presenteerden twee auteurs kort hun bijdragen aan dat nummer: Jaap de Jong over Abraham Kuyper en Marc van Oostendorp over Multatuli. … [Lees meer...] overDe taal van Abraham Kuyper en van Multatuli

Eruditie is niet ouderwets

20 januari 2020 door Marc van Oostendorp 1 Reactie

De klassieke retorica heeft een universele pretentie: volg haar regels en je zult je gehoor overtuigen, in welke eeuw en in welke stad dat gehoor ook leeft. Maar sinds we geluid en beeld kunnen opslaan, weten we dat waarschijnlijk niet werkt. De toespraken van Hitler en Mussolini zien er helemaal niet meer meeslepend uit, maar een beetje belachelijk. We weten niet hoe wij … [Lees meer...] overEruditie is niet ouderwets

Taal krijgt zijn autoriteit van buiten

27 november 2019 door Marc van Oostendorp 5 Reacties

Het komt slechts zijdelings aan de orde in het artikel dat de Australische taalkundige Ingrid Piller schreef voor het Journal of Sociolinguistics: het failliet van de gedachte dat je met taal je autoriteit kunt opbouwen. Het is een oud idee, dat ten grondslag ligt aan de klassieke retorica én aan veel latere analyses. Maar het stort volledig in elkaar wanneer we het succes … [Lees meer...] overTaal krijgt zijn autoriteit van buiten

Deze Troonrede kon zoveel beter

18 september 2019 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Door Wouter van der Land Vorige week probeerde ik hier het begin van de Troonrede te voorspellen. Ik zat er dichtbij. Mijn voorspelling luidde: ‘Leden van de Staten-Generaal, vandaag is het precies 75 jaar geleden dat operatie Market Garden plaatsvond.’ De koning begon als volgt: ‘Leden van de Staten-Generaal, vandaag precies 75 jaar geleden begon operatie Market … [Lees meer...] overDeze Troonrede kon zoveel beter

Volgende »

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Willem Bilderdijk • De Noordsche taal

U, Zustertaal der echt Germaansche spranken,
Uit eenen wel met de onze voortgevloeid,
U vlieten ook mijn Nederlandsche klanken;
Herbloei ook gy, als onze rank herbloeit!

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

VERKEER

Als hielden handen opgeheven naar
een lus zich vast in openbaar vervoer,
zie ik de bomen en hoe roerloos blad
zich vastklemt aan de takken die zich spreiden.

Bron: datering: 1973; postuum gepubliceerd in Tirade, maart-april 1992

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

Online (zomer)cursus Dutch for Reading Knowledge

Online (zomer)cursus Dutch for Reading Knowledge

24 mei 2025

➔ Lees meer
31 oktober 2025: Nedersaksisch symposium

31 oktober 2025: Nedersaksisch symposium

23 mei 2025

➔ Lees meer
26 mei 2025: promotie Viorica Van der Roest

26 mei 2025: promotie Viorica Van der Roest

22 mei 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

Geen neerlandici geboren of gestorven

➔ Neerlandicikalender

Media

Memory, War and Translation

Memory, War and Translation

22 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Van Hogwarts naar Zweinstein

Van Hogwarts naar Zweinstein

20 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Verschenen: Romanreuzen

Verschenen: Romanreuzen

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact