In gesprek met Freja Verachtert Had je als kind soms het gevoel dat je ouders enigszins neerbuigend tegen je praatten? Waarom lijkt het erop dat volwassenen anders met elkaar praten dan met hun kinderen? Wat is standaardtaalideologie? En wat heeft dat allemaal te maken met het avondeten? Wanneer ouders en kinderen samen aan tafel schuiven voor het avondeten, gebeurt er … [Lees meer...] overNederlands tussen de soep en de patatten
standaardtaal
Had de Statenvertaling invloed op de taal van de 17e-eeuwse kranten?
Lang is gedacht dat de Statenvertaling uit 1637 een belangrijke rol heeft gespeeld bij het ontstaan en de vorming van de Nederlandse standaardtaal, en dat hoor je nog steeds wel beweren, bijvoorbeeld bij het herzieningsproject Statenvertaling 2027. Dat heb ik al eerder weerlegd, maar toen keek ik naar de lange termijn: de meeste spelling- en grammaticakeuzes van de … [Lees meer...] overHad de Statenvertaling invloed op de taal van de 17e-eeuwse kranten?
Wat betekent het om correct te spreken?
Wat iedereen moet weten over taal (24) Onlangs verschenen de resultaten van een onderzoek: wat vinden taalwetenschappers dat mensen moeten weten over taal? Dat resulteerde onder andere in een lijst van 25 vragen. Korte antwoorden op die vragen zet ik hier op een rijtje. Over 'correct' spreken krijgen taalkundigen zelf voortdurend vragen. Een deel van de training van … [Lees meer...] overWat betekent het om correct te spreken?
Ruzie maken in het Frans-Vlaams
Weinig Nederlanders weten hoe lang de Franse overheid er alles aan heeft gedaan om de Nederlandse streektaal te dwarsbomen. Dat komt om te beginnen doordat weinig Nederlanders lijken te beseffen dat de noordwesthoek van Frankrijk ooit, eeuwen geleden, bij Vlaanderen hoorde, en dat daar dus dialecten gesproken werden die zeer sterk verwant zijn aan het West-Vlaams, en daarbij … [Lees meer...] overRuzie maken in het Frans-Vlaams
Op syn Frânsk II
Yn de earste wike fan it nije jier haw ik yn Op syn Frânsk I in opstapke makke mei it oanstipjen fan de maatskiplike taalkontekst yn de Nederlannen yn de iermoderne tiid, fan belang foar it begryp fan de doetiidske status fan en de ynfloed op it Nederlânsk en it Frysk. It gong yn dy bydrage oer it dominante plak dat dy bûtenlânske taal dêr earder ynnaam. Dy ynfloed wie oars net … [Lees meer...] overOp syn Frânsk II
Op syn Standertfrysk
Oanlieding Op 22 jannewaris ll. kaam Marc van Oostendorp mei Leve de spreektaal op foar de sprutsen fariant fan it Frysk (en it Nederlânsk). Hy die dat nei oanlieding fan in haadredaksjoneel kommentaar fan de NRC fan 19 jannewaris dat opkaam foar it belang fan de (universitêre bestudearring fan de) skriuwtaal, lês Standerttaal fan it Frysk. ‘De krant komt daarbij wel met … [Lees meer...] overOp syn Standertfrysk
Leve de spreektaal
Altijd fijn, natuurlijk, als de krant opkomt voor taal en cultuur, zoals NRC dat vrijdag deed voor het Fries, en ook een beetje voor het Nederlands. De krant steunde daarmee een advies van de KNAW dat vorige week verscheen en waarin werd gesteld dat de Nederlandse overheid moet garanderen dat er minstens één universitaire opleiding Fries overeind moest blijven – zoals een … [Lees meer...] overLeve de spreektaal
Waarom Vlaanderen: een zondagspak
De verenglishing van het Nederlands in Vlaanderen (3.3) In deze reeks vertellen onderzoeker Eline Zenner en taalliefhebber Jan Hautekiet het verhaal van de ‘verenglishing’ van het Nederlands in Vlaanderen. Een overzicht van de afleveringen in de aangroeiende reeks vind je hier. Dit stukje past in een bredere inleiding die de positie van het Nederlands in … [Lees meer...] overWaarom Vlaanderen: een zondagspak
De vaart der volkeren
Er is veel gebeurd sinds de Tweede Wereldoorlog. Taalwetgeving, ABN-campagnes, radio- en televisieprogramma’s: die eerste decennia werd veel tijd en energie besteed aan de promotie van het Algemeen Beschaafd Nederlands. Vanaf de jaren tachtig veranderde de focus, van Algemeen Beschaafd naar Algemeen Belgisch-Nederlands. Hoe dat in zijn werk ging, hoorden we in devorige … [Lees meer...] overDe vaart der volkeren
21 september 2023: Dr. Lou Spronck-lezing door Miet Ooms
Wegens onvoorziene omstandigheden kan Rik Vosters de 4e Dr Lou Spronck-lezing a.s. donderdag niet presenteren. Miet Ooms neemt deze lezing voor haar rekening. Waar: Minderbroedersberg 4, Aula Universiteit Maastricht Tijd: 20.00 uur Titel: Algemeen Nederlands of eigen Nederlands? Over het Nederlands dat we delen en dat ons soms … [Lees meer...] over21 september 2023: Dr. Lou Spronck-lezing door Miet Ooms
Even geduld a.u.b.
Het begin van het academiejaar verwerkte Vlaanderen enige taalreuring. Er verscheen een boek van Dirk Van Damme, gelanceerd met een voorpublicatie in Knack waarin hij ‘Standaardnederlands’ op school bepleitte. In de slipstream van reacties, waarbij abracadabra als ‘leesplezier’ en ‘liefde voor taal’ passeerde, lerarentekorten bleven schrijnen en de drieste onderwijsminister Ben … [Lees meer...] overEven geduld a.u.b.
I logopedisti devono parlare correttamente? Il caso delle Fiandre
Per sembrare professionali, dobbiamo sicuramente parlare per bene; nelle Fiandre la variante linguistica considerata corretta è l’Algemeen Nederlands (“neerlandese generale”), noto in precedenza con la dicitura Algemeen Beschaafd Nederlands, “neerlandese generale civilizzato”: la variante del neerlandese che alcuni considerano “neutra”, disciplinata, rigorosa, rispettosa e … [Lees meer...] overI logopedisti devono parlare correttamente? Il caso delle Fiandre
Hoe klinkt Standaardnederlands? Luister naar Astrid Kersseboom
(Persbericht Rijksuniversiteit Groningen) Astrid Kersseboom is de meest Standaardnederlands klinkende nieuwslezer. Dat blijkt uit onderzoek van promovendus Raoul Buurke van de Rijksuniversiteit Groningen, waaraan bijna 400 mensen uit Vlaanderen en Nederland deelnamen. Buurke doet onderzoek naar de invloed van standaardtaal op streektaal en dialecten. Om te bepalen … [Lees meer...] overHoe klinkt Standaardnederlands? Luister naar Astrid Kersseboom
Waar is de standaardtaal?
Het interessantst zijn de discussies waarbij jij het evenzeer bij het verkeerde eind hebt als je tegenstander. Iedereen kan dan eindeloos de problemen in de argumentatie van de ander aanwijzen zonder dat er ooit verheldering komt. Twitter is een uitstekend medium voor zulke discussies. Ik had er onlangs één met taalprof Peter-Arno Coppen, die ging over taalnormen en de … [Lees meer...] overWaar is de standaardtaal?
Zelfs logopedisten hoeven niet altijd standaardtaal te spreken
Ja, maar als je professioneel wil overkomen, moet je toch zeker wel netjes praten: Algemeen Beschaafd Nederlands, zoals dat vroeger heette, de taalvorm die sommigen als 'neutraal' beschouwen, beheerst, zorgvuldig, respectvol, en wat al niet. Het zal misschien het laatste bastion van die standaardtaal zijn, als mensen zich in hun persoonlijk leven allang niets meer aantrekken … [Lees meer...] overZelfs logopedisten hoeven niet altijd standaardtaal te spreken
Ga terug naar je eigen land!
Racisme en standaardtaal in Nederland en Vlaanderen Door Peter Alexander Kerkhof Diversiteit van het Nederlands en de eenheid van de Nederlandse standaardtaal. Twee concepten die in het debat over de Nederlandse standaardtaal regelmatig tegenover elkaar worden gezet. Soms gaat het dan over het verschil tussen Belgisch-Nederlands en het Nederlandse Algemeen Nederlands … [Lees meer...] overGa terug naar je eigen land!
De geordende kijk op aardrijkskunde van de standaardtaalspreker
Door Henk Wolf Wie geen streektalen kent, vindt soms andere dingen normaal dan wie er wel een spreekt. De standaardtaalspreker heeft bijvoorbeeld een veel overzichtelijker visie op aardrijkskunde dan de streektaalspreker. Een paar dagen geleden schreef ik een stukje over het gebruik van lidwoorden in aardrijkskundige namen. In het Standaardnederlands bestaan wel namen van … [Lees meer...] overDe geordende kijk op aardrijkskunde van de standaardtaalspreker
De zegen van de standaardtaal
Door Peter Debrabandere Het Vlaamse denken over standaardtaal moet ‘genezen’ en ‘gedeïdeologiseerd’ worden. Er moet een ‘grote schoonmaak’ gehouden worden. Vlamingen hebben ‘verlammende ideeën’ over taal. En het wordt tijd dat die ideeën ‘uit de voegen loskomen’. Zo valt te lezen in een opiniestuk van Stefan Grondelaers: De kwaal van de standaardtaal (De Standaard, … [Lees meer...] overDe zegen van de standaardtaal
Standaardnederlands en Standaardnederlands
Door Henk Wolf "Volgens mij is het probleem dat iedereen op een fiets denkt dat de weg van hem is en dat anderen zich maar vooral aan hun moeten aanpassen." "Dat spreekt me in grote lijnen wel aan, maar hun hebben het over homeopatische korrels die zouden moeten beschermen tegen kinkhoest en ik weet niet of ik daar zoveel vertrouwen in heb." "Acht van de tien Nederlanders … [Lees meer...] overStandaardnederlands en Standaardnederlands
Sik, soekie, noede: een gat in het Standaardnederlands
Door Henk Wolf Van Schiermonnikoog tot Poperinge delen mensen een standaardtaal waarin ze vrijwel dezelfde woorden gebruiken, bijvoorbeeld: brood, straat, rotzak, mispunt, groen, wit, veertien, achtendertig, combineren en zwemmen. Wie op Schier is opgegroeid, kan door die gemeenschappelijke taal zonder veel moeite als journalist in Poperieng aan het werk en omgekeerd. Die … [Lees meer...] overSik, soekie, noede: een gat in het Standaardnederlands
De standaardtaal als vorm van arrogantie?
Door Peter Nieuwenhuijsen In U als scheldwoord (het artikel in de gelijknamige bundel) schetst Marc van Oostendorp de situatie dat iemand een beetje boos wordt omdat Marc haar met ‘u’ aanspreekt. Ik word vaker geconfronteerd met iets wat je het omgekeerde zou kunnen noemen. De verwarring – ook Van Oostendorp gebruikt dit woord – is groot. Misschien helpt het als ik het kader … [Lees meer...] overDe standaardtaal als vorm van arrogantie?
Laat duizend bloemen bloeien? Een debat over taalvariatie in Vlaanderen en Nederland
Taalvariatie is de nieuwe mantra in de taalwetenschap. Niemand ontkent ze; ze is er, net zoals diversiteit in de samenleving. De vraag is: hoe gaan we ermee om? Is de tussentaal in Vlaanderen nu een usurpator of een legitieme, want bestaande en door meer en meer mensen als vanzelfsprekend beschouwde variëteit van het Nederlands in België? In Nederland kun je dezelfde … [Lees meer...] overLaat duizend bloemen bloeien? Een debat over taalvariatie in Vlaanderen en Nederland
Weg van de polarisatie. Naar een positief en pragmatisch taalbeleid
Op 19 april vond in Gent het symposium 'Weg van de polarisatie. Naar een positief en pragmatisch taalbeleid' plaats. De taalkundige Miet Ooms plaatste video's van de lezingen op dit symposium op haar YouTube-kanaal. U kunt de filmpjes hier bekijken: Joël De Ceulaer: Slordigheid als norm. … [Lees meer...] overWeg van de polarisatie. Naar een positief en pragmatisch taalbeleid
Goeiemorgen
Door Marc van Oostendorp Er is geen ontsnappen aan vooroordelen. Ik weet natuurlijk wel dat uit allerlei onderzoek blijkt dat mensen sprekers van het standaard-Nederlands betrouwbaarder en deskundiger vinden dan mensen die een accent hebben of dialect spreken. Ik heb daar allerlei onderzoeken over gelezen en wanneer men mijn deskundige mening erover vraagt, zeg ik: ik keur dat … [Lees meer...] overGoeiemorgen
Hoe Vlaming te zijn?
Door Marc van Oostendorp Er is, voor een Nederlander, nauwelijks een curieuzer cultuur dan de Vlaamse: zo dichtbij in zoveel verschillende opzichten en tegelijkertijd zo vreemd. Over Engelsen, over Duitsers, over Fransen, over Luxemburgers of Denen wordt in Nederland minder in termen van sjablonen gesproken dan over Vlamingen. (Het enige volk dat nóg onbekender is, zijn de … [Lees meer...] overHoe Vlaming te zijn?
