Door Marc van Oostendorp"Schrijven over de techniek van het schrijven," schrijft C.O. Jellema in het eerste opstel in de posthume essaybundel In beelden aanwezig, "lees ik graag. Nieuwsgierig als ik altijd ben naar anderen, of ze het anders en soms beter doen dan ik." Hij had zijn hart kunnen ophalen aan deze bundel, wanneer hij iemand anders was geweest – de bundel bevat een … [Lees meer...] overNiet de versregel of de zin, maar de woorden
stijl
Nieuw Couperus Cahier: ‘De taal van Couperus’
Op zondag 13 april, tijdens de jaarlijkse dag van het Louis Couperus Genootschap in Den Haag, werd het veertiende deel in de serie Couperus Cahiers gepresenteerd.Een willekeurige passage van Couperus is direct herkenbaar. Maar wat maakt zijn taal nu zo speciaal? Wat zijn nu precies de kenmerken van zijn stijl? En hoe is een typische Couperuszin opgebouwd?‘De taal van Couperus’ … [Lees meer...] overNieuw Couperus Cahier: ‘De taal van Couperus’
De boekenweekgeschenkclub en het fruit
Door Marc van Oostendorp Een keer per jaar komt onze boekenweekgeschenkclub bij mekaar: op de zaterdagavond na het boekenbal. Tot een paar jaar geleden, toen het boekenbal nog midden in de week plaatsvond, hadden we dan altijd een paar dagen tijd om het boekenweekgeschenk te lezen, maar de laatste tijd hebben we alleen de zaterdag. Dat is niet erg – het betekent dat die dag … [Lees meer...] overDe boekenweekgeschenkclub en het fruit
Hoe ik een dialoog leerde schrijven
Door Marc van Oostendorp Hoe gaat het inmiddels met mijn goede voornemens? Ik ging toch beter leren schrijven dit jaar? Waarom merken jullie daar dan zo weinig van? Het kwam, mijn leraar is Ilja Pfeijffer is veel te aardig voor mijn medecursist die haar opdrachten steeds veel te laat inlevert. Affijn, ik heb dus sinds de vorige keer ook heel lang moeten wachten, maar … [Lees meer...] overHoe ik een dialoog leerde schrijven
Leren dat je niet kunt schrijven
Door Marc van OostendorpEr gloort hoop! Wetenschappelijk gefundeerde hoop! Althans wanneer jullie wanhopig zijn over de schrijfvaardigheid van studenten aan de KH Leuven. Je hebt dan weliswaar, volgens onderzoekers in het tijdschrift Over taal, aan de ene kant volkomen gelijk: die studenten inderdaad niet kunnen schrijven en ze beseffen dit bovendien zelf nauwelijks.Maar … [Lees meer...] overLeren dat je niet kunt schrijven
De stijlcomputer
Door Marc van Oostendorp Hoe moet je schrijven? Dat is de vraag die ik tot de vraag van het jaar heb uitgeroepen. Ik neem schrijfles, maar leg natuurlijk ook mijn oor te luisteren bij de wetenschap. Nu opgelet, want in het kader van de leesbaarheid komt er een lange zin. Een aantal onderzoekers bij de afdeling informatica van de universiteit in Stony Brook hebben het … [Lees meer...] overDe stijlcomputer
Schrijfles van Pfeijffer: begin uw zinnen met ‘hoewel’
Het jaar van de stijl Door Marc van Oostendorp Beter leren schrijven – dat was mijn voornemen aan het begin van dit jaar. Dus meldde ik me bij mijn eerste privé-leraar: de gelauwerde Italiaans-Nederlandse schrijver Ilja Leonard Pfeijffer. Hij accepteerde me na enige onderhandelingen als leerling in een schriftelijke cursus die bestaat uit een aantal opdrachten die door de … [Lees meer...] overSchrijfles van Pfeijffer: begin uw zinnen met ‘hoewel’
Het gewicht van de auteur. Stylometrische auteursherkenning in Middelnederlandse literatuur.
De Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde nodigt u uit voor de boekvoorstelling van Het gewicht van de auteur. Stylometrische auteursherkenning in Middelnederlandse literatuur.op vrijdag 29 november 2013Het gewicht van de auteur. Stylometrische auteursherkenning in Middelnederlandse literatuur.door Mike Kestemont 2013, 324 p. (Studies op het gebied … [Lees meer...] overHet gewicht van de auteur. Stylometrische auteursherkenning in Middelnederlandse literatuur.
Is Twitter een genre?
Door Marc van OostendorpSinds een paar dagen staat de oratie die Wilbert Spooren een paar weken geleden uitsprak, op de plaats waar hij hoort: online. De laatste jaren houdt Spooren zich bezig met genre-onderzoek: wat voor (ongeschreven, onbewuste) regels hanteren mensen wanneer ze elkaar gemoet treden? Die regels zijn anders wanneer bijvoorbeeld een leraar met een leerling … [Lees meer...] overIs Twitter een genre?
Over strategische verzoeken om honing en 1-maandsrente, zoete-saus-watjes en culturele vloeiendheid
Door Suzanne AalberseVandaag stonden in de Volkskrant een aantal fragmenten afgedrukt uit een emailwisseling tussen een handelaar van de Rabobank en een submitter. De handelaar wil graag de eenmaandsrente wat hoger en hij mailt de submitter: “Als het effe ken, dan wil ik het voor de eenmaandsrente wel wat hoger.” Hij schrijft niet iets formelers als:” mocht het mogelijk zijn, … [Lees meer...] overOver strategische verzoeken om honing en 1-maandsrente, zoete-saus-watjes en culturele vloeiendheid
Het lokaal is te klein
Over mooie beeldspraak en het gelijk van het poldervolkDoor Marc van OostendorpDe opiniebijlage van NRC Handelsblad staat dit weekeinde in het teken van de taalvaardigheid. Eerst mag A.F.Th. van der Heijden klagen dat rockzangers niet kunnen lezen. Daarna pakt de redactie uit met twee pagina's klachten dat mensen juist niet kunnen schrijven.Wie over zulke dingen klaagt, heeft … [Lees meer...] overHet lokaal is te klein
Driewerf natuurlijk
door Jan Stroop over een verminkt katholiek gezangIn de periode dat de katholieke kerk aan vernieuwing deed, is … [Lees meer...] overDriewerf natuurlijk
Het beter ik van Simon Carmiggelt
Door Marc van Oostendorp Omdat Simon Carmiggelt vandaag honderd jaar zou zijn geworden, gaf Van Oorschot onlangs een keuze van honderd verhalen uit zijn werk: Gedundrukt. Koop dat boek vandaag, dan kan het de hele week op de woonkamer liggen en elke dag kunt u er even in snuffelen en u verheugen op aanstaande zondag wanneer u het helemaal kunt lezen.Ik vermoed dat er … [Lees meer...] overHet beter ik van Simon Carmiggelt
Zin
Gert de JagerToevallig ben ik bezig in Het boek Ont, de roman van Anton Valens waarvan de eerste zin zojuist werd bekroond met de Tzum-prijs 2013. De beste zin van 2012 is hier te vinden met de motivering van de jury. De zinnen waaruit de jury kon kiezen, staan hier. Een aardige zin wat mij betreft. Mooie motivering ook: muziek, nostalgie, paradijsvogels. Geen … [Lees meer...] overZin
Lees Renate Rubinstein!
door Jan Stroop ’t Zal Karel van het Reve wel weer geweest zijn (of W.F. Hermans) die zei dat de houdbaarheid van een schrijver niet afhangt van de inhoud van zijn verhaal maar van zijn stijl. Als iemand daar ’t bewijs van is, is ’t wel Renate Rubinstein. Terwijl ik bezig ben aan een artikel over dan in combinaties als niets dan afgunst, … [Lees meer...] overLees Renate Rubinstein!
Echte Literatuur
Door Paul DijstelbergeAlles is meetbaar - als je maar weet hoe - en wat meetbaar is, wordt vanzelf tot wetenschap. Faust wist dat, al besteedde hij er verder niet veel aandacht aan: wetenschap is uiteindelijk saai, je kan beter vriendschap sluiten met Mephisto en je overgeven aan de liefde, wijn drinken, met studenten vechten in de kroeg of omringd door helse geesten woest door … [Lees meer...] overEchte Literatuur
‘Ik ken hem oppervlakkig’
De stijl van Flair Marc van Oostendorp (45) werkt in het onderwijs en is getrouwd met Roberta. 'Maar waarom heb je nou weer een stapel vrouwenbladen gekocht', zei Roberta, terwijl ze wees op de Libelle, Margriet en Flair, die ik op onze Ikea-bank had gelegd. "Ik weet het niet," gaf ik toe. "Ik vind dat je alles moet lezen. Ik ben geïnteresseerd in tijdschriften, in hoe … [Lees meer...] over‘Ik ken hem oppervlakkig’
Een huishoudknip vol zwijggeld
De helleveeg : Spreken, zwijgen en schrijvenDoor Marc van Oostendorp'Ik had zo gedacht dat jij de toespraak doet', zegt oom Koos aan het eind van A.F.Th. van der Heijden's nieuwe roman De helleveeg tegen Albert Egberts. De vrouw van oom Koos, tante Tiny is overleden. Haar hele leven heeft zij gepraat – met een schelle stem, zoals meerdere malen wordt meegedeeld – en dwong … [Lees meer...] overEen huishoudknip vol zwijggeld
Handen af van Louis Couperus!
Door Marc van OostendorpVandaag wordt in Den Haag de taal van Couperus gevierd, en ik mag daarbij zijn. Ik ben daar heel blij en vereerd mee, want ik houd enorm van Couperus en van Den Haag en van taal en van het Den Haag van Couperus en van de taal van Couperus en de taal van Den Haag, en ga zo maar door. De dag gaat besloten worden met een discussie over het 'hertalen' … [Lees meer...] overHanden af van Louis Couperus!
De taal van Willem Frederik Hermans
Door Marc van Oostendorp We gaan een quiz doen. Welke naoorloogse Nederlandse schrijver schreef de volgende zin? "Nederlanders zijn er aan een kant van overtuigd dat in het buitenland alles beter is en aan de andere kant dol tevreden met de werkelijk allertreurigste manier waarop hun taal beheerd en geadministreerd wordt". Ja, ik weet wel, dit is een enigszins mislukte … [Lees meer...] overDe taal van Willem Frederik Hermans
Ook een slecht lied verdient een goede criticus
Door Gaston DorrenDat het k-lied te slecht geschreven was om de tand des tijds te doorstaan, was meteen al duidelijk – al had ik ook weer niet verwacht dat het zó’n kort leven beschoren zou zijn. Maar bijna even tenenkrommend als het lied zelf was de manier waarop taaladviseur Wim Daniëls gisteravond bij Pauw en Witteman de zwaktes van de tekst wilde aantonen.Hij … [Lees meer...] overOok een slecht lied verdient een goede criticus
Mooie woorden zijn een ziekte
Door Marc van OostendorpDe onlangs teruggetreden Leidse hoogleraar Jaap Goedegebuure is geloof ik niet een erg polemisch ingestelde persoon. Ik kan me niet herinneren dat er vlammende essays tegen hem geschreven zijn, of dat hij zelf auteurs kwetsend beschreven heeft. Ook in zijn academische carrière heeft hij geloof ik geen grote vijanden gemaakt.Het is dan voor de … [Lees meer...] overMooie woorden zijn een ziekte
Wie waren Tante Betje?
Er is een 'stijlfout' die Tante Betje of de tantebetjeconstructie heet. Ik kan nooit onthouden wat die fout ook weer precies is. Dat komt natuurlijk doordat de naam niets te maken heeft met wat de fout feitelijk is. (Tante Betje zou een tante zijn geweest van de taalpurist Charivarius, en zij zou de desbetreffende fout vaak hebben gemaakt.) Opzoeken is makkelijk: de … [Lees meer...] overWie waren Tante Betje?
Meet hier uw eigen stijl
Doordat ik de afgelopen week zoveel positieve gevoelens heb gehad, en over mijn lichamelijke toestand heb geschreven, én zo vaak het woordje het heb gebruikt – door dat alles weet een computer in Antwerpen dat mijn schrijfsels tot het genre van de non-fictie gerekend moeten worden.Ik heb zojuist mijn Neder-L-stukjes van de afgelopen week gevoerd aan een demoversie … [Lees meer...] overMeet hier uw eigen stijl
Drie keer knijpen
De mooiste zin van 2011 kennen we nu ook, dankzij het onvolprezen literaire weblog Tzum:Ik zou mijn moeder nog wel eens in die dikke Velsense vissersneus van haar willen knijpen, een neus die van geen ophouden wist, in tegenstelling tot mijn moeders nieren, die het begaven onder de druk van alle medicijnen – nu ja, niet echt knijpen, want een beetje zoon die … [Lees meer...] overDrie keer knijpen
