The International Circulation of Literature from the Low Countries Elke Brems, Orsolya Réthelyi and Ton van Kalmthout (eds) The importance of a minor language in the field of world literature Dutch literature is increasingly understood as a network of texts and poetics connected to other languages and literatures through translations and adaptations. In this book, … [Lees meer...] overPas verschenen: Doing Double Dutch
vertalen
Hoe werkt Google Translate?
Door Marc van Oostendorp Vorige week kondigde Google Translate een nieuwe, verbeterde versie aan van de vertalingen van (onder andere) het Nederlands naar het Engels en omgekeerd. Hoe is de nieuwe versie verbeterd? En wat kan er nóg beter? Ik vroeg het aan Antal van den Bosch, de directeur van het Meertens Instituut en zelf als hoogleraar Taal- en Spraaktechnologie ook ervaren … [Lees meer...] overHoe werkt Google Translate?
9-19 november 2017: Dagen van het Nederlands “Het (on)vertaalbare vertaald” te Lublin
Sinds 2012 vinden bij de Katedra Literatury i Języka Niderlandzkiego van de Katolicki Uniwersytet Lubelski de Dagen van het Nederlands plaats. De voertaal van de Dagen is steeds het Nederlands. Voor elke editie worden enkele specialisten op het gebied van het centrale thema uit Nederland en Vlaanderen uitgenodigd. Voorts krijgen collega’s uit de regio en uit Polen de … [Lees meer...] over9-19 november 2017: Dagen van het Nederlands “Het (on)vertaalbare vertaald” te Lublin
Anna Karenina als Nederlandse letterkunde
Door Marc van Oostendorp Op school zou weer meer vertaald moeten worden, vindt de meestervertaler Hans Boland. Er is geen manier om je taalgevoel zo aan te scherpen. Mensen drukken zich steeds slordiger uit, en het "meest probate middel om dit proces te stoppen en mogelijkerwijs te verkeren, is vertaalonderricht." Hij heeft gelijk en hij laat het met verve zien. Naar … [Lees meer...] overAnna Karenina als Nederlandse letterkunde
Forumdiscussie met de dichter Cees Nooteboom en zijn vertalers
Videoopname van een forumdiscussie met Cees Nooteboom, Irina Michajlova, Ard Posthuma, David Colmer, Philippe Noble, tijdens: 'Denken over poëzie en vertalen. De dichter Cees Nooteboom in vertaling'. (Studiedag in de KANTL gehouden op 18/11/2016) Moderator : Désirée Schyns. … [Lees meer...] overForumdiscussie met de dichter Cees Nooteboom en zijn vertalers
Computer vindt tussentaal
Door Marc van Oostendorp Een van de problemen voor vertaalcomputers was tot nu toe altijd dat er zoveel talen zijn. Je kunt jaren besteden aan een computer die goede vertalingen maakt van het Frans in het Engels, en dan vele jaren voor een computer die Russisch in het Engels vertaalt, maar dan heb je het Frans en het Russisch nog niet aan elkaar gekoppeld. Dat probleem lijkt … [Lees meer...] overComputer vindt tussentaal
Google Translate wordt onbegrijpelijker (en beter)
Door Marc van Oostendorp Het is al een tijdje geleden dat Google Translate in het nieuws was, maar deze week kwam Google weer met een fascinerend bericht. Een paar jaar geleden hoorde je regelmatig over deze online-vertaalmachine: steeds weer werden nieuwe talen toegevoegd aan het systeem, en je kreeg ook het gevoel dat vertalingen inderdaad steeds beter werden. Maar op … [Lees meer...] overGoogle Translate wordt onbegrijpelijker (en beter)
Een langen dood
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (78) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp De plagiatoren van het verleden hadden buiten het internet gerekend. Nicolaas Beets zal niet vermoed hebben dat hij ooit betrapt zou worden op het zonder bronvermelding overschrijven van Jan Jacob Lodewijk … [Lees meer...] overEen langen dood
PhD project The distribution of Dutch-language literature to Germany
Voor de Onderzoeksgroep Vertaling en Interculturele Transfer, Campus Brussel zoeken wij een doctoraatsbursaal (m/v)PhD project The distribution of Dutch-language literature to GermanyDe OG Vertaling en Interculturele Transfer van de KU Leuven verenigt onderzoekers uit Leuven, Brussel, Antwerpen en Kortrijk die zich bezighouden met de complexe en dynamische verhoudingen binnen … [Lees meer...] overPhD project The distribution of Dutch-language literature to Germany
Typefout in het Oekraïne-verdrag: len
Door Marc van OostendorpHebben jullie de roemruchte associatieovereenkomst met Oekraïne inmiddels gelezen? Zo ja, dan weten jullie dus wat een len is, toch? Zoals in artikel 12, weten jullie nog wel? Dat zo begint:Behoudens het bepaalde in de artikelen 3 en 4 van dit protocol worden goederen van oorsprong die uit de Europese Unie of uit Oekraïne naar een ander … [Lees meer...] overTypefout in het Oekraïne-verdrag: len
Plautus in Amsterdam: Bonjour, la Nuit
Door Ton Harmsen Wie Van Damme’s Amphitruo (1617) naast Peys’ Amphitrion (1670) leest (de eerste naar Plautus en de ander naar Molière), ziet een grote ontwikkeling in smaak. Valt over smaak te twisten? Stutterheim antwoordde een promovendus die zich bij zijn verdediging probeerde te redden met ‘de gustibus non est disputandum’: ‘Jawel! Daarvoor Zijn Wij Hier!’ Argumenten dus. … [Lees meer...] overPlautus in Amsterdam: Bonjour, la Nuit
Het verwachtingspatroon van de lezende jurist
Door Dr. Armand Héroguel, Universiteit van Lille (Rijsel) Het vertalen van juridische teksten vormt een rariteit in de wereld van de internationale neerlandistiek. Er zijn ook zeer weinig instellingen die daartoe opleiden. Toch is de kwaliteit van juridische vertalingen binnen Europa belangrijk met het oog op onze democratische waarden en de rechtszekerheid. De … [Lees meer...] overHet verwachtingspatroon van de lezende jurist
De salamander en de hoge hoed
Door Gerrit van OordIn Onze Taal nummer 4 (2015, pagina 94), lees ik in een mooi artikel van Hans Beelen en Nicoline van der Sijs over de lotgevallen van het woord salamander. Behalve de oorsprong brengen zij ook het metaforisch gebruik ter sprake en citeren als recent voorbeeld de twee zinnen waarmee de Eerste episode van De Aanslag begint:Een Louis XV.“Het was avond, rond … [Lees meer...] overDe salamander en de hoge hoed
Zelfs in Duitsland gaat het minder
Door Marc van OostendorpHet leek een zegen voor de internationale reputatie van het werk van Willem Frederik Hermans dat de auteur in 1995 overleed. "In het buitenland", schreef Cees Nooteboom bij die gelegenheid in Die Zeit, "is hij echter, geheel ten onrechte, min of meer onbekend gebleven, iets waaraan hij zelf door de rechtlijnigheid van zijn karakter heeft bijgedragen."Nu … [Lees meer...] overZelfs in Duitsland gaat het minder
Tolken zijn geen robots
Door Marc van OostendorpWie van huis vlucht door oorlog en ellende, en dan uiteindelijk terechtkomt in ons zompige moeras, krijgt uiteindelijk een plastic koffiebekertje in zijn hand gedrukt, en wordt voor een degelijk bureau gezet, waarachter een ambtenaar van de IND zit.En dan ontstaat er natuurlijk een taalprobleem: de ambtenaar mag alleen Nederlands spreken, en de … [Lees meer...] overTolken zijn geen robots
Call for papers: TRANSLAUTHORS. Interrogating Writing from Translation
Op 10 september 2015 organiseert de Université catholique de Louvain (Louvain-la-Neuve, België) een studiedag over schrijvers-vertalers onder de titel: “TRANSLAUTHORS”. Interrogating Writing from Translation. Intertwined Perspectives on Literature and Cultural Exchange from the XVIth to the XXIst Century / « TRANSLAUTHORS ». Questions de traduction à … [Lees meer...] overCall for papers: TRANSLAUTHORS. Interrogating Writing from Translation
De Heer is zoals een herder
Door Marc van OostendorpDe bijbel staat alweer een paar weken op nummer 1 in de bestsellerlijsten, althans de Bijbel in gewone taal, de allernieuwste vertaling, en een die maximale 'duidelijkheid' belooft. Daar is kennelijk behoefte aan, aan duidelijkheid; we leven in een tijd waarin alles begrepen en gevat kan worden, ook, nee zelfs, boeken die duizenden jaren … [Lees meer...] overDe Heer is zoals een herder
Google Translate: ook de maker gelooft er niet meer in
Door Marc van OostendorpTerwijl de managers in de academische wereld nog documenten schrijven waarin ze big data als dé grote revolutie van de komende twintig jaar in de digital humanities zien, houdt het bedrijfsleven het inmiddels voor gezien. Dat blijkt uit nu weer uit een berichtje dat in een onopvallend hoekje van het internet verscheen: Franz Och, sinds 2004 het hoofd van … [Lees meer...] overGoogle Translate: ook de maker gelooft er niet meer in
Poffertjes bij Arnon Grunberg
Door Marc van Oostendorp In de mooie, deze maand verschenen Italiaanse vertaling van Arnon Grunbergs roman Huid en haar blijft één Nederlands woord onvertaald: poffertjes. Dat zegt heel veel over dat boek, en over Grunberg, en over de Nederlandse cultuur. Eten maken – samen eten maken, eten maken voor iemand anders, samen eten maken voor iemand anders – speelt een belangrijke … [Lees meer...] overPoffertjes bij Arnon Grunberg
Mag Google Translate niet beter worden van Google?
"Op een dag de bijter gebeten," schrijft de Britse krant The Guardian vanochtend, "een Braziliaanse WK dat thrillingly bewogen was geweest op het veld ontplofte dramatisch in het leven eraf. " Althans, wanneer je Google Translate mag geloven, momenteel de beste automatische vertaler ter wereld. Google is dit jaar tien jaar bezig met het ontwikkelen van de vertaalmachine: in … [Lees meer...] overMag Google Translate niet beter worden van Google?
Vertaalseter Riet de Jong-Goossens krijgt erepenning Suid-Afrikaanse Akademie vir wetenskap en kuns
De Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns heeft een Erepenning toegekend aan de Nederlandse vertaalster Riet de Jong-Goossens. De Jong-Goossens ontvangt de Erepenning vanwege haar grote verdiensten als vertaler van Afrikaanstalige literatuur in het Nederlands. ‘Op deze manier’, aldus dr. Dioné Prinsloo, CEO van de SA Akademie, ‘kan een breed … [Lees meer...] overVertaalseter Riet de Jong-Goossens krijgt erepenning Suid-Afrikaanse Akademie vir wetenskap en kuns
Studienamiddag: Poëziebemiddelaars. Beelden van anderstalige poëzie in de Nederlandse literatuur (15/05)
Op 15/05 organiseren de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, het Poëziecentrum, AOG Literatuur in vertaling en Teksteditie Literatuur in Vlaanderen (Universiteit Gent) een studienamiddag over beelden en invloeden van anderstalige poëzie in de Nederlandse literatuur. … [Lees meer...] overStudienamiddag: Poëziebemiddelaars. Beelden van anderstalige poëzie in de Nederlandse literatuur (15/05)
De literatuur als zandbak
Door Marc van OostendorpHugo Claus wilde het steeds anders. Van veel van zijn gedichten zijn veel verschillende varianten overgebleven; als hij maar even de kans had, herschreef Claus een gedicht, of bracht op zijn minst kleine correcties aan.Ook van het werk van anderen bleef Claus niet af. Hier is bijvoorbeeld het begin van het gedicht 'At Melville's Tomb' van Hart Crane, en … [Lees meer...] overDe literatuur als zandbak
Van dag en morgen, brontaal en doeltaal
Door R.J. Offerein In Neder-L van 28 februari doet Marc van Oostendorp, duidelijk als niet-agrariër, een heldhaftige poging om tot een vertaling te komen van het woord giornata, als oppervlaktemaat voorkomende in een roman van een Italiaaanse schrijver die, zo meldt hij, graag aan het Engels of het dialect ontleende, zelfbedachte en ouderwetse woorden gebruikte. Hij waagt … [Lees meer...] overVan dag en morgen, brontaal en doeltaal
Een hont in de morgen
Door Marc van Oostendorp In de krochten van het Meertens Instituut staat een kast waar ik tot nu toe – ik werk bijna vijftien jaar in die krochten – nog nooit had gehoord. Een kast met de code NmK, vol boeken over lengtematen, oppervlaktematen, inhoudsmaten en munten in allerlei Europese talen en Nederlandse dialecten. Ik had gisterenmorgen ineens behoefte aan die kast. … [Lees meer...] overEen hont in de morgen