Door Gerrit van OordIn Onze Taal nummer 4 (2015, pagina 94), lees ik in een mooi artikel van Hans Beelen en Nicoline van der Sijs over de lotgevallen van het woord salamander. Behalve de oorsprong brengen zij ook het metaforisch gebruik ter sprake en citeren als recent voorbeeld de twee zinnen waarmee de Eerste episode van De Aanslag begint:Een Louis XV.“Het was avond, rond … [Lees meer...] overDe salamander en de hoge hoed
vertalen
Zelfs in Duitsland gaat het minder
Door Marc van OostendorpHet leek een zegen voor de internationale reputatie van het werk van Willem Frederik Hermans dat de auteur in 1995 overleed. "In het buitenland", schreef Cees Nooteboom bij die gelegenheid in Die Zeit, "is hij echter, geheel ten onrechte, min of meer onbekend gebleven, iets waaraan hij zelf door de rechtlijnigheid van zijn karakter heeft bijgedragen."Nu … [Lees meer...] overZelfs in Duitsland gaat het minder
Tolken zijn geen robots
Door Marc van OostendorpWie van huis vlucht door oorlog en ellende, en dan uiteindelijk terechtkomt in ons zompige moeras, krijgt uiteindelijk een plastic koffiebekertje in zijn hand gedrukt, en wordt voor een degelijk bureau gezet, waarachter een ambtenaar van de IND zit.En dan ontstaat er natuurlijk een taalprobleem: de ambtenaar mag alleen Nederlands spreken, en de … [Lees meer...] overTolken zijn geen robots
Call for papers: TRANSLAUTHORS. Interrogating Writing from Translation
Op 10 september 2015 organiseert de Université catholique de Louvain (Louvain-la-Neuve, België) een studiedag over schrijvers-vertalers onder de titel: “TRANSLAUTHORS”. Interrogating Writing from Translation. Intertwined Perspectives on Literature and Cultural Exchange from the XVIth to the XXIst Century / « TRANSLAUTHORS ». Questions de traduction à … [Lees meer...] overCall for papers: TRANSLAUTHORS. Interrogating Writing from Translation
De Heer is zoals een herder
Door Marc van OostendorpDe bijbel staat alweer een paar weken op nummer 1 in de bestsellerlijsten, althans de Bijbel in gewone taal, de allernieuwste vertaling, en een die maximale 'duidelijkheid' belooft. Daar is kennelijk behoefte aan, aan duidelijkheid; we leven in een tijd waarin alles begrepen en gevat kan worden, ook, nee zelfs, boeken die duizenden jaren … [Lees meer...] overDe Heer is zoals een herder
Google Translate: ook de maker gelooft er niet meer in
Door Marc van OostendorpTerwijl de managers in de academische wereld nog documenten schrijven waarin ze big data als dé grote revolutie van de komende twintig jaar in de digital humanities zien, houdt het bedrijfsleven het inmiddels voor gezien. Dat blijkt uit nu weer uit een berichtje dat in een onopvallend hoekje van het internet verscheen: Franz Och, sinds 2004 het hoofd van … [Lees meer...] overGoogle Translate: ook de maker gelooft er niet meer in
Poffertjes bij Arnon Grunberg
Door Marc van Oostendorp In de mooie, deze maand verschenen Italiaanse vertaling van Arnon Grunbergs roman Huid en haar blijft één Nederlands woord onvertaald: poffertjes. Dat zegt heel veel over dat boek, en over Grunberg, en over de Nederlandse cultuur. Eten maken – samen eten maken, eten maken voor iemand anders, samen eten maken voor iemand anders – speelt een belangrijke … [Lees meer...] overPoffertjes bij Arnon Grunberg
Mag Google Translate niet beter worden van Google?
"Op een dag de bijter gebeten," schrijft de Britse krant The Guardian vanochtend, "een Braziliaanse WK dat thrillingly bewogen was geweest op het veld ontplofte dramatisch in het leven eraf. " Althans, wanneer je Google Translate mag geloven, momenteel de beste automatische vertaler ter wereld. Google is dit jaar tien jaar bezig met het ontwikkelen van de vertaalmachine: in … [Lees meer...] overMag Google Translate niet beter worden van Google?
Vertaalseter Riet de Jong-Goossens krijgt erepenning Suid-Afrikaanse Akademie vir wetenskap en kuns
De Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns heeft een Erepenning toegekend aan de Nederlandse vertaalster Riet de Jong-Goossens. De Jong-Goossens ontvangt de Erepenning vanwege haar grote verdiensten als vertaler van Afrikaanstalige literatuur in het Nederlands. ‘Op deze manier’, aldus dr. Dioné Prinsloo, CEO van de SA Akademie, ‘kan een breed … [Lees meer...] overVertaalseter Riet de Jong-Goossens krijgt erepenning Suid-Afrikaanse Akademie vir wetenskap en kuns
Studienamiddag: Poëziebemiddelaars. Beelden van anderstalige poëzie in de Nederlandse literatuur (15/05)
Op 15/05 organiseren de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, het Poëziecentrum, AOG Literatuur in vertaling en Teksteditie Literatuur in Vlaanderen (Universiteit Gent) een studienamiddag over beelden en invloeden van anderstalige poëzie in de Nederlandse literatuur. … [Lees meer...] overStudienamiddag: Poëziebemiddelaars. Beelden van anderstalige poëzie in de Nederlandse literatuur (15/05)
De literatuur als zandbak
Door Marc van OostendorpHugo Claus wilde het steeds anders. Van veel van zijn gedichten zijn veel verschillende varianten overgebleven; als hij maar even de kans had, herschreef Claus een gedicht, of bracht op zijn minst kleine correcties aan.Ook van het werk van anderen bleef Claus niet af. Hier is bijvoorbeeld het begin van het gedicht 'At Melville's Tomb' van Hart Crane, en … [Lees meer...] overDe literatuur als zandbak
Van dag en morgen, brontaal en doeltaal
Door R.J. Offerein In Neder-L van 28 februari doet Marc van Oostendorp, duidelijk als niet-agrariër, een heldhaftige poging om tot een vertaling te komen van het woord giornata, als oppervlaktemaat voorkomende in een roman van een Italiaaanse schrijver die, zo meldt hij, graag aan het Engels of het dialect ontleende, zelfbedachte en ouderwetse woorden gebruikte. Hij waagt … [Lees meer...] overVan dag en morgen, brontaal en doeltaal
Een hont in de morgen
Door Marc van Oostendorp In de krochten van het Meertens Instituut staat een kast waar ik tot nu toe – ik werk bijna vijftien jaar in die krochten – nog nooit had gehoord. Een kast met de code NmK, vol boeken over lengtematen, oppervlaktematen, inhoudsmaten en munten in allerlei Europese talen en Nederlandse dialecten. Ik had gisterenmorgen ineens behoefte aan die kast. … [Lees meer...] overEen hont in de morgen
Pas verschenen: Nederlandse liefde voor Christopher Love (1618-1651)
In de zeventiende eeuw waren er veel culturele en intellectuele contacten tussen de Nederlanden en anderzijds Engeland en Schotland. De honderden vertalingen van devotionele – veelal puriteinse – geschriften vormen een belangrijk segment van deze betrekkingen. J. van der Haar was met zijn bibliografie From Abbadie tot Young (Veenendaal 1980) de eerste die dit gedetailleerd … [Lees meer...] overPas verschenen: Nederlandse liefde voor Christopher Love (1618-1651)
Alle talen lijken op elkaar
Een nieuwe vertaaltruc van Googledoor Marc van OostendorpWie wil weten hoe de taaltechnologie – onze kennis over hoe computers met taal kunnen omgaan – zich ontwikkelt, doet er goed aan om Google in de gaten te houden. Daar worden doorlopend slimme mensen aangesteld, bijvoorbeeld om te werken aan Google Translate.Vorige week verscheen er een nieuw artikel op internet waarin een … [Lees meer...] overAlle talen lijken op elkaar
Ho tiu voĉo de Steyn!
'Van oude menschen...' vertaald in het EsperantoDoor Marc van OostendorpZolang er mensen zijn die Couperus in het Esperanto vertalen, vind ik dat we in een fijne wereld leven. In Rijswijk woont de internationaal bekende Nederlandse schrijver en vertaler Gerrit Berveling. Tientallen titels vertaalde en schreef hij, naast zijn werk als leraar klassieke talen en Italiaans en … [Lees meer...] overHo tiu voĉo de Steyn!
Wiki-vertaling
Af en toe was de bas gisteren wat opstandig, bij de wereldpremière van de Nederlandse vertaling van Bachs Johannespassie in het Concertgebouw in Amsterdam. Waar bijna iedereen zich aan de tekst uit het boekje hield, week Joost Schouten, want zo heette de bas, af en toe af van de tekst waar de dirigent, Marcel den Dulk, naar eigen zeggen tien jaar aan had gewerkt. Dat gezwoeg … [Lees meer...] overWiki-vertaling