Aan de haal met de taal (1) Er is recent nogal wat heisa rond de nieuwe ‘taaldictatuur’ die onder invloed van de woke cultuur haar intrede lijkt te hebben gedaan. Onder de niet mis te verstane mantra dat mag je óók al niet meer zeggen wordt de wrevel tegen de taalbetutteling op hoge toon geventileerd. Maar vanuit taalkundig standpunt is dit taalactivisme gewoon … [Lees meer...] overTaalactivisme is van alle tijden
Vlaams
Tenderfoot en de onvoltooid verleden tijd
Wat voorafging. James Vandermeersch vertaalde op vijf jaar tijd alle 73 Lucky Lukes opnieuw. In het... Vlaams. Hoera! Lucky Luke de poor lonesome cowboy die zo’n long way from home is komt eindelijk thuis. Immers, James Vandermeersch stamt uit Lauwe en Lauwe ligt op een Kommersbonter boogscheut van Kortrijk, de geboorteplaats van de bedenker en tekenaar van Lucky Luke, … [Lees meer...] overTenderfoot en de onvoltooid verleden tijd
Djungelboek, Jungleboek, Jungleboeken en taalpolitiek
Het Nederlands wordt tegenwoordig gezien als een taal met twee centra: één in Nederland en één in Vlaanderen, en voorzichtig beginnen mensen ook te zien dat er in Paramaribo nóg een centrum ligt. Het is nog niet zo lang geleden dat officiële en minder officiële instanties zowel in Nederland als in Vlaanderen slechts één centrum erkenden: het enig goede Nederlands werd gesproken … [Lees meer...] overDjungelboek, Jungleboek, Jungleboeken en taalpolitiek
Regionale talen in Frankrijk erkend
Het Franse parlement heeft op 8 april 2021 een wet aangenomen waardoor de regionale talen in Frankrijk erkend worden en het gebruik ervan bevorderd: Proposition de loi relative à la protection patrimoniale des langues régionales et à leur promotion. De Franse overheid noemt niet enkel o.a. Baskisch en Bretoens, maar ook alle dialectgroepen binnen het Franse territorium … [Lees meer...] overRegionale talen in Frankrijk erkend
Marc Verreckt
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (173) Het Nederlandse sonnet bestaat 453 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Over Vlaamse reuzen (twintigste eeuw) Fortissimi sunt Belgae Car Flanders, Frans C. Ridwit, Hendrik Prijs, Dirk Desmadryl, Irina van Goeree, Bert Verm, Karel Vertommen, Georges Adé, Maria Vlamijnck, … [Lees meer...] overMarc Verreckt
Toponymisch woordenboek van Oost- en Zeeuws-Vlaanderen online
Het Centrum voor Teksteditie en Bronnenstudie (CTB) publiceerde recent een toponymisch woordenboek van Oost- en Zeeuws-Vlaanderen op het internet. Het gaat om een online publicatie van honderdduizenden (!) steekkaarten met informatie over historische plaatsnamen. In een volgende fase wordt die collectie aangevuld met nog meer Oost-Vlaamse toponymen en met plaatsnamen uit … [Lees meer...] overToponymisch woordenboek van Oost- en Zeeuws-Vlaanderen online
Hoe Vlaming te zijn?
Door Marc van Oostendorp Er is, voor een Nederlander, nauwelijks een curieuzer cultuur dan de Vlaamse: zo dichtbij in zoveel verschillende opzichten en tegelijkertijd zo vreemd. Over Engelsen, over Duitsers, over Fransen, over Luxemburgers of Denen wordt in Nederland minder in termen van sjablonen gesproken dan over Vlamingen. (Het enige volk dat nóg onbekender is, zijn de … [Lees meer...] overHoe Vlaming te zijn?
Mission accomplished (of: hoe een spatie een vreemde taal binnenlaat)?
Door Marc Kregting Sinds mijn verhuizing naar België snap ik beter dat taal identiteiten kan maken en breken. Die werkelijkheid strekt verder dan periodiek gebakkelei over Nederlands versus Frans, of over Standaardnederlands versus Verkavelingsvlaams. Misschien word ik uitsluitend omgeven door prinsessen-op-de-erwt, maar ik heb bedaarde mensen geëmotioneerd zien raken over één … [Lees meer...] overMission accomplished (of: hoe een spatie een vreemde taal binnenlaat)?
Stervend Nederlands
Door Marc van Oostendorp In mijn zondagochtendcollege vandaag aandacht voor het stervende Nederlands van Frans-Vlaanderen. Het begin komt uit een video van Mark Ingelaere. Het besproken boek is het veertigste jaarboek De Franse Nederlandse / Les Pays Bas Français. … [Lees meer...] overStervend Nederlands
Pas verschenen: Typisch Vlaams
Door Miet OomsBij uitgeverij Davidsfonds is het boek Typisch Vlaams van Ludo Permentier en Rik Schutz verschenen. Dit boek is een naslagwerk voor tekstschrijvers en sprekers, maar bevat ook heel wat interessante weetjes over taal.In Typisch Vlaams (576 blz.) bespreken de auteurs meer dan 4000 woorden en uitdrukkingen die in Nederland niet of zelden voorkomen, maar overal in … [Lees meer...] overPas verschenen: Typisch Vlaams
Taaldebat Vlaanderen-Nederland: 10-0
Door Marc van OostendorpAls het gisteren een tv-spelletje over taal was geweest, had je het kunnen zien aankomen: Vlaanderen zou wel weer winnen, en wel met ongeveer 10-0. Maar het was geen tv-spelletje, het was het verslag via YouTube van een vergadering van de Interparlementaire Commissie van de Nederlandse Taalunie.In die commissie zitten Nederlandse en Vlaamse … [Lees meer...] overTaaldebat Vlaanderen-Nederland: 10-0
Waarom zegt Vlaanderen e[gz]amen en ta[ks]eren?
Door José CajotMarc van Oostendorps bijdrage in Neder-L over zijn uitspraak e[gz]amen i.p.v. e[ks]amen inspireerde mij om nader in te gaan op de uitspraak van het woord ‘examen’ e.a. in Vlaanderen – zonder daarbij hier een oordeel over de uitspraak in Nederland te … [Lees meer...] overWaarom zegt Vlaanderen e[gz]amen en ta[ks]eren?
Hoe Vlaams mag uw Nederlands zijn?
Door Jan UyttendaeleDe redactie van De Standaard gaf de opdracht aan twee medewerkers van de Taalunie om een lijst samen te stellen van Vlaamse varianten van het Nederlands waarover op de redactie soms onenigheid bestaat. De lijst bevat duizend woorden, gekozen uit de ruim vierduizend die in Van Dale als ‘Belgisch’ worden gemarkeerd, wordt gepubliceerd in boekvorm onder de wat … [Lees meer...] overHoe Vlaams mag uw Nederlands zijn?
Ben ik eigenlijk wel Vlaams genoeg?
Door Marc van Oostendorp Sommige van mijn vrienden dachten dat er sprake was van een complot. Waarom zou de De Standaard, ooit een van de bastions van het ABN in Vlaanderen, nu ineens zo groots uitpakken met het nieuws dat eigen Vlaamse woorden en zinswendingen in het Standaardnederlands inmiddels geen taboe meer zijn? En daarbij ook nog een toetsje presenteren waar je zelf … [Lees meer...] overBen ik eigenlijk wel Vlaams genoeg?
Asjemenou
Over het zelfmedelijden van VlamingenDoor Marc van Oostendorp"De Noord-Nederlandse norm regeert", meldt de Vlaamse schrijver Margot Vanderstraeten opstandig in een column. Volgens haar proberen Nederlanders Vlamingen "de mond te snoeren" en het Zuid-Nederlandse taaleigen wordt door zijn "machtige en autoritaire variant in het Noorden" overschaduwd.Wat heb ik nou aan mijn fiets … [Lees meer...] overAsjemenou
De rol van de taalgebruiker
(door Miet Ooms)Het zijn boeiende tijden voor een taalobservator in Vlaanderen, en moeilijke voor een taaladviseur. Zo zou je de afgelopen maanden kunnen samenvatten als je de volgende gebeurtenissen bekijkt:- Februari 2014: zangeres Natalia en comedian Bart Cannaerts beroeren kijkend Vlaanderen met hun taal, de eerste als presentatrice tijdens de MIA's op de openbare omroep en … [Lees meer...] overDe rol van de taalgebruiker
Verschenen: Woordenboek van de Vlaamse Dialecten, 28e aflevering
Onlangs is de 28ste aflevering verschenen van "Het Woordenboek van de Vlaamse Dialecten”, d.i. het dialectlexicografische project dat al sinds 1972 loopt aan de afdeling Nederlandse Taalkunde van de Universiteit Gent en waarin de traditionele dialectwoordenschat beschreven wordt van het gebied West-, Oost-, Zeeuws- en Frans-Vlaanderen. De nieuwe woordenboekaflevering “Gewassen … [Lees meer...] overVerschenen: Woordenboek van de Vlaamse Dialecten, 28e aflevering
Marina Marina Marina
door Miet OomsVorige week kwam in België 'Marina' uit, de verfilming van de jeugdjaren van Rocco Granata, de zanger van onder meer de wereldhit 'Marina'. Over de film kan ik niet meer vertellen dan dat ik hem absoluut wil zien, en dat de kritieken unaniem lovend zijn. Maar in de slipstream van de film ontstond vorige week een taalrelletje, rond de naam en het woord … [Lees meer...] overMarina Marina Marina
Te Belgisch
Door Marijke De BelderOmdat ik onderzoek naar woordvorming doe, plaats ik soms vragenlijsten online. Die vragenlijsten worden enthousiast ingevuld, waarvoor ik zeer dankbaar ben. Na elke vragenlijst ontvang ik steevast mails van bezorgde Nederlanders om me te melden dat mijn taalgebruik te Belgisch is. Het is niet gewoon Belgisch, zoals ikzelf. Het is té Belgisch. Net omdat ik … [Lees meer...] overTe Belgisch
Hoe de huig-[R] oprukt in Vlaanderen
Door Marc van OostendorpVan alle klanken in menselijke talen, trekt de [r] ongetwijfeld de meeste belangstelling. Dat is ook terecht: er is inmiddels bijna overal wel iets mee aan de hand, bijvoorbeeld in de manier waarop hij wordt uitgesproken, of juist niet.In het nieuwe boek Rhotics, New Data and Perspectives staan artikelen over de manier waarop Franse kinderen en … [Lees meer...] overHoe de huig-[R] oprukt in Vlaanderen
De invloed van de vertaler
(door Miet Ooms)Het is intussen alweer zes jaar geleden dat ik mijn bestaan in loondienst inruilde voor eentje als freelancer: vertaler en taaldocent.Een van de beslissingen die ik toen als vertaler moest nemen, waren de taalparen die ik zou opgeven. De brontalen spraken vanzelf: Duits en Engels. De doeltaal daarentegen, die voor een professionele vertaler eigenlijk de meest … [Lees meer...] overDe invloed van de vertaler
Treft mij nu een blaam?
Door Marc van Oostendorp Het is voor iedereen maar het beste dat ik geen jurist ben. Voor hen tellen woorden zo zwaar – je kunt je niet permitteren de wet verkeerd te interpreteren of een onduidelijkheid te laten staan in een internationaal verdrag. De twijfel zou de hele tijd aan mij knagen. Wat betekent het woord 'Nederlands' bijvoorbeeld? Wanneer is een tekst … [Lees meer...] overTreft mij nu een blaam?
Een andere naam voor (zuidelijk) Nederlands?
Begin dit jaar riep Anne Provoost in Taalschrift op voor een andere naam voor het Nederlands, en zeker het Nederlands in België (http://taalschrift.org/editie/94/gezocht-andere-naam-voor-nederlands). Haar voornaamste reden: zij, als Belgische/Vlaamse, wordt in het buitenland als Nederlands auteur aanzien en omschreven, omdat ze in het ‘Nederlands’ schrijft. Daar lijkt in eerste … [Lees meer...] overEen andere naam voor (zuidelijk) Nederlands?
Een denkpiste
'Ook Nederlander De Zeeuw piste in Anderlecht'. Dat was de krantenkop die ik van een facebookvriend doorgespeeld kreeg, met de opmerking 'Wàt deed die Nederlander precies in Anderlecht?' Glimlachje, om de dubbelzinnigheid van die titel. Want 'piste', dat kan natuurlijk zowel een zelfstandig naamwoord zijn als de verleden tijd van het werkwoord 'pissen'. Foei toch. Grijns. … [Lees meer...] overEen denkpiste
Oppassen met die Vlamingen
Voor onnozele clichés over taal kun je in Nederland het best bij de Volkskrant zijn. Er is echt geen enkel ander medium in ons land waar gebrek aan inzicht in taal de eerste voorwaarde lijkt te zijn om toe te treden tot de redactie. Ik geloof niet dat ik in de afgelopen twintig jaar ooit één verstandig woord over taal in die krant gelezen heb.De krant waar de … [Lees meer...] overOppassen met die Vlamingen
