Voornamendrift (21) Door Gerrit Bloothooft en David Onland Ewoud Sanders schreef op 4 april in de NRC over het combineren van de beginletters van de voornamen van ouders tot een voornaam voor hun kind. Hij dacht dat de keuze voor Robin als combinatie van de beginletters van vader Robertus en moeder Ingrid allang zijn tijd zou hebben gehad. Maar een oproep op twitter … [Lees meer...] overVoornamen knutselen
Voornamendrift
De populairste jongensnamen per beginletter en lengte
Voornamendrift (20) Door Gerrit Bloothooft Wie als ouder een naam zoekt voor zijn kind zal letten op de beginletter en de lengte van de naam (naast vast nog veel meer aspecten die een naam mooi kunnen maken). Rond Sinterklaas heb ik geschreven over de populariteit van beginletters en in de vorige aflevering ging het over de lengte van voornamen. Nu ga ik dat combineren en … [Lees meer...] overDe populairste jongensnamen per beginletter en lengte
Kort, korter, kortst
Voornamendrift (19) Door Gerrit Bloothooft We willen stoere kinderen. En die wens wordt uitgedrukt in een korte naam, want die kun je krachtig roepen. Maar eigenlijk denk ik dat, alhoewel we er niet veel gegevens over hebben, de roepnaam vroeger om die reden ook al kort was. In ieder geval voor katholieke kinderen want de gelatiniseerde naam waarmee ze ingeschreven en … [Lees meer...] overKort, korter, kortst
Nadoen
Voornamendrift (18) Door Gerrit Bloothooft We leren en leven door na te doen en zijn zelden origineel. Dat is misschien wel zo rustig want stel je voor dat we allemaal een unieke voornaam zouden hebben. Hoe we nadoen en kopiëren is trouwens boeiend genoeg. Het is de sleutel om te begrijpen hoe vernieuwingen breed navolging kunnen vinden, of juist niet. De kern van mijn … [Lees meer...] overNadoen
Van Amaryllis tot Zinnia, bloemennamen voor meisjes
Voornamendrift (17) Door Gerrit Bloothooft De boekenweek staat dit jaar in het teken van de natuur. Dat is een mooie reden om de populariteit van bloemennamen als voornaam onder de loep te nemen. Het is in Nederland niet zo gebruikelijk om voornamen met een direct inzichtelijke betekenis te kiezen (voor veel voornamen moeten we een voornamenboek raadplegen), maar … [Lees meer...] overVan Amaryllis tot Zinnia, bloemennamen voor meisjes
De ontwikkeling van een Zipfiaanse verdeling
Voornamendrift (16) Door Gerrit Bloothooft Ik moet bekennen dat ik na 15 afleveringen Voornamendrift nog geen verklaring voor de Zipfiaanse verdeling van voornamen heb gegeven, maar ik heb dat ook niet beloofd en ik weet niet of het gaat lukken. Wel liet ik zien dat die verdeling (van het aantal namen met een bepaald aantal naamdragers) te vinden is voor allerlei … [Lees meer...] overDe ontwikkeling van een Zipfiaanse verdeling
De voorspellende waarde van het eerste jaar van een nieuwe voornaam
Voornamendrift (15) Door Gerrit Bloothooft In aflevering 11 liet ik zien dat de snelheid van opvolgende naamgevingen na de introductie van een nieuwe naam afhangt van de latere populariteit. Maar alhoewel het daar een voorbode van is, merkte Daan Wesselink in een reactie terecht op dat de voorspellende waarde ook afhangt van het aantal namen dat uiteindelijk een … [Lees meer...] overDe voorspellende waarde van het eerste jaar van een nieuwe voornaam
Maria, de mode van niet-vernoemen
Voornamendrift (14) Door Gerrit Bloothooft Je kunt het niet vernoemen van opa of oma in de eerste naam van een kleinkind beschouwen als een modeverschijnsel. Er is een eerste ouderpaar dat de er de brui aangaf, wat als inspiratie diende voor andere ouders, waarna niet vernoemen zich als een sneeuwbal verspreidde omdat de tijd er rijp voor was. Het mooiste voorbeeld … [Lees meer...] overMaria, de mode van niet-vernoemen
Femke, twee maal populair
Voornamendrift (13) Door Gerrit Bloothooft Een modeverschijnsel komt en gaat. Na Annie, Willy en Corrie in de jaren veertig kwamen in de jaren vijftig en zestig Yvonne, Ingrid, Monique, Marcel en Remko aan de beurt. Het waren voor Nederland (bijna) nieuwe namen, met de eigenschap dat ze ongeveer even snel kwamen als verdwenen, ook al duurde dat bij elkaar al gauw meer … [Lees meer...] overFemke, twee maal populair
Annie, een vroege modenaam
Voornamendrift (12) Door Gerrit Bloothooft De eerste namen die een populariteit als een modenaam hadden waren heel gewone meisjesnamen zoals Annie, Jannie, Corrie, Nellie, Gerrie, Willie (en –y vormen). Alhoewel deze namen in het dagelijks leven voor Anna, Johanna, Cornelia, Petronella, Gerarda en Wilhelmina zeker gebruikelijk waren, werden ze voor 1900 maar heel … [Lees meer...] overAnnie, een vroege modenaam
De eerste naamgevingen voorspellen latere populariteit
Voornamendrift (11) Door Gerrit Bloothooft Hoe snel is zichtbaar dat een nieuwe voornaam populair gaat worden? Een indicatie zou de tijd kunnen zijn die het duurt voordat andere ouders de naam ook kiezen. Tot nu toe zijn er twee aanwijzingen dat die tijd kan variëren. Voor impopulaire namen die uiteindelijk in totaal maar twee keer gegeven werden is die imitatietijd … [Lees meer...] overDe eerste naamgevingen voorspellen latere populariteit
Britney’s impuls
Voornamendrift (10) Door Gerrit Bloothooft Het komt heel weinig voor dat een bijna nieuwe voornaam als een bom inslaat. Dat gebeurde in juni 1999 toen Britney Spears’ debuutalbum "… Baby One More Time" in Nederland werd uitbracht. De naam Britney werd weliswaar in 1986 voor het eerst gegeven maar kwam niet boven vier meisjes per jaar uit. In 1999 waren dat er meteen 133 en in … [Lees meer...] overBritney’s impuls
Een voornaam verspreidt zich
Voornamendrift (9) Door Gerrit Bloothooft Er wordt door ouders een voornaam bedacht die nooit eerder aan een kind in Nederland is gegeven. De naam spreekt andere ouders aan, en twee, drie, vier,… tot misschien wel tienduizenden kinderen krijgen dezelfde naam. In de vorige aflevering liet ik zien dat de tweede naamgeving in hetzelfde jaar kan komen, maar ook wel 50 jaar op … [Lees meer...] overEen voornaam verspreidt zich
De eerste twee kinderen met een nieuwe naam
Voornamendrift (8) Door Gerrit Bloothooft Wanneer een nieuwe voornaam meerdere keren wordt gegeven is dat veel interessanter dan de unieke, eenmalige naam. In het laatste geval kan er sprake zijn van een creatieve opwelling, een gebrek aan kennis van spelling, of simpelweg een typefout. Maar een herhaling, dat dezelfde gedachte gedeeld wordt door meerdere ouders, is … [Lees meer...] overDe eerste twee kinderen met een nieuwe naam
Unieke namen
Voornamendrift (7) Door Gerrit Bloothooft Er zijn ouders die speciaal op zoek gaan naar een unieke naam voor hun kind. Als ze de Nederlandse voornamenbank niet raadplegen, dan valt dat niet mee. Vaak hebben andere ouders een naam al eerder bedacht. Niettemin worden er unieke namen gegeven, vroeger enkele honderden, tegenwoordig duizenden per jaar. Welke zijn dat en wie geven … [Lees meer...] overUnieke namen
Nieuwe namen
Voornamendrift (6) Door Gerrit Bloothooft Elke voornaam was ooit nieuw. De oorsprong kan voor traditionele namen duizenden jaren terug liggen, voor andere namen kan het een eeuw, een decennium of een paar jaar geleden zijn. Willen we de variatie in voornamen begrijpen dan moeten we goed kijken hoe de introductie van nieuwe namen plaatsvindt. Ook al omdat er theorieën zijn die … [Lees meer...] overNieuwe namen
Traditionele namen, modenamen en Zipf
Voornamendrift (5) door Gerrit Bloothooft We geven nu heel andere voornamen aan kinderen dan vroeger. De traditionele vernoemingsnamen zijn van meer dan 75% naar minder dan 5% teruggevallen, en daar zijn in de loop van de 20e eeuw modenamen voor in de plaats gekomen. Voor de voornamen van de hele bevolking geldt een Zipfiaanse relatie, die het aantal namen met een bepaalde … [Lees meer...] overTraditionele namen, modenamen en Zipf
Zipf plus Zipf blijft Zipf
Voornamendrift (4) Door Gerrit Bloothooft Onze voornamen zijn een mengelmoes. Er zijn traditionele voornamen van christelijke of germaanse oorsprong, er wordt geleend van omringende talen in Europa, en door migratie kunnen we voornamen uit de hele wereld tegenkomen. En toch vinden we alles bij elkaar voor de hele bevolking een aantal voornamen met een bepaalde frequentie dat … [Lees meer...] overZipf plus Zipf blijft Zipf
De wet van Zipf
Voornamendrift (3) Door Gerrit Bloothooft Er zijn populaire voornamen en er zijn zeldzame en unieke voornamen, en alles daar tussenin. Met een voornaam bedoel ik hier de eerste, officiële voornaam, en niet de roepnaam want die wordt in de bevolkingsadministratie niet geregistreerd. Voor elke voornaam weten we het aantal naamdragers en we kunnen bijvoorbeeld tellen hoeveel … [Lees meer...] overDe wet van Zipf
Een bijna ideale gegevensbron
Voornamendrift (2) door Gerrit Bloothooft Onze voornaam behoort tot het privédomein en in veel landen zijn gegevens daarover niet of beperkt beschikbaar voor onderzoek. In Nederland is het sinds 2000 voor wetenschappelijke instellingen bij wet mogelijk om gegevens uit de Basisregistratie Personen (BRP, eerder de Gemeentelijke Basisadministratie, GBA) op te vragen. Dat … [Lees meer...] overEen bijna ideale gegevensbron
Voornamendrift: de aftrap
Voornamendrift (1) Door Gerrit Bloothooft We hebben allemaal een voornaam die door onze ouders is gekozen. Ik ga in een serie bijdragen op zoek naar de vrijheid die ouders daarbij hebben. Vanuit de sociologie wordt wel beweerd dat de voornaamkeuze bijzonder is omdat die niet onderhevig is aan externe, commerciële invloeden. Daarom kan de voornaamkeuze een directe reflectie … [Lees meer...] overVoornamendrift: de aftrap
