Het is inmiddels duidelijk wat het grote investeringsfonds, nu al zo vaak door de regering aangekomdigd als de hoop van onder andere de vaderlandse wetenschap, gaat betekenen voor de geesteswetenschappen: meer van hetzelfde. Een nieuwe ramp. In het Eindhovens Dagblad klaagden twee bestuurders van de TU/e een paar dagen geleden waarschijnlijk terecht dat zij met de 16 miljoen … [Lees meer...] overMinister tegen wetenschap
wetenschapsagenda
Is de wetenschap echt zo cynisch geworden?
(Door Klaas Pieter Hart, TU Delft en Marc van Oostendorp, Meertens Instituut) De cirkel van de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) is rond. Anderhalf jaar geleden begon het als een weinig concreet plan om een financiële prioriteiten te stellen in het onderzoeksbeleid en tegelijkertijd als een poging om het publiek beter bij datzelfde onderzoek te betrekken. Nu eindigt het in een … [Lees meer...] overIs de wetenschap echt zo cynisch geworden?
Wetenschap: geef nu eens antwoord!
Door Marc van Oostendorp Anderhalf jaar geleden ongeveer begon het werk aan de Nationale Wetenschapsagenda. Over een paar weken wordt het speciale bureautje opgeheven: men beschouwt het werk als klaar. En ik heb daar een ongemakkelijk gevoel over. Meer dan elfduizend vragen zijn er indertijd ingestuurd. Vervolgens gingen in de zomer van vorig jaar commissies aan het … [Lees meer...] overWetenschap: geef nu eens antwoord!
Hoe komt het dat culturele systemen zo moeilijk doelgericht te veranderen zijn…?
Onverwachte taalvragen aan de Wetenschapsagenda (22) Door Marc van Oostendorp De boodschap van de taalwetenschapper over taalverandering is tweeledig: het gebeurt en we kunnen er niets aan doen. Niet alleen kunnen we de taalverandering niet stoppen, we kunnen haar ook niet of nauwelijks een door ons gewenste kant op sturen. De taal verandert voortdurend, en dat moet komen … [Lees meer...] overHoe komt het dat culturele systemen zo moeilijk doelgericht te veranderen zijn…?
Kun je een computer een (relevant) artikel / boek laten schrijven?
Onverwachte taalvragen aan de Wetenschapsagenda (21) Door Marc van Oostendorp Sommige vragen aan de Nationale Wetenschapsagenda storten de rijpere onderzoeker in een de nostalgie. Kennelijk worden mensen nog steeds warm van kwesties als de volgende: Kun je een computer een (relevant) artikel / boek laten schrijven? Zijn er algoritmes denkbaar waarbij je computers … [Lees meer...] overKun je een computer een (relevant) artikel / boek laten schrijven?
Waarom praten sommige mensen op een manier of ze een hete aardappel in hun mond hebben
Onverwachte taalvragen aan de wetenschapsagenda (20) Door Marc van Oostendorp Het geldt in het Nederlands niet als aanbeveling om in je taal te laten horen dat je veel geld hebt. Zou je in andere talen ook een licht smalende uitdrukking hebben zoals met een hete aardappel in de keel praten? Wat die uitdrukking precies betekent, valt dan weer moeilijk te definiëren. Het is … [Lees meer...] overWaarom praten sommige mensen op een manier of ze een hete aardappel in hun mond hebben
Waarom gebruiken mensen zoveel van die betekenisloze stopwoordjes en vullers zoals “hè” en “zeg maar”?
Waarom zeggen ze niet gewoon wat ze bedoelen? Onverwachte vragen uit de wetenschapsagenda (19) Door Marc van Oostendorp Sommige vragen in de Wetenschapsagenda tonen aan dat er grote taalproblemen zijn in de wereld: ergernis en zorgen om de medemens. Neem bijvoorbeeld de volgende vragensteller die kennelijk zelf geen problemen heeft, maar zich wel bekommert om de boosheid van … [Lees meer...] overWaarom gebruiken mensen zoveel van die betekenisloze stopwoordjes en vullers zoals “hè” en “zeg maar”?
Commercial English in the Wetenschapsagenda
Door Marc van Oostendorp Ik voorspel een grote toekomst aan de wetenschappelijke studie van de taalkeuze in Nederland. Gegeven het feit dat waarschijnlijk de meeste inwoners van ons land minstens tweetalig zijn, welke taal kiezen we dan in welke omstandigheden? Er zijn nog veel domeinen waar dit nauwelijks een kwestie is. Ik geloof dat twee moedertaalsprekers van het … [Lees meer...] overCommercial English in the Wetenschapsagenda
Europa heeft wel een euro, maar geen tweede taal, waarom niet?
Onverwachte taalvragen aan de wetenschapsagenda (18) Door Marc van Oostendorp 'Tweede taal' Illustratie: M. van Oostendorp De 12.000 vragen die vorig jaar door het publiek zijn gesteld zijn de vorige zomer door commissies wetenschappers teruggebracht tot 140 vragen. Inmiddels hebben onbekenden – ik heb het aan insiders gevraagd en zelfs die weten … [Lees meer...] overEuropa heeft wel een euro, maar geen tweede taal, waarom niet?
Is de structuur van het Nederlands te complex voor computers om te produceren?
Onverwachte taalvragen aan de wetenschapsagenda (16) Door Marc van Oostendorp Zestien taalvragen hebben een geheel eigen koepel gekregen in de Nationale Wetenschapsagenda: de vragen over de vraag of we computers beter met taal kunnen laten omgaan, de zogenoemde taaltechnologie. Zestien vragen van de elfduizend die oorspronkelijk door de Nederlandse bevolking zijn … [Lees meer...] overIs de structuur van het Nederlands te complex voor computers om te produceren?
Zijn alle talen terug te leiden op één oertaal?
Onverwachte taalvragen uit de wetenschapsagenda (16)Door Marc van OostendorpEvaIllustratie: M. van OostendorpAls je iets leert bij het doornemen van de wetenschapsagenda, is het hoe weinig we weten. Heel veel vragen zijn de weerslag van oprechte nieuwsgierigheid – de nieuwsgierigheid die ook voor de onderzoeker misschien ooit de reden was om een vak te kiezen. Maar het antwoord … [Lees meer...] overZijn alle talen terug te leiden op één oertaal?
Waarom zeggen we “energie opwekken” terwijl we het alleen maar kunnen omzetten van de ene naar de andere vorm?
Onverwachte taalvragen aan de wetenschapsagenda (15)Door Marc van OostendorpLes één van de cursus 'hoe stel ik een wetenschappelijke vraag?' is waarschijnlijk: begin je vraag nooit met waarom? Dergelijke vragen zijn eigenlijk niet te beantwoorden, of in ieder geval kun je altijd doorgaan met waarom te vragen, zoals iedereen weet die een kind heeft van anderhalf.Gelukkig … [Lees meer...] overWaarom zeggen we “energie opwekken” terwijl we het alleen maar kunnen omzetten van de ene naar de andere vorm?
Is onze taalverarming te stuiten?
Onverwachte vragen uit de wetenschapsagenda (14)Door Marc van OostendorpIk ken mensen die boos zijn op taalkundigen. Niet dat zij de straten van de hoofdstad afschuimen op zoek naar Kees Hengeveld om deze een muilpeer te verkopen, of dat zij slogans schilderen ('Linguists Go Home') op het huis van Pieter Muysken, maar zij hebben met onze discipline wel iets te verhapstukken: … [Lees meer...] overIs onze taalverarming te stuiten?
Hoe komt het dat de grammatica van oude talen ingewikkelder is dan die van moderne talen?
Onverwachte taalvragen aan de Nationale Wetenschapsagenda (13) Door Marc van Oostendorp … [Lees meer...] overHoe komt het dat de grammatica van oude talen ingewikkelder is dan die van moderne talen?
Bestaat er zoiets als de meest efficiënte taal en zo ja welke?
Onverwachte vragen in de wetenschapsagenda (12)Door Marc van OostendorpKun je talen met elkaar vergelijken? En nog belangrijker kun je ze dan op een ranglijst plaatsen? Het is in ieder geval iets dat mensen graag doen. Ze vragen dan: is het Nederlands een moeilijke taal? Wat is de mooiste taal die u kent? En raken danig sip wanneer je ze het enig juiste antwoord geeft: dat … [Lees meer...] overBestaat er zoiets als de meest efficiënte taal en zo ja welke?
Wordt het niet hoog tijd om onze vertrouwde maar volstrekt achterhaalde ‘1-taal’ in te ruilen voor de eerste echte ‘2-taal’?
Onverwachte taalvragen aan de Nationale Wetenschapsagenda (11) Door Marc van Oostendorp Ja! Ik heb een wat verlate inspiratie gekregen voor een goed voornemen: ik ga mijn in augustus een roemloze schijndood gestorven serie 'onverwachte taalvragen aan de Nationale Wetenschapsagenda' weer nieuw leven inblazen. Alleen al onder de hoofdvraag 'Wat zijn de oorzaken van taalvariatie?' … [Lees meer...] overWordt het niet hoog tijd om onze vertrouwde maar volstrekt achterhaalde ‘1-taal’ in te ruilen voor de eerste echte ‘2-taal’?
Weg met de literaire argumenten!
Door Marc van OostendorpToen een paar maanden geleden de aardige neerlandici uit Nijmegen mij vroegen om een lezing te komen geven over de canon, dacht ik dat het een gemakkelijke opdracht zou zijn: een half uurtje praten over de vraag of Willem Godschalck van Focquenbroch nu wel of niet in de top-100 aller tijden hoort. Maar ik was de lezing, die ik gisteren gehouden heb, nog … [Lees meer...] overWeg met de literaire argumenten!
De 13e eeuw was beter dan de 18e
Door Marc van OostendorpEen van de wonderlijkste kwesties in de wetenschapsagenda – die verzameling vragen waarop de Nederlandse wetenschappers zich op aandringen van het Nederlandse volk moeten bezinnen – is: 'Hoe objectief zijn canons?'Ik heb geen idee wat het Nederlandse volk daarmee bedoelt. Het klinkt een beetje als de vraag 'Hoe plat is de aarde?': zou het … [Lees meer...] overDe 13e eeuw was beter dan de 18e
EUREKA! Festival opent de deuren naar de wetenschap
Op het EUREKA! Festival vieren we de wetenschap. Tijdens dit veelzijdige en inspirerende festival op zondag 29 november ervaar je hoe wetenschap ons leven, technologie, economie en onze maatschappij verrijkt. Kijk honderd jaar terug toen Einstein zijn relativiteitstheorie introduceerde. En kijk naar de toekomst met de Nationale Wetenschapsagenda: waar gaan wetenschappers in … [Lees meer...] overEUREKA! Festival opent de deuren naar de wetenschap
Wetenschapsagenda en geen gesprek
Door Marc van OostendorpWas de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) maar een experiment geweest, dan had hij tenminste kunnnen mislukken. Helaas, het was geen wetenschappelijke proef maar een project waar zich tevoren al het ministerie en de KNAW, NWO, de VSNU en Beatrice de Graaf achter hadden gesteld. Dus zitten we nu met een project dat door allerlei gremia geprezen zal worden … [Lees meer...] overWetenschapsagenda en geen gesprek
Is onze taal niet toe aan groot onderhoud?
Onverwachte taalvragen aan de Nationale Wetenschapsagenda (10)Door Marc van OostendorpZou het verschijnsel van het gezonken cultuurgoed ook in de natuurwetenschappen bestaan? Dat je inzichten moet bestrijden die honderd jaar geleden inderdaad gebruikelijk waren, maar dat inmiddels onder onderzoekers niet meer bestaan? Je hebt natuurlijk mensen die de evolutietheorie ontkennen, … [Lees meer...] overIs onze taal niet toe aan groot onderhoud?
Bestaat er iets voor taal wat vergelijkbaar is met het getal nul voor de wiskunde en exacte wetenschap?
Onverwachte taalvragen aan de Nationale Wetenschapsagenda (9)Door Marc van OostendorpSommige onderzoekers wezen er in de aanloop naar de Nationale Wetenschapsagenda op dat de initiatiefnemers van die agenda uitgingen van een verkeerd idee: dat onderzoekers er zijn om vragen te beantwoorden. Een belangrijk deel van hun werk bestaat er juist uit om de goede vragen te … [Lees meer...] overBestaat er iets voor taal wat vergelijkbaar is met het getal nul voor de wiskunde en exacte wetenschap?
Hoe kan de populariteit van nieuw doch irritant taalgebruik worden voorspeld?
Onverwachte vragen aan de Nationale Wetenschapsagenda (8)Door Marc van OostendorpSoms – misschien niet heel vaak, maar wel een enkele keer – zou je willen dat taalkundigen meer zouden samenwerken met bijvoorbeeld economen of marketingtypes. Dat zou vermoedelijk interessante inzichten kunnen opleveren in vragen zoals de volgende, gesteld aan de Nationale Wetenschapsagenda:Hoe … [Lees meer...] overHoe kan de populariteit van nieuw doch irritant taalgebruik worden voorspeld?
Waarom heet een stoel een stoel?
Onverwachte taalvragen in de Nationale Wetenschapsagenda (7) Door Marc van Oostendorp Misschien dat de oproep van de Nationale Wetenschapsagenda aan het publiek om vragen te stellen aan de wetenschap bedoeld was om vragen op te roepen die volkomen naïef zijn en juist daardoor de wetenschapper even terugbrengen naar zijn eigen oorspronkelijke enthousiasme voor … [Lees meer...] overWaarom heet een stoel een stoel?
Hoe zou communicatie verlopen in een eventueel hiernamaals?
Onverwachte taalvragen in de Nationale Wetenschapsagenda (6) Door Marc van Oostendorp Wat mij een interessante vraag voor de wetenschap lijkt: waarom hebben mensen eigenlijk vragen ingestuurd voor de Nationale Wetenschapsagenda? We weten inmiddels dat velen van hen wetenschappers waren, en die deden het waarschijnlijk om hun eigen onderzoek in het zonnetje te … [Lees meer...] overHoe zou communicatie verlopen in een eventueel hiernamaals?
