• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Hielden de hippies wél van korrekt spellen?

28 mei 2012 door Marc van Oostendorp 4 Reacties

Volgens Hans van Driel, cultuurwetenschapper in Tilburg, veranderen de tijden. Vroeger vond Van Driel het nog belangrijk dat er correct gespeld werd, schrijft hij in Taalschrift, het tijdschrift van de Taalunie, maar nu ziet hij ‘de urgentie ervan steeds minder in’.

Dat Van Driel zijn rode pen heeft opgeborgen komt niet doordat hij zelf is gaan inzien dat het allemaal onzin was, die schoolmeesterij. Nee, hij schrijft het toe aan een totale omwenteling in de westerse cultuur:

[…] De belangrijkste observatie lijkt mij te zijn, dat alle strak georganiseerde, hiërarchisch opgebouwde top-down instellingen wankelen en dat hun functies en verantwoordelijkheden langzaamaan worden overgenomen door netwerken.

Volgens Van Driel is de nieuwe generatie al zover:

Ze onderzoeken communicatievormen die minder strak zijn georganiseerd, die beeldend zijn en associatief, gebaseerd op netwerken en op delen …. en ze houden zich niet zelf aan de overeengekomen spellingafspraken. Hun communicatievormen weerspiegelen hoe zij anno 2012 in het leven staan.

Het lijkt mij nogal een boude bewering, dat alle instituties ‘wankelen’. Het is ook niet duidelijk dat het ‘onderzoeken van communicatievormen’ nu wel zo nieuw is, zo kenmerkend voor de nieuwe generatie.

Volgens mij werd ook over de hippies in de jaren zestig en zeventig beweerd dat ze nieuwe communicatievormen aan het proberen waren en trouwens ook dat ze zich minder van de spelling aantrokken. (Dat was Van Driels eigen generatie – blijkens het stukje op Taalschrift is hij van 1952.) Alleen werd dat indertijd nog niet toegeschreven aan het internet maar aan de democratisering. Tegelijkertijd hechten veel studenten nog steeds wel aan ‘de overeengekomen spellingafspraken’. Zelfs de studente die Van Driel als voorbeeld aanhaalt, Nadine, blijkt dat te doen: ze vraagt haar vader om de spelling van haar scriptie te corrigeren.

Ik geloof, kortom, weinig van Van Driels redenering. In de eerste plaats schrijft hij een veel te grote macht toe aan de techniek – alsof die zulke ingrijpende veranderingen teweeg zou kunnen brengen in hoe álle mensen zich de hele dag gedragen. Je kunt net zo goed andersom redeneren: het internet is zo succesvol omdat het aan de behoefte om op een bepaalde manier te communiceren voldoet. Maar die behoefte was er eerst.

In de tweede plaats zou ik weleens een bewijs willen zien dat uitgerekend de huidige generatie twintigers nu zo’n grote breuk vertegenwoordigen. In het jaar dat Van Driel geboren werd verscheen Luceberts apocrief/de analphabetische naam. De Vijftigers kenden geen internet en waren toch beeldend én associatief én trokken zich weinig aan van de ‘overeengekomen spellingafspraken’. Ja, maar dat waren dichters en nog niet de doorsneestudent. Maar hoezo zijn Van Driels studenten dan wel representatief voor deze tijd?

Er is vermoedelijk wel degelijk iets aan de hand, er is immers altijd iets aan de hand, maar dat is veel interessanter dan Van Driel doet voorkomen. Al decennia lang botst in de taal en in de maatschappij van alles op elkaar, sommige processen versterken elkaar, andere verzwakken elkaar juist. De nieuwe generatie heeft daar geen bijzondere inkijk in of band mee – ze zet een stapje verder op een pad dat misschien inderdaad wegleidt van het rode potlood, een onbekende toekomst tegemoet.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: spelling

Lees Interacties

Reacties

  1. Anoniem zegt

    28 mei 2012 om 16:34

    Ik heb het artikel in Taalpost gelezen. Ik vraag me steeds vaker af wat de toegevoegde waarde van onze universteiten is.
    C. Heeres

    Beantwoorden
  2. Hans van Driel zegt

    4 juni 2012 om 14:32

    Mijn column in Taalschrift riep aldaar, via Twitter en ook op Neder-L nogal wat reacties op. In mijn blog 'De schriftcultuur ter discussie' ga ik daar uitvoerig op in:
    http://bit.ly/KqvF9c

    Beantwoorden
  3. Ingmar Roerdinkholder zegt

    28 juli 2012 om 22:20

    Ik kan me nog wel een boekje herinneren, vermoedelijk uit de jaren zeventig, dat ik in mijn Brugklas-tijd heb gelezen, getiteld "Ik hoop dat de spelling verandert wort", waarin door een of ander 'komitee' spellingen als 'vrou', 'teit', 'spigel' en 'regt' werden gepropageerd. Dit zou voor 'kinderen di leren sgrijven' veel 'makkeliker en teitbesparent' zijn.
    Maar of de schrijvers hiervan hippies waren..?

    Beantwoorden
  4. Ingmar Roerdinkholder zegt

    28 juli 2012 om 22:26

    ik heb het boekje via internet gevonden: het is van Dolph Kohnstamm en heet Ik hoop dat de spelling veranderd-t word-t, met rood-doorgestreepte d'tjes

    http://www.dbnl.org/tekst/kohn001ikho01_01/

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Jonathan Griffioen • Abnormale kinderen

Ja, Rutger Kopland is blauw.
M. Vasalis is blauwer,
veel blauwer, rode grond met blauwe
bergen. Kopland is grijzer, ik zag nooit
grijzer blauw.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

PEINTURE

Bij het schilderen van een appeltje sneed hij zich in de vinger

Bron: Barbarber, maart 1968

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

21 juni 2025: J.H. Leopold-lezing

21 juni 2025: J.H. Leopold-lezing

19 mei 2025

➔ Lees meer
10 juni 2025: Lezingenmiddag Indische Letteren

10 juni 2025: Lezingenmiddag Indische Letteren

19 mei 2025

➔ Lees meer
23 mei 2025: Nijmegen taalhoofdstad

23 mei 2025: Nijmegen taalhoofdstad

16 mei 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1838 Henri Moltzer
sterfdag
1986 Willem Pée
➔ Neerlandicikalender

Media

Verschenen: Romanreuzen

Verschenen: Romanreuzen

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
25. alkalommal rendezték meg a Magyarországi Néderlandisztika Napját

25. alkalommal rendezték meg a Magyarországi Néderlandisztika Napját

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De Vliegende Hollander. De Mythe bij Gerard Reve, Jef Last en Louis Ferron

De Vliegende Hollander. De Mythe bij Gerard Reve, Jef Last en Louis Ferron

12 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek 1 Reactie

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
%d