Waarom schrijven mensen <indentiteit>, <indentiek> enzovoort met een <n> in de eerste lettergreep? Die vraag stelt zich Ton den Boon in de Trouw van 28 maart. Hij komt er niet uit en dat komt mede doordat hij een opvallende denkfout maakt. Den Boon noemt de schrijfwijze met <inde-> namelijk een "spelfout" en een "misspelling". En dat is het met grote … [Lees meer...] overIndentiteit
spelling
Letterborden en hakkaarten bij spellingsonderwijs
Wat maakt spellingonderwijs aantrekkelijk? Taal! Treffend woordgebruik in een context die de betekenis duidelijk maakt. Het zojuist verschenen naslagwerk Effectief spellingonderwijs op de basisschool doet dat verbluffend goed. De auteurs Cordewener en Bosman presenteren een smakelijk verhaal over de leerlijn spelling, onder andere doordat ze hun tekst af en toe onderbreken om … [Lees meer...] overLetterborden en hakkaarten bij spellingsonderwijs
Alles willen weten over woorden
Over Woordenlijst.org Is het nu 50+’er, vijftigplusser of 50-plusser? Om vast te stellen wat de officiële spelling van een woord is, ga je natuurlijk naar Woordenlijst.org, de gratis online en uitgebreidere versie van het Groene Boekje. Onlangs is deze website in een fraai, nieuw jasje gestoken. Als gebruiker krijg je nu direct heldere tips … [Lees meer...] overAlles willen weten over woorden
Wie mag er eigenlijk iets vinden van de spelling?
Een interessant argument, dat Marc Kregting eerder deze week te berde bracht tegen mijn stelling dat we niet zo zwaar moeten hechten aan de spelling: Daarnaast weet Van Oostendorp – hoogopgeleid, erudiet, enz. –al dat ‘trein’ de voorkeur geniet boven ‘trijn’. En mocht hij bij een tijdschrift of uitgeverij een typoscript inleveren waarin hij een tikfoutje maakt, dan is daar … [Lees meer...] overWie mag er eigenlijk iets vinden van de spelling?
Op zoek naar de uitgang
Ziezo, het jaarlijkse ritueel achter de rug: het corrigeren en, zoals dat heet, quoteren van papers voor Taalvaardigheden. Dat is het belangrijkste vak dat ik ooit heb gegeven, maar geeft nogal veel werk voor een gepatenteerde luiwammes als ik. Dat ik er toch mijn best voor blijf doen komt, uiteraard, door het grote sociaaleconomische onrecht dat aan Taalvaardigheden … [Lees meer...] overOp zoek naar de uitgang
Spellinggeweten
Wat een vreselijk woord heb ik een tijdje geleerd door de – op zich lovenswaardige – kerndoelen Nederlands te lezen. Ik ben er nog steeds ontdaan van. Een woord dat me de haren te berge doet rijzen, al is het maar omdat het laat zien dat een strijd die ik inmiddels al decennia voer, echt nergens toe leidt, dat de hele wereld aanneemt dat het volkomen normaal is om kinderen op … [Lees meer...] overSpellinggeweten
FAQ oer it Frysk
Alle wiken komme der wol fragen oer it Frysk yn by de Fryske Akademy. Fragen dy't nijsgjirrich binne foar in breed publyk wurde ek hjir op Frisistyk beäntwurde. Hjoed in fraach oer it brûken it dielteken (trema). Fraach: Wêrom stiet der al in dielteken op de a yn teäter en net op de a yn alinea? Antwurd: Wy hawwe hjir te krijen mei it saneamde stjitten fan lûden. Dêr is … [Lees meer...] overFAQ oer it Frysk
Op de spellingtak
Beste John en Paul, Een van mijn heimelijke genoegens bestaat uit het luisteren naar jullie podcast John & Paul hebben woorden, waarin jullie wekelijks praten over taal. Hoewel jullie, geloof ik, nooit echt iets hebben verteld over jullie onderlinge verhouding, is duidelijk dat jullie allebei Nederlands doceren bij communicatie-opleidingen aan de Fontys-hogeschool in … [Lees meer...] overOp de spellingtak
Leraren, reken spelfouten niet fout!
Ik ben een verklaard spelling-anarchist. Ik geloof dat er weinig rationele argumenten zijn voor het huidige spelling-regime, voor de absurditeit waartoe de spellingwet ons heeft geleid: afspraken over de precieze spelling van zo'n beetje ieder woord dat je bedenken kunt, een myriade van uitermate gedetailleerde regels over alle mogelijke situatie waarin ieder zich zou kunnen … [Lees meer...] overLeraren, reken spelfouten niet fout!
W.F. Hermans en ’tenslotte’ of ’ten slotte’
Van een van m’n studenten leerde ik een keer een onderscheid dat ik had behoren te kennen: het verschil tussen ten slotte en tenslotte. Ten slotte is ‘als laatste’ – tenslotte is ‘welbeschouwd’. Ten slotte zou ik, vooruit, een bijwoord van tijd kunnen noemen, tenslotte een modaal bijwoord (waarin iemand welbeschouwd een … [Lees meer...] overW.F. Hermans en ’tenslotte’ of ’ten slotte’
Meestal consistent
Practice what you preach VIII In 1584 verscheen de oudste gedrukte grammatica van het Nederlands: de Twe-spraack vande Nederduitsche Letterkunst, geschreven door Hendrik Laurensz. Spiegel, lid van de Amsterdamse Rederijkerskamer ‘In liefd’ bloeyende’, en uitgegeven bij Christoffel Plantijn in Leiden. Het werk behandelt in zeven hoofdstukken verschillende aspecten van de … [Lees meer...] overMeestal consistent
Her en der gezondigd
Practice what you preach VII In 1584 verscheen de oudste gedrukte grammatica van het Nederlands: de Twe-spraack vande Nederduitsche Letterkunst, geschreven door Hendrik Laurensz. Spiegel, lid van de Amsterdamse Rederijkerskamer ‘In liefd’ bloeyende’, en uitgegeven bij Christoffel Plantijn in Leiden. Het werk behandelt in zeven hoofdstukken verschillende aspecten van de … [Lees meer...] overHer en der gezondigd
Kleine aantallen, maar wel fouten
Practice what you preach VI In 1584 verscheen de oudste gedrukte grammatica van het Nederlands: de Twe-spraack vande Nederduitsche Letterkunst, geschreven door Hendrik Laurensz. Spiegel, lid van de Amsterdamse Rederijkerskamer ‘In liefd’ bloeyende’, en uitgegeven bij Christoffel Plantijn in Leiden. Het werk behandelt in zeven hoofdstukken verschillende aspecten van de … [Lees meer...] overKleine aantallen, maar wel fouten
Een knappe prestatie
Practice what you preach V In 1584 verscheen de oudste gedrukte grammatica van het Nederlands: de Twe-spraack vande Nederduitsche Letterkunst, geschreven door Hendrik Laurensz. Spiegel, lid van de Amsterdamse Rederijkerskamer ‘In liefd’ bloeyende’, en uitgegeven bij Christoffel Plantijn in Leiden. Het werk behandelt in zeven hoofdstukken verschillende aspecten van de … [Lees meer...] overEen knappe prestatie
Een beetje meer, een beetje minder wat je preacht
Practice what you preach IV In 1584 verscheen de oudste gedrukte grammatica van het Nederlands: de Twe-spraack vande Nederduitsche Letterkunst, geschreven door Hendrik Laurensz. Spiegel, lid van de Amsterdamse Rederijkerskamer ‘In liefd’ bloeyende’, en uitgegeven bij Christoffel Plantijn in Leiden. Het werk behandelt in zeven hoofdstukken verschillende aspecten van de … [Lees meer...] overEen beetje meer, een beetje minder wat je preacht
De dicke en de blasende g
Practice what you preach III n 1584 verscheen de oudste gedrukte grammatica van het Nederlands: de Twe-spraack vande Nederduitsche Letterkunst, geschreven door Hendrik Laurensz. Spiegel, lid van de Amsterdamse Rederijkerskamer ‘In liefd’ bloeyende’, en uitgegeven bij Christoffel Plantijn in Leiden. Het werk behandelt in zeven hoofdstukken verschillende aspecten van de … [Lees meer...] overDe dicke en de blasende g
Veranderingen tegen de eigen voorschriften in
Practice what you preach II In 1584 verscheen de oudste gedrukte grammatica van het Nederlands: de Twe-spraack vande Nederduitsche Letterkunst, geschreven door Hendrik Laurensz. Spiegel, lid van de Amsterdamse Rederijkerskamer ‘In liefd’ bloeyende’, en uitgegeven bij Christoffel Plantijn in Leiden. Het werk behandelt in zeven hoofdstukken verschillende aspecten van de … [Lees meer...] overVeranderingen tegen de eigen voorschriften in
Practice what you preach
In 1584 verscheen de oudste[1] gedrukte grammatica van het Nederlands: de Twe-spraack vande Nederduitsche Letterkunst, geschreven door Hendrik Laurensz. Spiegel, lid van de Amsterdamse Rederijkerskamer ‘In liefd’ bloeyende’, en uitgegeven bij Christoffel Plantijn in Leiden. Het werk behandelt in zeven hoofdstukken verschillende aspecten van de Nederlandse taal, van … [Lees meer...] overPractice what you preach
Een zin met acht woorden? Of zijn het er toch negen?
NOS-redacteur Joost Smedema begint zijn artikel 'Van gele Rabo-droom naar Tourzege van Jumbo-Visma' van vandaag, 26 juli 2022, met de volgende alinea: De architect van het succes heeft eigenlijk maar acht woorden nodig. Acht woorden waarin ontlading en trots vechten om voorrang. ‘Dit is waar we jarenlang naartoe hebben gewerkt.’ Was getekend, Merijn Zeeman. Die zin van … [Lees meer...] overEen zin met acht woorden? Of zijn het er toch negen?
Spelling en taalverandering
Op mijn bijdrage van 20 juli jl. in Neerlandistiek reageerde een van de lezers als volgt. Regel of niet in het hedendaags Nederlands, er is niets raars met “word(t) geen naprater” (bond tegen het vloeken) en “wees(t) waakzaam (bijbeltekst). Over de reactie zelf Er is met deze reactie zelf om verschillende redenen iets ‘raars’ aan de hand. In de eerste plaats … [Lees meer...] overSpelling en taalverandering
Spelling en taalkundige kennis
Enige tijd geleden verscheen bij uitgeverij Lias de bundel Taalmysteries. Raadselachtige feiten van grote en kleine talen. Daarin staan veertig heel korte bijdragen, die verdeeld zijn over vijf thema’s. Twintig auteurs hebben meegewerkt aan de bundel en dat betekent dus dat een aantal van hen met meer dan één artikel vertegenwoordigd is. Twee spannen de kroon met elk vijf … [Lees meer...] overSpelling en taalkundige kennis
Er is niets mis met taalverandering
Een belangrijk inzicht dat ik aan het begin van mijn opleiding verworven heb, is dat talen voortdurend in beweging zijn. Dit geldt ook voor het Nederlands. Taalcontact, de media, een veranderende maatschappij: al deze factoren hebben een invloed op het Nederlands. Er komen steeds nieuwe woorden bij; bepaalde woorden raken na een tijdje in onbruik en verdwijnen vervolgens. Ik … [Lees meer...] overEr is niets mis met taalverandering
We moeten vragen blijven stellen
Toen ik aan het nadenken sloeg over de vraag welk inzicht uit de neerlandistiek mijn wereld heeft veranderd, kwamen talloze herinneringen boven. Veel van die herinneringen bleken weggestopt in de donkerte van mijn geheugen en waren in afwachting van het moment waarop ze van nut zouden mogen zijn. Of het nu gaat over de colleges literatuurgeschiedenis die ik volgde bij Ton … [Lees meer...] overWe moeten vragen blijven stellen
Vreemde namen in het Nederlands
Het lijkt het oudheidkundige equivalent van de patat-en-frietse twisten: hoe moeten we de namen uit vreemde talen weergeven in een Nederlandse vertaling? De auteur van de Ilias, heet die Homerus of Homeros? De beroemdste Jood aller tijden Laat meteen duidelijk zijn: er is geen goede oplossing. In ons taalgebied duiden we de bekendste ingezetene van het Romeinse Rijk … [Lees meer...] overVreemde namen in het Nederlands
Out of your fucking/f*cking/f****** mouth
Veel media worstelen met vloekwoorden. Rapporteer je iets helemaal, laat je een woord weg, kies je voor een tussenoptie? Een van de bekendste strategieën is het gebruik van asterisken voor sommige letters in een scheld- of vloekwoord (niet te verwarren met het gebruik van alleen symbolen, zoals vaak in stripverhalen gebeurt, en wat een grawlix heet). Zo noem je het … [Lees meer...] overOut of your fucking/f*cking/f****** mouth