Op het weblog Lucebert op tafel doen docenten van het Werkmancollege in Groningen verslag van de restauratiewerkzaamheden van het schilderij Vrede is eten met muziek van Lucebert. Neder-L publiceert in de komende tijd enkele gastcolumns van onze Groningse collega’s.
Door Mechtelien van Barneveld
Ja, daar zat hij, bij ons op zolder, 13 september 1985. Lucebert en zijn vrouw Tony verbleven een weekje in Groningen in hotel De Doelen op de Grote Markt.
Hij kwam met zijn medewerkers een grote wandschildering (6.80*2,50) ophangen in een nieuw gebouwde school, die even later het Rölingcollege zou gaan heten, naar de Groningse polemoloog. Die gelukkige school kreeg deze Nachtwacht van Lucebert (naar Anton Korteweg) binnen haar muren vanwege de 1%-regeling: die ene procent van de bouwkosten mochten openbare gebouwen gebruiken om Kunst aan te schaffen…goede oude tijd. Nu heet de school het Werkmancollege. Je zult maar genoemd zijn naar de grote Ploegkunstenaar en zo’n schilderij van Lucebert bezitten!
Drie docenten (Peter Delea, John Dohle, Mechtelien van Barneveld) hadden met anderen een spetterende onthulling van het werk voorbereid en de hele school hing van onder tot boven vol met gedichten en beeldend werk van leerlingen. 16 september 1985 was de grote dag. Het gaat om onderstaand werk, Vrede is eten met muziek, hier gefotografeerd op een druilerige namiddag toen iedereen naar huis was gegaan. Het lijkt op een Avondmaalsscene, maar dan wel een rare. In ieder geval paste het goed in de aula, waar de wezens op het schilderij en de etende jeugd elkaar prachtig spiegelen.
Toppunt van vreugde bij de onthulling was het tableaux vivant dat leerlingen uitbeeldden voor het schilderij. Een geniale grimeur kreeg het voor elkaar om de uitzinnige wezens op het schilderij vóór het doek te krijgen. En natuurlijk speelde er een jazzcombo, want dat is het hart van de schildering en Lucebert schilderde vaak bij jazzmuziek. Nu hadden we Lucebert tot de derde macht: het schilderij, het tableaux vivant en de leerlingen in de kantine.
Van deze bijeenkomst zijn beelden te vinden op You Tube, waar Lucebert een prachtige, geïmproviseerde toespraak houdt voor een aula gevuld met 1000 mensen. (Let niet te veel op die irritante journalist.)
Lucebert was en is voor ons en veel mensen een held en dat die zo gewoon en gezellig bij ons op zolder zat, dat was een hoogtepunt in ons bestaan! Die bewondering, voor hem en voor zijn werk, was de basis voor de reddingsactie van dit schilderij de afgelopen jaren.
Na bijna 30 jaar in de aula te hebben gehangen was de wandschildering vervuild…nee, niet moedwillig, geen tags erop gezet, geen mes erin gestoken.Wel het gevolg van ‘zien eten doet eten(en drinken)’ : een pakje chocomel vanuit de losse pols in een vuilnisbak dicht bij het schilderij gegooid geeft wel eens een spetter. En er kwamen steeds weer andere schoonmaakploegen die vrolijk tafels en stoelen tegen het werk aanzetten. Het bewaken en voorkomen van zulke incidenten had een extra FTE gekost…Eerlijk gezegd was het ergste dit stukje kauwgom…en we denken dat Lucebert er om had moeten lachen. Er is goed te zien dat het schilderij erg vuil is.
Na enkele jaren is nu het geld voor de restauratie bij elkaar. We hebben niet veel gekregen van de fondsen, want die vonden dat de school zijn vervuiling zelf maar moest betalen (dat begrepen we best). Maar de school en het Openbaar Onderwjis in Groningen zijn niet rijk. Met dubbeltjes en kwartjes, kaartenacties, gulle particulieren en toch nog bijdragen van fondsen is het bedrag bij elkaar gekomen en zo gaat de restauratie binnenkort van start. Daarna wordt het werk wat veiliger neergehangen, op een plek waar altijd toezicht is en waar niet gegeten en gedronken wordt, want we willen over 15 jaar niet weer aan het werk. Wel jammer van het spiegeleffect.
We kregen belangrijke steun van bekende mensen, zoals Henk van Os , Anton Korteweg, Andreas Blühm, Barend van Heusden en Geert Sanders. Ons motto (of is het een Concept???) was: ‘Hoog invliegen en laag smoezen’, en dat werkte.
Waarom berichten we hierover?
Omdat we graag willen dat het schilderij (samen met de wandschilderingen in het Letterkundig Museum de grootste werken van Lucebert) beroemd wordt en blijft (het is nu een Verborgen kunstschat in Groningen) en dat er goed op gepast wordt.
Omdat er in allerlei instellingen, scholen, ziekenhuizen en andere openbare gebouwen veel kunst hangt waar geen mens echt naar kijkt, die soms zo maar verdwijnt, die meegegeven wordt aan collega’s die met pensioen gaan,die bij een verbouwing in de container terecht komt: waar niet goed op gepast wordt. Vaak mooi en belangrijk werk, dat het verdient gecatalogiseerd, beschreven en onderhouden te worden.
En omdat de kunst vervolgens in het curriculum en de handelwijze van instelling, ziekenhuis of school materieel en inhoudelijk een goede plek kan krijgen.
Levende kunst inspireert. Daarvan voorbeelden in de volgende aflevering: Lucebert en leerlingen.
Laat een reactie achter