Helena van Constantinopel, hoofdstuk 1

   
Nae de gheboorte onses Heeren Jesu Christi, inden jare van .LXXX., was sint Clements paus te Romen ende had een suster die coninginne was van Constantinopolen, die groot ginck van kinde. Waer om de coninck, haren man, een bode sont tot sijnen swagher den paus, te vraeghen hoet hem beliefde datmen het kint soude noemen als Godt de vrucht verleent soude hebben. Soo ontboot de paus weder: Waert een sone soo sout Clement heeten, ende waert een dochter soo soudese Helena heeten.
     Als nu den tijdt der natueren volbracht was, soo baerde de coninginne een dochter, die Helena kersten gedaen wert. Ende sy wies op in alle deuchden om Godt te dienen, ende sy wert soo uytnemende schoon datmen haers ghelijcke niet en vont.
   
Ende als Helena vijftien jaren ou[t] was, so sterf haer moeder. Als de coninck nu sonder wijf was, soo sondt hy boden in alle landen om voor hem een vrouwe te soecken die soo schoon waere als sijn dochter Helena, diemen soo nieuwers en vont. Ten lesten wert hy ontsteecken met quade liefde op sijn dochter ende dachte die te trouwen tot eenen wijve, twelck hy haer oock te kennen gaf. Waer af sy seer verwondert was ende viel op haer knien [ende] badt met weenende ooghen ende seyde: “Och lieve vader, weest beter beraeden, want men vint vrouwen ghenoegh die ghy trouwen meucht met Godt ende met eeren al. En trout ghy my niet tot verdoemenisse onser beyder zielen!”
     Doen seyde de vader dat hy daer nae niet en vraeghde. Hy soudese trouwen, wien het lief oft leet waer.
     Doen seyde Helena: “Weet vader, dat ick liever sterven wil dan u trouwen!”

Binnen desen tijden hadden d’ongeloovige Romen belegert. Soo ontboot den paus aen coninck Anthonis om bystant. Waer toe hem de coninck haestelijc bereyde met alle sijne armeye ende reysde nae Romen, daer hem de paus willekom hiet. Doen seyde de coninck: “O eerweerdighe vader, ick ben hier gekomen om u te helpen ende u vyanden te verjaghen, wilt Godt, eer wy scheyden sullen, behoudelijck dat ghy my een bede consenteren sult als d’oorloghe ghedaen is. Anders en begeere ick niet voor mijnen arbeyt. Ende en wildyt niet doen, so sal ic terstont van hier reysen sonder u bystant te doen!”
     Als dit de paus hoorde, seyde hy dat hy sijn bede consenteren soude, want hy meynde wel dat hy geen onredelijcke saken begeeren en soude. Doen wa[s] de coninck verblijt ende heeft hem bereyt om te strijden ende trock buyten Romen, daer hy so vreeslijck sloegh inde ongeloovige dat hy het velt behielt, ende sy wierden al vluchtigh ende verlieten Romen. Doen quam coninck Anthonis weder binnen Romen met victorie, ende doen ginck hy tot den paus ende seyde dat hy weder na huys wilde reysen, ende hy begeerde dat hy hem belooft hadde. De paus seyde: “Begeert dat ghy wilt, het sal u geschien.”
     Doen seyde de coninck: “So begeere ick dat ghy my consenteert te trouwen Helena, mijn dochter ende u nichte.”
     De paus dit hoorende, seyde: “Lieve swager, begeert eenighe andere beden, want dese is tegen Godt ende teghen redene.”
     De coninck seyde: “Ghy hebt my belooft mijn bede te consenteren, ende ick en begeer anders niet. Ende en wildys niet doen, soo en sal ick van Romen niet scheyden, ick en sal de stadt berooven ende destrueren!”