• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Kariatidenkitscherig

26 juli 2016 door Marc van Oostendorp 2 Reacties

President Tsaar op Obama Beach op de voet gevolgd (27/60)

Door Marc van Oostendorp

Deze zomer publiceren nrc.next en NRC Handelsblad de roman President Tsaar op Obama Beach van A.F.Th. van der Heijden als feuilleton. De afleveringen verschijnen ’s ochtends <op de website van de krant>. In de loop van de dag blog ik een bespreking. Vandaag: aflevering 27. <blendle>

kariatidenAh! De Griekse oudheid! De oorsprong van onze cultuur! Wie denkt er niet dag en nacht aan! Natan – van wie we sinds aflevering 18 weten dat hij op het gymnasium heeft gezeten – in ieder geval wel.

Wanneer hij vier soldaten op een rijtje ziet staan, moet hij bijvoorbeeld niet alleen aan Athene denken, nee dan dringt dat beeld zich aan hem op:

Op dat moment leken de vier aan onze kant, waarachter de andere vier wegvielen, met hun kist uit zwart papier geknipt, en drong het beeld van de kariatiden op de Akropolis zich op

Wat is er nu zo onontkoombaar aan dat beeld? In welk opzicht helpt het om die kariatiden voor je te zien? Zijn kariatiden uit zwart papier geknipt? Nee, het zijn stenen beelden van vrouwenfiguren die fungeren als zuilen en de last op hun hoofd dragen. (Er zijn ook zuilbeelden die hun handen gebruiken, de atlanten.)

Winkel van Sinkel

Dragen de soldaten ook de kist op hun hoofd? Zoiets heb ik nog nooit gezien, het gebeurde niet bij de terugkomst van de slachtoffers van de MH17 en als de schrijver het veranderd is, zou je denken dat hij daar een bedoeling mee had, maar die is volkomen onduidelijk.

En dan zijn het ook nog eens niet zomaar kariatiden, en niet de kariatiden van de Winkel van Sinkel in Utrecht, maar die van de Akropolis die zich aan Natan opdringen. Wat moeten we daar van denken? Dragen ze een jurk? Hebben sommigen hun linkerbeen naar voren en anderen hun rechter? Zie ze er allemaal net een beetje anders uit?

Interessant

Zijn ze namaak, en staan er vijf originelen in het Acropolis-museum, beneden, bij het wandelpad; en één in het British Museum? Op de Acropolis staan ze (of hun kopieën) bovendien allemaal met hun gezicht naar je toe, is dat geen vreemde manier om een kist te dragen?

Hebben de kariatiden anders een of andere mythische bijbetekenis waaraan je zou kunnen denken als je mensen ziet met een doodskist? Bij mijn weten is er alleen een nauwelijks interessant verhaal (straf van de goden) te vertellen over die vrouwen.

Begrijpen

Er is eigenlijk geen enkele redelijke overeenkomst te bedenken tussen die soldaten en die beelden, behalve dat ze gezamelijk iets dragen. Maar om nu te zeggen dat daardoor die ene specifieke groep zich ‘opdringt’?

Ik vind dat je lang moet zoeken om een schrijver te begrijpen, maar is deze verwijzing naar de klassieke oudheid niet een beetje kitscherig?

De A-index van vandaag is 7,95 (bovengemiddeld)
De algehele A-index komt daarmee op 8,04 (stabiel)

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: President Tsaar op Obama Beach

Lees Interacties

Reacties

  1. Wouter van der Land zegt

    26 juli 2016 om 11:51

    De vormgelijkenis is vrij sterk vind ik: van de voorzijde lijkt de daklijst van de kariatiden op een doodskist en militairen die een doodskist dragen lijken in silhouette op kariatiden (zie Google images). Het literaire punt is denk ik een omkering. De kariatiden zijn een personificatie van zuilen; de militairen worden juist als het ware zuilen en maken het beeld monumentaal.

    Beantwoorden
    • Marc van Oostendorp zegt

      26 juli 2016 om 13:03

      Ja, je kunt hierover natuurlijk van mening verschillen. Bij ieder plaatje dat ik zie van soldaten die een kist dragen, is hun hoofd natuurlijk naast de kist. In sillhouet valt dat hoofd dan weg. Bovendien hebben soldaten doorgaans geen jurken aan. Alles bij elkaar zie ik de overeenkomst dus niet, behalve dat het mensen zijn die samen iets dragen. En dan begrijp ik niet waarom de verwijzing zo precies moet zijn (‘kariatiden van de Akropolis’).

      En dat het de bedoeling is om een en ander monumentaal te maken door te verwijzen naar zo ongeveer hét symbool van de klassieke oudheid (de Akropolis), dat is geloof ik wat het voor mijn smaak nu juist wat kitscherig maakt.

      Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Paul Snoek • Een reus

Een reus kent zichzelf.
Hij zoekt een meisje zoet als een konijn
om weg te goochelen in en uit
de grote hoed van zijn hart.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

OEUVRE

Het oeuvre van de dood is wel onmetelijk,
maar elke bladzij, blad na blad, is vastgeplakt
en ieder deel staat vastgespijkerd op de plank
en elke plank: nog in de boom onuitgehakt.

Bron: Barbarber, december 1969

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

11 juli 2025

➔ Lees meer
26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

10 juli 2025

➔ Lees meer
Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

8 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1914 Karel Meeuwesse
1936 Mieke Smits
1939 Seth Gaaikema
sterfdag
1978 Sonja Witstein
2021 Mark de Haan
➔ Neerlandicikalender

Media

De laatste keuze van Rogi Wieg

De laatste keuze van Rogi Wieg

9 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Van Lacarise den katijf die enen pape sach bruden zijn wijf

Van Lacarise den katijf die enen pape sach bruden zijn wijf

8 juli 2025 Door Vianne Cré Reageer

➔ Lees meer
‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

5 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d