President Tsaar op Obama Beach op de voet gevolgd (38/60)

Door Marc van Oostendorp

Deze zomer publiceren nrc.next en NRC Handelsblad fragmenten uit de roman President Tsaar op Obama Beach van A.F.Th. van der Heijden als feuilleton. De afleveringen verschijnen ‘s ochtends <op de website van de krant>. In de loop van de dag blog ik een bespreking. Vandaag: aflevering 38. <blendle>

Minstens twee lijnen uit President Tsaar, zegt dr. Van Oostendorp, komen samen in de verkrachtingsscène die ons vandaag wordt voorgeschoteld.

De eerste lijn is die van Natan als marionet. Ik heb daar nu al een paar keer over geschreven: hij lijkt werkelijk iedere mening die hij heeft van iemand anders. Zijn fascinatie voor ongeschoren vrouwelijke geslachtsdelen komt bijvoorbeeld van zijn vader. Zijn ijver om de aanslag op de MX17 op te lossen is een opdracht van zijn opa.

Als die er niet zijn, doet hij wat zijn vriendin wil: Branda, die haar vriend ook in de aflevering van vandaag weer lijkt te beschouwen als een proefkonijn voor allerlei bizarre experimenten. Natan is geen autonoom persoon: zijn motivatie bestaat alleen maar uit externe, geheel en al onverwerkte, prikkels.

Dat marionettenkarakter komt hier tot een, eh, hoogtepunt. Natan komt klaar, maar zonder daar op de een of andere manier verantwoordelijkheid voor te nemen. Althans, tegen de commandant zegt hij dat hij het fijn vond, maar tegen ons zegt hij heel wat anders. Het is puur lichamelijke stimulans geweest.

Pornoblaadjes

Zelfs het idee dat hij het fijn vond wordt hem door de commandant meerdere malen in de mond gelegd (‘Hij ging af als een gieter’, ‘Je genoot er nogal van, zo te zien’, ‘…schonk je mijn slachtoffer genot’). Natan beweert dan wel dat hij het zegt vanwege de ‘verscheurende pijn’, maar dat volgt op een uitermate verwarde redenering. Het is logischer dat hij het zegt omdat de commandant dat kennelijk wil horen, want zo zit hij in elkaar.

De tweede lijn komt hier tot uiting doordat Natan kennelijk zijn informatie in sexualibus moet halen van een televisieprogramma, en dan nog van een programma dat genoemd is naar een ‘oude pornofilm’, zoals hij eerder zijn informatie over het vrouwelijk geslacht in weerwil van zijn grote vaardigheid met het internet haalde uit oude pornoblaadjes van zijn vader. Eigenlijk is deze tweede lijn dan ook niet echt onafhankelijk van de eerste – hij laat vooral zien dat Natan eigenlijk denkt zoals zijn vader. Zijn Oedipus-complex is zelfhaat van zijn vader.

Zandhazen

Er zit ook nog iets vreemds in deze aflevering en dat is de ongecompliceerde manier waarop de Azovs met homoseksualiteit omgaan. De échte Azovs zijn Oost-Europese nazi’s en hebben daardoor een grote afkeer van dit type seksuele beleving. Ik weet ook wel (zegt dr. Van Oostendorp) dat zulks het verkrachten van mannen niet in de weg hoeft te staan – dat is immers vooral een daad van vernedering. Maar dat verklaart niet de lankmoedige manier waarop de commandant reageert op Natans bewering dat hij het ‘fijn’ vond, en al helemaal niet de verzuchting van de beulen dat het jammer is “dat wij, eenvoudige zandhazen, op de vrouwtjes aangewezen zijn”.

Ik heb het gevoel dat je met een dergelijke opmerking in de Donbass niet moet aankomen.

De A-index van vandaag is 7,83 (bovengemiddeld)
De algehele A-index is 8,0 (stabiel).