• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Decennia leeservaring afsteken

23 december 2016 door Marc van Oostendorp Reageer

Door Marc van Oostendorp

hoe-lees-ik-lidewijde-paris-boek-cover-9789046821084Ik heb het altijd wonderlijk gevonden als mensen werden geprezen omdat ze zulke ‘goede lezers’ zijn. Lezen lijkt me in de eerste plaats net zo min als kaas eten of wijn drinken een wedstrijd; het is iets dat je doet omdat het fijn is, niet omdat je er zo goed in bent of er beter in wil worden. De enige die profiteert van goed lezen, ben je zelf; en wat er precies goed is, dat bepaal je ook zelf. Goed is wat fijn is.

Maar zoals er gidsen staan om beter kaas te eten of beter wijn te drinken, zo is er nu ook een gids om beter te leren lezen. Het is geschreven door Lidewijde Paris, die uitgever is geweest, en literatuurdocent, en recensent, en tegenwoordig leesambassadeur: iemand, kortom met een enorm enthousiasme en ook een bewezen talent voor goed lezen.

Hoe lees ik? is dan ook een aardig boek.  De technieken die Paris je leert zijn een beetje schools. Ik meen me te herinneren dat de meeste onderwerpen die aan de orde komen – verschillende soorten vertellers, manieren waarop schrijvers de tijd kunnen manipuleren, het verschil tussen fabel en sujet allemaal op de middelbare school al eens aan de orde kwamen. Maar Paris legt het allemaal met aanstekelijke geestdrift uit, en gebruikt daarbij heel diverse voorbeelden: verhalen van Scandinavische auteurs, grote klassiekers uit de wereldliteratuur, de Da Vinci Code.

Pageturner

De boodschap is dat je meer plezier hebt tijdens het lezen als je begrijpt wat de schrijver aan het doen is. Ik weet eigenlijk niet of daar empirisch onderzoek naar is gedaan, want je zou natuurlijk ook het omgekeerde kunnen beweren: dat je plezier een beetje verloren gaat als je je zit af te vragen of hier een personale of een alwetende verteller in de weer is. Paris vindt het belangrijk om allerlei jargon uit de romananalyse uit te leggen; het gevaar hiervan is dat het de beginnende lezers die ze op het oog heeft hierdoor af en toe worden afgeschrikt.

Tegelijkertijd ziet ze zelf gelukkig ook in dat uiteindelijke iedere vorm van lezen goed is. Haar analyse van De Da Vinci Code vind ik bijvoorbeeld heel knap. Ze laat zien hoe de schrijver aan de ene kant eigenlijk iedere mogelijke lacune in achtergrondkennis ongemerkt invult: als je niet weet wat het Louvre is, of in welke Europese hoofdstad het ligt, word je in een bijzin ongemerkt even voorgelicht. De lezer blijft over niets in het ongewisse, behalve natuurlijk nu juist over de ene grote vraag die ook al vrijwel aan het begin duidelijk wordt gesteld: wat is hier voor een vreselijk complot aan de hand. Precies om die reden is de Da Vinci Code een pageturner.

Het gevoel levend houden

Paris contrasteert dit met Honderd jaar eenzaamheid, waarin ook een alwetende verteller aan het woord is, maar een die ons over allerlei zaken in het ongewisse laat, inclusief over wat nu eigenlijk de centrale vraag is.

De kwestie is dan: als je zoiets al niet fijn vindt om te lezen, waarom zou je het dan willen lezen? Toevallig heb ik in mijn leven een aantal keer geprobeerd Honderd jaar eenzaamheid te lezen. Juist vanwege die springerige verteller lukte het me nooit. Tot het een paar jaar geleden ineens wel lukte. En ik het prachtig vond.

Wat was er gebeurd? Ik denk dat het idee dat allerlei mensen die ik leuk en goed vind het boek kennelijk wel mooi vonden was die mij in de loop van tientallen jaren zo volhardend hielden. En het was de ervaring die ik in al die tijd opdeed, die me het boek ook lieten genieten.

Het potentiële nut van boeken zoals dit is denk ik tweeledig: het kan bij sommige mensen het gevoel levend houden dat het de moeite waard is om ooit Honderd jaar eenzaamheid te lezen. En tegelijkertijd kun je door wat van de tips te volgen van een goede lezer als Lidewijde Paris je een  een paar decennia ervaring afsteken.

Paris noemt zichzelf een leesambassadeur. Het lijkt mij, als verstokte lezer, heel nuttig dat iemand die taak op zich neemt.

Lidewijde Paris. Hoe lees ik? Met inspirerende voorbeelden uit de literatuur. Nieuw Amsterdam, Amsterdam, 2016. Meer informatie bij de uitgever.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: leesbevordering, leesonderwijs

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Paul Snoek • Een reus

Een reus kent zichzelf.
Hij zoekt een meisje zoet als een konijn
om weg te goochelen in en uit
de grote hoed van zijn hart.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

OEUVRE

Het oeuvre van de dood is wel onmetelijk,
maar elke bladzij, blad na blad, is vastgeplakt
en ieder deel staat vastgespijkerd op de plank
en elke plank: nog in de boom onuitgehakt.

Bron: Barbarber, december 1969

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

11 juli 2025

➔ Lees meer
26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

10 juli 2025

➔ Lees meer
Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

8 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1914 Karel Meeuwesse
1936 Mieke Smits
1939 Seth Gaaikema
sterfdag
1978 Sonja Witstein
2021 Mark de Haan
➔ Neerlandicikalender

Media

De laatste keuze van Rogi Wieg

De laatste keuze van Rogi Wieg

9 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Van Lacarise den katijf die enen pape sach bruden zijn wijf

Van Lacarise den katijf die enen pape sach bruden zijn wijf

8 juli 2025 Door Vianne Cré Reageer

➔ Lees meer
‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

5 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d