• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Verplicht boek voor alle Nederlandse taalkundigen

30 oktober 2017 door Marc van Oostendorp 3 Reacties

Door Marc van Oostendorp

Het kan niet gemakkelijk zijn om een Vlaamse intellectueel te zijn. Er is altijd gedoe om taal, op een manier die een Nederlander zich over het algemeen niet kan voorstellen: iedere keuze die je maakt in taalzaken – hoe nauwkeurig je je aan de standaard houdt, wat je precies als standaard beschouwt, hoeveel dialect je je permitteert – is niet alleen onderhevig aan de vooroordelen die overal aan taal vastzitten, maar ook al snel een politieke kwestie.

Een docent op de middelbare school moet bijvoorbeeld heel precies over deze zaken nadenken: wat voor regels hanteer ik voor gebruik van dialect in de klas? Hoeveel trek ik me aan van de normtaal zoals die in een ander land, Nederland, geldt? 

Goede leestips

Zo’n leraar heeft nu de beschikking over een overzichtelijk en helder geschreven handboek: De vele gezichten van het Nederlands in Vlaanderen, waarin 16 Vlaamse taalkundigen niet zozeer uit de doeken doen hoe het moet, maar met feiten uitleggen wat de wetenschap weet over de huidige stand van zaken en zo de belangrijkste begrippen in de discussie weet te verhelderen: hoe zit het nu eigenlijk met de ’tussentaal’ waar iedereen het over heeft (die is veel minder Antwerps dan menigeen denkt)? Wat voor taal spreken jongeren met een migratie-achtergrond (dat is misschien helemaal niet zo’n coherente taalvariëteit)?

Het is een heel nuttig handboek geworden voor iedereen die in een betrekkelijk kort bestek op de hoogte wil worden gebracht van de wetenschappelijke discussie over taal in Vlaanderen, al is het maar doordat de auteurs tot de wetenschappelijke top horen in ons vak en redacteur De Sutter ze er allemaal toe heeft weten te bewegen een heldere stijl te handhaven, goede leestips te geven en alle kernbegrippen uit te leggen.

(Taal)culturen

Je kunt natuurlijk altijd zaken aanwijzen die ontbreken. Ik betreur bijvoorbeeld dat er geen apart hoofdstuk is over de relatie met het Frans (leenwoorden, grammaticale invloed) zoals die er wel is voor het Engels; hoewel je dat feit misschien op zichzelf al als een relevant taalpolitiek gegeven kunt aanwijzen. Ook een hoofdstuk waarin onderzoek naar de verschillende instituties wordt beschreven (de Taalunie, de VRT) had in dit boek geloof ik niet misstaan.

Veelzeggend is dat er aan het boek alleen Vlamingen meewerken – waarvan er twee in Nederland werken: Stefan Grondelaers en Walter Haeseryn, beide verbonden aan de Radboud Universiteit. Ik weet niet of De Sutter naar Nederlandse auteurs heeft gezocht, maar als hij het had gedaan, had hij ze waarschijnlijk niet gevonden. Er zijn eigenlijk nauwelijks of geen Nederlanders die zich bezighouden met de taalsituatie in Vlaanderen. Dat is deels waarschijnlijk een teken van de bijna wanhopig stemmende desinteresse die Nederlanders aan de land leggen voor hun buurland (of zelfs buurlanden). Ik denk dat de Nederlandsetaalkunde ervan zou profiteren als meer taalkundigen gebruik zou maken van het feit dat dezelfde taal in twee zo verschillende (taal)culturen functioneert. Wat dat betreft zou dit boek ook verplichte kost moeten zijn voor iedere Nederlandse taalkundige.

Nu valt het, is mijn ervaring, ook niet mee om als Nederlander iets te zeggen over de Vlaamse taalsituatie. Al snel vindt men dat je stelling neemt, en komt iemand die het niet met jouw positie eens is je uitleggen dat je niet begrijpt hoe het in Vlaanderen zit. (Als je een andere stelling inneemt, komt iemand anders je datzelfde uitleggen.) Maar ook in dat geval is het beter om goed beslagen ten ijs te komen. En ook dan is het boek van De Sutter en zijn collega’s onontbeerlijk.

Gert De Sutter (red.) De vele gezichten van het Nederlands in Vlaanderen. Een inleiding tot de variatietaalkunde. Leuven / Den Haag: Acco, 2017. Bestelinformatie bij de uitgever.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: taalbeleid, taalvariatie, variatielinguïstiek, Vlaanderen

Lees Interacties

Reacties

  1. WebredMiet zegt

    30 oktober 2017 om 08:11

    Een heel eerlijke bespreking, en uit ervaring kan ik zeggen dat het inderdaad niet meevalt om in Vlaanderen taalonderzoeker te zijn naar je eigen moedertaal. Een vraagje wel: wat bedoel je precies met ‘onderzoek naar de instituties’? Ze bestaan al een hele tijd en zijn behoorlijk helder over hoe ze tegenover taal en het Nederlands staan. Als je wil weten hoe het er achter de schermen aan toegaat, hoe de samenwerkingen verlopen en dergelijke: dat is een onderwerp waar ik al enkele keren een lezing over heb gegeven. Dat zijn ook geen geheimen. Dus wat voor onderzoek zou er volgens jou dan gevoerd moeten of kunnen worden?

    Beantwoorden
  2. Gerard van der Leeuw zegt

    31 oktober 2017 om 10:17

    Als het gaat om desinteresse in Vlaanderen of buurland Duitsland, ben ik géén Nederlander. ik ken Vlaanderen goed, ken ook de literatuur en dat geldt ook voor Duitsland. van die eenzijdige oriëntatie van de gemiddelde Nederlander op de Angelsaksische cultuur (ik zwijg over Amerika) begrijp ik niets……Ik betreur het dat de stationsrestauratie in Antwerpen geen ‘broodje hesp’ meer verkoopt, maar een ‘broodje ham’. Ik geef toe: ik ken de engelse literatuur veel minder.

    Beantwoorden
  3. Maurice Vandebroek zegt

    2 november 2017 om 12:08

    De Nederlandse taalkundige Joop van der Horst (hoogleraar aan de Leuvense universiteit) is in ieder geval goed geïnformeerd over het Nederlands in België. Dat leid ik in ieder geval af uit wat hij er zoal over schrijft.

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

W.L. Penning • Het monster

Doller dan ooit is ’t monster losgebroken,
En menschen worden wilde beesten;
Helsch viert het kwaad zijn gloriefeesten –
Tot de overmacht heeft rechtgesproken

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

SPROOKJE

Om middernacht word ik een pompoen en drijf ik weg in een muiltje

Bron: datering; 1971-1972; niet eerder gepubliceerd

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

7 oktober 2025: een cadeautje voor secties Nederlands

7 oktober 2025: een cadeautje voor secties Nederlands

18 juli 2025

➔ Lees meer
19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

15 juli 2025

➔ Lees meer
1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

11 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1801 Taco Roorda
1901 Wim Caron
sterfdag
1901 Jan ten Brink
1919 Jacob Verdam
2010 Hans den Besten
➔ Neerlandicikalender

Media

De Literaire Letterenshow met Mustafa Stitou en Auke Hulst

De Literaire Letterenshow met Mustafa Stitou en Auke Hulst

19 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

15 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 3 Reacties

➔ Lees meer
Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

14 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d