• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

grot / spelonk

21 februari 2019 door Redactie Neerlandistiek 2 Reacties

Verwarwoordenboek Vervolg (107)

Vanwege chaos bij de redactie verschijnt deze aflevering van het Verwarwoordenboek op donderdag in plaats van woensdag

Door Jan Renkema

In het Verwarwoordenboek worden zo’n 500 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Talrijke lezers hebben woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek.

Mocht u ook een ‘verwarpaar’ behandeld willen zien, plaats dan een reactie onder deze rubriek. Kijkt u dan wel even op de website om te zien of de woorden al zijn opgenomen.

grot / spelonk

Er is een klein betekenisverschil.

grot onderaardse ruimte, ontstaan door inwerking van water

Deze grote zeegrot in Griekenland, eigenlijk een onderaardse rivier, werd wel gedacht de ingang tot de onderwereld te zijn.

spelonk holte in een berg

Archeologen hebben deze berg onderzocht en vonden in een nog onontdekte spelonk rotstekeningen van duizenden jaren oud.

Een ‘holte in een berg’ is ook een ‘onderaardse ruimte’. Er is dus overeenkomst in betekenis. Maar het verschil zit in het ontstaan van de ruimte of holte. Een spelonk ontstaat door een ‘bergbeving’, bijvoorbeeld een inwendige instorting. Een grot ontstaat door de inwerking van onderaards rivier- of zeewater, bijvoorbeeld koolzuurhoudend water waarin kalksteen oplost.

Een holbewoner, waar zou die liever leven, in een spelonk of in een grot? Waarschijnlijk in een spelonk, want die is doorgaans droger. Een grot is vaak nogal vochtig als gevolg van het doorsijpelende water met als gevolg: stalactieten (hangend) en stalagmieten (staand).

Grotten zijn ook vaak groter dan spelonken. Er bestaan enorme grottenstelsels (geen spelonkenstelstels). Verwarrend is dat we de onderaardse mergelgroeven in Limburg ook grotten noemen. Ja, af en toe is handig gebruikgemaakt van een onderaardse, drooggevallen rivierbedding, maar toch. De dichtstbijzijnde grotten zijn de grotten van Han in de Ardennen.

Verwarrend is ook dat we ook over ‘speleologen’ spreken als het gaat om grotonderzoekers, maar misschien moeten we dat maar voor lief nemen: speleologie als tak van aardwetenschap die zich bezighoudt met holenonderzoek in het algemeen.

Tot slot, er zijn ook catacomben en crypten. Dat zijn eveneens onderaardse ruimten. Maar een catacombe is een onderaards grafcomplex, en een crypte is een onderaardse grafkelder of kapel. Zo dat is ook weer duidelijk.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: Verwarwoordenboek, woordbetekenis

Lees Interacties

Reacties

  1. Rob Duijf zegt

    21 februari 2019 om 16:01

    ‘Holbewoner’ is wel een archaïsch begrip. De Neanderthaler/Denisovamens en Cro-Magnon (de moderne mens) leefden in het paleolithicum (oude steentijd) en waren jager/verzamelaars. Ze waren dus vooral onderweg om te jagen. Incidenteel zochten ze de beschutting van grotten, spelonken of abri’s, getuige de restanten van hun aanwezigheid, zoals menselijk en dierlijk botmateriaal, gebruiksvoorwerpen en de prachtige tekeningen die in een aantal grotten zijn teruggevonden.

    Beantwoorden
  2. Bert Mostert zegt

    21 februari 2019 om 18:17

    Volgens mijn taalgevoel is een spelonk nauwer, meer een spleet en een grot een grote ruimte. Zo zijn er zowel in de grotten van Remouchamps als in die van Han ruimtes die zalen worden genoemd. Ervan uitgaand dat het artikel de situatie vanuit Nederland beschrijft, zijn eerstgenoemde grotten overigens veel dichterbij dan die van Han.

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

D. Hillenius • Wij hebben nog vergeten

men laat Hongaren de zee zien
hijst Hollanders op bergen
beren op fietsen
opoe Moses maakt schilderijen

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

Van zomers die wij niet kennen
ritselen de blaren,
in winters die wij niet kennen
sneeuw onhoorbaar valt.

Bron: Uit de hoge boom geschreven, 1967

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

7 oktober 2025: een cadeautje voor secties Nederlands

7 oktober 2025: een cadeautje voor secties Nederlands

18 juli 2025

➔ Lees meer
19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

15 juli 2025

➔ Lees meer
1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

11 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1933 Aad Nuis
sterfdag
1994 Jacob Drewes
➔ Neerlandicikalender

Media

Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

15 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 3 Reacties

➔ Lees meer
Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

14 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

13 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 2 Reacties

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
%d