• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Ruimte voor eenlingen en tolerantie voor afwijkingen van de sociale norm

11 januari 2021 door Marc van Oostendorp 3 Reacties

Door Marc van Oostendorp

Het hoofdredactioneel commentaar van de NRC naar aanleiding van de dood van Nobelprijswinnaar Martin Veltman (1931-2021) was vrijdag wat lastig te volgen. ‘Aan het front van de wetenschap hoeft niet alles netjes te zijn’. Waar dat gebrek aan netheid nu precies uit bestond, wordt niet heel erg duidelijk. De kernzin lijkt mij: “Want met alle sublieme kwaliteiten van de Nederlandse wetenschapscultuur, zijn ruimte voor eenlingen en tolerantie voor afwijkingen van de sociale norm niet de best ontwikkelde eigenschappen – om het diplomatiek te zeggen.”

Tolerantie

Waarom het nodig is om dat dan zo “diplomatiek” te zeggen, weet ik niet. Duidelijker wordt het er niet van. Het zal toch niet over Veltman zelf gaan, want die is al decennia met pensioen, en dat hij ooit naar Amerika vertrok, is nog weer langer geleden. Je zou zeggen dat zoiets geen hoofdredactioneel commentaar in de krant verdient, Die hoofdredactie moet wel aan actuelere gevallen denken van mensen wier carrière gefnuikt is door eenlingschap of afwijkingen van de sociale norm. En bovendien moet het dan naar de indruk van die hoofdredactie elders beter gaan.

Nu denk ik dat er wel wat in zit, en daarom is het zo jammer dat er zo’n diplomatiek redactioneel geschreven is.

Het Nederlandse wetenschappelijke bedrijf is voor een groot deel conformistisch. Daarover wordt af en toe gesproken in termen van politieke voorkeur – één groot D66-bolwerk, die academie, allemaal fans van Ingrid van Engelshoven – maar dat is voor mij hooguit een afgeleide van de grote sociale eenvormigheid. Ze zijn er wel, de hoogleraren die fan zijn van hiphop, of die zich kleden in cowboylaarzen, maar ze zijn een minimale minderheid. (Waartoe ik zelf ook niet behoor, daar gaat het niet om.) Je zou verwachten dat je onder wetenschappers veel excentriekelingen tegenkomt, en een jaar of twintig kende ik er ook nog wel een aantal. Maar dat aantal is duidelijk verminderd, net als de tolerantie voor dat excentrieke gedrag, vooral als het niet gaat om genieën zoals Veltman.

Bedekte termen

We wonen bij wijze van spreken allemaal in Bilthoven. Waar Veltman overigens ook overleed.

Het verklaart misschien ook het gebrek aan rebellie – de problemen die de vakbonden of een groep als WO in Actie hebben om mensen te mobiliseren voor hun acties. Natuurlijk zijn daar ook nobele redenen voor – men wil de eigen studenten niet in de steek laten – maar conformisme speelt ook echt een rol.

Nederlandse wetenschappers zijn in doorsnee heel brave burgers. Het gekke is dat dit een onderwerp is waarover ook alleen in heel bedekte termen kan worden gesproken, blijkens het commentaar van de NRC. Waarom zo diplomatiek?

Afbeelding: Martin Veltman, Wikipedia

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel

Lees Interacties

Reacties

  1. Lucas zegt

    11 januari 2021 om 08:55

    Als ik ooit terugkom naar Nederland om aan een universiteit te werken, zal ik wat tattoos en piercings nemen, en college geven in een tanktop 🙂

    Maar dat conformisme: dwingen we dat onbewust af of selecteren we daarop? We willen mensen die representatief kunnen zijn als ze onderwijs geven enzo. Ik denk dat een sollicitant met piercings en tattoos minder kans heeft op een baan als UD. Middenklasse selecteert middenklasse.

    Beantwoorden
    • Marc van Oostendorp zegt

      11 januari 2021 om 09:12

      Ja, dat laatste speelt natuurlijk een rol. Maar piercings en tattoos maken iemand onderzoek niet slechter, en diens onderwijs misschien wel beter (ik kan me in ieder geval voorstellen dat een grotere diversiteit aan docenten een gunstig effect heeft).

      Wel ben ik nu vast van plan om naar jouw proefcollege te komen als je ooit hier in Nederland solliciteert.

      Beantwoorden
  2. Robert Kruzdlo zegt

    11 januari 2021 om 14:18

    Martin Veltman: ‘Talen, dat zijn allemaal voorschriften die door mensen zijn opgesteld. Ik ben altijd meer geïnteresseerd geweest in voorschriften die “niet” door mensen zijn gemaakt,’ Wat waren de omstandigheden van Veltman die hierdoor zijn succes behaalde? Amerika?

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Willem Bilderdijk • Het Spaansch en ’t Fransch

Maar weg met u, ô spraak van bastertklanken,
Waarin hyeen en valsche schakals janken;
Verloochnares van afkomst en geslacht,
Gevormd voor spot die met de waarheid lacht

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

IN DROOM

In een bladstille droom
hoorde ik kreunen op de weg.
Mijn vader sprong op
uit zijn stoel bij het raam –
wij waakten die nacht –,
snelde de tuin door, ik ook.

Het licht van de maan
omrandde met scherpe glanzen
boomstronken, een wagenschot,
de struiken, ieder blad.
Ik zelf lag daar in het donker
in de regen languit op het pad.

Bron: Tirade, november-december 1959

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

23 mei 2025: Nijmegen taalhoofdstad

23 mei 2025: Nijmegen taalhoofdstad

16 mei 2025

➔ Lees meer
26 mei 2025: Nederlands Centraal

26 mei 2025: Nederlands Centraal

7 mei 2025

➔ Lees meer
9 mei 2025: een avond over patiëntenliteratuur in Perdu

9 mei 2025: een avond over patiëntenliteratuur in Perdu

7 mei 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1891 Jef Leenen
sterfdag
1940 Jacob Hiegentlich
1947 Jacobus Heinsius
2022 Thijs Pollmann
➔ Neerlandicikalender

Media

Verschenen: Romanreuzen

Verschenen: Romanreuzen

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
25. alkalommal rendezték meg a Magyarországi Néderlandisztika Napját

25. alkalommal rendezték meg a Magyarországi Néderlandisztika Napját

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De Vliegende Hollander. De Mythe bij Gerard Reve, Jef Last en Louis Ferron

De Vliegende Hollander. De Mythe bij Gerard Reve, Jef Last en Louis Ferron

12 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek 1 Reactie

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d