Op de website van het Dagblad van het Noorden las ik zondag de volgende kop:

• Eline (14) uit Sleen fietst rond met ijscokar en verdient serieus geld. “Ik moest na de eerste dag alweer nieuw ijs bestellen”

Uit de context kon ik wel opmaken dat serieus geld zoiets betekende als ‘veel geld’, maar ik kende deze verbinding niet.

Dat ik iets niet ken, betekent natuurlijk niet dat het wat nieuws moet zijn, dus ik ben even gaan zoeken in de grote krantencollectie op Delpher en daar vond ik dat de string “serieus geld” in Nederlandse kranten in totaal maar 37 keer voorkomt: 30 keer in de twintigste eeuw en 7 keer in de periode 2000-2005. In oudere kranten is de verbinding niet te vinden. Kranten van na 2005 staan nog niet in Delpher.

In de 20e eeuw komt “serieus geld” ook nog vooral voor aan het einde van de eeuw: 14 van de 30 twintigste-eeuwste eeuwse vindplaatsen stammen uit het decennium 1990-1999.

De oudste vindplaats waarin de string “serieus geld” de betekenis ‘veel geld’ lijkt te hebben, is er een uit 1972:

• Toen hij vorige week officieel te koop werd aangeboden, wilde alleen Bournemouth uit de derde divisie serieus geld voor hem bieden.

Die zin is overigens een twijfelgeval: serieus zou er ook een apart zinsdeel met de betekenis ‘in alle ernst’ kunnen zijn.

In oudere vindplaatsen staan serieus en geld toevallig naast elkaar. Daarin betekent serieus bijvoorbeeld ‘in alle ernst’ of ‘met verantwoordelijkheidsbesef’, zoals in de volgende fragmenten:

• De leden van een zwemclub besluiten héél serieus geld te gaan sparen voor de bouw van een eigen zwembad.
• … en toen was hij wel gedwongen hiervan af te zien en serieus geld te verdienen.

De laatste voorbeeldzin komt uit een artikel dat in 1935 in verschillende kranten heeft gestaan, die allemaal apart worden geteld, waardoor “serieus geld” in de jaren dertig duidelijk vaker lijkt voor te komen dan in de decennia ervoor en erna: in de jaren twintig en veertig is de string helemaal niet te vinden, in de jaren tien één keer en in de jaren vijftig ook weer nul keer. De vindplaats uit de jaren tien is een valse: daarin is Serieus de kop boven een advertentie die met Geld begint. De oudste vindplaats is uit 1907 en ook daarin is serieus geld geen woordgroep: de twee woorden staan er in twee verschillende advertenties, die niets met elkaar te maken hebben.

Tegenwoordig is “serieus geld” duidelijk vaker in gebruik. Even zoeken met Google laat zien dat de string op de website trouw.nl sinds 2001 al 25 keer is gebruikt. Op ad.nl komt ie zelfs 131 keer voor, al zitten daar zo te zien wat dubbeltellingen bij. In Vlaanderen lijkt de constructie iets minder hard in opkomst: ze staat 8 keer op demorgen.be en 4 keer op hln.be.

Als extra controle heb ik ook het Woordenboek der Nederlandsche Taal geraadpleegd. Dat noemt noch bij serieus, noch bij geld deze vaste verbinding. Ook is uit de betekenis van serieus niet op te maken dat het woord in de betekenis ‘veel’ kan worden gebruikt.

Dat rechtvaardigt de conclusie dat serieus geld in de betekenis ‘veel geld’ inderdaad een nieuwe woordgroep is in het Nederlands, die mogelijk in de jaren zeventig is ontstaan, maar die pas in de jaren negentig sporadisch in kranten verschijnt en pas in de eenentwintigste eeuw gebruikelijk wordt – in Nederlands nog iets sneller dan in Vlaanderen.