• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

daar ligt alles PLAT

28 oktober 2021 door Marc van Oostendorp Reageer

De bundel Bezette stad van Paul van Ostaijen vestigt op allerlei manieren de aandacht op het feit dat ze gemaakt is, en dat ze in een bepaalde tijd gemaakt is. De exuberante typografie, de manier waarop letters over de pagina’s zijn gestrooid: dat alles maakt het onmogelijk om te negeren dat iemand de woorden op papier heeft gezet. De talloze verwijzingen naar vooral de populaire cultuur van honderd jaar geleden én de Grote Oorlog plaatsen het nadrukkelijk in de tijd.

En toch heeft Matthijs de Ridder met zijn boek Boem paukeslag iets oorspronkelijks gedaan: hij heeft een boek geschreven over een bundel dat gebouwd is rondom de totstandkoming van die bundel. Het boek begint een paar maanden voor het ontstaan ervan, als Van Ostaijen met zijn ziel onder zijn arm in Berlijn zit. Het is 1920 – wanneer komt er eindelijk eens een einde aan de oorlog die al twee jaar geleden afgelopen was? De nieuwe maatschappij die erna zou komen, komt daar nog wat van? En hoe moet het eigenlijk met de avantgarde-kunst die gaandeweg lijkt vast te lopen?

Vervolgens beschrijft De Ridder de belangrijkste gedichten uit Bezette stad uitvoerig, in ongeveer de volgorde van hun ontstaan, en met behalve aandacht voor hun boodschap en hun vorm, ook vaak voor het ontstaan ervan. Waarom heeft het woord zeppelin als enige in de bundel een vorm die iconisch is – de vorm dus van een zeppelin?

De Ridders enthousiasme, voor Van Ostaijen en voor Bezette stad, dat hij rekent tot het beste dat de Europese avantgarde aan poëzie heeft voortgebracht, werkt aanstekelijk. Ik vind dat nu bijvoorbeeld ook, dat Bezette stad het beste is van de Europese avantgarde. Je hebt soms iemand nodig die je bij de hand neemt om te laten zien: kijk, dit is bijzonder, en dit. En in een bundel als deze, die zo duidelijk als doel had om de eigen tijd te weerspiegelen – De Ridder laat zien dat er twee stromen door het boek lopen, een persoonlijke en een over de buitenwereld – werkt zo’n “biografische” vorm heel goed. De vele voetnoten die er nodig zijn om filmtitels en liedteksten te verklaren krijgen zo zelf ook nog enige inbedding. Je komt even te leven in het Berlijn en het Antwerpen van honderd jaar geleden, en voor niemand was de bundel, dit meesterwerk, zo goed te begrijpen als voor wie toen leefde.

Matthijs de Ridder. Boem paukeslag. Op strooptocht door Paul van Ostaijens Bezette stad. Pelckmans, 2021. Bestelinformatie op internet.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: 20e eeuw, Paul van Ostaijen

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Willem Bilderdijk • De wenschen

Naauwlijks vraagt hy geld en goed,
Of hy zwemt in overvloed.
Straks begeert hy vrouwenmin:
Hy verzadigt zich daar in.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

In de juniavond was het dorp leeg,
uilen zoefden over,
iedere rieten pyramide zweeg.
 

Bron: Uit de hoge boom geschreven, 1967

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

5 september 2025: Jaarcongres van de Werkgroep Zeventiende eeuw

5 september 2025: Jaarcongres van de Werkgroep Zeventiende eeuw

15 juni 2025

➔ Lees meer
20 juni 2025: Presentatie Vertalen wat er niet staat

20 juni 2025: Presentatie Vertalen wat er niet staat

14 juni 2025

➔ Lees meer
14 juni 2025: Programma rondom Een nieuw geluid

14 juni 2025: Programma rondom Een nieuw geluid

11 juni 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1834 Jan ten Brink
sterfdag
2020 Hans Ekkel
➔ Neerlandicikalender

Media

De internationale positie van het Engels

De internationale positie van het Engels

14 juni 2025 Door Marc van Oostendorp Reageer

➔ Lees meer
Inspiratiesessies in het Universitair Museum Utrecht

Inspiratiesessies in het Universitair Museum Utrecht

11 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De Inktpodcast 29: Muziek voor tekst deel I

De Inktpodcast 29: Muziek voor tekst deel I

10 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d