Achter het achtervoegsel 21

Samen éten op feestdagen is een groot goed, maar samen kókkerellen op feestdagen is een nog groter goed. Als kind – we spreken over de jaren zeventig – kon je me dan ook geen groter plezier doen dan met fonduen. Kleine stukjes vlees aan een lange vork prikken en die garen in kokendhete olie, was voor mij je van het. Behalve dan wanneer je die lange vork vanuit de fonduepan gedachteloos direct in je mond stak…

Aan gourmetten en steengrillen hebben mijn ouders zich nooit gewaagd. En toen ik later op mezelf ging wonen, heb ik ook nooit de behoefte gevoeld een gourmetstel of een steengrillsteen aan te schaffen. Hoewel ik als liefhebber van het suffix -ette bijzonder gevoelig ben voor apparaten waarvan de naam eindigt op dat prachtige achtervoegsel, heb ik tot nu toe altijd weerstand kunnen bieden aan het aanschaffen van een (tweedehands) Balconette, Triplette, Pizzarette of Grillerette. 

Balconette

Fonduen, steengrillen en gourmetten doen we over het algemeen in de woonkamer, maar in 1971 is op de Hiswa – een beurs van de Nederlandse Vereniging voor Handel en Industrie op het gebied van Scheepsbouw en Watersport – ook een grote serie barbecues om in de buitenlucht eten te bereiden. Een noviteit van de firma Vroom & Dreesmann is de balconette, ‘een barbecue voor op het balkon’. Dit apparaat is niet bedoeld om neer te zetten, maar om als een bloembak aan het balkon te hangen. De balconette wordt namelijk geleverd met “verstelbare ophang-haken”. Inclusief draaispit en rooster kost het de buitenkok 55 gulden (Het Parool, 4 maart 1971). 

Een afbeelding van een originele balconette heb ik niet kunnen vinden, maar een vergelijkbaar product voor mensen zonder tuin maar met balkon zijn nog altijd te koop. Afbeeldingen van de balconette als een soort bustehouder zijn daarentegen wel ruimschoots voorhanden. Dat het suffix -ette het goed doet in benamingen voor vrouwelijke onderkleding, hebben we in de afleveringen Onderwonder en Past u precies! van deze rubriek al eerder gezien.  

Triplette

Wie zorgt voor het ontbijt? Wie helpt de kinderen op tijd naar school? Wie zorgt dat elke dag alles in huis reilt en zeilt? En wie staat er altijd met raad en daad klaar? Het antwoord op deze vragen geeft Moulinex niet in de paginagrote advertentie die op 2 mei 1981 in het Algemeen Dagblad verschijnt, maar het laat zich – iets meer dan een week voor Moederdag – wel raden. Hoe de andere gezinsleden moeder kunnen bedanken voor al deze goede zorgen, is eenvoudig. Geef haar een elektrisch (keuken)apparaat cadeau! Bijvoorbeeld de Moulinette – waarover een andere keer meer – of de Triplette.    

De Triplette – een nieuw product op de Nederlandse markt – is bedoeld voor de echte smullers. Het is een multifunctioneel apparaat, geschikt om aan tafel te grillen, te gourmetten, te racletten en crêpes te bakken. Met de bijgeleverde geëmailleerde schaaltjes met ‘koud’ handvat – een handvat dat dus niet warm wordt tijdens de bereiding van het eten – een houten verdeelharkje (prachtig woord!) en een houten spatel kunnen zes personen tegelijkertijd naar hartenlust hun kookkunsten tonen. 

Was de Triplette een verkoopsucces in Nederland? Hadden mensen behoefte om naast een eerder aangeschaft fonduestel of gourmetstel nog een ander ruimte-innemend apparaat voor sporadisch gebruik aan te schaffen? Feit is dat Delpher na de introductiecampagne uit 1981 geen advertenties meer herbergt voor de Triplette. 

Hoe de Triplette precies aan haar naam is gekomen, weet ik niet. Het lijkt iets te maken te hebben met drie (tri-). Zou er een verband zijn met de driehoekige pannetjes? Dat het samenhangt met het aantal bereidingswijzen lijkt niet voor de hand te liggen. In de reclametekst noemt Moulinex er namelijk vier: grillen, gourmetten, racletten en (crêpes) bakken. Deze Franse reclamevideo uit 1982 suggereert een relatie tussen naam en bereidingstijd. Na een opgewekt “un, deux, trois” wordt een pannetje uit de Triplette gehaald en kan een smulpaap gaan genieten. Bon appetit!

Pizzarette

De Pizzarette is al in 1993 ontwikkeld door een Zwitser, maar Nederland maakte pas in november 2009 kennis met dit apparaat. Op de Margriet Winterfair van dat jaar introduceerde het bedrijf Food & Fun B.V. deze pizzaoven op de Nederlandse markt. Het product werd in korte tijd bijzonder populair. In 2010 kreeg de Pizzarette op het PromZ Event dan ook de Publieksprijs voor het Beste Relatiegeschenk van 2010. Al snel verschenen er zeer vergelijkbare producten op de markt, zoals de PizzaGusta pizzaoven. Dat leidde dan ook tot een gerechtelijk geschil.

Een Pizzarette is een elektrische pizza-oven met een terracotta koepel en een stenen bakplaat, waarmee vier of zes disgenoten aan tafel hun eigen mini-pizza kunnen maken. De terracotta koepel houdt de smaken vast en absorbeert het vocht van de gebruikte ingrediënten, waardoor je smaakvolle en knapperige pizza’s krijgt.

Er zijn inmiddels verschillende modellen Pizzarettes in omloop. Je kunt ze bekijken op de website van Food & Fun. Voor de pizza- of pizzaretteliefhebber zijn zeker de video’s onder aan die pagina zeer de moeite van het bekijken waard.

Grillerette

Een tamelijk recente ster aan het gezellig-samen-eten-bereidenfirmament is de grillerette. Eigenlijk is dit een verbeterde versie van de traditionele barbecue op houtskool. Bijzonder is bijvoorbeeld dat je dit apparaat niet alleen buiten maar ook binnen kunt gebruiken. Anders dan een ouderwetse barbecue produceert de grillerette namelijk geen rook. De gloeiendhete kolen zitten in een speciale goed afgeschermde container en het vet uit vlees of vis komt daardoor niet terecht op de gloeiendhete kolen maar wordt opgevangen in een speciale bak. Gevolg: geen rook! 

Een ander groot voordeel ten opzichte van een gewone houtskoolbarbecue is dat de temperatuur eenvoudig te regelen is en dat het een fluitje van een cent is om de grillerette te reinigen. De kolencontainer en de onderplaat kunnen zelfs in de vaatwasser. Deze speciale barbecue luidt dan ook – aldus een verkoper van de grillerette – een nieuw hoofdstuk van ‘funcooking’ in. Het wachten is nu op een nog nieuwer apparaat, liefst met een naam die eindigt op -ette.