• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

consequent / consistent

16 november 2022 door Jan Renkema 1 Reactie

Verwarwoordenboek vervolg (293)

Afbeelding van Stephen via Pixabay

In het Verwarwoordenboek zijn 600 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Nog steeds worden woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek. De aanvullingen worden ook opgenomen in de digitale versie van het Verwarwoordenboek op www.schrijfwijzer.nl.

Wilt u ook een ‘verwarpaar’ behandeld zien? Plaats dan een reactie onder deze rubriek. Kijkt u dan wel even op de website om te zien of de woorden al zijn opgenomen.

De woorden worden wel door elkaar gebruikt, maar er zijn verschillen in betekenisnuancering.

consequent / consistent

De woorden worden wel door elkaar gebruikt, maar toch verschillen ze in betekenis.

consequent     als gevolg van het voorafgaande, in overeenstemming met;

ook: steeds, voortdurend

  • Het is zaterdagmiddag en ik probeer heel consequent te zijn: de kinderen mogen overdag niet op de iPad.
  • Geen prik willen, maar wel aanspraak maken op zorg bij besmetting, dat is niet consequent.
  • We zijn er trots op dat ons bedrijf consequent hoog blijft scoren.

consistent       vrij van innerlijke tegenspraak, in overeenstemming met wat vooraf gaat en/of volgt, met elkaar kloppend

  • Overheidsbeleid moet consistent zijn. Je kunt niet het openbaar vervoer afknijpen als je de files wilt tegengaan.
  • Dat vind ik niet consistent: jullie eten vegetarisch, maar jullie laten je kinderen vrijuit snoep eten.

Het is wel begrijpelijk dat deze woorden door elkaar worden gebruikt. Als iets het gevolg is van het voorafgaande (de betekenis van consequent), is er geen tegenspraak. En dan kom je dicht bij consistent in de betekenis ‘met elkaar kloppend’. Toch is er een makkelijk aanwijsbaar verschil. In consequent vloeit iets voort uit het voorafgaande. In consequent zit het Latijnse woord ‘sequens’: dat wat volgt. Bij consistent gaat het erom of iets past bij iets anders. In consistent zit een Latijns werkwoord voor ‘staan’, dus of iets stevig staat en niet zomaar omvalt. Zie voor het verschil tussen consequentie en gevolg elders in het Verwarwoordenboek.

Kun je consistent zijn en tegelijk ook inconsequent? Ja dat kan. Een politicus die de democratie als basisbeginsel onderschrijft, is consistent wanneer hij een pleidooi houdt om nieuwe partijen te toetsen op het democratisch gehalte. Maar zo’n politicus is vervolgens inconsequent wanneer hij wil gaan regeren met een partij die in noodgevallen de democratische rechtsstaat opzij wil zetten. En kan het ook andersom? Een combinatie van inconsistent en consequent? Ja zeker. Er zijn ook politici van wie je het gedrag kunt omschrijven als consequent inconsistent. Hier zien we consequent in de betekenis ‘voortdurend’ en inconsistent (grillig, veranderlijk, zonder innerlijke samenhang). U vraagt misschien naar voorbeelden van politici? Nee, deze rubriek gaat over taal.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: Verwarwoordenboek, woordbetekenis

Lees Interacties

Reacties

  1. Tim zegt

    29 september 2024 om 20:28

    Hier klopt maar weinig van. De gegeven voorbeelden zouden haast allemaal ‘inconsistent’ moeten zijn. ‘inconsequent’ wordt veelal per abuis gebruikt waar ‘inconsistent’ correct is.
    Voorbeeld: “We zijn er trots op dat ons bedrijf consequent hoog blijft scoren”
    Dat is dus onjuist, en zou inconsistent moeten zijn.

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

J. Slauerhoff • Morgen rijd ik met bedwelmende bloemen naar je toe

Morgen rijd ik met bedwelmende bloemen naar je toe.
Ik wil niet langer wachten, eindelijk weten hoe
Je bent; de bloemen zullen je verraden.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

OEUVRE

Het oeuvre van de dood is wel onmetelijk,
maar elke bladzij, blad na blad, is vastgeplakt
en ieder deel staat vastgespijkerd op de plank
en elke plank: nog in de boom onuitgehakt.

Bron: Barbarber, december 1969

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

10 juli 2025

➔ Lees meer
Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

8 juli 2025

➔ Lees meer
12 september 2025: Dag van de Nederlandse partikels

12 september 2025: Dag van de Nederlandse partikels

7 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1914 Karel Meeuwesse
1936 Mieke Smits
1939 Seth Gaaikema
sterfdag
1978 Sonja Witstein
2021 Mark de Haan
➔ Neerlandicikalender

Media

De laatste keuze van Rogi Wieg

De laatste keuze van Rogi Wieg

9 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Van Lacarise den katijf die enen pape sach bruden zijn wijf

Van Lacarise den katijf die enen pape sach bruden zijn wijf

8 juli 2025 Door Vianne Cré Reageer

➔ Lees meer
‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

5 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d