Bijna een jaar duurt de oorlog in Oekraïne nu, geen dag is voorbijgegaan zonder moordpartijen in Europa, iets waarvan het moeilijk is om je er niet vanuit een aantal verschillende oogpunten naar te kijken. BNR, toch al een van de beste radiozenders van Nederland, heeft, heel lovenswaardig sinds het begin van de oorlog een dagelijkse podcast aan het fenomeen gewijd, waarin de commentatoren Arend Jan Boekestijn en Rob de Wijk in gesprek met de presentator Hugo Reitsma gaan over de huidige stand van zaken.

Als je honderden uren luistert naar een aantal mensen, raak je op den duur vanzelf ook geïntrigeerd door die mensen, hun taalgebruik. De drie heren hebben een duidelijke rolverdeling. Reitsma is de ijverige leerling (‘oh ja’) die zijn huiswerk altijd heel goed heeft gedaan. Boekestijn de wat slordige docent die altijd heel precies vertelt uit welke artikel uit welke buitenlandse krant hij zijn informatie heeft gehaald. Maar de fascinerendste persoon is Rob de Wijk.

Op zijn Wikipedia-pagina wordt De Wijks beroep aangeduid als ‘deskundige’, en De Wijk heeft de rol van deskundige tot in de puntjes geperfectioneerd.

Toegesproken

Je kunt op verschillende manieren laten horen dat je deskundig bent. Beginners gebruiken bijvoorbeeld moeilijke woorden, maar dat is niet wat De Wijk doet. Hij bevestigt zijn expertise door het veelvuldig gebruik van hoor, vaak wel meerdere keren in een aflevering, regelmatig maar niet altijd in de combinatie ‘Dat is wel een groot probleem, hoor.’

Hij laat ook op andere manieren blijken dat zijn deskundigheid zo groot is dat hij regelmatig met de belangrijkste deskundigen ter wereld de gezamenlijke wenkbrauwen optrekt over de domheid van de politici en militairen, maar in hoor zit het allemaal.

Hoor betekent: ik vertel je iets wat jij nog niet weet. “Oekraïne kan het nog even volhouden, hoor” zeg je als je denkt dat de ander de kracht van Oekraïne niet kent. Wat dat betreft verschilt het van hè waarmee je het in ieder geval voor mogelijk houdt dat de ander dit ook weet. “Dat is een groot probleem, hoor” impliceert dat wij, de leken, niet goed weten hoe erg het allemaal wel niet is.

Je moet als luisteraar een beetje door de ergernis heen prikken van zo toegesproken te worden, en wegstrepen dat de mening van een deskundige, anders dan zijn feitenkennis, niet per se meer waard is dan de jouwe. Maar die kennis lijkt er wel degelijk te zijn – genoeg om te blijven doorluisteren.