Confuc (3) 

– Confucius, wat zou u doen als u geroepen werd om een land te besturen? 

– De taal goed gebruiken. Als de taal niet goed gebruikt wordt, zeggen de woorden niet wat ze moeten zeggen. Dan blijven de dingen die gedaan moeten worden ongedaan. 

De eerste persconferentie in het nieuwe jaar. De eerste zinnen van de minister-president lijken weinig nieuws te bevatten. “Voor 2025 is er veel besluitvorming en uitvoering voorzien.” Dit stond ook al in de troonrede. “Wij willen dit jaar leveren door plannen die we hebben gemaakt uit te voeren.” Tja, als het bij plannen zou blijven … Dan komt er een mededeling over de Voorjaarsnota.  

De minister-president 
De Voorjaarsnota, dat wordt een ingewikkelde puzzel om te leggen. Een ordentelijk besluitvormingsproces is behulpzaam om dit in goede banen te leiden. Daarom zullen de minister van Financiën en ik in de komende periode hierover verschillende gesprekken voeren in de aanloop naar de besluitvorming in het kabinet dit voorjaar.  

Hé, waarom wordt dit nu al meegedeeld? Zouden er problemen zijn? Een journalist vraagt waarom gesprekken nu al nodig zijn, en krijgt een antwoord waarin je alleen maar kunt stroopzwemmen.  

De minister-president 
Ik zei al, het vereist een ordentelijk proces, iedereen die een beetje de media heeft gevolgd de afgelopen periode, weet dat dat een ingewikkeld proces gaat worden omdat er veel financiële zaken op ons afkomen. Dat vereist zowel in het kabinet goede besluitvorming, als ook, met natuurlijk in relatie tot de Kamer, goede besluitvorming, ook met de fractievoorzitters van de dragende partijen. En daarom dat ik het ook specifiek noem zodat we in het kabinet tot de besluitvorming kunnen komen. Want laat dat duidelijk zijn: het is wel een zaak van het kabinet.  

Gelukkig vraagt de journalist door: 

Journalist  
Is dan de conclusie dat de besluitvorming het afgelopen half jaar rond financiële onderwerpen meer weghad van een puinhoop dan van een ordentelijk proces? 

De minister-president  
Dat zijn uw woorden. Ik heb het over hoe ik de Voorjaarsnota wil doen, dat wil ik in een ordentelijk proces doen. 

Zo jammer! De journalist vraagt niet door, maar druipt af met een vraag over de kerstperiode. 

De journalist 
Is deze aanvliegroute een uitkomst van uw bezinningsmomenten tijdens de kerstdagen? Want u ging tijdens de kerstdagen nadenken wat er nou het afgelopen half jaar allemaal was gebeurd.  

Minister-president 
Nee, nou ja, kijk, je denkt altijd na tijdens de kerst. Dat is onvermijdelijk. 

Waarom zo’n persoonlijke vraag naar bezinningsmomenten? Een persconferentie is geen huiskamergesprek. En waarom daarop antwoorden, als het antwoord eigenlijk luidt: ‘ik-wil-geen antwoord-geven’? Gelukkig hoorden we later in de persconferentie wel iets over een concreet onderwerp, de inflatie.  

De journalist 
De inflatie in de maand december is 3,1 procent. Hoe gaat u dat aanpakken? 

Wat een vraag! Begin januari werd dat cijfer bekend. Twee weken later moet er een plan liggen? Het antwoord kan kennelijk niet zijn dat het kabinet dit nog niet weet. Dus volgen er woorden, veel woorden. Om precies te zijn 292 woorden. Hier het begin en het einde, met enkele tekstflarden ertussen:  

De minister-president 
Nou, laat ik in eerste plaats zeggen dat de inflatie is zorgelijk hoog. (…) dat we het gewoon zien (…) de vinger naar de pols houden (…) de grootste zorg (…) omdat de winkelwagentjes steeds meer duurder worden (…) Iedereen verzekert mij ervan dat we niet in een loonprijsspiraal zitten. 

Zo moeilijk om de draad vast te houden. Wat is het verschil tussen een politicus en een trolleybus? Een trolleybus stopt als die de draad kwijt is. Nu valt de journalist uit zijn rol:  

Journalist 
Mag ik u twee suggesties doen om de inflatie aan te pakken? Beperk de huurstijging en geef subsidie op energie. 

Waarom komt de journalist met eigen suggesties? Daar hebben we parlementariërs voor. Een journalist moet toch vragen stellen over voorstellen die al in discussie zijn? De minister-president had direct een tegenvraag kunnen stellen over de kosten van deze maatregelen. Maar hij geeft een antwoord dat past bij welke suggesties dan ook.  

De minister-president  
Ik neem ze nu even mee.  

En wat nemen wij als luisteraar hieruit mee? Niet alleen geld is aan inflatie onderhevig, ook persconferenties.