De Neerlandistiekdagen bestaan in 2025 vijf jaar. Na succesvolle edities in Leiden, Groningen, Utrecht en Amsterdam vinden de dagen dit jaar plaats in Nijmegen. Op donderdag 3 en vrijdag 4 april 2025 verwelkomt de Radboud Universiteit iedereen die de neerlandistiek een warm hart toedraagt. In een samenleving waarin de taal- en leesvaardigheid steeds verder … [Lees meer...] overProgramma Neerlandistiekdagen bekend
Archief voor maart 2025
Nederlands onbelangrijk? In het buitenland niet
Nederlands studeren aan een universiteit in het buitenland is populairder dan je denkt. Het kan in 40 landen. Zo’n 16.000 studenten studeren Nederlands in het buitenland. Dit kwam op 6 maart aan de orde tijdens een radio-interview van professor Franco Paris bij het NPO 1 Radioprogramma Villa VdB. Franco Paris is hoogleraar Nederlandse literatuur aan de Universiteit van … [Lees meer...] overNederlands onbelangrijk? In het buitenland niet
P.C. Boutens • Nacht-stilte
Nacht-stilte Stil, wees stil: op zilvren voetenSchrijdt de stilte door de nacht,Stilte die der goden groetenOverbrengt naar lage wacht…Wat niet ziel tot ziel kon sprekenDoor der dagen ijl gegons,Spreekt uit overluchtse streken,Klaar als ster in licht zou breken,Zonder smet van taal of tekenGod in elk van ons. P.C. Boutens (1870-1943)Gegeven keur (1943) Abonnees … [Lees meer...] overP.C. Boutens • Nacht-stilte
Leesvaardigheid is wél een oplossing!
Wantrouw ieder die iets ten maximale heeft en zegt dat het onbelangrijk is. Een miljonair die zegt dat geld niet gelukkig maakt. Een man met tienduizenden boeken die zegt dat leesvaardigheid niet belangrijk is. (Interview met wetenschapshistoricus Wijnand Mijnhardt.)Wie de macht heeft van het woord, mag z'n woorden wijs gebruiken. Ja, we richten ons te veel op leesvaardigheid … [Lees meer...] overLeesvaardigheid is wél een oplossing!
Prachtig prisma van het kwaad
Op 13 maart 2025 werd het boek Sympathie voor de duivel van Jaap Goedegebuure gepresenteerd. Manon Uphoff hield daarbij deze toespraak. Een boek over de verbeelding van het kwaad in Nederlandse en Vlaamse literatuur, een werk waar, aldus de auteur, in een periode van ruim acht jaar aan is gewerkt—het zou een klein kwaad zijn om de vrucht van die arbeid, die bloem op de … [Lees meer...] overPrachtig prisma van het kwaad
Beatrijs (vóór 1374)
Vijftig canonteksten in de klas (8) In zijn onvolprezen Beatrijseditie vat T. Meder het werk als volgt samen: ‘In essentie wordt in de Beatrijs verhaald hoe Maria de reputatie en, in het verlengde daarvan, het zielenheil redt van een non die een ernstige misstap begaat. Deze redding geschiedt op wonderbaarlijke wijze, en daarom wordt de Beatrijs wel getypeerd als een … [Lees meer...] overBeatrijs (vóór 1374)
Erasmus, De copia verborum ac rerum
Geschiedenis van het Nederlands in 100 literaire werken (23) De bekendste Nederlandse schrijvers waren niet in Nederland geboren – Vondel, Anne Frank – of ze schreven niet in het Nederlands – Spinoza, Belle van Zuylen. Door de neiging om de Nederlandse literatuur streng af te bakenen, gaat als je niet uitkijkt het beste verloren. De grootste Nederlandse stilist aller … [Lees meer...] overErasmus, De copia verborum ac rerum
10 april 2025: 70 Jaar onderwijsdebat op de ABC-eilanden
Het Genootschap Nederland-Aruba en het Nationaal instituut Nederland slavernijverleden en erfenis (NiNsee) organiseren op 10 april een bijeenkomst: Taal: brug of barrière? 70 Jaar onderwijsdebat op de ABC-eilanden. Het debat over de taalkwestie duurt al 70 jaar. Wat doet het met de onderwijskansen van de kinderen? Wat moet er gebeuren om ontwikkeling … [Lees meer...] over10 april 2025: 70 Jaar onderwijsdebat op de ABC-eilanden
Onderzoek naar duurzaamheid in de les Nederlands
Een docent Nederlands in de Schilderswijk in Den Haag laat leerlingen debatteren over de stelling dat landen als de eilandstaat Tuvalu zelf maar een oplossing moeten zoeken voor de problemen die ontstaan door zeespiegelstijging. Een Nijmeegse docent Nederlands doet in de tweede klas een project over duurzaamheid naar aanleiding van de roman Dwarsloper van Mijke Pelgrim. En als … [Lees meer...] overOnderzoek naar duurzaamheid in de les Nederlands
15 april 2025: Het archief
Thomas Heerma van Voss geeft lezing in Porgy en Bess in Terneuzen Op dinsdag 15 april is Thomas Heerma van Voss te gast bij Porgy Literatuur in Terneuzen. Hij komt er vertellen over zijn nieuwste roman Het archief, waarin het gaat over het vasthouden aan tradities, en gaat in gesprek met het publiek over de vraag wat er van onze cultuur die we doorgeven en achterlaten … [Lees meer...] over15 april 2025: Het archief
Toch nog even dit
Voor de Vijftig Beste Nederlandstalige Boeken van de Eenentwintigste Eeuw, het vakantie-event van Mediahuis-kranten NRC Handelsblad en De Standaard, bleek de opdracht onrealistischer dan mijn eerste indrukken durfden te articuleren: de gekwalificeerde passionato’s moesten slechts tien titels opgeven. En als om de werkelijkheid nog grondiger te ondermijnen peilde de niet te … [Lees meer...] overToch nog even dit
Herinneringen aan G.J. van Bork (1935-2025), docent Moderne Nederlandse letterkunde IvN, UvA
Afgelopen dinsdag, 11 maart, overleed mijn dierbare collega Gé van Bork, in de bloei van zijn leven universitair docent Moderne Nederlandse Letterkunde aan het Instituut voor Neerlandistiek van de Universiteit van Amsterdam. Toen ik in 1969 Nederlandse Taal- en Letterkunde ging studeren was mijn waardering en bewondering voor de Vlaamse auteur Louis Paul Boon één van de … [Lees meer...] overHerinneringen aan G.J. van Bork (1935-2025), docent Moderne Nederlandse letterkunde IvN, UvA
‘Absoluut’: de mol ontmaskerd met forensische taalkunde
Deze week werd bekend dat Stijn de mol is. Veel molloten verdachten hem inmiddels, onder andere door een audio-analyse van de stem van de mol. Dat bleek niet terecht, maar de echte fanatiekelingen hadden hem wel degelijk herkend aan de hand van die korte, anonieme fragmenten: Stijn zegt namelijk vaak “absoluut”. Forensische sporen Uniek voor het … [Lees meer...] over‘Absoluut’: de mol ontmaskerd met forensische taalkunde
Taalverandering
Voor sociolinguïsten is taalverandering op allerlei manieren nauw verbonden met taalvariatie. Je bestudeert die zaken dus ook idealiter samen. Dit is het achtste college sociolinguïstiek, en het eerste in een rijtje over taalverandering. … [Lees meer...] overTaalverandering
De oorsprong van het Rotterdams
In Rotterdam gaan Mathilde en Charlene met stadsgids Herco Kruik naar een schipperskroeg op het Noordereiland en horen ze over de ‘natte T’ ’— kenmerkend voor het platte Rotterdams, dat van oudsher de taal van de werkende klasse was. De ‘t’ wordt op plekken toegevoegd waar hij niet hoort en juist weggelaten op plekken waar ie officieel wel hoort. Kruik houdt van het Rotterdams … [Lees meer...] overDe oorsprong van het Rotterdams
Docentenscholing voor Nederlandse taalverwerving in Zuid-Afrika: Eenintensieve leerervaring
Ondanks de sterke verwantschap tussen Afrikaans en Nederlands, is een grondige beheersing van het Nederlands essentieel voor docenten die het onderwijzen. Afrikaans en Nederlands delen ongeveer 90% van hun woordenschat, maar dit betekent niet dat Afrikaanstaligen automatisch vloeiend Nederlands kunnen spreken, schrijven en begrijpen. Voor academici die beide talen doceren aan … [Lees meer...] overDocentenscholing voor Nederlandse taalverwerving in Zuid-Afrika: Eenintensieve leerervaring
Te verschijnen: Jos Joosten,Och, eeuwig is zo lang
In Och, eeuwig is zo lang blaast Jos Joosten, hoogleraar Nederlandse letterkunde in Nijmegen, oude teksten nieuw leven in. Zijn invalshoek is daarbij steeds verrassend: het kan een zestiende-eeuws kruisbeeld in een kerk in Nijmegen zijn of een bruggetje in het Achterhoekse Almen. De vraag komt aan bod of Sara Burgerhart anno 1782 met #metoo te maken had. Antwoord: ja! En … [Lees meer...] overTe verschijnen: Jos Joosten,Och, eeuwig is zo lang
Jaorboek Nedersaksisch 5 (2024) verschenen
Jaorboek Nedersaksisch wil een reeks jaarlijkse publikaties zijn die de leemte opvult die ontstond nadat het tijdschrift Driemaandelijkse Bladen voor taal en volksleven in het oosten van Nederland ophield te bestaan, in de beginjaren van deze eeuw. De Stichting Sasland zorgt ook nu voor het uitgeven: een vertrouwd geluid in een nieuw jasje. In het eerste deel van het … [Lees meer...] overJaorboek Nedersaksisch 5 (2024) verschenen
Familienamen, hoe spreek je ze uit: Citroën, Thomése en Boddé
De stukjes die tot nu toe verschenen zijn in mijn serie over Familienamen gaan over namen die op zeker moment een andere uitspraak kregen doordat hun geschreven vorm op een nieuwe manier geïnterpreteerd werd. Zo ging men de ou in Van Poucke, dat is de Franse spelling voor de oe, uitspreken als ou. In Van Groeningen is oe ’t oude teken voor de lange oo, maar niemand die nog Van … [Lees meer...] overFamilienamen, hoe spreek je ze uit: Citroën, Thomése en Boddé
Kris Lauwereys • Hoeveel nachten voor wij tastbaar worden?
•• Uit Neerwaarts verzet, de debuutbundel van Kris Lauwereys. Hoeveel nachten voor wij tastbaar worden? In de straten lost de mist niet op.De hond die al dagenlang blaftheeft nog steeds zijn staart niet gevonden.Zijn poten slijten cirkels uit in steen. Ik krijg maar geen lichaam aangemeten.Je trekt het keer op keer weer uit.Er hangen in ons huis meer spiegels dan … [Lees meer...] overKris Lauwereys • Hoeveel nachten voor wij tastbaar worden?
Hertmans’ Negende
Dius is de negende roman van Stefan Hertmans. Anders dan symfonieën worden romans doorgaans niet genummerd, tenzij ze deel uitmaken van een reeks (De tandeloze tijd), of omwille van hun omvang in delen verschijnen (Het bureau). Schrijvers zullen dan ook minder geplaagd worden door het complex van "de negende" dan toondichters. Wie na Beethoven – componist van "de" negende … [Lees meer...] overHertmans’ Negende
Je weet niet wat de chatbot weet
Nooit zal het wonder van de taalmachine die mens heet bezongen zijn. Wat wij allemaal niet weten en kunnen! Een verschil maken tussen de volgende zinnen bijvoorbeeld: Als jij ook een Nederlandsetaalmachine bent, en dat ben je, anders zou je dit niet lezen, dan voel je meteen aan dat de eerste zin grammaticaal is, maar de tweede niet. Waarom? De tweede zin kan zelfs … [Lees meer...] overJe weet niet wat de chatbot weet
Neerlandistiek staakt
In het hoger onderwijs wordt gestaakt. De Nederlandse universiteiten, en veel hogescholen, zijn bezig met een estafettestaking, waarbij iedere instelling een dag staakt. Eerder deze week waren dat Leiden en Utrecht, vandaag is Nijmegen aan de beurt. De wetenschap heeft al veel schade geleden, maar als de in het hoofdlijnenakkoord afgesproken bezuinigingen doorgaan, zal de … [Lees meer...] overNeerlandistiek staakt
Suster Bertken bij de BBC
Radiozender BBC 3 heeft een documentaire uitgezonden over de Utrechtse schrijfster en kluizenares Berta Jacobs/ Suster Bertken. Janina Ramirez is in gesprek met Dieuwke van der Poel, Andrea van Leerdam toont de levensbeschrijving in een incunabel van de Utrechtse Universiteitsbibliotheek, Lieke Wijnia vertelt over haar ervaringen als 'hermit in residence' in de Jacobikerk, … [Lees meer...] overSuster Bertken bij de BBC
How similar are cousins English and Low Saxon?
Like English, Low Saxon stems from Old Saxon. So how similar are they? Have 1,500 years of history driven too big a wedge between them? Or can we still see the likeness? In this video, we'll be comparing notes. … [Lees meer...] overHow similar are cousins English and Low Saxon?
