• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Vertalen met Ikea

25 mei 2025 door Robbert-Jan Henkes 1 Reactie

Je steekt nog eens wat op van gebruiksaanwijzingen, vooral die van Ikea, want die zijn doorgaans gesteld in god weet hoeveel talen, als je ze uitvouwt heb je elektronisch verlengde armen nodig, en de gebruikaanwijzing voor de onlangs aangeschafte bovenmatras – ik zie zo snel geen leuke sprekende Zweedse naam voor het ding, en zelfs geen naam voor hoe het heet, maar wacht, het internet leert me dat het hier een ‘toppermatras’, of kortweg ‘topper’ betreft, ‘toppers met traagschuim reageren op je lichaamshouding en -temperatuur’ (oei, ik hoop dan maar dat het vriendelijke reacties zijn en niet dat ze je verstenen of inwikkelen en verstikken) – de gebruiksaanwijzing bij deze (sommigen zeggen dit) matras, laten we hem Tøppi noemen was in dier voegen heel goed voor mijn

 alsook voor mijn

 en mijn

 om maar te zwijgen van mijn

 en mijn

 en mijn inmiddels wat gesleten kennis van het

maar ook leerde ik er iets uit voor het vertalen van het Engels in (sommigen zeggen naar) het Nederlands, iets wat ik eigenlijk best wel als een vertaaltip zou willen laten gelden, want al vertalende mis je het zo.

Wat doen ze namelijk: in het Engels waarschuwen ze halverwege voor geur met ‘All new materials have their own particular smell’, terwijl er in het Nederlands staat ‘Nieuwe materialen hebben een specifieke geur’ – geheel en al correct, begrijpelijk, kort en bondig en helemaal geen Gebruiksaanwijziaans, wat je misschien zou verwachten, en zonder dat er gerept hoeft te worden van ‘alle nieuwe materialen hebben’ of ‘nieuwe materialen hebben allemaal’ en dergelijke, terwijl dat in het Engels dus wel nodig is. Iets om in het achterhoofd te houden als je het woordje all in het Engels tegenkomt en je wil of moet of mag er iets Nederlands van maken: dan is weglaten misschien wel de beste oplossing. Lang leve Ikea.

Ik moet tegelijkertijd ook denken aan de beroemde openingszin of liever gezegd -zinnen van Anna Karenina, die respectievelijk beginnen met alle (все) en alles (всё), en verletterlijkt (verwoordvoorwoord) in het Nederlands luiden: ‘Alle gelukkige gezinnen lijkende elkaar op elkaar, ieder ongelukkig gezin ongelukkig apart.’ en ‘Alles vermengd in huis der Oblonski’s.’ – hetgeen meestal wordt vertaald als iets als: ‘Alle gelukkige gezinnen lijken op elkaar, ieder ongelukkig gezin is ongelukkig op zijn eigen manier.’ en ‘Alles was in de war in huize Oblonski.’

 Maar kan dat ook zonder alle en alles? Dan krijg je: ‘Gelukkige gezinnen lijken op elkaar. Een ongelukkig gezin is ongelukkig op zijn manier.’ Daar zou je in plaats van een alles eigenlijk een altijd in willen verwerken: ‘Gelukkige gezinnen lijken altijd op elkaar. Een ongelukkig gezin is altijd ongelukkig op zijn manier.’ Goed om te weten: alles met altijd vertalen kan ook.

Met de tweede regel lukt het niet, omdat alles daar verder niet gespecificeerd wordt, en het dus echt alles-alles-alles is, en niet niets, wat in de war is.

Maar niet altijd alle alle klakkeloos overnemen als het in het Engels of in het Russisch gebruikt wordt, lijkt me dus zeker een raadgeving die ik me ter harte mag nemen.

Dit stuk is eerder verschenen op VandaagsVertaalProblemen.
Aan de eerste zinnen van Anna Karenina wijdde ik vier blogs, 58 Alle gelukkige gezin is moeilijk, 59 Alle gelukkige gezinnen worden broeders, 60 Alle gelukkige gezinnen komen in drieën, en 61 De tweede zin, en dit is feitelijk de vijfde. Een doorlopend bijgewerkt register op alle VandaagsVertaalProblemen staat in blog 345, hier.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel, Uitgelicht Tags: Russisch, vertalen

Lees Interacties

Reacties

  1. Robert zegt

    25 mei 2025 om 11:18

    Ik moet tegelijkertijd ook denken aan de beroemde openingszin of liever gezegd -zinnen van Anna Karenina

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Frans Buyle • Anders

Het was anders. De wind
was anders van toon.
Ik vroeg de weg: het kind
aarzelde ongewoon.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

BERICHT HOE WE ZITTEN

Adem zien te halen
is het enige en
kijken of er geen paard aan komt.
 

Bron: Het Zinrijk, 1971

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

25 augustus 2025: Het Colloquium Neerlandicum 2025

25 augustus 2025: Het Colloquium Neerlandicum 2025

23 juni 2025

➔ Lees meer
19 september 2025: Laatzomer Conferentie NDN

19 september 2025: Laatzomer Conferentie NDN

22 juni 2025

➔ Lees meer
2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

21 juni 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1921 Albert Sassen
➔ Neerlandicikalender

Media

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

22 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De structuur van wetenschappelijke artikelen

De structuur van wetenschappelijke artikelen

21 juni 2025 Door Marc van Oostendorp 1 Reactie

➔ Lees meer
Het culturele landschap van Frits van Oostrom

Het culturele landschap van Frits van Oostrom

19 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d