Het decembernummer van DW B is gewijd aan één woord – een woord met ten minste drie verschillende betekenissen: ‘afschrijven’. Het gebeurt vaker dat eenzelfde woord in Nederland en Vlaanderen een andere lading krijgt. Zo heet het kopiëren van de stijl van een literaire held in Nederland ‘overschrijven’, terwijl Vlamingen wel spreken van ‘afschrijven’. Maar je kunt je … [Lees meer...] overTe verschijnen: Decembernummer DW B over afschrijven
Archief voor 2025
Fadar Unsa: Het Oudnederlandse Onze Vader herzien
Op 4 november 2025 verscheen een artikel waarin ik mijn Oudnederlandse reconstructie van het Onze Vader presenteerde. Op basis van de Latijnse tekst, Oudhoogduitse en Oudengelse voorbeelden, de taal van de Wachtendonckse Psalmen, en met behulp van het Oudnederlands Woordenboek (ONW), beoogde ik een plausibele vertaling te verkrijgen van het Pater Noster die een tiende-eeuws … [Lees meer...] overFadar Unsa: Het Oudnederlandse Onze Vader herzien
Simon Vinkenoog: van Vijftiger naar voordrachtskunstenaar
Oktober 1957: dichter Simon Vinkenoog ontmoet een aantal Amerikaanse Beatdichters in de Amsterdamse jazzclub Bohemia. Vooral met Allen Ginsberg heeft hij een klik; ze worden vrienden en krijgen veel invloed op elkaars werk (Van der Bent 2000: 201). Ook Adriaan Morriën, vanaf 1959 redacteur van de grammofoonplatenserie Stemmen van schrijvers, is bij deze ontmoeting aanwezig (Van … [Lees meer...] overSimon Vinkenoog: van Vijftiger naar voordrachtskunstenaar
Computer beoordeelt wetenschap
De komst van chatbots betekent misschien wel dat het wetenschappelijk bedrijf geautomatiseerd wordt. Zetten chatbots binnenkort zelf het onderzoek op, voeren ze de experimenten uit, analyseren ze de resultaten en sturen ze ze op naar wetenschappelijke tijdschriften? Er wordt hard aan gewerkt. In een artikel in het tijdschrift Scientometrics zet de Chinese onderzoeker Zhuanlan … [Lees meer...] overComputer beoordeelt wetenschap
Verschenen: Nota Bene 2:2 (Linguistics in the Netherlands 2025)
Nota Bene: Linguistics in the Netherlands 2025 is er! Het nummer bevat zestien bijdragen van onderzoekers die hun werk in 2024 of 2025 presenteerden tijdens de jaarlijkse Grote Taaldag in Utrecht. Ook bevat het een pleidooi van de voormalig voorzitter (2022-2025) van de Algemene Vereniging voor Taalwetenschap Mark Dingemanse, geschreven naar aanleiding van zijn afscheidsrede op … [Lees meer...] overVerschenen: Nota Bene 2:2 (Linguistics in the Netherlands 2025)
Doch mei oan de Essaywedstriid
It Skriuwersbûn hat yn ’e mande mei Tresoar in wedstriid “Skriuw in essay” opsetten, dy’t op 9 jannewaris 2026 úteinset mei in ynformaasjejûn. It tema fan it essay moat wêze: “Ferhalen fertelle”. Hokker fraach hjirby past? Dat is oan de dielnimmers! Foar de winners hawwe wy mei tank oan Tresoar in moaie jildpriis en it doel is om de beste essays ek te publisearjen.Essay … [Lees meer...] overDoch mei oan de Essaywedstriid
50 jaar Srefidensi: Suriname in de mondiale neerlandistiek
Op 25 november viert Suriname 50 jaar onafhankelijkheid. De neerlandistiek in de VS heeft hier aandacht aan besteed bij de Interdisciplinary Conference for Netherlandic Studies (ICNS) in juni en de De Vries-VanderKooy Memorial Lecture (University of Michigan) in oktober. In dit stuk gaan Annemarie Toebosch en Denice Gravenstijn in gesprek over onafhankelijkheid, het eerste … [Lees meer...] over50 jaar Srefidensi: Suriname in de mondiale neerlandistiek
Te verschijnen: Een jaar met Simon
Over Vestdijk, een vader en de liefde voor lezen Pas wanneer iemand er niet meer is, begint het verhaal. Dat ondervindt Pauline Slot wanneer haar vader gestorven is. De laatste woorden zijn gesproken, maar wat heeft het allemaal betekend? Ze zoekt houvast bij een oude leesliefde: Simon Vestdijk, ooit een gevierd schrijver, nu grotendeels vergeten. In een jaar zal ze zijn … [Lees meer...] overTe verschijnen: Een jaar met Simon
Wat we danken aan Peter van Zonneveld
Ergens in 1973 of 1974 zei een vriend me: je moet eens gaan praten met Peter van Zonneveld, die is net als jij geobsedeerd door de negentiende eeuw. Ik weet niet meer of het Ton Anbeek of Adriaan van Dis was die me dit zei, en ik kan het niet meer navragen bij Peter met zijn formidabele geheugen. Ik kende Peter wel, zoals je toen eigenlijk wel iedere student Nederlands ten … [Lees meer...] overWat we danken aan Peter van Zonneveld
Pim Wiersinga • Nausikaä en de grote goden (fragment)
•• Vlak voor zijn dood voltooide Pim Wiersinga zijn Nausikaä en de grote goden, een epische roman in verzen in klassieke stijl over koning Mithradates VI van Pontos. 'Dochter,' pleitte de bejaarde vorst, 'hoe langde grote goden mij nog gunnen weet geen mens.Hoog in de bergen verlegt een beek zijn koers,en maanden later staat een delta onder water.''Zonder dat dit wordt … [Lees meer...] overPim Wiersinga • Nausikaä en de grote goden (fragment)
Een cadeau voor de lezer
Hoe toepasselijk: een journalist die de biografie schrijft over een journalist die romancier werd. Trouw-redacteur Iris Pronk werkte vijf jaar aan Altijd te paard, de biografie van Renate Dorrestein (1954-2018). Ze groef zich als een molrat door de berg informatie over Dorrestein, inclusief de brieven, mails en appjes, sprak vrijwel iedereen die ze opvoert en paste - voor zover … [Lees meer...] overEen cadeau voor de lezer
‘Ene kinkenduut springt’
Over een Tilburgs woordenboek Sinds kort weet ik wat vermicelli in het Tilburgs is: fèrmesjèl. Ik heb namelijk het een imposant, vierhonderd pagina's dik diksjenèèr op mijn bureau liggen van een van de best bestudeerde stadsdialecten van Nederland, die om een aantal redenen ook tot mijn favorieten behoort: Goedvertòld. Behalve zijn omvang kent dat woordenboek nog meer … [Lees meer...] over‘Ene kinkenduut springt’
Groslijst: Josha Zwaan, Wilgenkind
Wilgenkind, het zevende boek van Josha Zwaan, is een autobiografische roman over rouw, verlies, verzwegen familiegeheimen en de zorg voor een ouder. Het boek begint met een begrafenis waarbij verschillende zinspelingen worden gemaakt op relaties en gebeurtenissen binnen de familie. Dit wekte mijn nieuwsgierigheid en zoog mij direct het verhaal in. Toen ik het boek uit had, heb … [Lees meer...] overGroslijst: Josha Zwaan, Wilgenkind
Suksesfolste Fryske Boekewike oait
De Fryske Boekewike hat dit jier in rekôr brutsen: it kadoboek Oan ’e ein fan De Oere fan Anne-Goaitske Breteler is folslein útferkocht. Noch nea earder wie der sa’n grutte fraach nei it spesjaal útjûne Kadoboek. It Kadoboek ferskynde yn in oplage fan 1.500 eksimplaren. Ida Heddema fan Boeken fan Fryslân: “It kadoboek wie healwei de Boekewike al hast útferkocht, en doe moast … [Lees meer...] overSuksesfolste Fryske Boekewike oait
Van den Vos Reynaerde – luisterboek
Van den Vos Reynaerde is het verhaal van Reinaert de Vos, die alle dieren te slim af is. Het is de oudste en bekendste heldenroman uit het Nederlandse taalgebied, die nog steeds wordt behandeld op middelbare scholen. In deze aflevering lees ik dit werk integraal voor. … [Lees meer...] overVan den Vos Reynaerde – luisterboek
Verschenen: Van den seven vroeden van binnen Rome
Een middeleeuwse #me too-roman De onder de naam Historia septem sapientum Romae bekende roman is tussen de 10de en 19de eeuw overgeleverd in minstens 32 talen tussen central Azië en IJsland. Ook al is hij tegenwoordig weinig bekend behoort hij tot de meest succesvolle werken uit de wereldliteratuur (Roth 2008). Vroege versies bestaan o. a. in het Grieks, Arabisch, Frans, … [Lees meer...] overVerschenen: Van den seven vroeden van binnen Rome
Het besturen van een trekker is een daad van soevereiniteit.
De openingszin van deze week komt uit het boek Wormmaan van Mariken Heitman. Het boek won in 2022 de Libris Literatuur Prijs en was Heitmans tweede roman. De hoofdpersonage in het boek is Elke, die voor haar werk planten veredelt. Ten tijde van de eerste bladzijde van de roman is ze druk in de weer met het ontwikkelen van een pompoensoort die zo goed mogelijk aan de eisen en … [Lees meer...] overHet besturen van een trekker is een daad van soevereiniteit.
In memoriam Peter van Zonneveld (1948-2025)
Op donderdag 20 november hebben we afscheid moeten nemen van een bijzonder, kleurrijk en beminnelijk mens: Peter van Zonneveld. Hij overleed na een ziekbed van enkele weken in een hospice in Ouderkerk, vlak bij zijn geliefde Amstel, waarlangs hij zo graag wandelde en fietste, en waarvan hij elke bocht kende. Peter van Zonneveld werd op 3 september 1948 geboren in Leiden. … [Lees meer...] overIn memoriam Peter van Zonneveld (1948-2025)
Wisława Szymborska • Wederkerigheid
•• 'Wederkerigheid' staat in Een titel hoeft niet, een bloemlezing uit het werk van Nobelprijswinnaar Wisława Szymborska, samengesteld en ingeleid door Tjitske Jansen. Vertaling uit het Pools door Karol Lesman.Wederkerigheid Er zijn catalogi van catalogussen.Er zijn gedichten over gedichten.Er zijn toneelstukken over acteurs gespeeld door acteurs.Brieven vanwege … [Lees meer...] overWisława Szymborska • Wederkerigheid
Etymologica: Een Latijnse brief in het Germaans
Voor het maken van de infographic die je hierboven ziet, dook ik onlangs in de etymologie van het woord brief. Hoe Nederlands dat woord er ook uitziet, het is ontleend aan het Latijnse breve, dat ‘kort’ betekent. Die ontlening heeft al heel lang geleden plaatsgevonden, maar de bronnen die ik raadpleegde, bleken van mening te verschillen over de vraag hóé lang geleden dat … [Lees meer...] overEtymologica: Een Latijnse brief in het Germaans
Medelijden en grammatica
Een interessant nieuw artikeltje, van de Italiaanse grammaticus Guglielmo Cinque, over de uitdrukking van gevoelens in de grammatica. Mensen kunnen in taal hun gevoel uitdrukken – of het je altijd lukt om haat, liefde, walging, rouw, verontwaardiging of gêne over te dragen, daarover valt te discussiëren, maar er zijn in ieder geval woorden voor te vinden. Om te beginnen … [Lees meer...] overMedelijden en grammatica
Historie van Malegijs : Capittels [25]-[28]
Een schoone ende nieuwe historie, autentijck, die dat vervaerlijck paert Ros Beyaert wan,en[de] die veel wonderlijcke ende avontuerlike dingen bedreef in zijn leven met zijn consten,ghelijc dese historie verclaert, ende is seer ghenoechlijck om lesen.Van nyeus ghecorrigeert.Gheprint t’Antwerpen [1556], Inden Witten Haeswint, bi Jan van Ghelen. Kritische editie bezorgd door … [Lees meer...] overHistorie van Malegijs : Capittels [25]-[28]
Caran-conferentie in Suriname
Verslag over het Caran-congres op de Surinaamse tv. … [Lees meer...] overCaran-conferentie in Suriname
Hornbachreclame als rederijkersdrama
In het rederijkerstoneel van de 16e eeuw komen geregeld sinnekens voor. Sinnekens waren allegorische personages die de gemoedstoestand van de hoofdpersoon vertolkten. Of die commentaar gaven op de gemoedstoestand van de hoofdpersoon. Of die de hoofdpersoon verleidden tot verkeerde beslissingen. Sinnekens waren altijd negatief, vandaar dat ze geregeld als duivelse personages … [Lees meer...] overHornbachreclame als rederijkersdrama
7 desimber 2025: Presintaasje dichtbondel fan Remco Kuiper
Op sneintemiddei 7 desimber wurdt fierd dat Grûnwetter ferskynd is by Utjouwerij DeRyp. Grûnwetter is in rike bondel dy’t sêft fan toan is. Yn hechte, mar linige taal set de dichter it lichte neist it swiere, op in tige persoanlike wize. Dit yn in lânskip dat feroare is, mei hieltyd it wetter dat troch de grûn syn gongen fynt, it ferline suveret, de boarne siket. Foar it … [Lees meer...] over7 desimber 2025: Presintaasje dichtbondel fan Remco Kuiper
