Voornamendrift (1) Door Gerrit Bloothooft We hebben allemaal een voornaam die door onze ouders is gekozen. Ik ga in een serie bijdragen op zoek naar de vrijheid die ouders daarbij hebben. Vanuit de sociologie wordt wel beweerd dat de voornaamkeuze bijzonder is omdat die niet onderhevig is aan externe, commerciële invloeden. Daarom kan de voornaamkeuze een directe reflectie … [Lees meer...] overVoornamendrift: de aftrap
Zoekresultaten voor: voornamendrift
Voornaam anagrammen en palindromen
Voornamendrift 95 Als je de letters van een voornaam husselt dan kan er een andere naam uitkomen. Vlaamse ouders deden dat voor hun 12 kinderen met de letters A, L, E en X en kwamen tot Alex, Axel, Xela, Lexa, Xael, Xeal, Exla, Leax, Xale, Elax, Alxe en Laex. De ambtenaar van de burgerlijke stand had er geen moeite mee. Voor Nederland zouden buiten Alex, Axel, Lexa, Xela en … [Lees meer...] overVoornaam anagrammen en palindromen
Zeer Vlaamse mannennamen
Voornamendrift 94 Na zeer Vlaamse vrouwennamen bekijk ik zeer Vlaamse mannennamen die wel in Vlaanderen maar (bijna) niet in Nederland en Frankrijk zijn of worden gegeven. Er is weer veel opmerkelijks te zien. 1900-1930 Heel opvallend zijn in deze periode de op de uitspraak geïnspireerde lange klinkers in het naameinde van een verkorte voornaam: Eugeen, Kamiel, Jaak, … [Lees meer...] overZeer Vlaamse mannennamen
Zeer Vlaamse vrouwennamen
Voornamendrift 93 Ik besprak eerder de top-20 van voornamen in Vlaanderen per decade vanaf 1900. Daar zaten veel namen bij die in Nederland ook worden gegeven. Maar wat maakt een vrouwennaam herkenbaar Vlaams? Dan moet een naam wel in Vlaanderen maar niet in andere landen worden gegeven. Ik beperk dat hier tot Nederland of Frankrijk. Je kunt er meer talen bij betrekken maar … [Lees meer...] overZeer Vlaamse vrouwennamen
Koninklijke hypes in tijden van oorlog
Voornamendrift 92 Bewondering voor een persoon kan een reden zijn voor het kiezen van een voornaam voor je kind. En als die bewondering geassocieerd is met een bijzondere gebeurtenis en gedeeld wordt door velen, dan kan de voornaam een hype worden. Plotseling gaat de populariteit van die voornaam kortdurend door het dak. Tegenwoordig kan dat het doorbreken van een zanger of … [Lees meer...] overKoninklijke hypes in tijden van oorlog
Voornamen in Wallonië vanaf 1900
Voornamendrift 91 Algemeen zien we in de twintigste eeuw een afbouw van de traditionele voornamen en de opkomst van nieuwe modenamen. Dat is in Wallonië niet anders. In de bovenstaande top-20 lijsten van voornamen van mannen verdwijnen de topnamen uit 1900-09 geleidelijk, waarbij dat voor Pierre nog tot 1990 duurt, voor Jean tot 1970, voor Joseph, Georges, Marcel, René en … [Lees meer...] overVoornamen in Wallonië vanaf 1900
Voornamen in Vlaanderen vanaf 1900
Voornamendrift 90 Meer dan een eeuw aan maatschappelijke veranderingen en voorkeuren staan samengebald in de 10-jaarlijkse voornamenlijsten voor Vlaanderen vanaf 1900, hierboven voor mannen, verderop voor vrouwen. Het zijn lijstjes om je ogen over te laten dwalen om patronen te ontwaren. Ik geef wat persoonlijke observaties, Vlamingen zien wellicht meer. Waar ik me een … [Lees meer...] overVoornamen in Vlaanderen vanaf 1900
Katholieke naampolitiek
Voornamendrift 89 In Nederland is er voor oudere katholieken vaak een verschil tussen de doopnaam en de roepnaam. Ouders hadden voor hun kind Frans of Greetje in gedachten, maar de pastoor schreef sinds oudsher alleen gelatiniseerde voornamen in het doopboek en dat werd dan Franciscus of Margaretha. In de praktijk was het natuurlijk wel gewoon Frans of Greetje, de roepnaam. … [Lees meer...] overKatholieke naampolitiek
Voornamen in België
Voornamendrift 88 Vinden Nederlandse ouders andere voornamen mooi dan Belgische ouders? Dat kan maar beperkt onderzocht worden. Want waar in Nederland de populariteit van voornamen vanaf 1790 in de Nederlandse voornamenbank gegeven wordt, staan die voor België pas vanaf 1995 online bij Statbel. Nu heb ik vroeger al eens jaarlijkse gegevens gekregen van de Belgische Algemene … [Lees meer...] overVoornamen in België
Sophie is internationaal aantrekkelijk, en Sophia, Sofie en Sofia ook
Voornamendrift 87 Zij dronk ranja met een rietje, mijn Sophietje zong Johnny Lion in 1965 over zijn toenmalige vriendin Sophie van Kleef, en het werd een hit. Maar niet bij ouders die een naam zochten voor hun kind. Het klassieke Sophia ‘wijsheid’ was in de 19e eeuw weliswaar een gangbare voornaam maar die zat in een glijvlucht die tot de jaren tachtig van de vorige eeuw … [Lees meer...] overSophie is internationaal aantrekkelijk, en Sophia, Sofie en Sofia ook
De Amerikaanse invloed op voornamen in Nederland
Voornamendrift 86 Via (sociale) media komen ouders in contact met de Amerikaanse cultuur. Als ze die aantrekkelijk vinden dan kunnen ze besluiten om een voornaam voor hun kind te kiezen die in Amerika populair is. Maar welke namen zijn dat, en hoeveel tijd verstrijkt er tussen de populariteit in Amerika en die in Nederland? … [Lees meer...] overDe Amerikaanse invloed op voornamen in Nederland
Veel topnamen zijn internationaal
Voornamendrift 85 De top voornamen van 2021 zijn weer door de Sociale Verzekeringsbank bekend gemaakt en zoals verwacht is er weinig veranderd ten opzichte van 2020. De top-20 van de meisjes bevat dezelfde namen, bij de jongens gaat Thomas er uit en komt oudgediende Jesse er in. Noah en Julia voeren nu de lijsten aan. Maar laten we de lijsten eens vanuit een … [Lees meer...] overVeel topnamen zijn internationaal
Geen nieuws
Voornamendrift 84 Begin januari worden de top voornamen van 2021 bekend gemaakt. Ik vind dat geen nieuws, maar journalisten denken daar anders over want ze kennen de regel van Bloothooft niet. Die zegt dat er jaarlijks gemiddeld één voornaam uit de top-20 plaats maakt voor een nieuwe naam. Je moet dan 20 jaar wachten voor je een nieuwe top-20 hebt. Ofwel: elke generatie … [Lees meer...] overGeen nieuws
Het Nieuwe Spelalfabet
Voornamendrift 83 Met de komst van de telefoon en een niet altijd goede verbinding werd begin vorige eeuw het spelalfabet geïntroduceerd. Een letter wordt daarin verduidelijkt met de beginletter van een woord. En als de beginletter zelf niet goed wordt verstaan dan is die meestal nog wel te reconstrueren uit de rest van het woord. Omdat mijn postcode eindigt op PE … [Lees meer...] overHet Nieuwe Spelalfabet
Typisch Nederlandse voornamen
Voornamendrift 82 Na het beschrijven van voornamen met een migratieachtergrond leek het me logisch om het ook eens te hebben over typisch Nederlandse voornamen. Dat bleek veel moeilijker dan ik dacht. Intuïtief denk je dat Aart en Trijntje klassieke Nederlandse namen zijn en Joep en Sterre moderne. Dat klopt wel, maar als je probeert dat systematisch te onderzoeken … [Lees meer...] overTypisch Nederlandse voornamen
Internationale voornamen in Nederland
Voornamendrift 81 Een voornaam voor je kind waar je internationaal mee uit de voeten kunt en die in veel landen goed uitspreekbaar is, het kan een keuze van ouders zijn. Ook als ouders een verschillende herkomst hebben zoeken ze vaak een voornaam die voor beide families acceptabel is en komen op een internationale naam uit. Zo’n naam zal trouwens niet in talen hetzelfde … [Lees meer...] overInternationale voornamen in Nederland
Voornamen met een specifiek herkomstland
Voornamendrift 80 Er zijn typisch Nederlandse voornamen, zoals Sanne en Jeroen. Die worden in Nederland vrijwel alleen gegeven door ouders met wortels in dit land. Zo kunnen ook ouders met een migratieachtergrond in de voornamen van kinderen hun band met de taal en cultuur van herkomst benadrukken, naast het vaste gegeven van de achternaam. Ze doen dat om tradities voort … [Lees meer...] overVoornamen met een specifiek herkomstland
Voornamen met een migratieachtergrond
Voornamendrift 79 De voornamenvoorraad in Nederland is de laatste 50 jaar enorm verrijkt door migratie. Als je naar Nederland komt dan neem je taal en cultuur mee want dat is een belangrijk onderdeel van je identiteit. De voornamen van kinderen zijn daar geen uitzondering op. In deze en volgende afleveringen ga ik op zoek naar nieuwe voornamen die uit de belangrijkste … [Lees meer...] overVoornamen met een migratieachtergrond
Verspreiding van verkleinvormen van Anna, voor en na 1930
Voornamendrift 78 In de vorige bijdrage werden de verschillen in de geografische verspreiding van verkleinvormen van de voornaam Anna en de verkleinvormen van man in de Morfologische Atlas van de Nederlandse Dialecten (in Nederland en Vlaanderen, de MAND) besproken. Hier geven we de gedetailleerde verspreiding van de verkleinvormen van Anna, zowel voor de periode 1790-1930 … [Lees meer...] overVerspreiding van verkleinvormen van Anna, voor en na 1930
De geografische verspreiding van verkleinsuffixen in voornamen en in de Morfologische Atlas van de Nederlandse Dialecten
Voornamendrift 77 Door Gerrit Bloothooft Verkleinvormen in vrouwennamen zijn vaak streekgebonden. Maar bestaat er een relatie met de verkleinvormen in de daar gesproken taal? Om dat te onderzoeken vergeleek ik de geografische verspreiding van verkleinsuffixen in de voornaam An [Anje, Antje, Annetje, Annechien-vormen, Anke, Anneke(n)], met die van het woord man … [Lees meer...] overDe geografische verspreiding van verkleinsuffixen in voornamen en in de Morfologische Atlas van de Nederlandse Dialecten
De populairste voornamen uit de 17e en 18e eeuw
Door Roland de Bonth Voornamen vormen een interessant onderzoeksobject. Dat heeft Gerrit Bloothooft de afgelopen jaren aangetoond in tientallen bijdragen op Neerlandistiek. Voor die column onder de titel Voornamendrift maakte Bloothooft gebruik van gegevens uit de Basisregistratie Personen (BRP) en - voor recentere namen - van gegevens van de Sociale … [Lees meer...] overDe populairste voornamen uit de 17e en 18e eeuw
Bron- en contactonderzoek
Voornamendrift 76 Door Gerrit Bloothooft Wat zou ik graag een uitgebreid bron- en contactonderzoek doen naar nieuwe voornamen. Want hoe komen ouders aan zo'n nieuwe naam (de bron)? En als de nieuwe naam er is, hoe nemen andere ouders de innovatie over (de contacten). Over dat laatste schreef ik al eerder, geïnspireerd door de verspreiding van het coronavirus. Maar nu … [Lees meer...] overBron- en contactonderzoek
Van Johann tot Jaxx
Voornamendrift 75 Door Gerrit Bloothooft Wanneer de gegeven voornamen van een jaar gepubliceerd worden, krijg ik vaak de vraag of er nieuwe trends zichtbaar zijn. Meestal zie ik die niet, maar de laatste jaren valt me op dat er populaire namen zijn die eindigen op een dubbele medeklinker, zoals Tess en Lynn bij de meisjes en Finn en Jaxx bij de jongens. En inderdaad, voor … [Lees meer...] overVan Johann tot Jaxx
De mate van genderneutraliteit
Voornamendrift 74 Door Gerrit Bloothooft Als de Sociale Verzekeringsbank beweert dat er veel voornamen zowel aan jongens als meisjes worden gegeven, kun je het daar niet mee eens zijn maar zou je dat ook willen onderbouwen. Je wilt een maat van genderneutraliteit die 1 is als alle voornamen aan evenveel jongens als meisjes worden gegeven, en die 0 is als elke naam of … [Lees meer...] overDe mate van genderneutraliteit
Geslacht is van belang
Voornamendrift 73 Door Gerrit Bloothooft [De Sociale Verzekeringsbank heeft haar website inmiddels aangepast en geeft voor 2020 toch de voornaamlijsten voor zowel jongens als meisjes] De Sociale Verzekeringsbank (SVB) heeft in januari de voornamen van 2020 gepubliceerd en maakt voor het eerst geen onderscheid tussen jongens- en meisjesnamen. Als reden noemt men dat … [Lees meer...] overGeslacht is van belang
