Getouwtrek om het Frans-VlaamsWordt er in Frankrijk nog Nederlands gesproken? Alleen al over de formulering van die vraag kun je grote ruzie krijgen, blijkt uit het julinummer van de Nederlandse editie van National Geographic. In dat nummer is uitgebreide aandacht voor 'stervende talen' en de redactie die het 'Frans-Vlaams' als een voorbeeld beschouwt, heeft er een … [Lees meer...] over‘D’olje komt assan booven’
Hoe vogel werd tot voël in het Afrikaans
Toen de Amsterdamse taalkundige Hans den Besten bijna twee jaar geleden overleed, liet hij een computer achter met een aantal manuscripten die samen de bouwstenen hadden moeten worden voor een boek over het Afrikaans. Dat boek is er nooit gekomen, maar gelukkig heeft Ton van der Wouden de gelegenheid gekregen om de afgelopen paar jaar in ieder geval al die artikelen te … [Lees meer...] overHoe vogel werd tot voël in het Afrikaans
Jac. van Ginneken: Jodenhaat of plagiaat?
Wanneer ik oud en der dagen zat ben, trek ik me terug en schrijf een biografie over Jac. van Ginneken S.J. (1877-1945), de kleurrijkste taalkundige die Nederland gekend heeft: iemand die in zijn tijd zo ongeveer alle vormen van taalwetenschap beoefende, vooral als ze nieuw en uitdagend waren – die fonetische experimenten uitvoerde door menselijke spraak met roetwalmen op papier … [Lees meer...] overJac. van Ginneken: Jodenhaat of plagiaat?
Waarom De Vries en niet De Fries?
We zaten gisterenavond aan de waterkant bij café De Omval en het gesprek kwam op de Friezen. Hoe komt het toch dat de familienaam De Vries is en er niemand De Fries heet? Die naam wijst toch op herkomst uit Friesland?(Dat laatste is strikt genomen waar, maar er zit een kleine draai aan. Er zijn geen mensen meer die De Fries heten. Volgens de Nederlandse … [Lees meer...] overWaarom De Vries en niet De Fries?
Gezocht: Bloggers voor Neder-L
Neder-L bestaat dit jaar twintig jaar als elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek, maar maakt de laatste maanden ineens een sterke groei door als weblog: die groei geldt zowel het aantal berichten als het aantal bezoekers. Het eerste is in het afgelopen jaar verdubbeld, het tweede ongeveer verachtvoudigd.Om te kunnen blijven groeien, zijn we doorlopend op zoek naar … [Lees meer...] overGezocht: Bloggers voor Neder-L
Klik hier voor een leuke blogpost
Tot enkele maanden geleden schreef ik columns voor Neder-L. Een paar maanden geleden besloot ik dat ik dit niet meer doe – ik schrijf nu blogposts. De term column voelde niet goed. Waarom niet? Dat wil de website columntips.nl ons geloof ik leren; of beter gezegd het boekje dat de makers van de website ons willen slijten, Check je column. Schrijftips voor columns en … [Lees meer...] overKlik hier voor een leuke blogpost
Een nieuwe lente en een nieuwe tweet
Mijn troost op Twitter heet pentametron. Wanneer ik de berichten in mijn timeline voorbij zie komen, valt me soms iets op. Getwitterd proza vormt een distichon, want mensen schrijven metrisch en ze rijmen:Just saw a pregnant woman smoking..why? the angels sang a whiskey lullaby Another boring game involving Spain. You see the weirdest people on the trainDie … [Lees meer...] overEen nieuwe lente en een nieuwe tweet
De socialisme-gedachte
Daar was Hans weer, die Nederlandse les geeft aan hoogbegaafde buitenlanders die met de wonderlijkste problemen komen. Die schrijft Hans dan op:Zo kreeg ik nu te lezen: De socialisme-ideologie en de kapitalisme-ideologie. Ik heb dat braaf verbeterd in: de socialistische ideologie of de ideologie van het socialisme. Maar is het niet eigenlijk … [Lees meer...] overDe socialisme-gedachte
Liever een business school dan Sanskriet in 1913
De beroemde Zwitserse taalkundige Ferdinand de Saussure (1857-1913) zou het in onze tijd niet makkelijk hebben gehad: hij publiceerde de laatste dertig jaar van zijn leven maar heel sporadisch, en dan nog vooral korte artikeltjes in obscure feestbundels als een andere taalkundige jarig was, en had meestal niet meer dan een stuk of drie studenten in de collegezaal. Hij had het … [Lees meer...] overLiever een business school dan Sanskriet in 1913
Europa met alleen Engels
Verschillende media brachten de afgelopen dagen verslag uit van het nieuwe Eurobarometer-onderzoek naar de beheersing van en belangstelling voor vreemde talen in Europa. (Dat rapport bestaat in het Duits, Engels en Frans.)De meeste bevindingen in het rapport zijn weinig opmerkelijk, zeker voor wie de eerdere editie uit 2005 kende, en al helemaal voor iemand die vooral … [Lees meer...] overEuropa met alleen Engels
Klankencyclopedie van het Nederlands (3): de [d]
[d] De [d] heeft in de geschiedenis van het Nederlands veel geleden. Hij is verzwakt tot een [j] in goeie en kwaaie en in sommige woorden zelfs helemaal weggevallen, zoals in weer en voer, die natuurlijk afkomstig zijn van weder en voeder. … [Lees meer...] overKlankencyclopedie van het Nederlands (3): de [d]
Alsnog
Om de Nederlandse taal te kunnen bijhouden in haar voortdurende onstuimige ontwikkeling, moet een geleerde heden ten dage Facebook lezen. Wat mij in ieder geval nog niet was opgevallen: dat jongeren alsnog op een andere manier gebruiken. Mijn Utrechtse collega Jacomine Nortier kwam er echter mee in haar laatste statusupdate: Het valt mij bij het lezen van scripties en [...] … [Lees meer...] overAlsnog
Geef kippenfilet een kans
Waarom zeg je kipsaté maar kippenbout? Gisterenmiddag kreeg ik een e-mail van Daan Wesselink, een Utrechtse student, over deze brandende kwestie, waarover hij met een paar medestudenten gediscussieerd had: Men zegt kippenbout, kippekracht, en kippenhok, maar ook kipkluif, kipragout en kipsaté. We dachten dat de regel was dat je geen tussen-e gebruikt als het van kip gemaakt is … [Lees meer...] overGeef kippenfilet een kans
Vacatures: stagiairs, student-assistent
Uiterlijk1 september 2012 wil het Meertens Instituut van start gaan met het zogenaamde TINPOT-project: een afstudeerproject van 6 maanden naar Taal, Identiteit, Netwerken en Produktgeruchten Op Twitter, dat moet resulteren in een module met analyse-software en één gezamenlijke of twee afzonderlijke master-scripties.Het Meertens Instituut zoekt voor dit afstudeerproject … [Lees meer...] overVacatures: stagiairs, student-assistent
Burushaski
Plotseling kwam het gesprek gisterenavond op de Russische wetenschap. De Leidse Indo-europeanist Sasha Lubotsky, zelf een Rus, vertelde dat Russische academici voor hun communicatie veel meer gebruik maken van het internet en sociale media dan Nederlanders. Waarom dat? Omdat ze de bestaande media niet vertrouwen! zei Lubotsky. Maar wat valt er dan niet te vertrouwen aan de … [Lees meer...] overBurushaski
Tegen het schrijven
Een teken van het algeheel verval der zeden waar je te weinig over hoort: dat er teveel geschreven wordt. De afgelopen week maakte ik veel gebruik van het openbaar vervoer en overal zie de hele tijd iedereen communiceren. Het is altijd moeilijk om te bepalen of het nu inderdaad ineens veel meer gebeurt of dat het mij alleen maar begint op te vallen, maar er wordt ontstellend … [Lees meer...] overTegen het schrijven
Yes!
Ik weet niet wat u vandaag allemaal te doen heeft, maar als ik u was, zou ik de boel maar de boel laten en vandaag naar Groningen gaan, waar momenteel de 33e TABU-dag plaatsvindt. Het is oorspronkelijk begonnen als een evenement van het hier uitgegeven tijdschrift Taalkundig Bulletin (TABU) en duurt inmiddels anderhalve dag. Ik heb gisteren, tijdens de eerste halve dag, … [Lees meer...] overYes!
Ukelele
Heeft iemand zich al eens verdiept in de geschiedenis van het woord ukelele? Waarom schrijven wij dat woord in het Nederlands bijvoorbeeld met drie e's, terwijl men het overal elders als ukulele schrijft, met twee u's en twee e's (in het Hawaiaans betekent uku 'vlo' en lele 'springend')? En waarom wij het uitspreken op zijn quasi-Engels, namelijk als [juːkəlɪli] in plaats van … [Lees meer...] overUkelele
De zaak Alfred I.
Hebben romanpersonages rechten? Mag je ze bijvoorbeeld zomaar van alles en nog wat beschuldigen? Geldt in de literatuuranalyse iets als bewijs wat in de rechtbank zou worden afgewezen? In het nieuwe nummer van De Gids beschuldigt de Leidse promovendus Max van Duijn de jonge Alfred Issendorf, hoofdpersoon in de roman Nooit meer slapen van Willem Frederik Hemans, van moord. … [Lees meer...] overDe zaak Alfred I.
Klankencyclopedie van het Nederlands (2): de [a]
[a] Net als de [u] komt de klinker [a] in heel veel talen voor, bijvoorbeeld in de woorden mama en papa (of dada). Samen met de [i] vormen de [u] en de [a] de punten van de zogenoemde klinkerdriehoek:bron: Wikimedia … [Lees meer...] overKlankencyclopedie van het Nederlands (2): de [a]
Taal en rekenen
Hier is een feit waarvan de implicaties volgens mij vaak onderschat worden: dat taal en rekenen in het dagelijks taalgebruik vaak op één lijn gesteld worden. Zie bijvoorbeeld het volgende, volstrekt willekeurige, voorbeeld, van de website van NRC Handelsblad van eerder deze week: Het is slecht gesteld met de taal- en rekenvaardigheid van scholieren in het voorgezet onderwijs … [Lees meer...] overTaal en rekenen
Lucebert in het Latijn
Het leek me gisteren ineens hoog tijd om Lucebert eens in het Latijn te vertalen. Volgens Piet Gerbrandy kende hij weliswaar geen Latijn, maar zijn naam is toch niet voor niets voor de helft (luce) voor de helft Romaans! Arnon Grunberg betoogde vorige week dat we meer gedichten uit ons hoofd moeten leren – om te beginnen Aan Rika van Piet Paaltjens.Nu is er ook een andere … [Lees meer...] overLucebert in het Latijn
Hoe het verschil tussen cent en zend verdwijnt
Gisteren kreeg het Meertens Instituut, waar ik werk, bezoek van Charles Yang – een Amerikaanse informaticus en taalkundige van de Universiteit van Pennsylvanië. Hij gaf een lezing waarin hij liet zien hoe je soms kunt voorspellen dat een bepaalde taalverandering door gaat zetten: als er eenmaal genoeg sprekers zijn die de nieuwe vorm hebben overgenomen, is er geen houden … [Lees meer...] overHoe het verschil tussen cent en zend verdwijnt
Ouderwets en suf
Jongeren vinden het Nederlands 'ouderwets' en 'suf'. Dat blijkt uit het gisteren gepresenteerde rapport Jongeren, de Nederlandse taal & participatie in opdracht van de Nederlandse Taalunie, waarin de resultaten staan van gesprekken met honderd jongeren uit Nederland, België, Suriname en Aruba in de afgelopen drie maanden. Hoe nuttig vinden zij het Nederlands? Hoe moeilijk? … [Lees meer...] overOuderwets en suf
Hihihi, hahaha
Wat is het verschil tussen hihihi en hahaha? Die belangwekkende vraag stelde en beantwoordde de taalkundige Riemer Reinsma op de Onze Taal Taalkalender. Het stukje staat ook op de website van Onze Taal. Waar hij dat antwoord precies vandaan haalde, is niet helemaal duidelijk. Ja, voor hihihi haalt hij Wim Daniëls aan die het 'giechelig' noemt. … [Lees meer...] overHihihi, hahaha