Geschiedenis van het Nederlands in 100 literaire werken (3) Het oudste Nederlands is vertaald Latijn. Elfhonderd jaar geleden heeft iemand de psalmen vertaald in een taal die een (oostelijk) Nederlands dialect zou kunnen zijn. Waarom die persoon het deed, weten we niet. Het is mogelijk dat het bedoeld was voor een parallelle tekst met de Latijnse, en dat dit bedoeld was … [Lees meer...] overWachtendonckse psalmen
Taal is leuker als dat je denkt
De afgelopen drie dagen – er was weer eens commotie in de wereld van de taalijveraars want iemand dacht dat iemand anders had gezegd dat we ons over andere dingen druk moeten maken dan groter als – hebben veertien mensen me een variatie toegestuurd op de volgende kwinkslag. (Veertien!) Taal is leuker dan je denkt. Taal is leuker als je denkt. De suggestie is dat er een … [Lees meer...] overTaal is leuker als dat je denkt
Het dubieuze bestaan van klinkers en medeklinkers
Ter nagedachtenis van Remmert Kraak (1928-2005) Wat zijn de kleinste bouwstenen van taal? Iemand die er niet heel goed over na heeft gedacht, zal zeggen: letters, en als je die persoon er dan op wijst dat er heel veel talen zijn die niet met een alfabetisch schrift worden geschreven (en dat de meeste talen ter wereld zelfs waarschijnlijk nooit geschreven worden, dan zegt zo … [Lees meer...] overHet dubieuze bestaan van klinkers en medeklinkers
Is heten een koppelwerkwoord?
Inmiddels weten we dus dat minstens even interessant als wat er allemaal veranderd is in de nieuwe editie van de Algmene Nederlandse Spraakkunst is: wat er allemaal niet veranderd is. Zoals de paragraaf over koppelwerkwoorden. Keurig wordt daarin het rijtje opgesomd waarvan ook ik op school heb geleerd dat ze deze klasse uitmaken: zijn, worden, blijven, blijken, lijken, … [Lees meer...] overIs heten een koppelwerkwoord?
Je mag groter als zeggen, wen er maar aan
Taal is voor veel mensen een onderwerp om zich af en toe enorm druk over te maken, en dan weer over te gaan tot de dagelijkse beslommeringen. Zou iemand echt denken dat een van de journalisten die de afgelopen dagen een stukje heeft getikt waarin moord en brand werd geschreeuwd over het feit dat je "voortaan" 'groter als' zou "mogen zeggen" (hier, hier, hier, hier, hier, hier … [Lees meer...] overJe mag groter als zeggen, wen er maar aan
Boekpresentatie Inleiding Nederlandse taalkunde
Op vrijdag 23 april 2021 werd online het nieuwe boek Inleiding Nederlandse taalkunde gepresenteerd. … [Lees meer...] overBoekpresentatie Inleiding Nederlandse taalkunde
Voetbal is alleen vanavond
Taalbeschouwing voor groep 4 's Avonds voor ik ga slapen, kijken we altijd met zijn vieren tv. Mijn broertje Tim, die pas vier jaar is, mijn mama en mijn papa. 'Voetballen!' roept mama, als ze de tv aanzet. 'Ja!" roept Tim. Ik kijk naar papa. Voetbal, daar vinden wij niks aan. 'Ik wil liever een tekenfilm kijken', zeg ik. 'Ja,' zegt papa. 'Ik … [Lees meer...] overVoetbal is alleen vanavond
Natuurlijk meertalig
Als er één reden is om de neerlandistiek ooit af te schaffen, is het dat ze gebaseerd is op een illusie. 'De Nederlandse literatuur' en vooral 'de Nederlandse taal', het zijn termen die suggereren dat er in de wereld van taal en literatuur iets valt af te bakenen, dat je kunt zeggen: dit hoort er wel bij, en dat niet, maar dat zijn zeventiende-eeuwse fantasieën of … [Lees meer...] overNatuurlijk meertalig
Wat betekent hopen?
Ik ben toch al taalkundige van vóór de tijd dat de meeste mensen geboren waren, maar ik ben nog steeds verkocht als ik een artikel lees met de mededeling "we zullen nu niet te diep duiken in de analyse van wanhoop". Die mededeling wordt gedaan in een nieuw artikel over hoop van de Australische geleerden Kyle Blumberg en John Hawthorne. Wat betekent het precies als iemand … [Lees meer...] overWat betekent hopen?
Nicoline van der Sijs over Taalwetten maken en vinden
En alweer publiceert Nicoline van der Sijs een kloek, mooi, nieuw taalboek. 'Taalwetten maken en vinden' is een dusdanig herziene versie van haar 'Taal is mensenwerk' uit 2004 dat het een nieuwe titel verdiende. Kun je wetten maken voor de taal? Kun je ze vinden? Hoe gingen geleerden en schrijvers daarbij de werk in de afgelopen vijf eeuwen? Ik sprak met de schrijfster. … [Lees meer...] overNicoline van der Sijs over Taalwetten maken en vinden
Jos Herkendaal leest J.C. van Schagen (laatste dag van het verblijf)
Jos Herkendaal sluit het verblijf zoals hij het geopend heeft: met een gedicht van J.C. van Schagen. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf is mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie. Wanneer bovenstaande Spotify-versie niet werkt kunt u Het verblijf ook hier beluisteren. … [Lees meer...] overJos Herkendaal leest J.C. van Schagen (laatste dag van het verblijf)
Bijbel van Wulfila
De geschiedenis van het Nederlands in 100 boeken Het Gotisch is een dode tak in de boom van de Germaanse talen. Wanneer het Duits en het Engels zussen van het Nederlands zijn, is het Gotisch op zijn best een oudtante. Omdat het de enige Germaanse taal is die zo oud is, geeft het inzicht in het oudste Germaans en daarom wordt het nog steeds bestudeerd. Wulfila (‘Wolfje’, … [Lees meer...] overBijbel van Wulfila
Nynke de Haan leest Gerrit Paape (dag 200 van het verblijf)
Nynke de Haan is masterstudente Neerlandistiek in Groningen en stagiaire bij het IVN. Gerrit Paape (1752-1803) was onder zeer veel meer dichter, columnist, bon vivant en anti-orangist. Reize door het Aapenland is waarschijnlijk zijn bekendste boek, een satire op de politiek. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede … [Lees meer...] overNynke de Haan leest Gerrit Paape (dag 200 van het verblijf)
René Dings leest J.A. Deelder (dag 199 van het verblijf)
René Dings is ondermeer internetadviseur, schrijver van taalboeken en beheerder van een website over straatnamen en een over spaties. J.A. Deelder (1944-2019) was dichter en de vader van Ari. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie. Wanneer bovenstaande … [Lees meer...] overRené Dings leest J.A. Deelder (dag 199 van het verblijf)
Giel van Strien leest C.B. Vaandrager (dag 198 van het verblijf)
Giel van Strien is schrijver en directeur van Passionate Bulkboek. C.B. (Cornelis) Vaandrager (1935-1992) was dichter en schrijver te Rotterdam. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie. Wanneer bovenstaande Spotify-versie niet werkt kunt u Het … [Lees meer...] overGiel van Strien leest C.B. Vaandrager (dag 198 van het verblijf)
Een geschiedenis van het Nederlands in 100 literaire werken
1: De Rigveda's De geschiedenis van een taal en de geschiedenis van de literatuur die in die taal geschreven is, worden meestal gescheiden behandeld. Daar is van alles voor te zeggen, maar ook wel het een en ander tegen. Literaire teksten bieden vaak heel goede – en in sommige periode nagenoeg de enige – voorbeelden van de taal. Bovendien laten schrijvers vaak, door hun … [Lees meer...] overEen geschiedenis van het Nederlands in 100 literaire werken
Julia Oostdam leest Hans Maarten van den Brink (dag 197 van het verblijf)
Julia Oostdam is masterstudente Nederlands en retorica aan de Universiteit Leiden, gespecialiseerd in muzikaliteit van toespraken. H.M. van den Brink (1956) is schrijver van fictie en non-fictie. Zijn laatste roman is Aurora schrijft (2020). Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse … [Lees meer...] overJulia Oostdam leest Hans Maarten van den Brink (dag 197 van het verblijf)
En op een zuchtje dat het droeg
Pronomina in de moderne lyriek (16) De nieuwe editie van het Verzameld Werk van M. Vasalis ziet er luxueus uit, maar nergens wordt gemeld in welk jaar het boek gedrukt werd of wie deze uitgave precies bezorgd heeft; aan het eind staat een heel korte, anonieme 'verantwoording' op naam van 'de uitgever'. Het ontbreken van het jaartal zal een commerciële reden hebben – zo … [Lees meer...] overEn op een zuchtje dat het droeg
Pieter Coupé leest Gerda Blees (dag 196 van het verblijf)
Pieter Coupé is eindredacteur bij de lage landen. Gerda Blees (1985) maakte vorig jaar een verpletterend entree in de literatuur met haar roman Wij zijn licht. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie. Wanneer bovenstaande Spotify-versie niet werkt kunt … [Lees meer...] overPieter Coupé leest Gerda Blees (dag 196 van het verblijf)
Muziek als moedertaal
Werd de wereld een paar weken geleden nog opgeschrikt door het bericht dat een onderzoeker had vastgesteld dat je met muziek wel degelijk een verhaal kunt vertellen, deze week bleek het allemaal toch nog weer wat genuanceerder te liggen. In het wetenschappelijk tijdschrift Cognition verscheen een artikel waarin de onderzoekers laten zien dat mensen muziek inderdaad op een … [Lees meer...] overMuziek als moedertaal
Linde van den Bosch leest Derek Otte (dag 195 van het verblijf)
Linde van den Bosch is directeur-bestuurder van de Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland. Derek Otte is dichter en spoken-wordartiest. Hij was de stadsdichter van Rotterdam. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie. Wanneer bovenstaande Spotify-versie niet werkt … [Lees meer...] overLinde van den Bosch leest Derek Otte (dag 195 van het verblijf)
Het oeuvre als taalhandeling
Een fascinerend, terugkerend verschijnsel in de recente literatuurgeschiedenis, is dat van de dichter-schrijver die begint met werk voor een klein publiek van fijnproevers, en zich gaandeweg ontwikkelt tot een schrijver van bestsellers. Ilja Leonard Pfeijffer. Jan Siebelink. Leon de Winter. Ze zijn heel verschillend en hebben toch iets met elkaar gemeen. Maar wat? Er zijn … [Lees meer...] overHet oeuvre als taalhandeling
Peter Schoenaerts leest Hugo Claus (dag 194 van het verblijf)
Peter Schoenaerts is acteur en taalexpert Nederlands/Engels. Hugo Claus (1929-2008) was dichter, filmer, beeldend kunstenaar, schrijver van romans, korte verhalen en toneelstukken. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie. Wanneer bovenstaande Spotify-versie niet werkt … [Lees meer...] overPeter Schoenaerts leest Hugo Claus (dag 194 van het verblijf)
Een experiment met Tjitske Jansen
Helemaal aan het begin van haar nieuwe bundel Iedereen moet ergens zijn vertelt Tjitske Jansen dat ze in 2014 haar eigen Wikipedia-pagina heeft aangepast: "Omdat ik wel wat interessantere zaken wist te melden / dan dat ik in pleeggezinnen had gewoond / als serveerster, administratief medewerker / marktkoopvrouw en kokshulp had gewerkt' (enz.) Het blijkt echt gebeurd te zijn. … [Lees meer...] overEen experiment met Tjitske Jansen
Jan Baeke leest Jan Baeke (dag 193 van het verblijf)
Jan Baeke (1956) is dichter, vertaler en medewerker van Poetry International. Zijn recentste bundel heet Houvastvergankelijkheidsleer (De Bezige Bij, 2018). Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie. Wanneer bovenstaande Spotify-versie niet werkt kunt … [Lees meer...] overJan Baeke leest Jan Baeke (dag 193 van het verblijf)
