Dat Nederlandse jongeren niet graag lezen, dat ze het lastig vinden om ingewikkelde teksten te doorgronden: het is allemaal de schuld van die vermaledijde Braet die 'als eerste' begon over 'alinea's en alineaverbanden' en de term 'signaalwoorden' bedacht', en daarmee uiteindelijk de schoolboeken 'volledig heeft overgenomen'. Die uitspraak wordt Wim Daniëls in de mond gelegd … [Lees meer...] overKom niet aan Antoine Braet
Weggooiteksten, in de zuiverste zin van het woord
Iedere vreugdekreet over het Nederlandse toneel slaat al snel om in een jammerklacht. Dat geldt natuurlijk vooral in de huidige duistere periode waarin iedereen die ooit dacht zijn geld te kunnen verdienen door op een podium te gaan staan, zich inmiddels vertwijfeld afvraagt hoe lang het nog zal duren voor de schijnwerpers moeten worden verkocht. Maar het geldt al veel langer, … [Lees meer...] overWeggooiteksten, in de zuiverste zin van het woord
Een taalkit zonder hamer
Een van de ongemakkelijke aspecten van het boekje Het taaldier mens van de Parijse hoogleraar Nederlands Jan Pekelder is de titel ervan. In 1974 publiceerde de Leuvense hoogleraar Flip G. Droste een boekje met precies dezelfde titel. Dat is toch wel wat zonderling. Mag iemand anno 2020 een boek schrijven over Jacob van Maerlant en dat Maerlants wereld noemen? Over het heelal en … [Lees meer...] overEen taalkit zonder hamer
Taalboekenprijs 2020: De handen van Cicero
Bekijk deze video op YouTubeMeer over dit boek, bij Onze Taal … [Lees meer...] overTaalboekenprijs 2020: De handen van Cicero
Hut regende zon
Van de week luisterde ik weer eens naar het liedje Het regende zon van Ellen ten Damme (een van de mooiste Nederlandstalige liedjes ooit, acht jaar geleden schreef ik al eens over een heel ander aspect ervan, je zou een boek kunnen schrijven over dat liedje en dan nog zouden de kwaliteiten ervan niet voldoende beschreven zijn): Ineens viel me op dat Ten Damme in de … [Lees meer...] overHut regende zon
Een nog gedeeltelijk geklede Eduard Douwes Dekker ligt op een naakte vrouw
De Multatuli-leescursus (81 - toegift) - Had Multatuli in de vele jaren dat hij in Duitsland woonde maar meer in het Duits geschreven dan altijd in dat Hollands van hem! Dan was er dit jaar zeker een fraai hoorspel verschenen over zijn woelige leven. - Jij weet wel hoe je een reünie gezellig moet beginnen. - Zeg nu zelf, de scripts die Ger Beukenkamp verzamelde in … [Lees meer...] overEen nog gedeeltelijk geklede Eduard Douwes Dekker ligt op een naakte vrouw
Gedichten lezen met alles wat je in en aan je hebt
Een probleem met veel lesboeken over poëzie is dat er net in wordt gedaan alsof gedichten eigenlijk iets gewoons zijn: taal, maar dan wat ingewikkelder, zowel qua vorm en inhoud. Je moet er even doorheen prikken, maar dan heb je ook iets waardevols. Het gevolg daarvan is dat je gedichten moet analyseren. Hoeveel er ook gebeurd is in het poëzie-onderwijs, het indringend lezen is … [Lees meer...] overGedichten lezen met alles wat je in en aan je hebt
If it ain’t Dutch, it ain’t much
Dutchman Machende is, weet ik sinds vanochtend, een plaats in het district Serenje, Zambia. "Wat voor plaats is niet duidelijk", schrijft Gaston Dorren in zijn nieuwe boek Dutchionary. Woordenboek van al wat Dutch is, "waarom hij zo heet al helemaal niet, maar zoveel is zeker: hij bestaat." … [Lees meer...] overIf it ain’t Dutch, it ain’t much
Taalboekenprijs 2020: De geniale eenvoud van taal, door Hedde Zeijlstra
Bekijk deze video op YouTubeMeer over dit boek, bij Onze Taal … [Lees meer...] overTaalboekenprijs 2020: De geniale eenvoud van taal, door Hedde Zeijlstra
Aanstekelijk verzinplezier
Ik weet niet of er iets is wat Mike Kestemont niet kan: hij is een Antwerpse letterkundige die enthousiast kan vertellen over middeleeuwse romans én die computers kan programmeren. En dan kan hij ook nog spannende boeken schrijven. Terwijl hij ondertussen ook nog de aandacht trok met wetenschappelijke publicaties, publiceerde hij zijn tweede fictieboek in een jaar tijd: De … [Lees meer...] overAanstekelijk verzinplezier
Cruijffiaans
Het boek Cruijffiaans van Johan Cruijff is genomineerd voor de Taalboekenprijs van het Genootschap Onze Taal en de ANV. Wat is dat voor een boek? Bekijk deze video op YouTubeMeer over dit boek op een speciale pagina van Onze Taal … [Lees meer...] overCruijffiaans
De taalkundige volksaard
Terwijl de wereld in brand staat, hebben vooral in de Angelsaksische wereld vooral jongere taalkundigen – studenten, promovendi – een identiteit ontdekt: die van taalkundige. En zoals bij veel moderne identiteiten zorgt dat meteen voor ongemak. Zo'n identiteit moet namelijk gepaard gaan met een eigen cultuur. Je hebt grapjes nodig voor intimi ('I wish I was schwa – never … [Lees meer...] overDe taalkundige volksaard
Alle academische telwerkzaamheden ten spijt
Een kenmerkende frase uit de nieuwste column van Elma Drayer in de Volkskrant, afgelopen zaterdag: "Alle academische telwerkzaamheden ten spijt, we leven écht niet meer in de jaren vijftig." Drayer heeft net het boek Dit is geen vrouwenboek gelezen waarin de literatuurwetenschapper Corina Koolen aan de hand van nauwkeurig onderzoek vaststelt dat op alle niveaus vrouwelijke … [Lees meer...] overAlle academische telwerkzaamheden ten spijt
Taalboekenprijs 2020: 15 eeuwen Nederlandse taal, door Nicoline van der Sijs
Zes boeken zijn er dit jaar genomineerd voor de Taalboekenprijs van Onze Taal en het ANV. Ik maakte over alle zes een heel kort filmpje, die de komende weken hier en op de site van Onze Taal verschijnen. Vandaag: 15 eeuwen Nederlandse taal van Nicoline van der Sijs. … [Lees meer...] overTaalboekenprijs 2020: 15 eeuwen Nederlandse taal, door Nicoline van der Sijs
Frisisten aller landen, verenigt u!
Ik heb boeken gelezen die mij uitbundiger hebben doen kraaien van plezier dan de bundel De takomst fan de frisistyk, die is samengesteld door drie vooraanstaande frisisten en die de teksten bevat van lezingen die vorig jaar tijdens een symposium op de Fryske Akademy werden gehouden. Het gaat niet goed met de wetenschappelijke bestudering van het Fries. Ja, er zijn nog wat … [Lees meer...] overFrisisten aller landen, verenigt u!
Boekie over boekies
Stel dat je jongeren meer boeken wil laten lezen, wat doe je dan? Verplichten, zeggen sommigen. De Max Havelaar uit hun buurt houden en alles zo lollig mogelijk maken, zeggen anderen. Ik geloof dat Bas Steman de enige echte manier heeft gevonden: jongeren laten zien dat lezen een verrijking van het leven is. Want dat lijkt me het enige echte argument voor leesbevordering. … [Lees meer...] overBoekie over boekies
Heel dikke boeken schrijven voor de eeuwigheid
Over Big Books in Times of Big Data van Inge van de Ven "Ooit was het genoeg om The Sound and the Fury of The Sun Also Rises te schrijven", noteert de Amerikaanse schrijver Jonathan Franzen in zijn roman Purity, "Maar nu draaide het allemaal om grootte. Dikte, lengte." Franzen raakte aan een trend die je wereldwijd de afgelopen decennia inderdaad ziet: de trend van … [Lees meer...] overHeel dikke boeken schrijven voor de eeuwigheid
Eindelijk stemmen op Het Verblijf!
Je kunt eindelijk de aan Neerlandistiek gelieerde podcast Het verblijf (die je zo glorieus door de intelligente lockdown heeft gesleept met iedere dat een gedicht over verhaal voorgelezen door een neerlandicus of een schrijver) nomineren voor een prijs: De Dutch Podcast Awards! Gelieve dan ook nog op ons te stemmen voor de Online Radio Awards. (Hier moet een beetje gescrolld … [Lees meer...] overEindelijk stemmen op Het Verblijf!
Zelf over gedichten praten
Een van de definiërende eigenschappen van poëzie is dat ze meerduidig is. Sterker nog, 'meerduidige poëzie' is een pleonasme. Een gedicht dat je meteen begrijpt is waarschijnlijk 'gewoon een duidelijke, eenduidige boodschap die per ongeluk in een rare vorm gegoten is'. Dat beweren althans Gerben Faure, Jan de Jong en Bas Jongenelen, allen docent Nederlands aan de Fontys … [Lees meer...] overZelf over gedichten praten
Dag Tanneke
Tanneke Schoonheim, die deze week plotseling overleed, was de aardigste taalkundige van Nederland – iemand die niet alleen geïnteresseerd was in de taal, maar ook in de verpakking van vlees en bloed. Iemand voor wie een collega in de eerste plaats ook een mens was. Het klinkt vanzelfsprekend – helaas zijn er weinig mensen van wie dat ook echt gezegd kan worden. … [Lees meer...] overDag Tanneke
Niet praten, maar fietsen
Ineens is het rode vilten vierkantje een symbool. Een paar jaar geleden had men je op de universiteit vreemd aangekeken als je zo'n ding op je blouse had gespeld, maar inmiddels weet iedereen wat het betekent: je maakt je zorgen om de universiteit, om de enorme druk die er op het werk staat, je wil dat er wat gebeurt. Je hebt je aangesloten bij WO in Actie. Dankzij WO in … [Lees meer...] overNiet praten, maar fietsen
Een lekkere vent is lastiger dan C2
Het alledaagse is het moeilijkst te vatten. Waar er vrij uitvoerige recepten zijn van ingewikkelde gerechten, waar er etiquettes zijn over hoe je te gedragen als je de Koning ontmoet, waar de formele taalregisters vrij compleet beschreven zijn, is het veel lastiger te vinden hoe je boerenkool maakt, wat je tegen de buurvrouw moet zeggen als ze van de trap valt, hoe Nederlanders … [Lees meer...] overEen lekkere vent is lastiger dan C2
Nederlandse literatuur zonder calvinisme
Toen er een paar weken geleden een conflict broeide tussen Nederland en Italië over Europese noodgelden om de acute crisis te bestrijden, plaatste Elsevier Weekblad een cartoon: boven zag je twee blonde mensen duidelijk hard werken – de man door aan een wiel te draaien, de vrouw door in een mobiele telefoon te praten terwijl ze met haar aktetas reden – beneden zag je twee … [Lees meer...] overNederlandse literatuur zonder calvinisme
De geniale eenvoud van de taalkunde
Hoe komt het dat talen zo eenvoudig zijn? Dat is de op het eerste gezicht verrassende vraag die de taalkundige Hedde Zeijlstra stelt in zijn boek De geniale eenvoud van taal. De vraag is op het eerste gezicht verrassend omdat we niet geneigd zijn aan talen als eenvoudig te denken: als voorbeelden geeft Zeijlstra zelf de twaalf naamvallen van het Baskisch, of de zestien … [Lees meer...] overDe geniale eenvoud van de taalkunde
Terug naar de grottekening
Je mag van mij van alles en nog wat ter discussie stellen, maar niet de waarde van het lezen. Wie zegt dat 'de jeugd nu eenmaal is opgegroeid met het internet' en dat het dus heel begrijpelijk is dat 'ze' niet meer lezen, of dat 'we er maar aan moeten wennen dat hetgeen wij als belangrijk beschouwen' tegenwoordig 'nu eenmaal niet meer zo belangrijk is', of dat 'we duizenden … [Lees meer...] overTerug naar de grottekening
