Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

Marc van Oostendorp

Voor het Frans

door 1 Reactie

Alweer een schrikwekkend bericht in de krant: nu de Leidse hoogleraar Paul Smith afzwaait, blijft er in Nederland nog maar één hoogleraar Franse letterkunde over, mijn Nijmeegse collega Alicia Montoya. Dat maakt me een klein beetje trots op Nijmegen, als een oase in de dorre culturele woestenij. Maar het maakt me zeer beschaamd over Nederland – een woestijn waar men nog … [Lees meer...] overVoor het Frans

Het maakt hem vertrouwd met… kletsen!

door 1 Reactie

De Multatulileescursus (73) - We zijn nu toch wel duidelijk in de laatste jaren van Multatuli aanbeland, de jaren van bitterheid en wrok. - Hoe bedoel je? Hij schrijft juist af en toe enorm enthousiast en warm. Ik zou juist zeggen: de mildheid is ingetreden! Dat briefje dat hij aan de schrijver Vosmaer schrijft als deze aankondigt met zijn gezin langs te willen komen … [Lees meer...] overHet maakt hem vertrouwd met… kletsen!

Het eind van het woord is zwakker

door 5 Reacties

In het Nederlands zijn er geen woorden die eindigen op een d-, een b-, een z- of een v-klank. Je hebt natuurlijk een woord als hond, waarin je een d schrijft, en die d klinkt ook in de meervoudsvorm honden, maar als die d aan het eind van een woord staat zegt iedereen die Nederlands spreekt een t. Dat geldt ook voor de b – web zeg je in het meervoud wel met een b maar in het … [Lees meer...] overHet eind van het woord is zwakker

Ik was een avondje sonnetten uit de DBNL vissen

door 7 Reacties

Het feit dat de DBNL nu eindelijk een paar duizend bestanden uit het publieke domein heeft geopenbaard in het xml-formaat waarin ze deze ook zelf gebruikt – zonder opmaak, maar met een duidelijke structuur – heeft de oude computerprogrammeur in me wakker gemaakt. Eindelijk ben je niet langer afhankelijk van de tamelijk elementaire zoekmachine die de DBNL heeft. Niet dat ik … [Lees meer...] overIk was een avondje sonnetten uit de DBNL vissen

Een echte schrijver leest niet

door 4 Reacties

De Nederlandse literatuur is er een van schrijvers die eindeloos koketteren met het feit dat ze geen lezers zijn. Terwijl vorige week maandag de Amsterdamse lezers mochten luisteren naar een toespraak van Arnon Grunberg bij een Multatuli-herdenking waarin hij verkondigde dat hij 'minder dan een derde' van het oeuvre van de grote schrijver gelezen had, mocht men in Nijmegen … [Lees meer...] overEen echte schrijver leest niet

Taal in het brein van blinden en doven

door 3 Reacties

Bij mensen die geboren worden met een visuele of auditieve handicap is de taalontwikkeling mogelijk anders dan bij mensen zonder zo'n handicap. Veel dove kinderen hebben horende ouders die geen gebarentaal kennen; blinde kinderen moeten misschien op een andere manier dan ziende kinderen leren wat geel of boek of kruipen betekenen. Zien we daar op latere leeftijd sporen van in … [Lees meer...] overTaal in het brein van blinden en doven

Ik houd van zulke opmerkingen, als bydragen tot kleine-menschen studie

door 8 Reacties

De Multatulileescursus (72) - Als je één conclusie kunt trekken uit het 22e deel van de Volledige Werken: voor iemand die voortdurend klaagde dat hij niet kon schrijven, kon Multatuli behoorlijk goed schrijven. - Volgens editeur Van den Bergh zou er zelfs 'bijna een achtste bundel Ideeën te putten zijn uit de mooiste brieven van dit jaar'. … [Lees meer...] overIk houd van zulke opmerkingen, als bydragen tot kleine-menschen studie

Zo exotisch is het Gerrit Komrij College nu ook weer niet

door Reageer

Geen idee wat Gerrit Komrij er nu echt van gevonden zou hebben, maar ik vind het heel fijn dat er in Winterswijk een Gerrit Komrij-College staat en ik vind het een mooie school in een mooi gebouw. Gisteren mocht ik er in de ‘theaterzaal’ een groep scholieren toespreken over de taal en de literatuur en hoe de structuur van de taal de vorm van de literatuur beïnvloedt. Het … [Lees meer...] overZo exotisch is het Gerrit Komrij College nu ook weer niet

Onze hersenen: heel geschikt voor taal

door 5 Reacties

Het hersengebied waarmee we luisteren lijkt opvallend geschikt om de specifieke eigenschappen van spraakgeluid te ontleden. Ook hebben we een hersengebied dat bij uitstek geschikt lijkt voor de fijne motoriek die nodig is om te praten. Zijn onze hersenen voorbestemd voor taal? Bekijk deze video op YouTubeBekijk alle filmpjes over Human Language. … [Lees meer...] overOnze hersenen: heel geschikt voor taal

De waarheid blijft een talige aangelegenheid

door 6 Reacties

Gelukkig zag ik Jacqueline Bel meteen toen ik de Nieuwe Kerk binnenkwam. Zij is de nieuwe Multatuli-hoogleraar, en dit was de opening van het Multatuli-jaar, dus zij mocht vast vooraan zitten, dus als ik in haar kielzog terecht kwam, had ik een topmiddag. Maar zo was het niet, want de voorste rijen waren gereserveerd en het mannetje van de Nieuwe Kerk tegen wie ik zei 'maar … [Lees meer...] overDe waarheid blijft een talige aangelegenheid

Welk kind zou voor zoo’n vader wel achting kunnen hebben?

door 1 Reactie

De Multatulileescursus (71) - Wat heb je daar? - De bundel Ik heb niets tegen antisemieten, ik lééf ervan met stukken van Ischa Meijer (1943-1995). Deze week verschenen, omdat Ischa gisteren vijfentwintig jaar dood was. Geredigeerd door Ronit Palache. - Oké. Maar we gingen vandaag toch de brieven uit de jaren 1882 en 1883 lezen in de Volledige Werken. … [Lees meer...] overWelk kind zou voor zoo’n vader wel achting kunnen hebben?

Weg is de interesse in betekenis

door 9 Reacties

Wie denkt dat de 'verengelsing' van de universiteiten schuldig is aan het verdampen van de belangstelling voor de Nederlandse literatuur, zou een blik kunnen werpen in een gratis elektronische bijlage die het Amerikaanse universitaire blad The Chronicle Review onlangs online zette. Dat gaat over Amerika, en dus over opleidingen Engels, maar de problemen zijn er niet minder … [Lees meer...] overWeg is de interesse in betekenis

De middeleeuwse man had een piemel!

door 3 Reacties

In de middeleeuwen gingen de mensen niet alleen met elkaar naar bed, maar ze beoefenden daar allerlei standjes. Dat gegeven kan sommigen tot grote geestdrift brengen, en van die mensen is Herman Pleij de aanvoerder. Pleij is mogelijk de beroemdste van alle neerlandici, in ieder geval onder de tv-kijkers, en in veel opzichten is dat ook terecht: wie van ons kan zo meeslepend uit … [Lees meer...] overDe middeleeuwse man had een piemel!

Man zonder ismen

door 2 Reacties

Behalve over het leven van Willem Brakman gaat Nico Keunings Een ongeneeslijk heimwee ook over literaire -ismen. Brakman verzette zich zelf de laatste decennia met hand en tand tegen het idee dat hij een postmodernist zou zijn. Het postmodernisme associeerde hij met gebrek aan ernst, met totale relativering van de inhoud ten gunste van de vorm – daar wilde hij niet bij horen en … [Lees meer...] overMan zonder ismen

Taal wil tussen kaften

door 1 Reactie

Er gaan in de taalkunde af en toe stemmen op om taal niet als een object te beschouwen, en ook niet als een verzameling kennis die een spreker heeft, maar als iets wat een spreker doet, als een activiteit (of een praktijk). Taal is in die opvatting veel minder vastomlijnd dan je zou denken als je de traditionele taalbeschouwing ziet met haar grammatica's en haar … [Lees meer...] overTaal wil tussen kaften