Wanneer iemand iets vertelt, gebruikt die persoon niet alleen taal, maar doet hij soms ook acties of geluiden na. Of hij fluit even. Behoort dat ook allemaal tot de taal? … [Lees meer...] overTaal en fluiten
Gaat er zelf in leggen
Dichter des vaderlands (6) Het is vast een beetje overdreven om te zeggen dat er een speciale relatie is tussen het ambt van Dichter des Vaderlands en Rotterdam. Het bureau dat een en ander organiseerde, zat in ieder geval lange tijd in die stad. De vorige Dichter woont er, Ester Naomi Perquin. Waarschijnlijk het bekendste gedicht van Ramsey Nasr uit diens tijd als … [Lees meer...] overGaat er zelf in leggen
‘Het probleem blijft ondertussen dat ik niets over Multatuli te vertellen heb’
De Multatulileesclub (63) Door Marc van Oostendorp - Ja! De jaren tachtig! - Van de twintigste eeuw. - De jaren tachtig van de twintigste eeuw. Die spatten je wel tegemoet uit dit boekje Er is niets poëtischer dan de waarheid. … [Lees meer...] over‘Het probleem blijft ondertussen dat ik niets over Multatuli te vertellen heb’
Taal zonder taal
De jongste talen die er bestaan zijn thuisgemaakte gebarentalen, door dove kinderen met horende ouders. Die gebarentalen zijn de enige talen die zulke kinderen kennen, ze hebben ze helemaal zelfgemaakt. En toch lijken ze in sommige opzichten opvallend op andere talen. Ze hebben bijvoorbeeld woorden. … [Lees meer...] overTaal zonder taal
Gesprekken met apen
Mensapen kunnen niet spreken en beheersen geen taal. Maar ze kunnen wel gesprekken voeren, net als mensen. … [Lees meer...] overGesprekken met apen
Communicatieapen!
Volgens sommige taalkundigen is het vermogen om taal te gebruiken, aangeboren. De taalkundige Stephen Levinson gelooft dat niet. Hij denkt dat mensen in plaats daarvan een aangeboren drive hebben om met geluiden te communiceren. En hij heeft daar bewijs voor. … [Lees meer...] overCommunicatieapen!
Kijkje in het kinderbrein
Hoe kunnen we inmiddels zoveel weten over de manier waarop kinderen hun moedertaal leren? Wat voor methoden en technieken zijn er beschikbaar om te zien wat voor stappen kinderen doorlopen? … [Lees meer...] overKijkje in het kinderbrein
Hoe het schoolvak Nederlands in 2020 eindelijk gaat veranderen
Er zijn allerlei redenen waarom mensen het schoolvak Nederlands willen veranderen. Sommige mensen willen sowieso ieder schoolvak altijd veranderen, bijvoorbeeld omdat ze denken dat de jaren twintig van de eenentwintigste eeuw natuurlijk radicaal ander onderwijs vergen dan de jaren tien. … [Lees meer...] overHoe het schoolvak Nederlands in 2020 eindelijk gaat veranderen
Hoe groeit tweetaligheid?
Kun je het een kind aandoen om het in meer dan twee talen op te voeden? Alle deskundigen zeggen volmondig ja op die vraag. Wat weten we over de ontwikkeling van kinderen die opgroeien met meer dan één taal? … [Lees meer...] overHoe groeit tweetaligheid?
Nu verschenen: De Gids 2019/6 met cli-fi verhalen over Antarctica
Donderdag 13 december verscheen het laatste nummer van 2019 van literair tijdschrift De Gids, dit keer een themanummer in samenwerking met Project Antarctica: een scenariostudie, op initiatief van De Groene Amsterdammer, over een mogelijke kolonisatie van Antarctica zodra de ijskappen op het continent gesmolten zijn. … [Lees meer...] overNu verschenen: De Gids 2019/6 met cli-fi verhalen over Antarctica
Niet ’n quasi-geleerde beschaving, niet ’n politisch-kranterige koffiehuis-beschaving, niet ’n salonfrazen-beschaving
De Multatulileescursus (62) - Multatuli had iets met stilstand. Al in Max Havelaar speelt hij ermee dat hij zijn held best een tijdje kan laten hangen om te gaan uitweiden over allerlei andere zaken. In de tweede helft van dit zevende deel van de Ideën, doet hij dat nog wat uitgebreider. Hij blijft de lezer maar plagen met de vraag of Wouter wel ooit in Haarlem zal … [Lees meer...] overNiet ’n quasi-geleerde beschaving, niet ’n politisch-kranterige koffiehuis-beschaving, niet ’n salonfrazen-beschaving
Taal groeit in je brein
Als je een taal leert, verandert er ook iets aan je hersenen. Er komt nieuwe informatie in. Maar als jonge kinderen een taal leren, groeien ondertussen hun hersenen ook nog. En bij die groei lijkt rekening te worden gehouden met het feit dat er taal in moet. … [Lees meer...] overTaal groeit in je brein
Grammatica leren
Terwijl ze allerlei andere dingen ook moeten leren, ontwikkelen jonge kinderen ook inzicht in de grammatica van hun taal. Hoe leren ze bijvoorbeeld het verschil tussen zelfstandig naamwoorden en werkwoorden? In ieder geval van een deel door goed te luisteren naar de vorm van die woorden, zo blijkt uit onderzoek. … [Lees meer...] overGrammatica leren
Woorden leren
Hoe leer je een nieuw woord? Er is ergens een kat, en je hoort iemand het woord 'kat' zeggen. Hoe verbind je die klanken en woorden aan elkaar en hoe sla je dat op in je hoofd? … [Lees meer...] overWoorden leren
Kinderen zijn kleine taalwetenschappers
Hoe is het toch mogelijk dat jonge kinderen zo gemakkelijk taal leren? Het is een vraag die veel mensen zich stellen als ze veel met zulke kinderen omgaan. Een sluitend wetenschappelijk antwoord is er nog niet, maar een ding lijkt duidelijk: kinderen passen statistiek toe, maar gaan ook uit van hypothesen over wat waarschijnlijk is. Ze zijn dus taalwetenschappers in de dop. … [Lees meer...] overKinderen zijn kleine taalwetenschappers
Luisteren is praten
Gebruiken we dezelfde kennis over taal als we hem spreken of als we ernaar luisteren? Er zijn allerlei aanwijzingen dat het zo is. Zo kun je een nieuw woord leren zeggen door ernaar te luisteren. … [Lees meer...] overLuisteren is praten
Een zeer groot gedeelte des levens bestaat nu eenmaal uit ’n aaneenschakeling van ’t geringe
De Multatulileescursus (61) - Ik geloof dat ik vandaag voor het eerst moet zeggen: het viel me niet mee. Misschien doordat we nu toch al veertien maanden met Multatuli bezig zijn, maar ik vond het weinig geïnspireerd, de eerste helft van de zevende bundel Ideën. - Ik denk echt dat het aan jou lag. … [Lees meer...] overEen zeer groot gedeelte des levens bestaat nu eenmaal uit ’n aaneenschakeling van ’t geringe
Taal met je handen
De laatste jaren zijn we erachter gekomen hoe belangrijk handen zijn voor taal – niet alleen in gebarentaal, maar ook als effectieve begeleiding van gesproken taal. … [Lees meer...] overTaal met je handen
Natuurlijk lezen
Lezen is minder natuurlijk dan praten en luisteren: je moet er echt les in krijgen, er bestaan analfabeten. En toch blijkt het onderzoek naar lezen ons van alles te kunnen vertellen over hoe het menselijk brein werkt. … [Lees meer...] overNatuurlijk lezen
Ik kan praten!
Praten, iets zeggen, al is het dan ook onbenulligs en onhandigs en onduidelijks, is een raadsel voor de wetenschap, al zijn we de afgelopen jaren ook veel te weten gekomen. Dat laat ik zien in deze video. … [Lees meer...] overIk kan praten!
Een wonder: jullie verstaan mij!
Wanneer ik praat in deze video, horen jullie allemaal geluid. Maar razendsnel wordt dat geluid in je hoofd omgezet in een idee over wat ik eigenlijk te zeggen heb. Hoe werkt dat? … [Lees meer...] overEen wonder: jullie verstaan mij!
Wat weet je als je een taal kent?
Wat voor kennis heb je als je een taal kent? Je kent op zijn minst een aantal woorden en een grammatica. Maar wat betekent dat precies? Wat betekent het bijvoorbeeld om het woord 'kat' te kennen? En wat voor kennis heb je allemaal over de grammatica? De beroemde Amerikaanse taalkundige Ray Jackendoff schreef er een artikel over voor het nieuwe boek Human Language onder … [Lees meer...] overWat weet je als je een taal kent?
Wat weet de wetenschap over taal?
Onlangs verscheen Human Language. From Genes and Brains to Behavior, een imposant overzichtsboek onder redactie van de Nijmeegse hoogleraar Peter Hagoort over de actuele stand van zaken naar taal in grote delen van de wetenschap. Deze maand besteed ik aandacht aan dat boek met korte filmpjes over individuele hoofdstukken. Wat weten we bijvoorbeeld over hoe taal in de hersenen … [Lees meer...] overWat weet de wetenschap over taal?
Voel je hoe vreeselyk ’t is dit te moeten zeggen van z’n kind?
De Multatulileescursus (60) - 1877! Het jaar waarin Multatuli eindelijk deel 7 van de de Ideeën voltooide. - Ja, dat zou je eigenlijk uit de brieven en documenten die we deze keer lazen niet zeggen, dat het getob nu voorbij was. Want dit was een uitermate tobberig jaar. - Ja, 'verdrietig', zoals hij voortdurend noemt. Hij was neerslachtig, misschien door alle … [Lees meer...] overVoel je hoe vreeselyk ’t is dit te moeten zeggen van z’n kind?
Een auteur die de taal redt door erin te snijden
Een taal is een fictie die waarheid wordt door de mensen die in haar geloven. Als niemand zou accepteren dat het Nederlands bestond, had het Nederlands ook niet bestaan. De mensen zouden nog allemaal praten en ze zouden hun buren kunnen verstaan, en met enige moeite zouden Mechelaars ook nog wel kunnen communiceren met Meppelaars, maar er zou geen reden zijn om te zeggen dat … [Lees meer...] overEen auteur die de taal redt door erin te snijden






