Het Meertens Instituut heeft helemaal niet de officiële taak om vragen te beantwoorden uit het publiek, maar dagelijks komen er vragen binnen die als ze niet al te gek zijn ook daadwerkelijk worden beantwoord, en een doodenkele keer ook door mij. Zoals deze vraag over papa en mama: … [Lees meer...] overMama zal een lekker fruithapje voor je maken
Taal krijgt zijn autoriteit van buiten
Het komt slechts zijdelings aan de orde in het artikel dat de Australische taalkundige Ingrid Piller schreef voor het Journal of Sociolinguistics: het failliet van de gedachte dat je met taal je autoriteit kunt opbouwen. Het is een oud idee, dat ten grondslag ligt aan de klassieke retorica én aan veel latere analyses. Maar het stort volledig in elkaar wanneer we het succes … [Lees meer...] overTaal krijgt zijn autoriteit van buiten
‘Dit theekopje is niet mooi, maar ik vind het er goed uitzien’
Interesse in kunst doet iets met je taal, zo blijkt uit een nieuw artikel van een groep Duitse psychologen en filosofen in het tijdschrift Poetics. Ze lieten in hun onderzoek mensen zinnen beoordelen als de volgende: Deze boom is niet mooi, maar ik vind hem er goed uitzien.Deze boom vind ik er goed uitzien, maar hij is niet mooi. … [Lees meer...] over‘Dit theekopje is niet mooi, maar ik vind het er goed uitzien’
Van harte gefeliciteerd, meneer ’t Hart!
Vandaag viert Maarten 't Hart zijn 75e verjaardag, een van de intrigerendste schrijvers die er momenteel in Nederland zijn; intrigerend bijvoorbeeld vanwege een neiging om vooral de minder sympathieke kanten van zijn karakter helemaal niet te verbloemen – niet in zijn werk en niet in zijn interviews. En dan gaat het niet over zogenaamd 'minder sympathieke' kanten die feitelijk … [Lees meer...] overVan harte gefeliciteerd, meneer ’t Hart!
The ethics of using a foreign language
While discussing online the odd claim currently going around in the Dutch press that we should be 'against English', and in particular the claim that 'one becomes less ethical for speaking English', somebody pointed me to this fairly recent paper by a group of economists. aiming to show just that: Rotterdam students, native speakers of Dutch, would be less willing to be … [Lees meer...] overThe ethics of using a foreign language
Ik vind men moest niet langer leven dan 50 jaar.
De Multatulileescursus (59) - Een van de zaken die je goed kunt bestuderen aan de hand van de brieven en stukken uit het najaar van 1875 en het jaar 1876, is het verschijnsel polarisering. - Ik vind juist dat Multatuli in deze periode soms wat mat overkomt. - Nee, ik bedoel ook niet zijn eigen werk, maar wat anderen over hem schrijven. Je hebt inmiddels zeer … [Lees meer...] overIk vind men moest niet langer leven dan 50 jaar.
Choco
Nene leert Nederlands Een taal leren is ook leren met die taal te spelen. Nene is in Hongarije geboren, net zes geworden, en nu ongeveer acht maanden in contact met het Nederlands, en ze is begonnen aan haar eerste taalspel. … [Lees meer...] overChoco
Gelaat, gebaar en klankexpressie
Neerlandistiek van 100 jaar geleden "Wat zou de wetenschap spoedig een hooge vlucht nemen als wij eris een genie zagen opstaan, dat weer eens alle vakken samen beheerschte met zijn éénig denkhoofd!" Er is maar één persoon in de geschiedenis van de neerlandistiek geweest die zulke zinnen kon schrijven: de Nijmeegse hoogleraar Jac. van Ginneken (1877-1945). … [Lees meer...] overGelaat, gebaar en klankexpressie
De Everwijn Wassenbergh Penning
Er bestaan natuurlijk allerlei prijzen die neerlandici kunnen winnen, en een heleboel van die prijzen hebben ze ook gewonnen: de AKO-prijs, bijvoorbeeld, of een van de onderscheidingen die de Maatschappij der Nederlandsche Letteren uitdeelt. Maar een specifieke prijs voor werk op het brede terrein van de neerlandistiek bestaat nog niet. … [Lees meer...] overDe Everwijn Wassenbergh Penning
Kutlul
Kutlul staat nog niet in Van Dale, hoewel het vrij regelmatig gebruikt wordt. Misschien wordt het beschouwd als een doorzichtige combinatie van kut en lul, die allebei wel in het woordenboek staan, maar dat kan toch ook niet helemaal het antwoord zijn, want kankerhoer heeft bijvoorbeeld wel een apart lemma ('vulgair scheldwoord waarmee diepe verachting jegens een … [Lees meer...] overKutlul
Sinterklaas en de negentiende eeuw: hallootjes!
Het is mij onduidelijk of het Sinterklaasjournaal van de NTR wel bestemd is voor kinderen. Het is natuurlijk een bekend aspect van het genre kindertelevisie dat er af en toe een knipoog naar de volwassen meekijker wordt gemaakt, maar zeker in de eerste afleveringen van dit jaar zag je door de knipogen het gezicht niet meer. Ik ken in ieder geval een vijfjarige die al dat … [Lees meer...] overSinterklaas en de negentiende eeuw: hallootjes!
Oud nieuws over Niels
Vooral jongeren spreken de l aan het eind van een lettergreep uit als w. Hoe zit dat precies? en wat heeft het te maken met het feit dat we in het Nederlands goud zeggen in plaats van gold en oud in plaats van old? (Bekijk deze video op YouTube) … [Lees meer...] overOud nieuws over Niels
Haar doormekkeren over het trouwen, haar beledigende ‘pedante teutjes’-brief, haar dominantie in alles, haar luidruchtige optreden
De Multatulileescursus (58) - Ik ben blij dat je ons dit boek over Mina Krüseman hebt laten lezen. Ik had het niet willen missen! - Nou! - Ja! (enthousiaste bijval) … [Lees meer...] overHaar doormekkeren over het trouwen, haar beledigende ‘pedante teutjes’-brief, haar dominantie in alles, haar luidruchtige optreden
Hoe meer je erover nadenkt, des te meer raak je in de war
Het Nederlands beschikt over een interessante manier om twee grootheden met elkaar te vergelijken, een constructie die je vormt met hoe en/of des te: Hoe mooier, hoe aantrekkelijkerHoe mooier, des te aantrekkelijkerDes te mooier, hoe aantrekkelijkerDes te mooier, des te aantrekkelijker … [Lees meer...] overHoe meer je erover nadenkt, des te meer raak je in de war
Ik praot Wolluks, gij prôt Wolluks
Ah, kwam ik maar uit Waalwijk, dan had ik nóg meer kunnen genieten van het fraaie koffietafelboek Wollukse praot. Over de Waalwijkse taal, samengesteld door de dialectgroep Wollukse praot en vorige week in Waalwijk gepresenteerd. Ik kan me niet herinneren ooit zo'n mooi dialectboek te hebben gezien. … [Lees meer...] overIk praot Wolluks, gij prôt Wolluks
Ratraceverslaving
Ik blijf me verbazen over de reacties die er komen op de witte staking. Ik kan niet anders dan concluderen dat mensen verslaafd zijn aan de ratrace. … [Lees meer...] overRatraceverslaving
Opnieuw aan de hanenbalk
Dezer dagen vindt op het Meertens Instituut een publiekssymposium plaats over de boerderij. Het deed me nogmaals denken aan het gedicht 'liever naar het malieveld dan aan de hanenbalk' van Dichter des Vaderlands Tsead Bruinja. … [Lees meer...] overOpnieuw aan de hanenbalk
Peer review stelt bij boeken echt niet veel voor
Iemand krijgt een onvoldoende, in ons managershorrorfeuilleton De verleden tijd van lijken "Wat gezellig dat we nu bij elkaar zitten", zei Wouter, de hoogleraar Technologisch-Financiële Letterkunde tegen zijn collega Maribella, de Endowed Arie de Jager Chair of Dutch Studies. "Het heet dan wel een functioneringsgesprek, maar zo moeten we dat natuurlijk niet zien. We zijn … [Lees meer...] overPeer review stelt bij boeken echt niet veel voor
Wat je zegt, gaat vanzelf
Deze week verscheen een nieuw boek van Liesbeth Koenen, vol vrolijke stukjes over taal en taalwetenschap. Ik sprak met haar over de vraag waarom het nuttig is iets over taal te weten? Bekijk deze video op YouTube Liesbeth Koenen. Wat je zegt, gaat vanzelf. Amsterdam: De Kring, 2019. Bestelinformatie via internet. … [Lees meer...] overWat je zegt, gaat vanzelf
Zulk een nieuwtje op den 1en April!
De Multatulileescursus (57) - We zouden deze week nog eens terugkomen op stukken uit 1875, en met name de recensies van Vorstenschool die hier zijn afgedrukt. - Ja, zoals er indertijd kennelijk in de krant ook allerlei artikels verschenen over dat Multatuli mogelijk de repetities zou bijwonen, en dat hij indertijd de repetities had bijgewoond, en dat de eerste … [Lees meer...] overZulk een nieuwtje op den 1en April!
De nieuwe taalregel 2019
Het is ieder jaar natuurlijk weer spannend: welke nieuwe taalregel zal nu weer aan de officiële voorschriften van het Nederlands worden toegevoegd? Hoe kunnen wij deskundigen het leven van anderen nu weer zuur maken? … [Lees meer...] overDe nieuwe taalregel 2019
Stakingsbereidheid
Momenteel zijn we aan de universiteit bezig met een witte staking. Nou ja, we, ik ben bang dat ik tot nu toe van geen enkele collega een automatisch antwoord heb gekregen met de tekst die WO in Actie heeft geadviseerd, behalve van mijn vrouw, maar dat telt niet. Is de actie mislukt? … [Lees meer...] overStakingsbereidheid
Neerlandistiek: keer het tij
Door Yra van Dijk, Jet Louwerse, Marc van Oostendorp, Ted Sanders en Els Stronks Achter de ogenschijnlijke eensgezindheid over het belang van het vak Nederlands gaat veel achterstallig onderhoud schuil in het onderwijs in onze taal en cultuur. Het is tijd voor een noodkreet die harder klinkt dan alle toeterende tractors op het Malieveld bij elkaar. Kennis van de landstaal is … [Lees meer...] overNeerlandistiek: keer het tij
Moderne romantiek: mannen zijn kleuters en lastpakken
Hoe gaat het toe in het Nederlandse boek? Veel modern letterkunde-onderzoek is sociologisch georiënteerd: het wil iets zeggen over hoe de samenleving in elkaar zit door de verbeelding van die samenleving in romans te bestuderen. Ik schreef gisteren over dergelijk onderzoek. Het is dan enigszins vreemd dat men zich meestal beperkt tot mainstream literair werk. Veel onderzoek … [Lees meer...] overModerne romantiek: mannen zijn kleuters en lastpakken
Fictieve buurvrouwen en de interessantheidshypothese
Er is zoals jullie weten de échte wereld en er is de wereld van de fictie. In sommige opzichten lijken ze op elkaar – beide worden bijvoorbeeld bevolkt met entiteiten die met elkaar converseren. En in sommige opzichten lijken ze ook niet op elkaar – ik heb de indruk dat romanpersonages gemiddeld minder vaak de wc bezoeken dan de auteurs die hun leven beschrijven. … [Lees meer...] overFictieve buurvrouwen en de interessantheidshypothese
