Over de mishandeling van het boek van Anton de Kom In het voorjaar van 1934 verscheen te Amsterdam bij uitgeverij Contact het boek Wij slaven van Suriname, van de activist en verzetsstrijder Anton de Kom (1898-1945). In dit boek wordt de koloniale geschiedenis van Suriname geschetst, vanuit het perspectief van een Surinamer. Goed gefundeerd en geannoteerd verhaalt De … [Lees meer...] overHet schandaal van Wij slaven van Suriname
Artikel
Waarom ik Jaap of Jacqueline toch ‘professor’ noem
Ik probeerde mijn professor eens professor te noemen. Je zou denken, appeltje-eitje, je stapt met je braafste glimlach een collegezaal binnen en zegt ‘Goedemorgen professor!’ Desnoods schud je daarbij nog een hand, als je per se voor maltentige streber wilt spelen (laat die glanzende Elstar alsjeblieft wel in je aktetas), maar veel moeilijker dan dat zal het toch niet … [Lees meer...] overWaarom ik Jaap of Jacqueline toch ‘professor’ noem
Anne Frank voor dertienjarigen
Donderdagavond was ik bij een avond over Anne Frank als schrijfster. Het was een interessante avond. Het is hartverwarmend dat er nog altijd mensen bezig zijn om iedere punt en komma, ieder toevallig stofje op een pagina in het dagboek, serieus te nemen en te bestuderen. Het is altijd hartverwarmend als mensen dat doen, maar Anne Frank verdient deze aandacht natuurlijk dubbel … [Lees meer...] overAnne Frank voor dertienjarigen
Groslijst: Peter Brouwer, AFDRUK
Brouwer trekt de lezer vanaf de eerste bladzijde de wereld van Carl in AFDRUK is de vierde roman van Peter Brouwer (die daarnaast meerdere dichtbundels schreef). Brouwer studeerde Duitse taal- en letterkunde in Utrecht, waar het verhaal zich grotendeels afspeelt. Het hoofdpersonage, Carl, start een zoektocht naar antwoorden op vragen die opkomen door diepgewortelde … [Lees meer...] overGroslijst: Peter Brouwer, AFDRUK
“Soms denk ik: dat ik zomaar onderzoek mag doen!”
Tekstportret Margot van Mulken In de serie Tekstportretten laat Jan Renkema iemand poseren in zijn tekstatelier. Meestal is er een bijzondere aanleiding. Deze keer niet. Of het moest zijn dat iemand na ruim dertig jaar onderzoek en onderwijs, met acht jaren bestuurswerk als decaan, nadenkt over relevant onderzoek of een andere toekomst, misschien wel als juf. Margot … [Lees meer...] over“Soms denk ik: dat ik zomaar onderzoek mag doen!”
Liefde gaat door…
Men zegt wel eens dat de liefde door de maag gaat. Ik zie dat net iets anders. Uiteraard kunnen stroopwafels, ijs of pizza mijn hart stelen, maar naar mijn mening is er iets dat nog meer van liefde spreekt: muziek. Al van jongs af aan stond muziek in het middelpunt van mijn leven. Ik ben in Duitsland opgegroeid met niet-Duitse ouders, voor wie de waarde van verschillende … [Lees meer...] overLiefde gaat door…
Hoe Anne Frank zichzelf schreef
Op 11 december 2025 was ik aanwezig bij de presentatie van het mooie boek 'Anne Frank, schrijfster' van Elli Bleeker en Peter De Bruijn. Ik hield er het bijgaande praatje. Wie Anne Frank, schrijfster van Elli Bleeker en Peter de Bruijn gelezen heeft, kan niet volhouden dat het dagboek van Anne Frank een toevallig overgeleverd historisch document is, het werk van een … [Lees meer...] overHoe Anne Frank zichzelf schreef
Verse Boontjes
Van Louis Paul Boon Deel zestien van de Boontjes – de verzamelde columns die Louis Paul Boon van 1959 tot en met 1978 vrijwel dagelijks schreef voor de Gentse socialistische krant Vooruit – is eindelijk verschenen. Boontjes 1975, dat maar liefst 602 pagina’s telt, bevat weer veel moois en is zeker voor wie meer wil weten over het leven en werk van een van de grootste … [Lees meer...] overVerse Boontjes
Postumiteiten voor Breyten
Conversatie met Alfred Schaffer Hedendaagse Afrikaanse dichters in Zuid-Afrika verhouden zich in hun werk tot de lyriek en de literaire erfenis van Breyten Breytenbach (1939-2024). Het oeuvre dat de schrijver nalaat, is even omvangrijk als indrukwekkend. Door academici, journalisten en schrijvers is de bard herhaaldelijk, als een zich verspreidende ruis, als iconisch … [Lees meer...] overPostumiteiten voor Breyten
De poëtische kracht en nuance
Buzz in neerlandistisch letterenland: de gratis pdf’s van de Bulkboeken zijn foetsie! Na een overname moeten scholieren die generatie na generatie literatuur uit alle tijden leerden kennen en van wie nu wordt verwacht dat ze daar ‘leesplezier’ aan ontlenen, de mastercard uit een ouderlijke portefeuille trekken. Blijkbaar hoeven we ons toch geen zorgen te maken. … [Lees meer...] overDe poëtische kracht en nuance
Geen buste maar een beeldenstorm
Of ze als essayist de P.C. Hooftprijs heeft verdiend, daarover heeft gelukkig onlangs een deskundige jury geoordeeld. In ieder geval is Anja Meulenbelt volgens mij een van de interessantste publieke intellectuelen van Nederland – iemand wiens leven bestaat uit strijd, en denken, en denken over strijd. Het zal de komende tijd vaak over De schaamte voorbij gaan, maar ik zou … [Lees meer...] overGeen buste maar een beeldenstorm
Groslijst: Michelle van Dijk, Kijk niet om!
Hij de lusten, zij de lasten In Kijk niet om!, de nieuwste roman van Michelle van Dijk, worden de levens van twee vrouwen op een bijzondere manier verteld. Je leest over een secretaresse die haar hele carrière op hetzelfde kantoor werkt. In modieuze kleding typt ze facturen, neemt ze de telefoon aan en correspondeert ze met de klanten van het bedrijf. De hoogtepunten … [Lees meer...] overGroslijst: Michelle van Dijk, Kijk niet om!
‘Zijn tropenjaren, die de tropenkolder had veroorzaakt’
Kleine veranderingen in het algemene taalgebruik, onopvallend eerst, maar zich geleidelijk duidelijker manifesterend en verder verspreidend – ik zal zeker niet de enige zijn bij wie een zekere gevoeligheid leeft voor het waarnemen daarvan. In 2008 schreef ik op mijn blog iets over het betrekkelijk voornaamwoord dat, dat op duidelijk waarneembare wijze het veld begon te ruimen … [Lees meer...] over‘Zijn tropenjaren, die de tropenkolder had veroorzaakt’
Klassieke Bulkboeken binnenkort offline?
Al jaren laat ik mijn studenten diverse historische literatuur lezen aan de hand van de Bulkboek-uitgaven. Deze Bulkboeken staan gratis als pdf’s online. Onlangs werkten de linkjes naar die website niet meer. Wat was er aan de hand? Bulkboek is overgenomen door BruutTAAL (een uitgeverij van een lesmethode). BruutTAAL is van plan om die pdf’s binnenkort achter een betaalmuur te … [Lees meer...] overKlassieke Bulkboeken binnenkort offline?
Met je laptop een catastrofe voorkomen
Abdelkader Benali is boven alles een leraar. Hij zegt het ook een paar keer, in zijn nieuwe boek Gids in verwondering, dat verscheen ter gelegenheid van zijn vijftigste verjaardag, en waarin stukken en columns zijn verschenen die hij voor allerlei tijdschriften geschreven heeft, en waarin ook een groot interview is opgenomen dat Liliane Waanders met hem nam. En eigenlijk zegt … [Lees meer...] overMet je laptop een catastrofe voorkomen
Joost Zwagerman en zijn biograaf
Hoe moet een biograaf van Joost Zwagerman (1963-2015), veelschrijver en man van zeven levens die op jonge leeftijd een eind aan zijn leven maakte, een biografie schrijven? Door keuzes te maken, een invalshoek te kiezen: de rode draad in een thematische, of chronologische compositie. Het levensverhaal van een veelzijdig talent, een egocentrische man zonder ‘kern’, die uitbundig … [Lees meer...] overJoost Zwagerman en zijn biograaf
Van waar die naam Windvogel?
Die Nederlandse joernalis en historikus Bart de Graaff was ’n ware vriend van Suid-Afrika. Die laaste keer toe ek hom gesien het – ’n week voor sy onverwagse dood – was op ’n koel herfsaand in ’n Seepuntse restaurant. Aan tafel was ook ons eggenotes. Die gesprek het hoofsaaklik gegaan oor Bart se jongste boek oor die Khoisan-mense van Suidelike Afrika. Almal het Afrikaans … [Lees meer...] overVan waar die naam Windvogel?
Steun het collectief ploeteren
Gisteren meldde een collega dat hij bij een afspraak niet was komen opdagen, omdat hij in slaap was gevallen. "Dit is niet mijn favoriete tijd van het jaar." Terwijl ik op die collega wachtte, sprak ik even met collega's bij het koffie-apparaat. De een zei dat ze nu al uitkeek naar de komende kerstdagen. De ander zei dat hij probeerde de komende jaren niet verlangend te denken … [Lees meer...] overSteun het collectief ploeteren
Groslijst: Erwin Hurenkamp, Pogingen
Zo moeder, zo zoon In zijn debuutroman blijkt dat Erwin Hurenkamp (1993) een dichter is. Pogingen is een raamvertelling waarin meerdere sprookjesachtige en mythologische verhalen voorkomen, die als het ware door de hoofdpersonen geschreven zijn. Erwin Hurenkamp is dichter, schrijver en redacteur bij literair tijdschrift Tirade. In 2023 verscheen … [Lees meer...] overGroslijst: Erwin Hurenkamp, Pogingen
Wat een kermisattractie is dit
Over De jaknikker van Peter Buwalda 1. Het eerste deel van deze roman heet ‘The evening time is reading time’ en omvat de hoofdstukken 74 tot en met 55. Het laatste hoofdstuk van Otmars zonen (2019) is nummer 75; de boeken sluiten dus naadloos op elkaar aan. Dat geldt ook voor de leeservaring met beide. Ik ben meteen aan dit tweede luik begonnen toen ik het … [Lees meer...] overWat een kermisattractie is dit
Etymologica: Hoe shampoomerk Andrélon en keizer Nero etymologisch verwant kunnen zijn
Als ik niet weet waarover ik moet schrijven, stap ik onder de douche. Niet zo goed voor het klimaat, en nog slechter voor mijn gas-water-licht-afrekening, maar je moet wat. Onder de douche viel mijn oog op een shampoofles van het merk Andrélon. Normaal gesproken ben ik niet zo geïnteresseerd in de herkomst van merknamen – vaak zijn het quasi-spitsvondige creaties van … [Lees meer...] overEtymologica: Hoe shampoomerk Andrélon en keizer Nero etymologisch verwant kunnen zijn
Het boerenbedrijf en het Vlaams Belang
In de strijd om de ziel van “het volk” heeft radicaal rechts in heel Europa een nieuw uithangbord ontdekt: de boer. Niet de mannen en vrouwen met stikstofnormen, bankleningen en opvolgingsproblemen, maar het symbool dat de boer óók is. Overal in Europa zien we varianten van dezelfde nieuwe, romantische aandacht: de tractor als actiemiddel, de mestkar als politieke prop, het … [Lees meer...] overHet boerenbedrijf en het Vlaams Belang
Historie van Malegijs : Capittels [35]-[39]
Een schoone ende nieuwe historie, autentijck, die dat vervaerlijck paert Ros Beyaert wan,en[de] die veel wonderlijcke ende avontuerlike dingen bedreef in zijn leven met zijn consten,ghelijc dese historie verclaert, ende is seer ghenoechlijck om lesen.Van nyeus ghecorrigeert.Gheprint t’Antwerpen [1556], Inden Witten Haeswint, bi Jan van Ghelen. Kritische editie bezorgd door … [Lees meer...] overHistorie van Malegijs : Capittels [35]-[39]
Lastig gedicht, ontroerend mirakel
'Tussen priesters en geleerden', is de (werk)titel van het hoofdstuk waaraan ik de afgelopen week heb gewerkt. In dat hoofdstuk speelt de Lof vanden Heilighen Sacramente een hoofdrol, een gedicht dat Anthonis de Roovere omstreeks 1456 schreef en dat van al zijn gedichten de grootste verspreiding kende. Het is bekend uit zeven middeleeuwse handschriften, waarvan drie … [Lees meer...] overLastig gedicht, ontroerend mirakel
Dat is gjin raven mar in rjûn!
Friesland wordt weer Frieser van taal, leert ons nieuw onderzoek, maar het kan Frieser nog, want de taal herbergt inmiddels vele Nederlandse woorden waarvan oorspronkelijk Friese evenknieën bestaan of te achterhalen zijn, zoals rjûn naast raven/raaf. Afzondering en invloed Mede dankzij de uitgestrekte venen en moeren die vroeger de wereld der Friezen … [Lees meer...] overDat is gjin raven mar in rjûn!
