Een nieuw hoofdstukje in de verengelsing van Nederland; nieuw althans voor mij. Op een receptie in Parijs sprak ik onlangs met een Nederlandse tolk Frans-Nederlands. Zij had een glanzende carrière achter de rug, en werd in het verleden bijvoorbeeld altijd gevraagd als Nederlandse ministers hun Franse collega's in Parijs opzochten. Daar is langzaam maar zeker verandering in … [Lees meer...] overWaarom er geen tolken tussen het Frans en het Nederlands meer zijn
Artikel
Koppermaandagprent met bijpassende tekst
Vandaag is het koppermaandag, de eerste maandag na Drie Koningen (6 januari). Op deze dag boden leden van het drukkersgilde hun klanten en relaties bij wijze van nieuwjaarswens een prent aan, en hoopten daar dan eten en drinken voor te krijgen, dat zij of zelf consumeerden of aan hulpbehoevenden gaven. De prent die ik, mede namens Inge Van Outryve, de trouwe lezers van onze … [Lees meer...] overKoppermaandagprent met bijpassende tekst
‘Die historie van Meluzine’ (Gheraert Leeu, Antwerpen 1491) : capittels [45]-[47]
Die wonderlike, vreemde ende schone historie van Melusinen zoals gedrukt door Gheraert Leeu te Antwerpen in 1491. Kritische editie met reproductie van het unieke exemplaarKBR Brussel Inc B 1369,in combinatie met de proza-versie van Je(h)an d’Arras, bezorgd door Willem Kuiper en Inge Van Outryve. Amsterdam 2024 Bibliotheek van Middelnederlandse … [Lees meer...] over‘Die historie van Meluzine’ (Gheraert Leeu, Antwerpen 1491) : capittels [45]-[47]
Veilig voor de honden
Na een politiek rampjaar is het werkelijk 2025 geworden. Past het dan om vooruit te kijken of om te anticiperen? Ik geloof dat ik graag hoop. Daarin wil ik standhouden, maar niet zonder de wereld te versmaden. Waarin ik bovendien nog iemand heb rondlopen die is opgekrabbeld als dichter en aldus extra vragen op zijn bordje serveert. Wat te dingessen? Graag spiek … [Lees meer...] overVeilig voor de honden
Ende som sitten si bi wiven
Geschiedenis van het Nederlands in 100 literaire werken (22) Elckerlyc, aan het eind van de 15e eeuw geschreven, is het allegorische verhaal van een man die hoort dat hij binnen een dag dood zal zijn, en dan wanhopig op zoek gaat naar wie hem op die barre tocht wil vergezellen. Hij krijgt nul op het rekest van onder andere zijn vrienden, die bij leven hem eeuwige trouw … [Lees meer...] overEnde som sitten si bi wiven
Vanuit de helikopter bekeken
Portretten van neerlandici Groningen Airport Eelde, dinsdag 16 juli 2024 Ik sta in de opening van de cabine van een royale helikopter. De afgelopen jaren heb ik voor mijn werk een bont gezelschap van twintig Groningse neerlandici geïnterviewd. Twintig gesprekken over de waarde van taal en literatuur, over maatschappelijke betrokkenheid, over al die verschillende … [Lees meer...] overVanuit de helikopter bekeken
De taal van een steeds stiller wordende stilte
C.O. Jellema over poëzie van Faverey Met veel belangstelling heb ik het artikel van Helge Bonset over Faverey gelezen. Die belangstelling betreft allereerst zijn enthousiasme en vooral ook waardering voor poëzie waar hij (en ik) bij een eerste lezing niet veel van begrijpen. Daarnaast trof het me hoe zowel Bonset als degenen die reageerden het belang van het verzameld … [Lees meer...] overDe taal van een steeds stiller wordende stilte
Cipoue
Tweetaligheid geeft een bijzonder kijkje in het menselijk taalvermogen. Nene is 11 en spreekt Nederlands en Italiaans. Die eerste taal is, zoals taalkundigen dat noemen, dominant: Nene woont in Nederland, gaat naar een Nederlandse school, haar beste vriendinnen zijn Nederlands, en Nederlands is de taal van de winkels en de scouting. Maar haar moeder spreekt altijd Italiaans met … [Lees meer...] overCipoue
De constructie van een seriemoordenaar
Anjet Daanje liet een onuitwisbare indruk achter met het ‘ongeëvenaarde literaire bouwwerk’ Het lied van ooievaar en dromedaris, en voor haar gehele oeuvre ontving ze ook nog eens de Constantijn Huygensprijs. Een mooie gelegenheid voor Uitgeverij Pluim om haar eerder verschenen werk opnieuw uit te geven: Suikerbeest is een van de weinige Nederlandse literaire romans waarbij de … [Lees meer...] overDe constructie van een seriemoordenaar
‘De onderwijsbegroting gaat wel ergens over’
Confuc (1) Confucius, wat zou u doen als u geroepen werd om een land te besturen? De taal goed gebruiken. Als de taal niet goed gebruikt wordt, zeggen de woorden niet wat ze moeten zeggen. Dan blijven de dingen die gedaan moeten worden ongedaan. Journalist Mijn vraag gaat over wat we de afgelopen weken hebben zien gebeuren in de gangen van de Tweede Kamer, … [Lees meer...] over‘De onderwijsbegroting gaat wel ergens over’
Leve Wikipedia
Misschien wel het grootste monument dat de mensheid de afgelopen decennia heeft opgericht, vergelijkbaar met de middeleeuwse kathedralen: Wikipedia. Het is vermoedelijk de omvangrijkste encyclopedie die er ooit is samengesteld, en dat in een groot aantal talen, waaronder een aantal minderheidstalen. Het is doorgaans een zeer betrouwbare kennisbron. En het wordt vrijwel geheel … [Lees meer...] overLeve Wikipedia
De Algemene Vereniging voor Taalwetenschap bestaat 75 jaar!
Een interview met twee jonge leden In 2025 bestaat de Algemene Vereniging voor Taalwetenschap (AVT) 75 jaar. Sinds haar oprichting in 1950 heeft de beroepsvereniging zich ingezet voor taalwetenschappers in Nederland en voor een gezonde en inclusieve taalwetenschapsgemeenschap. Als lid van de AVT mag je presenteren op de Grote Taaldag (die je ook met korting kunt … [Lees meer...] overDe Algemene Vereniging voor Taalwetenschap bestaat 75 jaar!
Hoe talen verschillen!
Hoe talen verschillen, denk ik wel eens, wanneer ik met Mohannd en Rahaf probeer te converseren in mijn door hen gebroken Nederlands en hun voor mij ondoorgrondelijke Arabisch. De verschillen zijn zo groot, dat ik ze niet gemakkelijk uit kan leggen. Ik denk het, ‘Hoe talen verschillen’, ook wel eens als ik gewoon een Engelstalige roman lees, bijvoorbeeld The Edge of the … [Lees meer...] overHoe talen verschillen!
Een mand vol bloemen
Taalkunde van 100 jaar geleden De taalkunde is inmiddels oud genoeg om af en toe wat observaties op te kunnen vissen die voorgangers in, bijvoorbeeld, 1925 deden. In dat jaar schreef bijvoorbeeld de – sowieso heel interessante – taalkundige Wobbe de Vries een artikel in het tijdschrift De nieuwe taalgids over vol, of in het bijzonder over constructies zoals 'vol … [Lees meer...] overEen mand vol bloemen
Ik heb de hele Nederlandstalige literaire canon gelezen. Nou en?
Toen ik zo’n drie jaar geleden begon aan de studie Nederlandse Taal en Cultuur in Groningen, deelde een van mijn docenten letterkunde aan ons een leeslijst uit: vijf aan elkaar geniete A4’tjes – voor- en achterkant – met in totaal 158 ‘titels van literaire werken die een afgestudeerde neerlandicus (bachelor) gelezen zou moeten hebben.’ Ik geloof dat de meeste van mijn … [Lees meer...] overIk heb de hele Nederlandstalige literaire canon gelezen. Nou en?
De geschiedenis van stouten Jan
De tijd van de nieuwe illustraties bij de oude tekst is inmiddels voorbij. Waarom? Omdat het kopijrecht op Hoffmanns tekeningen was verlopen en de uitgevers, die het toch al zo moeilijk hebben, daarvoor nu geen cent meer hoeven te betalen? Maar wie betaalde de nieuw gemaakte illustraties dan tot nu toe? Of was dat zoals het een kunstenaarshonorarium betaamt een habbekrats, een … [Lees meer...] overDe geschiedenis van stouten Jan
“Tot grote frustratie van zijn ondervragers hangt de man iedere keer een ander verhaal op”
Een van de dingen die ze je niet vertellen als ze je leren lezen: dat je er als oudere plezier aan kunt beleven omdat je je dan alsnog kunt laten overrompelen door de jeugd. Door de levenslust, de vertellust, de inventiviteit, de kracht van jonge schrijvers. Dat je je als 57-jarige op sleeptouw kunt laten nemen door een 30-jarige schrijver. Door Safae el Khannoussi … [Lees meer...] over“Tot grote frustratie van zijn ondervragers hangt de man iedere keer een ander verhaal op”
Taalverandering betrapt! 5: Noch
Eric Hoekstra bespreekt zinnetjes met negatie overgeleverd uit verschillende periodes van het Oudfries. Vandaag deel 5: lijstnegatie noch: goud noch zilver. goud noch zilver Goud noch zilver! Waar de materialistisch ingestelde lezer direct denkt aan een artikel over goud en zilver, begrijpt de geestelijk ingestelde mens (i.e., de taalkundige) direct dat het gaat om dat … [Lees meer...] overTaalverandering betrapt! 5: Noch
Dichters over Gorter: Erik Bindervoet
In de bundel Aap uit 2002 zijn deze twee kwatrijnen te vinden: Blijf toch dromen van dat arbeidersparadijs! Blij dans je op de strandmuur En je hoeft er nooit schone sokken aan! O zoete tijden die zijn dan. Hyperactief vallen mokknikkers en pruilfluitjes In brijz'len op de hinkels. De Geest der Nieuwe Mensheid gruist: te lang Is de nederlaag … [Lees meer...] overDichters over Gorter: Erik Bindervoet
Romans maken de wereld niet beter
Rondom de roman hangen allerlei misverstanden. Nog onlangs beweerde een goedverkopende Nederlandse romanschrijver op Facebook: "Alle romans die ik ter hand neem, sla ik open in de hoop om de wereld beter te begrijpen." En zo geloven andere mensen dat ze invoelender, vriendelijker, empathischer worden door romans 'open te slaan'. Klopt er ook iets van? Daarover gaat een … [Lees meer...] overRomans maken de wereld niet beter
Dichters over Gorter: Mieke van Zonneveld
In de bundel Leger uit 2017 zijn de volgende twee gedichten te vinden: Dagboek van een lentemeisje ik wilde wel vergaan in ’t licht te loore. (Gorter) I Er was in mijn ogen de glinstering van één die verlangend uit wandelen ging, het zonlicht wenkte hoog en ver, ik wilde nooit meer bij hem weg, er waren ook vogels en … [Lees meer...] overDichters over Gorter: Mieke van Zonneveld
Guus Luijters overleden
Guus Luijters is overleden. Een aangekondigde dood, het was al een tijd officieel (media!) bekend dat Guus kanker had. Luijters schreef vele romans, journalistieke boeken, gedichten en nog meer. Jeroen Brouwers schreef een heus pamflet De Nieuwe Revisor tegen de ‘eenvoudige’ Nederlandse literatuur van de jaren zeventig en richtte daarin harde, gemene pijlen op Guus. Guus … [Lees meer...] overGuus Luijters overleden
Onderwijs, cultuur en wetenschap, verenigt u!
Een van mijn goede voornemens voor 2025: me actiever inzetten voor onderwijs, cultuur en wetenschap. Hoewel Nederland een ministerie heeft dat hiervoor verantwoordelijk is, ontbreekt het volledig aan richting en daadkracht. Minister Eppo Bruins mocht vorige maand zelfs niet aanwezig zijn bij vergaderingen over zijn eigen begroting. Ook daarbuiten lijkt de politiek de problemen … [Lees meer...] overOnderwijs, cultuur en wetenschap, verenigt u!
‘Die historie van Meluzine’ (Gheraert Leeu, Antwerpen 1491) : capittels [41]-[44]
Die wonderlike, vreemde ende schone historie van Melusinen zoals gedrukt door Gheraert Leeu te Antwerpen in 1491. Kritische editie met reproductie van het unieke exemplaarKBR Brussel Inc B 1369,in combinatie met de proza-versie van Je(h)an d’Arras, bezorgd door Willem Kuiper en Inge Van Outryve. Amsterdam 2024 Bibliotheek van Middelnederlandse … [Lees meer...] over‘Die historie van Meluzine’ (Gheraert Leeu, Antwerpen 1491) : capittels [41]-[44]
Poste à pourvoir
Quatre poèmes de Ruth Lasters Née en 1979 à Anvers, Ruth Lasters est entrée en littérature en 2006 : Poolijs (Glace polaire) a été entre autres récompensé par le Prix flamand du meilleur premier roman. À ce jour, elle en a publié trois autres. Mais c’est sans doute comme poète qu’elle s’est le plus affirmée, tant en se produisant sur scène qu’à travers … [Lees meer...] overPoste à pourvoir
