https://www.youtube.com/watch?v=b4r47scsMfc Voor het project ‘Bewogen Verzen’ vroegen Ons Erfdeel vzw en Poëziecentrum aan negen jongeren uit de Lage Landen om poëziefilms te maken van hun favoriete Nederlandstalige gedicht. Justine Cappelle (Roeselare, 1995) maakte een videogedicht van ‘Ik hou van Icarus’ van Tjitske Jansen uit de bundel Het moest maar eens gaan sneeuwen … [Lees meer...] overVideogedicht: ‘Ik hou van Icarus’ (Tjitske Jansen)
Artikel
De oorsprong van het woord gewoon: Om gek van te worden
Een 19e-eeuwse discussie over een zonderling woord Door Pascale Eskes en Anouk Mudde Geen gewoner woord dan het woord gewoon, maar waar komt het eigenlijk vandaan, en wat heeft het te maken met wonen en wennen? Verrassend genoeg zijn deze vragen niet gemakkelijk te beantwoorden. Sterker nog: de opsteller van het eerste etymologische woordenboek van het Nederlands, … [Lees meer...] overDe oorsprong van het woord gewoon: Om gek van te worden
Olyvier van Castillen : Capittel 18
Een seer schone ende suverlike hystorie van Olyvier van Castillenende van Artus van Algarbe, sijnen lieven gheselle,zoals gedrukt door Henric Eckert van Homburch te Antwerpen (ca. 1510).Een kritische, synoptische editie samen metL’Hystoire de Olivier de Castille et de Artus d’Algarbe, son loyal compaignonzoals gedrukt door Loys Garbin te Genève (1493),bezorgd door Willem Kuiper … [Lees meer...] overOlyvier van Castillen : Capittel 18
Een aantal mensen is of zijn?
Door Marten van der Meulen Een van de casus die ik onderzoek in het kader van mijn proefschrift is de kwestie ‘een aantal mensen is/zijn’. De laatste dagen heb ik flink wat data doorgespit, en dat heeft mij in ieder geval wat nieuwe inzichten gegeven. Meervoud of enkelvoud, dat gaat namelijk helemaal niet alleen maar over het werkwoord, maar ook over iets anders. En juist … [Lees meer...] overEen aantal mensen is of zijn?
Nieuwe YouTube-reeks: Verbale parels
Voor de populaire website Scholieren.com zijn twee scholieren een YouTube-reeks begonnen over de 'bijzonderste woorden of uitdrukkingen' van de Nederlandse taal: Verbale parels. De eerste aflevering gaat over oikofobie. De makers zouden graag wat inbreng willen hebben voor hun reeks. Kennen jullie toevallig bijzondere woorden en/of uitdrukkingen die middelbare scholieren … [Lees meer...] overNieuwe YouTube-reeks: Verbale parels
Stijl en werkelijkheid
Door Marc van Oostendorp De stilistiek is het hart van de neerlandistiek. Ze combineert de drie traditionele subdisciplines taalkunde, letterkunde en taalbeheersing, ze beziet hoe vorm betekenis kan geven, ze gaat over de vraag hoe de stijl een mens kan maken en de wereld kan vormgeven. Het is daarom opmerkelijk dat de stilistiek zo lang veronachtzaamd is, dat er … [Lees meer...] overStijl en werkelijkheid
Gedicht: Jac. van Looy • Dubbel-zang
Dubbel-zang - 'O mooie Vogel, wat? hoe wilt gij van mij gaan?'- "Uw Kooi is mij te eng, ik klaag om ruimt' en hemel,O ik versnak zozeer om 't vederig gefemelVan mijn gespreide vleugels ganslijk uit te slaan. Om mij te menglen in het opperste gewemel,Om daar in 't Licht te zijn, stil in die glans te staanAls ene Flonkersteen, die werd in licht, gevaân,O, in die Kreitsen waar het … [Lees meer...] overGedicht: Jac. van Looy • Dubbel-zang
Etymologische discussies, 19e-eeuwse roddels en een geheime baard
Achter de schermen bij het eerste etymologische woordenboek van het Nederlands Door Pascale Eskes en Anouk Mudde Historische taalwetenschap en etymologie klinkt als een vrij braaf vakgebied, maar ook in deze discipline kan het een slagveld zijn. Etymologen hebben regelmatig tegengestelde meningen en dit levert vaak onenigheid op. Zo ook in de late negentiende eeuw toen … [Lees meer...] overEtymologische discussies, 19e-eeuwse roddels en een geheime baard
Orde van de Knalgaslamp
Door Bas Jongenelen Enkele jaren geleden zag Lea Theunissen (kunstenaar-dichter) voor het eerst een knalgaslamp in Teylers museum te Haarlem. Ze vond het – zeer terecht – een mooi woord en ze besloot de Orde van de Knalgaslamp op te richten. Woorden die toegelaten worden tot deze orde zijn samenstellingen van drie eenlettergrepige woorden die dezelfde klinker gemeen hebben. … [Lees meer...] overOrde van de Knalgaslamp
Pas verschenen: オランダ語の基本
Nieuw leerboek Nederlands in het Japans Door Anne Dykstra Van de Germanist Makoto Shimizu is onlangs een nieuw leerboek Nederlands voor gevorderden verschenen. De doelgroep bestaat uit Japanstaligen die zich willen verdiepen in het Nederlands. Shimizu (1958) is sinds 2000 hoogleraar taalkunde aan de Faculty of Humanities and Human Sciences, Hokkaido University. … [Lees meer...] overPas verschenen: オランダ語の基本
Uit kracht dan van de bevoegdheid
Door Ton van der Wouden “Het is de doem van de taalkundige om voortdurend met zijn objekt van studie gekonfronteerd te worden”, aldus de laatste stelling, behorende bij het proefschrift van Jack Hoeksema (Groningen 1984). Dat werd maar weer eens bewezen toen ik nietsvermoedend een Leidse promotie bijwoonde. De kandidaat had zich met succes door het rituele spel van vraag … [Lees meer...] overUit kracht dan van de bevoegdheid
Boeken zijn als getallen
Wat zijn boeken voor dingen? Over die vraag gaat een artikel dat de beroemde Amerikaanse taalkundige Paul Postal onlangs op internet plaatste. Dat boeken vreemde dingen zijn, was al meer mensen opgevallen. Ze zijn abstract en lijken in die zin op bijvoorbeeld getallen. De kleine Johannes bevindt zich net zo min als het getal 26 op een bepaalde plaats in de fysieke … [Lees meer...] overBoeken zijn als getallen
Gedicht: Willem Hessels • De regen viel die dag zo breed
De regen viel die dag zo breed De regen viel die dag zo breeden zwaar, verloren in de halstond ik, bevangen door een leeden als verstard. Er was geschalvan goten en een witte hondsnuffelde aan mijn knie, een misthad ’t uitzicht blauw gesluierd, wondvoelde mijn hart, ik wistniet meer waarom ik hier was, liefstware ik nu weggegaan, vervreemdvan alles, in de regen, diepstverlangen … [Lees meer...] overGedicht: Willem Hessels • De regen viel die dag zo breed
Verschijning De Gids 2019/5: Het geslachtelijke onbehagen
Menselijk leven is vooralsnog onmogelijk zonder een geslacht. Dat is een bron van plezier en avonturen, maar ook van verwarring, vragen en verdriet. Biologisch gezien zijn er al meer dan twee sekse-varianten, en de harde tweedeling tussen de sociale rol van Man en Vrouw blijkt in de werkelijkheid van gewone mensenlevens ronduit ongemakkelijk en wreed uit te pakken. Voor een … [Lees meer...] overVerschijning De Gids 2019/5: Het geslachtelijke onbehagen
Olyvier van Castillen : Capittel 17
Een seer schone ende suverlike hystorie van Olyvier van Castillenende van Artus van Algarbe, sijnen lieven gheselle,zoals gedrukt door Henric Eckert van Homburch te Antwerpen (ca. 1510).Een kritische, synoptische editie samen metL’Hystoire de Olivier de Castille et de Artus d’Algarbe, son loyal compaignonzoals gedrukt door Loys Garbin te Genève (1493),bezorgd door Willem Kuiper … [Lees meer...] overOlyvier van Castillen : Capittel 17
Vlogboek – Tom Lanoye / Tommy Wieringa / Hülya Cigdem
In deze video vind je een bespreking van de volgende drie boeken:Tom Lanoye - Het goddelijke monsterTommy Wieringa - Alles over TristanHülya Cigdem - De importbruid (Bekijk deze video op YouTube.) … [Lees meer...] overVlogboek – Tom Lanoye / Tommy Wieringa / Hülya Cigdem
Heeft Curriculum.nu een beetje geluisterd?
Door Coen Peppelenbos Afgelopen donderdag werden de voorstellen van Curriculum.nu in de eindversie aan de minister overhandigd. Overlegronde na overlegronde heeft plaatsgevonden en iedereen die in het onderwijs werkzaam was mocht meepraten, waardoor je op het eind een soort amalgaam aan ideeën voorgeschoteld kreeg. Ik was wat huiverig om de uiteindelijke voorstellen op het … [Lees meer...] overHeeft Curriculum.nu een beetje geluisterd?
Pleidooi voor een DBNL-lab
Hoera, de DBNL bestaat twintig jaar! Het Utrechtse letterkundige tijdschrift Vooys wijdde er een aardige special aan – althans, sommige stukken gaan ook over digitale literatuurwetenschap in bredere zin, maar de focus ligt toch op de DBNL. Er is bijvoorbeeld een interessant overzicht van de eerste vijftien jaar van de digitale bibliotheek, tot het moment dat de organisatie … [Lees meer...] overPleidooi voor een DBNL-lab
Gedicht: Willem Hessels • Ballade van ’s levens vreemdheid
Ballade van 's levens vreemdheid Het is maar kort dat gij de zon moogt zien,de nachtelijke sterren en de maan,maar kort dat gij moogt trachten of misschieneen zin voor u in hen zal opengaan;doch wat gij aan het einde hebt verstaan,het zijn slechts loze schaduwen die vlien;het is u alles vreemd voorbijgegaan. Er waren donk're ogen van een honden er was liefde in uw kort … [Lees meer...] overGedicht: Willem Hessels • Ballade van ’s levens vreemdheid
23 november 2019, Brugge: Studienamiddag over Guido Gezelle en de muziek
“’t Is waarlijk geheel schoon en goed geschikt om er muziek over te maken.” Studienamiddag georganiseerd door het Guido Gezellegenootschap, in aanloop naar het Ryelandt-stadsfestival Zaterdag 23 november 2019, Orgelzaal van het Stedelijk Conservatorium Brugge, van 13.30 tot 16.30 uur Er wordt gezegd dat Guido Gezelle niet zo’n goede zanger was. Dit neemt niet weg dat … [Lees meer...] over23 november 2019, Brugge: Studienamiddag over Guido Gezelle en de muziek
Verkansie
Door Henk Wolf Vrijdag schreef columniste Nadia Ezzeroili in de Volkskrant een stukje over het woord verkansie, een variant van vakantie. De columniste observeert een groeiende populariteit van de geschreven vorm verkansie op de sociale media. Dat kan heel goed een juiste observatie zijn, daar wil ik af blijven, maar de suggestie dat de variant verkansie nieuw zou zijn of … [Lees meer...] overVerkansie
Sam Smith en hun voornaamwoorden
Door Ronny Boogaart Volgens het Algemeen Dagblad van 13 september jl. wil de Britse zanger Sam Smith voortaan niet meer met hij worden aangesproken, maar met hen of hun, aangezien hij zich niet exclusief mannelijk of vrouwelijk voelt. Ik vraag me af hoeveel lezers van het AD dit bericht begrijpen. Ikzelf in elk geval niet meteen. Wat moet ik nou zeggen als ik Sam tegenkom … [Lees meer...] overSam Smith en hun voornaamwoorden
Debat ‘Spraakmakend Nederlands?’: Hoe maken we het Nederlands relevanter dan ooit?
Hoe maken we het Nederlands relevanter dan ooit? Wat zijn de valkuilen, en vooral, wat zijn de mogelijkheden? Daarover vond een debat plaats op 10 oktober in Humanity House in Den Haag. Aan tafel zaten taalkundige Marc van Oostendorp, vertaalster Els Snick en Henriëtte Louwerse, docent Nederlandse taal en voorzitter van de Internationale Vereniging voor … [Lees meer...] overDebat ‘Spraakmakend Nederlands?’: Hoe maken we het Nederlands relevanter dan ooit?
De moordzuchtige klerenjood (1844)
Jeugdverhalen over joden (59) Door Ewoud Sanders Auteur: Gijsbertus van Sandwijk (1794-1871) Herkomst en drukgeschiedenis Het verhaaltje over de moordzuchtige ‘klerenjood’ is in 1844 gepubliceerd in het Prenten-magazijn voor de jeugd. Dat tijdschrift verscheen tussen 1841 en 1852 en stond onder leiding van Gijsbertus van Sandwijk, een hoofdonderwijzer uit Purmerend. … [Lees meer...] overDe moordzuchtige klerenjood (1844)
Gerda van Wageningen in de canon
De interessantste opmerking staat aan het eind, in het nieuwe artikel The Canon of Dutch Literature According to Google dat de letterkundigen Lucas van der Deijl en Roel Smeets samen met de computertaalkundige Antal van den Bosch schreven. Het artikel gaat uit van een interessante gedachte: wat als we de canon nu eens door Wikipedia en Google lieten bepalen? Zouden we dan … [Lees meer...] overGerda van Wageningen in de canon