Voornamendrift (33) Door Gerrit Bloothooft In oktober publiceerde ik mijn voorspelling van de top-20 van voornamen in 2018 voor jongens en meisjes. Dat deed ik op basis van gegevens tot en met 2017 en een model dat beschrijft hoe de populariteit van een naam zich over de jaren ontwikkelt. Gisteren zijn de toplijstjes voor 2018 gepubliceerd door de Sociale … [Lees meer...] overHet voorspellen van voornamenlijstjes kent zijn grenzen
Naamkunde
Ws Haita
Door Henk Wolf Op Facebook zag ik een poosje geleden de hiernaast afgebeelde tekst langskomen. Hij bevat een laat-zestiende-eeuwse Friese versie van het Onze Vader. De tekst lijkt ook voor Friezen erg exotisch, maar wie hem hardop voorleest, merkt dat de verschillen met het Fries van vandaag de dag niet eens zo groot zijn. Onder de tekst staat 'Us Heit neffens de âldst … [Lees meer...] overWs Haita
De etymologie van Velpon
Door Wouter van der Land Merknamen zijn taalkundig interessant omdat ze zich niets aantrekken van de gangbare woordvormingsregels. Het huishoudmerk ‘Sorbo’ is bijvoorbeeld gevormd door het woord ‘absorb’ aan de voorkant in te korten, maar aan de achterkant te voorzien van een achtervoegsel. En het elektronikamerk ‘Rowenta’ is een vrije letterkeuze op volgorde uit de naam … [Lees meer...] overDe etymologie van Velpon
Fiat Croma en Smart: ongelukkig gekozen namen en opschriften
Door Henk Wolf Namen zijn overal. Mensen hebben namen, bedrijven hebben namen, producten in de supermarkt hebben namen. Veel van die namen zijn in de publieke ruimte te horen of te lezen. Dat geldt ook voor opschriften, bijvoorbeeld op gevels, reclameposters en motorkappen. Wie zo'n naam of opschrift in de publieke ruimte brengt, heeft daarbij waarschijnlijk een bepaalde … [Lees meer...] overFiat Croma en Smart: ongelukkig gekozen namen en opschriften
Topnamen in 2018 voor meisjes voorspellen
Voornamendrift (32) Door Gerrit Bloothooft Ook voor meisjes kan voorspeld worden wat de top-20 voor 2018 zal worden. Eigenlijk is het lijstje niet het belangrijkste. Wel wat de modellering van de populariteit leert over de processen van verspreiding en de rol van voortrekkers en sociale groepen daarbij. Hier is mijn lijst, met 2017 als … [Lees meer...] overTopnamen in 2018 voor meisjes voorspellen
Topnamen in 2018 voor jongens voorspellen
Voornamendrift (31) Door Gerrit Bloothooft Met een model moet je ook kunnen voorspellen. Omdat ik denk populariteitsverdelingen van voornamen goed te kunnen modelleren als verspreiding door een sociaal netwerk, wil ik me wel eens wagen aan het voorspellen van de top-20 van jongensnamen in 2018 die in januari 2019 bekend zal worden gemaakt. Ik denk dat die er zo uit zou … [Lees meer...] overTopnamen in 2018 voor jongens voorspellen
Studeren aan ‘Dinges Instelling’
Door Henk Wolf Tien jaar geleden stond aan de Rengerslaan in Leeuwarden nog de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden, afgekort: NHL. In 2009 werd de naam gewijzigd in NHL Hogeschool. Dat is in veel opzichten een raadselachtige naam. Het opvallendste raadsel is natuurlijk waarom het woord Hogeschool nog eens gebruikt wordt als dat ook al in de afkorting zit. Raadselachtig is ook de … [Lees meer...] overStuderen aan ‘Dinges Instelling’
Snelle voornamen zijn niet altijd doodlopers
Voornamendrift (30) Door Gerrit Bloothooft en Yolan van der Horst Moet een modenaam snel overgenomen worden door ouders om uiteindelijk een groot aantal naamdragers te bereiken? Nee, dat is niet perse nodig, en de populariteitsverdelingen van Pascal en Kirsten laten het zien. Beiden beginnen zo rond 1960 en halen respectievelijk 10.953 en 8.671 naamdragers. Maar … [Lees meer...] overSnelle voornamen zijn niet altijd doodlopers
Snelle en langzame mode
Voornamendrift (29) Door Gerrit Bloothooft Als nieuwe voornamen populair worden dan gaat dat niet voor alle namen even snel. Er zijn namen die eigenschappen hebben die veel aanstaande ouders direct aanspreken en snel in aantal toenemen. Bij andere namen duurt dat allemaal veel langer of komt het er nooit van. Die imitatiesnelheid kun je uitdrukken met een … [Lees meer...] overSnelle en langzame mode
Mond-tot-mondreclame
Voornamendrift (28) Door Gerrit Bloothooft Hoe wordt een nieuw bedacht woord verspreid? Meestal niet via advertenties in de media maar via mond-tot-mond- of schrift-tot-schriftreclame. Je hoort of ziet een neologisme, het bevalt je en je gaat het zelf ook gebruiken. Maar hoe de verspreiding precies in zijn werk gaat is voor taal lastig vast te stellen. Je kunt … [Lees meer...] overMond-tot-mondreclame
Wat kun je leren van de betekenis van een plaatsnaam?
Dit stuk verschijnt in het kader van de Nieuwsbrief Neerlandistiek voor de klas. Het bevat geen origineel onderzoek, maar is een vereenvoudigde weergave van recent onderzoek op het gebied van het Nederlands, speciaal bedoeld voor leerlingen van de middelbare school. Door Marten van der Meulen Ik woon in Utrecht, maar wat betekent die naam? De studie van plaatsnamen is niet … [Lees meer...] overWat kun je leren van de betekenis van een plaatsnaam?
Aan elkaar knopen
Voornamendrift (27) Door Gerrit Bloothooft Nieuwe voornamen, ze beginnen allemaal met de eerste naamgeving. Een flink aantal blijft een eenmalige vondst van de ouders, andere worden nagevolgd, en een enkele naam wordt heel populair. Die aantallen liggen wonderlijk genoeg vast, in een Zipfiaanse verdeling. Een van de mooiste resultaten die ik in deze serie kon laten zien is … [Lees meer...] overAan elkaar knopen
Productieve beginletters van voornamen
Voornamendrift (26) Door Gerrit Bloothooft en David Onland Welke voorletter genereert de meeste verschillende voornamen? Deze vraag werd gesteld naar aanleiding van een eerdere bijdrage over chocolade letters: hoeveel stuks moeten fabrikanten per letter maken. Het aantal verschillende namen per beginletter valt te tellen en dat deden we voor alle geboorten tussen 2005-2014 en … [Lees meer...] overProductieve beginletters van voornamen
Nieuwe uniseksnamen
Voornamendrift (25) Door Gerrit Bloothooft en Steffi Harte Nieuwe uniseksnamen zijn meestal van niet-Nederlandse (vaak Engelse) oorsprong. Ze worden vaak rond hetzelfde jaar voor het eerst aan zowel een meisje als een jongen gegeven. Blijkbaar is de vorm en betekenis zodanig dat zo’n naam onmiddellijk als genderneutraal wordt ervaren. Dat merken ouders in het begin … [Lees meer...] overNieuwe uniseksnamen
De lachende kiwi
Door Wouter van der Land Een vakgebied in opkomst is de studie van commerciële namen, zoals productnamen, merknamen en bedrijfsnamen. Met dit soort namen worden vaak miljoenen en soms zelfs miljarden verdiend. Interessant is dus de vraag hoe je op zo’n winnende naam komt. Het antwoord: meestal door toeval. Een schitterend voorbeeld is de vruchtnaam ‘kiwi’. Het woord … [Lees meer...] overDe lachende kiwi
Stuivertje wisselen tussen de geslachten
Voornamendrift (24) Door Gerrit Bloothooft en Steffi Harte … [Lees meer...] overStuivertje wisselen tussen de geslachten
Genderneutrale voornamen
Voornamendrift (23) Door Gerrit Bloothooft en David Onland Nu we steeds vaker genderneutraal worden aangesproken rijst de vraag of ouders er ook meer voor gaan kiezen om hun kinderen een uniseksnaam te geven. En of dragers van zo’n naam dat eigenlijk wel prettig vinden. Zoals Ilja, die het erg vervelend vindt om in een brief als mevrouw te worden aangesproken, terwijl toch de … [Lees meer...] overGenderneutrale voornamen
De populairste meisjesnamen per beginletter en lengte
Voornamendrift (22) Door Gerrit Bloothooft Wat de vorige aflevering voor jongens is gedaan kan ook voor meisjes: per beginletter de populairste naam geven met een bepaald aantal letters. En dan voor traditionele vernoemingsnamen in de periode 1925-1934 en voor moderne modenamen uit 2005-2014. … [Lees meer...] overDe populairste meisjesnamen per beginletter en lengte
Voornamen knutselen
Voornamendrift (21) Door Gerrit Bloothooft en David Onland Ewoud Sanders schreef op 4 april in de NRC over het combineren van de beginletters van de voornamen van ouders tot een voornaam voor hun kind. Hij dacht dat de keuze voor Robin als combinatie van de beginletters van vader Robertus en moeder Ingrid allang zijn tijd zou hebben gehad. Maar een oproep op twitter leidde … [Lees meer...] overVoornamen knutselen
De populairste jongensnamen per beginletter en lengte
Voornamendrift (20) Door Gerrit Bloothooft Wie als ouder een naam zoekt voor zijn kind zal letten op de beginletter en de lengte van de naam (naast vast nog veel meer aspecten die een naam mooi kunnen maken). Rond Sinterklaas heb ik geschreven over de populariteit van beginletters en in de vorige aflevering ging het over de lengte van voornamen. Nu ga ik dat combineren en … [Lees meer...] overDe populairste jongensnamen per beginletter en lengte
Kort, korter, kortst
Voornamendrift (19) Door Gerrit Bloothooft We willen stoere kinderen. En die wens wordt uitgedrukt in een korte naam, want die kun je krachtig roepen. Maar eigenlijk denk ik dat, alhoewel we er niet veel gegevens over hebben, de roepnaam vroeger om die reden ook al kort was. In ieder geval voor katholieke kinderen want de gelatiniseerde naam waarmee ze ingeschreven en gedoopt … [Lees meer...] overKort, korter, kortst
Nadoen
Voornamendrift (18) Door Gerrit Bloothooft We leren en leven door na te doen en zijn zelden origineel. Dat is misschien wel zo rustig want stel je voor dat we allemaal een unieke voornaam zouden hebben. Hoe we nadoen en kopiëren is trouwens boeiend genoeg. Het is de sleutel om te begrijpen hoe vernieuwingen breed navolging kunnen vinden, of juist niet. De kern van mijn eerdere … [Lees meer...] overNadoen
Van Amaryllis tot Zinnia, bloemennamen voor meisjes
Voornamendrift (17) Door Gerrit Bloothooft De boekenweek staat dit jaar in het teken van de natuur. Dat is een mooie reden om de populariteit van bloemennamen als voornaam onder de loep te nemen. Het is in Nederland niet zo gebruikelijk om voornamen met een direct inzichtelijke betekenis te kiezen (voor veel voornamen moeten we een voornamenboek raadplegen), maar … [Lees meer...] overVan Amaryllis tot Zinnia, bloemennamen voor meisjes
De ontwikkeling van een Zipfiaanse verdeling
Voornamendrift (16) Door Gerrit Bloothooft Figuur 1. Ontwikkeling van de Zipfiaanse verdeling voor 29.756 nieuwe voornamen uit de periode 1920-1960, voor 1, 2, 3, 5, 10, 20 en 54 jaar na introductie van een naam. Met ook het totale resultaat per 2014. Ik moet bekennen dat ik na 15 afleveringen Voornamendrift nog geen verklaring voor de Zipfiaanse verdeling van voornamen … [Lees meer...] overDe ontwikkeling van een Zipfiaanse verdeling
Waarom is de Grote Geule zo smal?
Door Karel Leenders De twee delen van De Vlaamse waternamen. Verklarend en geïllustreerd woordenboek, waarvan op 1 maart 2018 het tweede deel is gepresenteerd, beschrijven samen ongeveer 9000 waternamen. In deze bijdrage bekijken we één naamtype: GEUL(E). Dat naamtype komt op 4 locaties voor, alle in de kustvlakte van Vlaanderen. … [Lees meer...] overWaarom is de Grote Geule zo smal?
